ما آدمها همیشه دلمان میخواهد غذاهای مقوی بخوریم تا بدنمان قوی و سالم باشد اما گاهی فراموش میکنیم که این غذاها همان چیزهای معمولی اطراف ما هستند و لازم نیست برای پیدا کردن غذای مقوی، خودمان را به آب و آتش بزنیم. برای مثال، همه ما میدانیم که مصرف لبنیات و میوه چقدر برای سلامت بدن توصیه شده است. موادی که خیلی راحت در دسترس همه هست، فقط گاهی برای استفاده از آنها تنبلی میکنیم ولی چیزی هست که ما هیچ وقت دست رد به سینه آن نمیزنیم و آن هم تنقلات است. برای مثال، همین ماست میوهای که در دنیا هم طرفداران زیادی دارد.
ماست میوهای یکی از تنقلات مدرن است. یک نوع خوراکی که از دو ماده غذاایی مهم در هرم رژیم غذایی تهیه شده است. ماست جزو لبنیات است و حتی مصرف آن نسبت به شیر مزایایی هم دارد. سیستم گوارش بعضیها نسبت به لاکتوز شیر حساسیت دارد ولی این لاکتوز در ماست تبدیل به اسید لاکتیک میشود و دیگر حساسیت به وجود نمیآورد. از طرف دیگر، کلسیم ماست راحتتر از شیر جذب بدن میشود. چون PH ماست پایینتر است، کلسیم در آن به صورت محلول درمیآید. ماست باکتریهایی دارد که سبب افزایش قدرت سیستم دفاعی بدن میشود. این باکتریها همچنین کلسترول خون را پایین میآورند و فشارخون را تنظیم میکنند. بنابراین ماست برای کسانی که چربی و فشار خون دارند، توصیه میشود. یادمان نرود که ماست میوهای ترکیبی از ماست و میوه است. میوهها تاثیر مثبتی روی مغز انسان میگذارند برای مثال، تاثیر مثبت روی تقویت حافظه و یادگیری سریع مطالب. علاوه بر این، میوهها دارای فیبر فراوان هستند. فیبرها از چاقی، فشار خون بالا و بیماریهای قلبی جلوگیری میکنند. یکی دیگر از خواص میوهها، درمان افسردگی است. حتی اگر میزان ویتامین موجود در میوهها را در نظر نگیریم، همین خواص بالا کافی است تا ما را تشویق به خوردن میوه کند. حالا اگر شما هم برای خوردن میوه و لبنیات تنبلی میکنید یا تنقلات جدید را میپسندید، بد نیست دست به کار شوید و ماست میوهای را امتحان کنید.
چرا باید میوه بخوریم
خوردن میوه ویتامینهای مورد نیاز بدن ما را تامین میکند و همین موجب تاثیرات خوبی روی بدن ما میشود. البته میوهها تنوع عجیب و اشتهاآوری دارند که این تنوع فقط در ظاهر آنها نیست. اگر جدولی از مقدار ویتامینهای گوناگون، چربی، پروتئین، قند و فیبر میوههای متفاوت تهیه کنیم، میبینیم که چه قدر میوهها از نظر مواد مغذی متنوعاند. اما همه میوهها در یک فاکتورهایی مانند هم هستند. این فاکتور تاثیر مفید آنها بر سلامت انسان است.
درصد زیادی از حجم میوهها را آب تشکیل میدهد درست مانند بدن انسان
حتما میدانید که 3/2 وزن بدن ما از آب است؛ میوهها هم همین درصد آب دارند. پس شما هم موافقاید که خوردن چنین غذایی که درصد مواد خشک و آب آن مانند بدن ماست چه قدر منطقی است.
میوهها موجب عملکرد بهتر حافظه میشوند
شما با خوردن میوه میتوانید اطلاعات را بهتر و سریعتر به یاد بیاورید. به همین دلیل میوه برای آنهایی که امتحان دارند، توصیه میشود. البته دانشمندان هنوز هم نمیدانند چرا میوهها میتوانند این تاثیرات مفید را روی مغز ما بگذارند. آنها مشغول کار روی این موضوع هستند.
فیبرها
با خوردن میوه، فیبر میخوریم. فیبرها نمیگذارند ما اضافه وزن پیدا کنیم و فشارخونمان بالا برود. آنها از ما در برابر بیماریهای قلبی هم دفاع میکنند. در میان همه مواد غذایی میوهها بیشترین فیبر را دارند. انجمن قلب آمریکا مصرف روزانه 25 تا 30 گرم فیبر موجود در میوه را توصیه کرده است؛ این یعنی روزی حداقل 3 واحد میوه.
با خوردن میوه احساس بهتری خواهیم داشت
اگر شما هم 30 روز خوردن منظم و زیاد میوه را امتحان کنید حتما میتوانید احساس خوب روحی را تجربه کنید. یک نکته هم اینکه میوه را 20 دقیقه پیش از غذا بخورید تا معدهتان ترش نکند و میوه خوب جذب بدنتان بشود.
چرا باید ماست بخوریم
محققان زیادی ادعا کردهاند که رابطه مستقیمی میان مصرف ماست و افزایش طول عمر وجود دارد. آنها طول عمر قبایل ساکن در بلغارستان را به مصرف زیاد ماست مربوط میدانند.
پروفسور مچینکوف هم معتقد بود که در آینده نقش درمانی باکتریهای لاکتیک موجود در ماست، کشف خواهد شد و ارزش این امر کمتر از اکتشاف پنیسیلین در درمان عفونت نیست.
ماست سبب جذب بهتر مواد غذایی میشود
ماست با ایجاد شرایط مناسب بیولوژیکی، سبب جذب بهتر برخی مواد غذایی میشود. برای مثال، افزایش جذب کلسیم و ویتامینهای گروه B از فواید مصرف ماست است. ماست به رودهها کمک میکند تا به حال عادی خود برگردند و باکتریهای مضر را از رودهها خارج میکند، به همین دلیل است که هضم و جذب غذا با این محصول لبنی آسانتر میشود.
ماست و رشد کودکان
اگر فرزند شما دچار بیماری سوءجذب است، او را تشویق به خوردن ماست کنید. ماست به جذب دو ترکیب مهم غذایی یعنی پروتئینها و مواد معدنی کمک میکند. اسید لاکتیک موجود در ماست موجب سهولت جذب و هضم این ترکیبات مغذی میشود.
ماست برای رژیمهای لاغری مفید است
محققان توصیه میکنند که برای کاهش وزن ماست استفاده کنید. خیلی از کسانی که رژیم لاغری دارند، لبنیات را از برنامه غذایی خودشان حذف میکنند. این افراد توانایی ماست برای سوزاندن چربیها و حفظ عضلات در وضعیت مناسب را دستکم گرفتهاند.
ماست منبع خوبی برای جذب پروتئین است
در هر 250 میلیلیتر ماست تقریبا 10 تا 14 گرم پروتئین وجود دارد. این مقدار تقریبا برابر با 20 درصد نیاز روزانه بدن است. همچنین عملیات تخمیر باکتریهای ماست موجب میشود که جذب پروتئینها راحتتر شود. به این دلیل پروتئینهای ماست را پروتئینهای پیشهضم شده مینامند.
ماست منبعی غنی از کلسیم است
البته این نکته درباره همه محصولات لبنی صدق میکند اما ماست میتواند کلسیم بیشتری را حتی نسبت به شیر نصیب استخوانهای ما کند. 250 میلیلیتر ماست 450 میلیگرم کلسیم دارد. این مقدار میتواند نصف نیاز کودکان و 30 تا 40 درصد نیاز کلسیم بزرگسالان را برطرف کند. یادمان نرود که ماست باکتریهای زنده دارد و این باکتریها موجب افزایش جذب کلسیم در بدن میشود.
سیب
یکی از بزرگان میگوید: «روزی یک سیب بخورید تا هیچ وقت بیمار نشوید.» این جمله را به راحتی نمیتوانیم باور کنیم تا وقتی که به صورت علمی خواص سیب را مطالعه کنیم. اگر در شرایطی هستید که به مصرف و جذب کلسیم نیاز دارید، بد نیست سیب را با لبنیات امتحان کنید. سیب میوهای است که نه تنها خودش کلسیم دارد بلکه به جذب کلسیم در بدن هم کمک میکند. پس شاید ماست سیب، لطف دیگری نسبت به ماست میوهایهای دیگر داشته باشد.
خوردن سیب برای برخی بیماریها خالی از لطف نیست. این بیماریها، بالا بودن کلسترول خون، ناراحتیهای قلبی، سرطان، دیابت، فشار خون بالا، سرماخوردگی و چاقی هستند.
سیب ضد کلسترول خون
سیب فیبری به اسم پکتین دارد. پکتین یک فیبر محلول در آب است و وقتی به آن رطوبت میرسد، غلیظ و چسبنده میشود. این فیبر در بدن ما به اسیدهای صفراوی میچسبد و سبب کاهش کلسترول خون میشود. البته سیب مواد دیگری غیر از پکتین دارد که بر کاهش کلسترول اثر دارند.
سیب ضد ناراحتی قلبی
تحقیقات نشان میدهد کسانی که مقدار کوئرستین قابل توجهی استفاده میکنند، کمتر به بیماریهای قلبی دچار میشوند. این ماده همچنین مقاومت بدن را در مقابل سکتههای مغزی افزایش میدهد. کوئرستینها از تصلب شرایین و لختگی خون جلوگیری کنند. سیب هم از آن میوههای کوئرستیندار است.
سیب ضد سرطان
مطالعات دیگری روی کوئرستینها نشان داده است که این مواد برخی سرطانها را بهبود میدهند. دانشمندان روی افراد سیگاری تحقیقاتی را انجام دادهاند و به این نتیجه رسیدهاند که کوئرستینها میتوانند از سرطان دیواره مثانه جلوگیری کنند. مواد سرطانزای تنباکو سبب تخریب دیواره مثانه میشوند اما سیگاریهایی که مقدار زیادی فلاونوئید مانند کوئرستین استفاده میکنند، از تخریب دیواره مثانه در امان میمانند.
سیب ضد دیابت
وقتی سیب میخوریم، قند خون ما با سرعت کمی بالا میرود. این به دلیل وجود پکتین سیب است. پکتین سیب در دستگاه گوارش تشکیل ژل میدهد و موجب میشود قندهای طبیعی سیب آهسته هضم و جذب شوند. بنابراین سیب میوه سالمی برای دیابتیهاست.
سیب ضد سرماخوردگی
بررسیهای علمی نشان داده که ویروسها نمیتوانند در سیب مدت زیادی زنده بمانند. دانشمندان قدرت ویروسکشی سیب را با 18 نوع میوه دیگر آزمایش کردند. در این آزمایش معلوم شد که سیب، انگور و چای بیشترین قدرت را برای نابودی ویروسها دارند. افرادی که بیشتر از دیگران سیب میخورند، کمتر سرما میخورند. این افراد همچنین کمتر از بقیه دچار ناراحتیهای قسمت فوقانی بدن مانند عفونتهای مربوط به بینی، حنجره و نای میشوند.
هلو
اصلیت هلو چینی است. این میوه 300 سال پیش از میلاد مسیح به یونان رسید. قرن اول میلادی، رومیان و اروپاییان این میوه را کاشتند. در فرهنگ ما ایرانیها هلو سمبل طراوت و زیبایی است. قدیمیها اعتقاد داشتند که زنان باردار با خوردن هلو بچههای زیباتری به دنیا میآورند. اما تاثیر هلو روی زیبایی حالا واقعا از نظر علمی هم اثبات شده است. امروز از این میوه در ساخت وسایل آرایشی ـ بهداشتی استفاده میشود.
جلوگیری از چروکیدگی پوست
هر 100 گرم هلوی تازه، 31 میلیگرم ویتامین C و 58 میکروگرم کاروتن دارد. این ترکیبات خاصیتی آنتیاکسیدانی دارند و علاوه بر سلامت کل بدن، موجب سلامتی پوست، مو و ناخنها میشوند. آنتیاکسیدانها ترکیباتی هستند که از بدن در مقابل رادیکالهای آزاد حفاظت میکنند. افزایش غلظت رادیکالهای آزاد در بدن برای تمام سلولها مخرب است که در این میان، سلولهای پوستی بیشترین ضرر را میبینند. پیری زودرس، چروکیدگی و بروز لکههای پوستی به خصوص در صورت، از نتایج آسیبهای سلولهای پوستی است. دریافت به موقع و منظم آنتیاکسیدانهایی مانند ویتامین C، بتاکاروتن و انواع فلاونوئیدها میتواند این فرآیند را به تاخیر بیندازد و در برابر این عوامل از پوست مراقبت کند. علاوه بر این، ویتامین C موجود در هلو به دلیل نقش آن در ساخت کلاژن و الاستین که در حفظ قوام پوست ضروری هستند، اهمیت زیادی دارد و به همین دلیل مصرف خوراکی این میوه سبب استحکام و انعطاف پوست میشود.
سازگار با معده
هلو با هر معدهای سازگار و زودهضم است. این میوه خیلی سریع از معده و رودهها عبور میکند.
توت فرنگی
توتفرنگی بعد از شاهتوت، فلفل قرمز و کیوی رتبه چهارم مقدار ویتامین C را به خودش اختصاص داده است.
غنی از ویتامین C
در هر 100 گرم توتفرنگی، 60 میلیگرم ویتامین C وجود دارد. ویتامین C همراه با آهن توتفرنگی سبب خونسازی در بدن میشود. همچنین ویتامین C برای بیماریهای لثه مفید است و به هضم غذا کمک میکند.
زیبایی پوست
آنهایی که در کار زیبایی پوست هستند، میدانند که توتفرنگی چه قدر برای پوست مفید است. این میوه جوشها و چربی پوست را از بین میبرد. پوست را جوانتر و لطیفتر میکند و موجب براقی موها میشود. حتی ماست توتفرنگی میتواند به عنوان ماسک صورت استفاده شود و چربی پوست را از بین ببرد.
میوه رژیمی
توتفرنگی در مقایسه با میوههای دیگر کالری پایینی دارد. هر 100 گرم این میوه 23/99 کیلوژول انرژی به بدن ما میرساند. از طرف دیگر، چربی این میوه صفر و مقدار قندش کم است به همین دلیل یک میوه رژیمی خوب برای افراد با اضافه وزن محسوب میشود.
مناسب برای کودکان و نوجوانان
توتفرنگی مقدار کلسیم و فسفر کافی دارد و به همین دلیل برای کودکان و نوجوانان توصیه میشود. کلسیم دندانهای سالم و استخوانهای محکم را تضمین میکند. فسفر توتفرنگی هم موجب میشود این میوه یک انتخاب مناسب برای آنهایی باشد که فعالیت ذهنی زیادی دارند.
دکتر مهین آذر*
ماستهای میوهای در آمریکا و اروپا طرفداران زیادی دارد. در واقع از ابتدا در این کشورها ماست میوهای به جای ماستهای ساده که در فرهنگ غذایی ما وجود داشت، روی سفره قرار داده شد. ذایقه اروپاییها و آمریکاییها به شدت این ماستها را میپسندد و امروزه هم در این کشورها این ماستها در مقدار زیاد مصرف میشود. از دهه 50 یکی از شرکتهای غذایی در ایران اقدام به تولید این ماستها کرد که در همان سالها با استقبال بسیار خوب مردم مواجه شد. طعم متفاوت این ماستها و وجود تکههای میوه در آنها که ذایقه ایرانی آن را میپسندد و امروزه به همین دلیل برخی نوشیدنیها بازار خوبی در ایران دارند، موجب شده بود که این محصول بازار خوبی پیدا کند. با توجه به فرآیند تولید این ماستها در صورتی که از میوه در آن استفاده شده باشد، ارزش غذایی محصول به طور قابل ملاحظهای بالا میرود و از نظر دانش تغذیه این محصول تایید میشود زیرا علاوه بر خواص ماست، خواص میوه هم به آنها اضافه میشود، اما باید خاطرنشان کنم که تولید این ماستها با افزودن اسانس و تنها طعم میوهدادن به ماست مورد استقبال مردم واقع نشده و مردم همان ماستهای محتوی قطعات میوه را برای مصرف ترجیح دادهاند و میدهند.
بنابراین به عنوان متخصص این رشته به صنایعی که قصد تولید و عرضه این محصول را دارند، توصیه میکنم که در پی خریداری فناوری تولید ماستهای محتوی قطعات میوه باشند و توجه کنند که ماستهایی که اسانس به آنها اضافه میشود، بازار خوبی در کشور نخواهند داشت.
پی نوشت ها :
*متخصص غذا و تغذیه
منبع:www.salamat.com
/ک