از لحظهای که روی صندلی دندانپزشکی مینشیند، آرام و قرار ندارد. از سر و کول صندلی بالا میرود با ساکشن، دندانهایش را جاروبرقی میکشد و تندتند برای اینکه به او آمپول نزنید، داستان دوستش را که در دندانپزشکی به او آمپول تزریق شده و او خوابیده و دیگر بیدار نشده(!) برایتان تعریف میکند. تا نگاهش میکنی، نگاهش را میدزد. وقتی به او میگویی: «سلام، کوچولوی شیطان!»، میخندد و میبینی جای دندانهای جلوییاش خالی است. به او میگویی: «کوچولو، پس دندونات کو؟دندوناتو موش خورده؟!»
BBTD یا بیماری شیشه:
Baby bottle tooth decay، پوسیدگی وسیع و زودهنگام دندانهای کودکان است، که علت اصلی آن روش شیرخوردن کودک میباشد. در این بیماری، دندانهای کودکان در سنین 2 و 3 و 4 سالگی دچار پوسیدگیهای بسیار شدید میشود.
ما معمولا انتظار داریم بزرگسالان که بهداشت دهان و دندانهای خود را به درستی رعایت نمیکنند، دندانهایی پوسیده داشته باشند اما در این بیماری دندانهای جلویی فک بالا و بهدنبال آن دندانهای عقبی فک بالا پایین و پایین کودکان 2تا 4 ساله دچار پوسیدگیهای گسترده میشونند در این بیماری دندانهای جلویی پایین معمولا سالمند اما فکر میکنید علت چیست؟ بله درست حس زدید شیشه شیر.
خیلی از کودکان عادت دارند هنگامی که در رختخواب قرار میگیرند شیشه شیر محتوی شیر یا آب قند را در دهان خود نگه داشته و بنوشند تا به خواب فرو روند و یا عادت دارند در حال شیرخوردن از سینه مادر به خواب بروند، ولی در لحظاتی که مادر خشنود از پایان یافتن گریههای پیاپی شبانه کودک، فرصتی را برای خواب آرام بهدست میآورد، مواد غذایی و میکروبهای در روی دندانهای کودک فعالیتهای مخربی را آغاز میکنند. بقایای شیر یا آب قند روی دندانهای جلویی کودک جمع میشود و در طول شبها هم ترشح بزاق کاهش مییابد، بنابراین این بقایا از روی دندانها شسته نمیشود و همانجا باقی میمانند این مایع حاوی مواد قندی زیادی است که محیط مناسبی برای رشد میکروبهای پوسیدگیزا میباشند این میکروبها در طول شب فعالیت کرده و اسیدی تولید میکنند که مینای دندان را حل کرده و موجب پوسیدگی دندانها میشوند.
محققان پیشنهاد میکنند نوزاد باید از زمان تولد در حین شیرخوردن نگه داشته شود. کودکی که حین شیرخوردن به خواب میرود باید وادار به آروغزدن شود و بعد به رختخواب گذاشته شود. همچنین والدین بلافاصله پس از رویش دندانهای شیری در حدو 6 ماهگی، باید دندانهای کودک خود را مسواک بزنند و هر بار پس از شیردادن به او، اطراف دندانهایش را با یک گاز یا پارچه تمیز و مرطوب تمیز کنند تا بقایای شیر از اطراف دندانها زدوده شود.
بهعلاوه بهتر است به محض اینکه کودک قادر به شیرخوردن از لیوان شد، از شیردادن به او خودداری کنند و از او بخواهند با لیوان شیر بخورد. اکثر کودکان در 12 ماهگی ( 1 سالگی) قادر به استفاده از لیوان خواهند بود. برای پیشگیری از ابتلا کودکمان به بیماری شیشه بهتر است کودک را بین 6 تا 12 ماهگی برای معاینه نزد دندانپزشک ببرید تا در صورتی که این بیماری وجود داشته باشد، تشخیص داده شود و در همان مراحل اولیه راهکارهای مناسب در پیش گرفته شود و از آسیبرسیدن به همه دندانهای کودک و ازدسترفتن دندانهایش پیشگیری به عمل آورد. خوشبختانه در صورتی که دندانهای شیری جلویی فک بالا، در اثر پوسیدگی از بین رفت، نیازی به پلاکهای ارتودنسی برای حفظ این فضا برای رویش دندانهای دایمی جایگزین وجود ندارد.
نظر کارشناس
استفاده از شیشه شیر برای تغذیه کودکان در طولانیمدت باعث ایجاد یک عادت برای کودک میشود که در آینده نیز باعث پس زدن یا عدم دست گرفتن لیوان، فنجان یا قاشق در آنها میشود.
همچنین با توجه به اینکه نحوه و مدل مکیدن شیشه شیر و پستانک با مکیدن سینه مادر متفاوت است، بنابراین بعد از مدتی 90 درصد کودکان اصطلاحا دچار گیجی سر پستانک میشوند و در 50 درصد موارد تنها مهارت مکیدن شیشه شیر را کسب کرده و سینه مادر را پسزده و رها میکنند. استفاده از فنجان به دلیل کمتر بودن خطر آلودگی آن و در دسترس بودن به مراتب بهتر از شیشه شیر است، متاسفانه اغلب مادران علاوه بر استفاده از شیشه شیر برای تغذیه کودک از آن به عنوان آرام کردن کودک استفاده میکنند و حتی آب را نیز در شیشه آن هم به مدت طولانی در دهان کودک قرار میدهند و اغلب نیز با ریختن چند قند در آب آن را شیرین کرده به کودک میدهند و حتی این شیشه آب قند در زمان خواب کودک نیز در دهان وی قرار دارد که همین امر موجب تاثیرگذاری آن بر دندانهای کودک میشود.
این شیرینی که مدت زیادی در تماس با دهان قرار میگیرد باعث پوسیدگی و سیاه شدن دندانها در وی میشود.
همواره به مادران توصیه میشود با شیر خود کودکانشان را تغذیه کرده و یا حتیالامکان از فنجان یا قاشق برای دادن مایعات به آنها استفاده کنند، چرا که کودک تازه به دنیا آمده نیز قادر به خوردن از طریق فنجان است.
منبع: http://www.salamat.com
ae