آنچه باید درباره داروهای بدون نسخه بدانید
«آقا، 3 بسته استامینوفن کدئین بده، قربون دستت 1 بسته بروفن و 2 بسته قرص ضدحاملگی هم بگذار رویش.» این جملهای است که شما در داروخانهها بسیار از زبان این و آن شنیدهاید و شاید هم خودتان هم چنین تقاضایی را از متصدی داروخانه داشته باشید. حتما دیدهاید که اگر برای مثال دارویی مثل قرص فشارخون و یا مسکنهای مخدر دیگر را از داروخانه بخواهید، حتما با اخم فروشنده روبهرو خواهید شد و باید به دنبال نسخه پزشکتان بروید. شما میدانید چه داروهایی را میتوانید بدون نسخه از داروخانه بگیرید و باید آنها را چگونه مصرف کنید؟
داروهای بدون نسخه، داروهایی هستند که شما میتوانید بدون داشتن نسخه و بدون تجویز پزشک آن را از داروخانه تهیه کنید. جالب است بدانید در کشورهای دیگر (پیشرفته) حدود 300 قلم دارو در فهرست داروهای بدون نسخه قرار دارند ولی در کشور ما به لحاظ برخی محدودیتها این داروها از 70 قلم تجاوز نمیکند. داروهای بدون نسخه، به طور معمول برای برطرف کردن درد، سرماخوردگی، آنفلوآنزا و حساسیت به کار میروند.
پزشک خودتان باشید
اگر قرار است یک دارو را بدون تجویز پزشک از داروخانه دریافت کنید، باید خودتان پزشک خودتان باشید و با استفاده از بروشور درون جعبه دارو، قبل از مصرف آن، اطلاعات لازم را درباره آن دارو به دست آورید. شما باید در این بروشور به این نکته دقت کنید که این دارو را باید در چه مواردی مصرف کنید و این دارو سبب بهبود کدامیک از علایم بیماری میشود. نکات دیگری نیز وجود دارد که باید در هنگام خواندن بروشور دارو به آن دقت کنید:
• هشدارهایی که در هنگام مصرف دارو باید به آنها توجه: (رانندگی نکنید ـ دارو را با شکم خالی مصرف نکنید)
• فاصله زمانی بین مصرف دو دوز دارو: یعنی در هر روز چند بار باید از آن دارو استفاده کنید.
• روش نگهداری دارو: دارو را باید در چه درجه حرارتی نگه دارید؟ آیا باید آن را در یخچال بگذارید یا در هوای آزاد نگهداری کنید؟
• عوارض جانبی دارو: دقت کنید که این دارو ممکن است چه آثار سویی را به دنبال داشته باشد، مثل دل درد، خوابآلودگی، گیجی.
از داروساز کمک بگیرید
شاید شما برای یک بریدگی سطحی نیاز به یک پماد داشته باشید که میتوانستید آن را بدون نسخه پزشک از داروخانه تحویل بگیرید ولی شیوه مصرف درست آن را نمیدانستید. در این مورد و در مورد سایر داروهای بدون نسخه میتوانید از داروساز کمک بگیرید و سوالات خود را از او بپرسید. داروساز در این موارد مشاور و منبع خوبی برای کسب اطلاعات است. هنگامی که با داروساز مشورت میکنید او را در جریان بیماریهای زمینهای که احیانا به آن مبتلا هستید، قرار دهید تا او بتواند با توجه به این شرایط، شما را راهنمایی کند.
اینترنت و هجوم داروها
درست است که مصرف این داروها نیاز به نسخه پزشک ندارد ولی باید کنترلی بر مصرف آن به وسیله افراد وجود داشته باشد چرا که این روزها در برخی از کشورها معتادان به داروها از مواد مخدر با استفاده از رایانه و اینترنت، میتوانند مقدار زیادی از داروهای بدون نسخه را سفارش دهند و این امر به یکی از معضلات بهداشتی، درمانی این کشورها تبدیل شده است.
سوپرمارکت یا داروخانه؟
شاید شما هم دیده باشید که در بسیاری از سوپرمارکتهای شهر خودمان انواع قرصهای مسکن به فروش میرسد و در بعضی جاها کار به فروش داروهای رشد (آنابولیزان) و حتی کرمهای واژینال مورد استفاده بانوان هم رسیده است. این در حالی است که فروش و شرایط نگهداری این داروها در سوپرمارکتها همواره جای سوال دارد. مسوولان شبکه دارویی کشور تاکید دارند که دارو فقط باید در داروخانهها و زیر نظر پزشک داروساز به فروش برسد و ارایه هر گونه دارو در سوپرمارکتها به مردم ممنوع و غیرقانونی است.
دارو نقل و نبات نیست حتی بدون نسخه
درست است که برخی از داروها، در لیست داروهای بدون نسخه قرار گرفتهاند و این لیست براساس قوانین بهداشتی درمانی هر کشور متفاوت است ولی این به این معنا نیست که استفاده از این داروها به میزان زیاد بیخطر است و در هر شرایطی باید از مصرف بیرویه این داروهای بدون نسخه خودداری کنید. به عنوان مثال مصرف بیرویه و زیاد استامینوفن میتواند موجب مسمومیت کبدی شود.
مراقب داروهای کاهنده وزن باشید
کافی است دکمه تلویزیون را فشار دهید یا به آگهیهای روزنامههای زرد نیمنگاهی بیندازید، در این وقت است که تبلیغات داروهای بدون نسخه لاغری را مشاهده میکنید که با آن همه آب و تاب و تعریف میتوانند حتی شما را هم وسوسه کنند. بیشتر داروهای کاهنده وزن که بدون نسخه تجویز میشوند (به فروش میرسند) از طریق کاهش اشتها عمل میکنند. فراموش نکنید این داروها اغلب فقط برای مدت کوتاهی موثرند. داروهای کاهنده وزن که با نسخه تجویز میشوند، نیاز به تایید بهداشتی دارند، حال آنکه داروهایی که بدون نسخه به فروش میرسند، نیازی به آن ندارند و از آنجا که ساخت و فروششان بسیار سودآور است، باید در هنگام مصرف آنها یا خرید آن دقت زیادی کنید تا انواع تقلبی و حتی مضر را با پرداخت هزینهای بالا دریافت نکنید.
منبع:www.salamat.com
/ک