چه کسی ایران و عربستان را آشتی می‌دهد؟

العالم:روسیا الیوم در مقاله‌ای تحت عنوان «چه کسی ایران و عربستان را آشتی می‌دهد» به قلم ازین مهدیف نوشت: تهران گزارش‌های منتشر شده در رسانه‌ها درباره سفر وزیر خارجه ایران به عربستان را تنها یک پیش‌بینی می‌داند، اما هیچ دودی بدون آتش نیست. در اول اگوست در حاشیه نشست وزیران خارجه کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی در استانبول، مصافحه وزیران خارجه ایران و عربستان حضار را شگفت‌زده کرد، زیرا روابط دیپلماتیک میان دو کشور قطع شده است و دو کشور اتهاماتی علیه یکدیگر وارد می‌کنند، سوال اینجاست که صلح و آشتی میان ایران و عربستان امکان‌پذیر است؟ چه کسی می‌تواند میان آنها میانجی‌گری کند؟ مسکو، آنکارا یا پکن؟

امروزه ایران با دو بازیگر اصلی خاورمیانه یعنی اسرائیل و عربستان روابط دیپلماتیک ندارد اما تهران، تل‌آویو و ریاض را در یک کفه ترازو قرار نمی‌دهد و موضع تهران نسبت به تل‌آویو خصمانه، ثابت و غیرقابل تغییر است. موضع تهران نسبت به ریاض تنها یک مشاجره است و در میان کشورهای اسلامی این امر رایج است و غالبا به صلح و آشتی منجر می‌شود، اتفاقی که در استانبول میان محمدجواد ظریف و عادل الجبیر رخ داد حسن نیت دو طرف را نشان می‌دهد و گامی عملی در راه صلح حقیقی به شمار می‌رود.

پس از دیدار در استانبول برخی رسانه‌های کشورهای اسلامی در گزارش‌هایی نوشتند که بهرام قاسمی، سخنگوی رسمی وزارت خارجه ایران برای ادای مناسک حج به عربستان می‌رود. این در حالی است که قاسمی این خبر را تکذیب کرد.

ایران و عربستان یک سال و نیم است که روابط دیپلماتیک‌شان قطع شده است و ایران در حمله تروریستی به مجلس و حرم امام خمینی عربستان را متهم کرد در حالی که ریاض به شدت این اتهام را رد کرد.

کارشناسان معتقدند که مسکو می‌تواند میان تهران و ریاض میانجی‌گری کند، زیرا مسکو روابطش با هر دو طرف خوب است.

هم‌چنین یک منبع رسمی در وزارت خارجه روسیه تاکید کرده بود که روسیه به منظور عادی سازی روابط میان ریاض و تهران آماده میانجی‌گری است و این منبع هم‌زمان دو دعوتنامه برای ایران و عربستان برای برگزاری دیدار مشترک به وساطت وزارت خارجه روسیه فرستاد.

در ماه ژوئن ولادیمیر پوتین از سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان دعوت کرد تا به مسکو برود و اگر این سفر انجام شود یک رخداد تاریخی به شمار می‌رود، زیرا اولین بار است که یک پادشاه سعودی به مسکو می‌رود و در آن سفر مساله میانجی‌گری مسکو میان ریاض و تهران ممکن است دوباره مطرح شود.

مسوولان ترکیه‌ای نیز این حقیقت را پنهان نکردند که آنکارا می‌تواند ماموریت میانجی‌گری میان ریاض و تهران را انجام دهد به خصوص بعد از روی کار آمدن حزب اردوغان در سال 2002، زیرا این حزب سمت و سویی اسلامی دارد و آنکارا توانست هم‌زمان روابطی دوستانه با تهران و ریاض ایجاد کند.

از قضا کشور چین که از خاورمیانه دور است نیز شانس آن را دارد که میان ایران و عربستان میانجی‌گری کند و شی جین پینگ، رئیس‌جمهور چین در سفرش به عربستان در ژانویه 2016 تاکید کرد که چین می‌تواند در تحقق امنیت و ثبات در منطقه و میانجی‌گری میان ایران و عربستان نقش ایفا کند.

کارشناسان معتقدند که چین فرصت خوبی برای میانجی‌گری دارد، زیرا وارد هیچ یک از مسائل و مشکلات خاورمیانه نشد و در فاصله یکسانی با ریاض و تهران قرار دارد.

بنا بر این صلح میان ایران و عربستان دور از دسترس نیست و هر دو طرف می‌دانند که صلح بد بهتر از جنگ خوب است.