عفونت گوش در گفتگو با دکتر بابک ساعدی
عفونت گوش پس از سرماخوردگی شایع‌ترین بیماری کودکان است که سه چهارم کودکان را پیش از آنکه به سه سالگی برسند لااقل یکبار مبتلا می‌کند. جهت آشنایی بیشتر با عفونت گوش و عوارض آن گفتگویی کرده‌ایم با دکتر بابک ساعدی، جراح و متخصص گوش و حلق و بینی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران.
آقای دکتر! عفونت گوش با چه علامتی شروع می‌شود؟ گوش درد؟
بله. ولی هرگوش دردی را نباید مساوی با عفونت تلقی کنیم به دلیل اینکه 50 درصد دردهای گوش دردهای ارجاعی هستند که از قسمت‌های دیگر منتشر می‌شوند یا به تعبیری از هردو مریض، یک مریض که با گوش درد مراجعه می‌کند هیچ مشکلی در خود گوش ندارد. ممکن است دندان درد داشته باشد یا درد از زوایای دیگری منتشر شده باشد و برای بیمار عارضه گوش درد را ایجاد کرده باشد.
چرا گوش عفونت می‌کند؟
شایع‌ترین عاملی که سبب عفونت گوش می‌شود عفونت‌های تنفسی قبلی است. بیشتر افراد به دنبال یک سرماخوردگی دچار گوش درد می‌شوند. گوش داخلی دارای بخشی به نام شیپوراستاش است که ارتباط گوش را با پشت بینی برقرار می‌کند. به دنبال عفونت‌های تنفسی و بسته شدن این ناحیه سایر میکروب‌ها اجازه رشد پیدا می‌کنند و به تعبیری ایجاد اوتیت مدیا یا عفونت گوش میانی می‌کنند.
چه علایمی دارد؟
در ابتدا فقط یک کیپ شدن گوش خواهد بود یعنی بیمار احساس می‌کند گوشش پر است. کم‌کم درد ایجاد می‌شود که این درد حالت ضربان دار و شدید خواهد داشت. از آنجا که بیشتر این افراد، عفونت تنفسی هم دارند همه علایم مربوط به آن را هم خواهند داشت. اگر بیماری پیشرفت کند ممکن است به آن سرگیجه هم اضافه شده و چنانچه ادامه پیدا کند خروج ترشحات خونی و چرکی را هم دارند. این مرحله یعنی اینکه پرده گوش پاره شده است. در این زمان کاهش شنوایی هم علامت بارزی خواهد بود.
علت اینکه بعضی از افراد به طور مکرر به عفونت گوش مبتلا می‌شوند، چیست؟
اگر بخواهم علت این عفونت‌ها را به صورت علمی پاسخ دهم باید برگردم به محل ارتباطی مجرای گوش با حلق. عدم تکامل این قسمت فرد را دایما به عفونت‌های مکرر مبتلا می‌کند. این مشکل را در بچه‌ها زیاد می‌بینیم چرا که پیش از بلوغ این بخش از گوش به خوبی کار نمی‌کند. به طور معمول از سنین دو سالگی به بعد کودکان دچار عفونت مکرر گوش می‌شوند که باید علاوه بر بررسی گوش، لوزه‌ها را هم بررسی کرد. زیرا نشان داده شده که عامل مستعدکننده این امر و عدم کارکرد صحیح آن بخش از گوش، بزرگی لوزه سوم است. توصیه می‌کنم در این موارد حتما به پزشک مراجعه کنند تا لوزه‌ها بررسی شوند زیرا لوزه سوم از طریق مشاهده قابل رویت نیست و باید حتما رادیولوژی انجام شود.
به‌طور معمول عفونت گوش در چه سنی شایع است؟
ما اغلب گوش درد را بین شش ماهگی تا شش سالگی می‌بینیم. در این زمان است که ما عمده عفونت‌های گوش را داریم. پس از شش سالگی به علت بالغ شدن بخش شیپوراستاش، شدت عفونت‌ها کاهش پیدا می‌کند.
اگر یک فرد 30 سال به بالا به عفونت گوش مبتلا شود شما به چه چیزی شک می‌کنید؟
در این صورت لازم است گوش معاینه شود، آندوسکوپی سینوس و بینی برایش انجام می‌شود اگر مشکلی در این نواحی نبود به خود عفونت گوش و مسایل درونی گوش شک می‌کنیم. در این موارد لوله‌های کوچکی را در داخل گوش تعبیه می‌کنیم که نقش شیپوراستاش را ایفا می‌کند و سبب می‌شود مشکل حل شود.
خیلی‌ها معتقدند که باید دایم گوش را شستشو داد یا جرم آن را خارج کرد. نظر شما چیست؟
ببینید، من همیشه این را می‌گویم که اگر گوش‌های ما نیاز به پاک کردن داشتند، خداوند یکی از اجزای بدن ما را شبیه گوش پاک‌کن می‌آفرید تا ما بتوانیم این کار را انجام دهیم. به طورعادی گوش‌ها نیازی به پاک کردن ندارند اما وقتی فردی دچار مشکل می‌شود، این مشکل به دلیل شرایط طبیعی نیست و به دلیل مشکلاتی است که گفتم. بنابراین در این موارد خاص نیاز به درمان وجود دارد. توجه داشته باشید عفونت‌های گوش خارجی به اضافه پارگی پرده گوش، آسیب مجرای گوش و خیلی مسایل دیگر به سبب دستکاری‌های زیاد گوش است.
آیا افرادی که پرده گوش‌شان پاره شده در معرض عفونت گوش میانی هستند؟
هرگونه پارگی پرده گوش که بیشتر از سه ماه باقی بماند، در دسته عفونت‌های مزمن گوش قرار می‌گیرد. عفونت مزمن گوش را هم با توجه به شدت آسیب به دسته‌های مختلفی طبقه‌بندی می‌کنیم. نوع شدید این عفونت نیاز به عمل جراحی سریع دارد. در غیر این صورت این عمل، عمل سریعی نخواهد بود اما با گذشت زمان، افراد دچار عفونت‌های مکرر می‌شوند و درمان آن جراحی و برطرف کردن عفونت در آن ناحیه و پیوند پرده گوش از طریق نسوج اطراف آن خواهد بود.
آیا استفاده از هندزفری یا هدفون گوشی‌های تلفن همراه یا ضبط و... برای گوش دادن موسیقی موجب عفونت گوش می‌شود؟
ما یک حدی برای شدت صدا داریم که آیا صدا به گوش آسیب می‌رساند یا خیر. ما تا حد 70 دسی‌بل (واحد اندازه‌گیری صدا) را مجاز می‌دانیم. هدفون‌ها و هندزفری‌ها شدت صوت را تا چندین برابر مجاز بالا می‌برند. اگر فردی بخواهد به صدای بلند گوش بدهد قطعا به گوش خود آسیب می‌رساند. در رابطه با ایجاد عفونت توسط این وسایل هم باید بگویم اگر وسیله‌ای وارد مجرای گوش بشود فرد را مستعد عفونت گوش خارجی می‌کند. این مشکل را ما در افرادی که از سمعک‌های داخل گوشی استفاده می‌کنند بیشتر می‌بینیم.
عوارض عفونت گوش شامل چه مواردی است؟
عفونت در داخل گوش به‌خصوص در نوع شدید آن، یک عفونت پیشرونده است. پیشرفت این عفونت سبب دست‌اندازی به تمام نواحی اطراف گوش می‌شود. به عنوان مثال ما در اطراف گوش، مغز را داریم. پس اگر عفونت یا آبسه مغزی را به دنبال یک عفونت گوش دیدیم نباید تعجب کنیم. بخش‌های داخلی گوش هم در مجاورت گوش هستند که عفونت آنها شنوایی فرد را تحت تاثیر قرار می‌دهد. مساله دیگر که باید به آن توجه شود این است که عصب ناحیه صورت از داخل گوش عبور می‌کند که فلج آن از جمله عوارض عفونت گوش است.
منبع:http://www.salamat.com
/ج
