گفتگو با دکتر ارشمیدس صنعتی
نارسایی قلبی یکی از مشکلات جدی است که برخی بیماران با آن مواجه هستند. نارسایی قلبی بسته به مشکل زمینهای و طول مدت ایجاد آن شدت و درجات متفاوتی دارد. به همین دلیل به سراغ دکتر ارشمیدس صنعتی فوقتخصص قلب و عروق و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران رفتیم تا آگاهیمان را درباره این بیماری افزایش دهیم.
چهطور میتوانیم بفهمیم که شخصی دچار نارسایی قلبی شده است؟
برخی علایم و نشانهها همانند ضعف و خستگی، تنگینفس و تورم مچپا میتواند وجه تمایز نارسایی احتقانی قلب از دیگر بیماریها باشد. همچنین توجه داشته باشید در نارسایی احتقانی قلب، قلب هنوز کار میکند اما به اندازه نیاز بدن، خون کافی در رگها جریان ندارد.
چه افرادی بیشتر دچار نارسایی قلبی میشوند؟
نارسایی احتقانی قلب اصولا افراد مسن را مبتلا میکند و معمولا ناشی از ابتلای طولانی مدت به بیماری قلبی عروقی است. این حالت میتواند عارضه حمله قلبی یا فشارخون بالای کنترل نشده نیز باشد. اگر نارسایی در حفرههای پمپکننده سمت چپ قلب ایجاد شود، خون در ریهها تجمع کرده و باعث میشود ریهها توسط مایع، محتقن شوند. این احتقان مسوول احساس تنگی نفس است. به همین دلیل تنگی نفس علامتی شایع در نارسایی احتقانی قلب است.
اگر سمت راست قلب نارسا شود چه اتفاقی میافتد؟
خون پاها و کبد را پس میزند و باعث احتقان این اعضا میشود. در نتیجه آن تورم ایجاد میشود که معمولا در اندامهای تحتانی و مچ پا مشهودتر است. اغلب اوقات سمت راست و چپ قلب، همزمان نارسا میشوند. عدم جریان خون کافی به کلیهها موجب تجمع بیشتر مایع و آب در بدن میشود. این پدیده عامل دیگری است که تورم را بیشتر میکند.
جریان خون ناکافی چه واکنشی را در بدن ایجاد میکند؟
جریان خون ناکافی به عضلات، تحمل عضلات را کاهش میدهد. به همین دلیل افراد مبتلا به نارسایی احتقانی قلب، اغلب پس از فعالیت جسمی، احساس خستگی میکنند.
نارسایی قلبی چهطور شدت میگیرد؟
در ابتدا نارسایی احتقانی قلب موجب ضعف، خستگی و تنگی نفس میشود. انجام فعالیتهای جسمی عادی، رفتهرفته دشوارتر میشود. در ابتدا ممکن است تنگی نفس فقط بعد از ورزش احساس شود اما با پیشرفت بیماری، تنگی نفس در زمان استراحت یا بعد از رفتن به بستر نیز ادامه مییابد. همچنین امکان دارد تنفس در وضعیت خوابیده به پشت دشوارتر باشد و شما ناگزیر شوید برای خوابیدن با استفاده از چند بالش سر خود را بالا قرار دهید.
اگر فردی دچار نارسایی قلبی باشد و به یک مرکز قلب مراجعه کند، چه اقداماتی برایش انجام میدهند؟
اگر پزشک به نارسایی قلبی مشکوک شود، قلب و ریههای شما را با استفاده از گوشی پزشکی معاینه میکند تا صداهایی را که همراه با نارسایی قلبی ایجاد میشوند، تشخیص دهد. پزشک همچنین شما را از وجود تورم و اتساع سیاهرگهای گردن، بزرگی کبد و تورم پاها که همه آنها میتوانند نشانهای از نارسایی قلبی باشند، آگاه خواهد کرد. آزمایشات خون و ادرار نشان خواهد داد که آیا کلیههای شما خوب کار میکنند یا خیر. پزشک برای ارزیابی ریتم قلب و جستجوی شواهدی از حمله قلبی پیشین، از شما نوار قلب تهیه میکند. عکس رادیولوژی قفسه سینه نیز برای یافتن بزرگ شدگی قلب و وجود مایع اضافی در ریهها به عمل میآید. اکوکاردیوگرافی نیز به منظور بررسی مشکلات دریچهای و ارزیابی عملکرد عضله قلب درخواست میشود.
درمان نارسایی قلبی چگونه صورت میگیرد؟
در بعضی موارد، نارسایی احتقانی قلب را میتوان با درمان علل زمینهساز آن اصلاح کرد. بهطور مثال کنترل ریتم بسیار سریع قلب، باعث از بین رفتن نارسایی قلب و بازگشت مجدد قدرت قلب میشود اما در بسیاری اوقات نمیتوان نارسایی قلب را کاملا از بین برد. پس باید هدف درمان، پیشگیری از صدمه بیشتر و افزایش توانایی پمپاژ موثر قلبی تا حد امکان باشد. مراقبت صحیح از خود در افراد مبتلا به نارسایی احتقانی قلب بسیار مهم است.
افراد مبتلا به نارسایی قلبی چهطور میتوانند از خودشان مراقبت کنند؟
پزشک ممکن است به شما توصیه کند که خود را به استراحت زیاد عادت دهید. این کار انرژی شما را ذخیره میکند اما این به معنی استراحت در بستر نیست بلکه برعکس حفظ تحرک و انجام ورزش، جزو کلیدی برنامه درمانی شما خواهد بود. تحرک موجب گردش خون میشود.
درخصوص تغذیه این بیماری چه نظری دارید؟
محدود کردن مقدار سدیم مصرفی به کاهش تجمع مایع کمک میکند بنابراین توصیه میشود از غذاهای فاقد نمک یا کم سدیم استفاده کنید. همچنین بیماران چاق باید قدری از خون خود را کاهش دهند.
از چه داروهایی میتوان برای نارسایی قلب استفاده کرد؟
داروهایی که در نارسایی احتقانی قلب استفاده میشوند شامل مهارکنندههای آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسین، داروهای ادرارآور، دیجیتالها و مسدودکنندهای بتا هستند. همچنین از برخی دستگاههای درمانی نیز میتوان استفاده کرد. این دستگاههای مکانیکی به منظور کمک به افراد مبتلا به نارسایی احتقانی قلب ساخته شده است که شامل دستگاه ضربانساز دو بطنی و پمپهای قلبی است.
از درمانهای جراحی نیز میتوان سود جست؟
گاهی اوقات انجام جراحی ضرورت مییابد. اگر شما یک دریچه ناقص قلبی داشته باشید و یا بخشی از عضله قلب شما صدمه دیده باشد ترمیم جراحی میتواند درمان مناسبی باشد. در افرادی که داروها و سایر اقدامات درمانی به آنها کمک نمیکند عمل پیوند قلب یک راه درمان است.
منبع:www.salamat.com
/ج