آموکسی سیلین دارویی است که از آن برای درمان عفونتهای باکتریایی استفاده میشود. استفاده از این دارو عوارض جانبی به دنبال دارد که فرد مصرف کننده باید از آنها مطلع باشد. در این مقاله به بحث دربارهی عوارض جانبی آموکسی سیلین میپردازیم.
مطابق تحقیقی که انجام شده است، استفاده از آموکسی سیلین در نخستین دورهی رشد منجر به خراب شدن مینای دندانهای دائمی میشود. تحقیقات در این باره همچنان در حال انجام است.
آموکسی سیلین به دستهی آنتی بیوتیکهای بتا لاکتام تعلق دارد و از مواد دارویی رایج مورد استفاده برای درمان عفونتهای باکتریایی به شمار میرود زیرا، حتی مصرف خوراکی آن نیز به خوبی جذب میشود. از اینرو، از آموکسی سیلین برای درمان طیف گستردهای از عفونتها مثل عفونت گوش ، بینی و گلو ، عفونتهای پوستی ، عفونتهای مجاری ادراری ، عفونتهای تنفسی ، قانقاریا و عفونتهایی که از راه تماس جنسی انتقال مییابند استفاده میشود. از آموکسی سیلین برای درمان عفونت سینوسی نیز استفاده میشود. بنابراین، موارد استفادهی گوناگون آموکسی سیلین آن را تبدیل به دارویی مشهور کرده است. ولی، استفاده از این دارو عوارض جانبی نیز با خود به همراه دارد که باید از آنها مطلع باشیم زیرا، ممکن است در برخی موارد زندگی فرد را تهدید کند.
عوارض جانبی جدی
واکنش آنافیلاکتیک
یکی از جدیترین و خطرناکترین عوارض جانبی آموکسی سیلین واکنش آنافیلاکتیک است. این واکنش به عنوان یک واکنش حساسیت شدید نوع 1 تعریف میشود که میتواند زندگی فرد را تهدید کند. سالانه هزاران بیمار جان خود را به خاطر واکنش آنافیلاکتیک از دست میدهند. این پاسخ آلرژیک تنها در افرادی رخ میدهد که به پنی سیلین و مشتقات آن حساسیت دارند. این واکنش با علایم زیر همراه است:
عوارض جانبی پوستی اولین نشانهی ایجاد حساسیت نسبت به داروست. به طور عادی، علایم واکنش آنافیلاکتیک در طی 72 ساعت پس از قرارگیری در معرض مادهی حساسیتزا شروع به نمایان شدن میکنند. این علایم عبارتند از کهیر ، دانههای پوستی ، خارش و قرمز شدن پوست. تب نیز در برخی افراد همراه با دانههای پوستی دیده میشود.
تورم لبها ، زبان یا گلو نیز مشاهده میشود زیرا، بدن به این طریق با التهاب مقابله میکند.
مشکل در تنفس ، تنگی نفس ، خس خس کردن و غیره نیز ممکن است مشاهده شود.
همچنین، برخی بیماران ممکن است از مشکلات معده و روده مانند درد در ناحیهی شکم ، اسهال و غیره شکایت کنند.
اگر اقدامات لازم انجام نشود عوارض جانبی دیگری نیز ممکن است به وجود آیند که از جمله میتوان به اسپاسم عروق کرونر اشاره کرد که ممکن است منجر به انفارکتوس میوکارد شود. در نتیجه، فشار خون نیز ممکن است به طور ناگهانی افت کند که منجر به سرگیجه و خستگی به همراه از دست دادن هوشیاری میشود.
عوارض جانبی دیگر
برفک دهان
برفک دهان هنگام استفادهی بیش از حد از آموکسی سیلین دیده میشود. مصرف بیش از حد آنتی بیوتیکها باعث ایجاد واکنشهای منفی به خاطر مختل شدن دستگاه ایمنی میشود. این منجر به افزایش حساسیت نسبت به عفونتهای دیگر مانند برفک دهان و عفونتهای قارچی دیگر میشود.
ناراحتی دستگاه گوارش
یکی از عوارض جانبی که مشاهده میشود ناراحتی دستگاه گوارش است. هنگامی که بدن به دریافت آموکسی سیلین عادت نکرده باشد، دستگاه گوارش واکنش نشان میدهد که منجر به گرفتگی عضلات شکم ، گرفتگی عضلات معده ، درد در ناحیهی پایین شکم و غیره میشود.
حالت تهوع
حالت تهوع و استفراغ مکرر یکی دیگر از عوارض جانبی شایع است که در زنان دیده میشود. این علایم به طور معمول خفیف هستند و خطر زیادی ندارند. اسهال نیز ممکن است همراه با حالت تهوع و استفراغ ایجاد شود.
آسیب دیدن کبد
عارضهی جانبی دیگری که با مصرف طولانی مدت و سوء مصرف آموکسی سیلین اتفاق میافتد آسیب دیدن کبد است. سمی شدن کبد عارضهی جانبی است که خصوصاً هنگام مصرف آموکسی سیلین و اسید کلاولانیک به وجود میآید. این عارضهی جانبی عمدتاً به خاطر آسیب دیدن سلولهای کبد و عدم توانایی صفرا برای جریان یافتن از کبد اتفاق میافتد. علایم دیگر آسیب دیدن کبد عبارتند از زرد شدن پوست و چشمها ، تیره شدن رنگ ادرار و درد در سمت راست ناحیهی بالای شکم.
علایم غیر شایع
تشنج
خونریزی غیر عادی
رنگ پریدگی پوست
خستگی بیش از حد
کمبود انرژی
مطلع شدن از سوابق گذشتهی بیمار قبل از تجویز آموکسی سیلین از اهمیت بالایی برخوردار است. اکثر بیماران که دچار واکنش آلرژیک میشوند از احتمال ایجاد آن آگاه هستند. از اینرو، مطلع کردن پزشک از سوابق گذشته برای جلوگیری از ایجاد عوارض جانبی اولین و مهمترین اقدامی است که باید انجام دهیم. قبل از تجویز آموکسی سیلین بهتر است آزمایش لازم انجام شود تا احتمال بروز واکنش آلرژیک شناسایی شود. این بدین خاطر است که دادن آموکسی سیلین به فردی که نسبت به آن حساسیت دارد میتواند منجر به واکنش آنافیلاکتیک کشنده شود. از دادن آموکسی سیلین به افرادی که مشکوک به حساسیت نسبت به این دارو هستند نیز باید خودداری کرد.