از دست دادن اشتها در سالمندان

از دست دادن اشتها در افراد مسن مشکل بزرگی است که می‌تواند به چندین پیامد جدی برای سلامت منجر شود. این مقاله را بخوانید تا از علل پشت این مشکل و راه‌های احتمالی مقابله با آن مطلع شوید.
از دست دادن اشتها در سالمندان مشکل کاملاً متداولی است. آنها یا اصلاً حاضر به خوردن هیچ چیز نبوده و یا تنها در مقادیر کم غذا می‌خورند. چنانچه این مشکل برای یک مدت طولانی ادامه یابد، آنگاه بدن آنها مواد مغذی کافی دریافت نخواهد کرد. در نتیجه، تمام مدت احساس خستگی و بی‌حالی می‌کنند. بدن آنها نمی‌تواند از زخم‌ها و آسیب‌های ناشی از صدمات و عفونتها بهبود یابد. کاهش وزن بدون دلیل همچنین در آنها مشاهده می‌شود. در مدت زمان کوتاهی، این امر موجب می‌شود وضعیت سلامت کلی آنها رو به وخامت بگذارد. چنانچه متوجه‌ی کمبود اشتها در آنها شدید، در این صورت بایستی به دنبال علل این وضعیت باشید.

علل

برخی علل از دست دادن اشتها در افراد مسن به سلامت جسمی آنها ارتباط می‌یابد، اما این مشکل علل روانی را نیز شامل می‌شود. شایع‌ترین علل پشت این مشکل به شرح ذیل است:

مشکل در جویدن غذا:

جویدن غذا عمدتاً به دلیل وجود دندان‌های پوسیده، نداشتن دندان یا دندان مصنوعی بد ساخت، با مشکل همراه خواهد بود. در تمام این شرایط، افراد مسن در حین خوردن احساس درد در دهان داشته و از اینرو ممکن است از خوردن غذا خودداری کنند.

عوارض جانبی دارو:

بسیاری از افراد مسن به طور مرتب چندین دارو استفاده می‌کنند. این داروها اغلب اثر منفی بر روی اشتهای آنها می‌گذارند. حتی حس چشایی آنها ممکن است تحت تأثیر قرار گرفته و نتوانند از طعم غذایی که می‌خورند لذت ببرند. به همین دلیل، اغلب علاقه‌ی خود را به خوردن غذا از دست می‌دهند.

دلایل روانی:

سالمندان به دلیل تحلیل رفتن سلامتی‌، از دست دادن عزیز، تنهایی، انزوا گزیدن از جامعه، نگرانی‌های مالی و دلایل بسیار این چنینی، مستعد دچار شدن به افسردگی می‌باشند. بسیاری از آنها به دلیل بعضی معلولیت‌های جسمی مرتبط با سن قادر نبوده به راحتی به اطراف حرکت کرده و این امر نیز آنها را تحت استرس و فشار روانی زیادی قرار می‌دهند. تمام این موارد ممکن است موجب شوند این افراد اشتهای خود را در خوردن از دست دهند.

عوارض زمینه‌ای مرتبط با سلامت:

درد و دیگر علائم ناراحت کننده‌ی مرتبط با عفونت و بیماری‌های مختلف می‌تواند مسئول از دست دادن اشتها باشند. مشکلات مرتبط با معده مانند زخم معده، انسداد روده، مشکلات کیسه صفرا، و غیره اشتهای آنها را نسبت به غذا کاهش می‌دهند. بیماران مبتلا به سرطان که تحت شیمی درمانی قرار دارند با مشکل از دست دادن اشتها و تهوع مواجه می‌شوند، به این دلیل که به طور مداوم احساس طعم فلز در دهان خود دارند. به طور مشابه، بیماری قلبی، بیماری انسدادی مزمن ریوی، مشکلات تیروئید، و غیره می‌توانند به طور مستقیم به از دست دادن اشتها در افراد مسن ارتباط یابند.

چگونه اشتها در سالمندان را بهبود بخشیم؟

هنگامی که متوجه‌ی تغییراتی در اشتهای افراد مسن شدید، بایستی این مشکل را با پزشک آنها درمیان گذارید. پزشک قادر خواهد بود علت دقیق این مشکل را تشخیص داده و راهنمایی مناسب را به شما جهت غلبه بر آن نماید. پزشک ممکن است به جهت افزایش اشتهای آنها داروهایی را تجویز نماید. در صورت ممکن، همچنین ممکن است به منظور بهبود اشتهای آنها برخی داروهایی که مصرف می‌کنند را تغییر دهد. در ضمن، شما می‌توانید با ترفندهایی در غذا دادن به آنها سهم خود را در بهبود این مشکل ادا کنید. در ادامه چند نمونه از چنین نکاتی که می‌توانند به تحریک اشتها در سالمندان کمک کنند، آورده شده است:
نکته‌ی شماره 1: زمان صرف وعده‌ی غذایی آنها را ثابت نگاه دارید. یک برنامه‌ی زمان‌بندی شده تهیه کرده و مطابق با آن برنامه به سالمند خود، خواه گرسنه باشد و یا خیر غذا دهید. این کار به بدن آنها کمک کرده با این روال خود را تطبیق داده و اشتهای آنها به طور طبیعی در زمان مقرر تحریک می‌شود.
نکته‌ی شماره 2: به آنها غذاهایی را که دوست دارند، بدهید. برای این منظور، بایستی فهرستی از غذاهای مورد علاقه‌ی آنها تهیه کنید. آنها از انتخاب غذاهای خود خوشحال شده و ممکن است کمی بیشتر از حد معمول بخورند. با این حال، مراقب باشید که به آنها تنها غذاهای سالم داده و هیچ گونه مواد غذایی که موجب به خطر انداختن سلامتی‌شان می‌شود، ندهید.
نکته‌ی شماره 3: دستورات پخت و آشپزی مختلفی را برای آنها امتحان کنید. محدودیت‌هایی در رژیم غذایی آنها وجود داشته که لازم است از آنها پیروی کنید. از اینرو، این افراد اغلب صرفاً به دلیل خسته شدن از خوردن غذاهای تکراری از خوردن امتناع می‌کنند. طعم، بو و یا رنگ غذای آنها را با افزودن سبزیجات، ادویه‌جات، چاشنی و غیره کمی متفاوت ساخته تا علاقه و میل به خوردن غذا را در آنها افزایش دهید.
نکته شماره 4: انداز‌ه‌ی وعده‌های غذایی آنها را کوچک کنید. سالمندان هنگامی که غذای بزرگ و حجیمی را روی میز می‌بینند، احساس می‌کنند چون گرسنه نیستند، نمی‌توانند آن را تمام کنند. از سویی دیگر، هنگامی که به آنها غذای کم داده شود، سعی می‌کنند آن را تا ته بخورند.
نکته شماره 5: اگر در خوردن دچار مشکل هستند، در این صورت بایستی در این کار به آنها کمک کنید. کسانی که در بلع غذا مشکل دارند، بایستی غذاهای مایع و نیمه جامد دریافت کرده و آن هم به میزان کم داده شود. مشکل جویدن می‌تواند تا حدی با قطعه و خرد کردن غذا به اندازه‌هایی کوچک حل شود.
نکته‌ی شماره 6: بایستی به آنها مقدار کافی آب در طول روز داده شود. این کار هضم سریعتر غذا را آسان ساخته و بیشتر احساس گرسنگی خواهند کرد.
در نهایت، دوست دارم به همه‌ی شما بگویم که می‌توانید با این مشکل از دست دادن اشتها در سالمندان با دادن عشق، توجه و حمایت فراوان به راحتی فائق آیید. به طور مرتب با آنها تعامل کرده به گونه‌ای که بتوانند نگرانی‌ها و دلواپسی‌های خود را با شما درمیان گذارند. نیازها و خواسته‌های آنها را نادیده نگیرید. هنگامی که محیطی آرام و خوشایندی را در خانه فراهم سازید، آنها انگیزه پیدا کرده تا بر تمام این مشکلاتی که با سالخوردگی همراه است، غلبه کنند.