به گزارش خبرنگار مهر، جویشگر یا موتور جستجوی بومی یکی از مهمترین پروژه های تعریف شده از سوی وزارت ارتباطات در دولت یازدهم است که به دلیل اهمیت آن در افزایش تولید محتوای فارسی در وب، در پروژه های اقتصاد مقاومتی نیز تعریف شد. هم اکنون با اتمام دولت یازدهم بررسی ها نشان می دهد که پازلهای مختلف این موتور بومی هیچکدام به 100 درصد تحقق، نرسیده اند اما برخی از آنها تا 90 درصد پیشرفت داشته اند.
این پروژه که ابتدا در پژوهشکده فناوری اطلاعات مرکز تحقیقات مخابرات کلید خورد، با اعتبار اولیه بالغ بر 170 میلیارد تومان، قرار بود جایگزینی بومی برای موتورهای جستجوی خارجی پرطرفدار در کشور از جمله گوگل باشد و با بکارگیری توان بخش خصوصی و پژوهشگران، از نظر اقتصادی برای کشور ارزش آفرینی کند اما بررسی ها نشان می دهد که برغم پیشرفت کار، اما تا تجاری سازی و ورود آن به بازار مصرف کاربران ایرانی، فاصله بسیار است.
در این زمینه از سال اول شکل گیری دولت یازدهم، به دستور وزیر ارتباطات و با هدف عملیاتی سازی یکی از اصلی ترین اجزای شبکه ملی اطلاعات، شورای راهبری جویشگر بومی متشکل از نمایندگان پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات، سازمان فناوری اطلاعات ایران، سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی و نمایندگان بخش خصوصی تشکیل وآغاز به کار کرد.
در این پروژه مقرر شد تا با فرهنگسازی و ایجاد زیرساختهای کیفی، کاربران ایرانی از خدمات جستجوی متنی، تصویری و همچنین موتور جستجوی نقشه و ترجمه ماشینی از موتورهای جستجوی بومی استفاده کنند.
هم اکنون در انتهای فعالیت دولت یازدهم، بررسی عملکرد و پیشرفت کار این پروژه ملی، حاکی از آن است که این طرح در گام نخست، به صورت 100 درصد اجرایی و عملیاتی نشده است.
براساس آماری که از سوی شورای راهبری طرح جویشگر بومی، منتشر شده، این طرح در 3 گام شامل مدیریت طرح، گام اول و گام دوم تعریف شده که در گام مدیریت طرح 61 درصد پیشرفت، در گام اول 55 درصد و در گام دوم 10 درصد پیشرفت حاصل شده است.
با توجه به فرآیندهای انجام شده از ابتدا تاکنون، بالغ بر 55 جلسه در شورای راهبری این طرح برگزار شده و تصویب طرح، تصویب برنامه عملیاتی در کارگروه فنی، تصویب پروژه های اولویت دار و تهیه شناسنامه های کلان پروژه ها، از جمله خروجی های اولیه این شورا بوده است.
بررسی نحوه اجرای پروژه های مرتبط با جویشگر بومی برمبنای برون سپاری و درون سپاری نیز از تعریف 13 زیرپروژه برای دستیابی به هدف نهایی «موتورجستجوی بومی» قابل رقابت با سرویس های خارجی حکایت دارد.
براین اساس نتایج به دست آمده نشان می دهد که بیشترین پیشرفت زیرپروژه های موتورجویشگر بومی مربوط به سرویس جستجوی کتاب و مستندات علمی است که به جهاد دانشگاهی برون سپاری شده بود. این پروژه 98 درصد رشد داشته است. در همین حال این پروژه توسط دانشگاه امیرکبیر نیز با 40 درصد پیشرفت در حال انجام است.
از دیگر زیرپروژه های جویشگر بومی با 95 درصد رشد می توان به سامانه تحلیل و جستجوی خبر اشاره کرد و بازاریابی مبتنی بر جویشگر نیز از دیگر زیرپروژه های این طرح ملی است که با پیشرفت 90 درصدی همراه است.
بررسی ها نشان می دهد که سرویس ابزارهای پردازش زبان فارسی که توسط دانشگاه تهران در حال انجام است، 82.9 درصد و این سرویس که توسط دانشگاه خواجه نصیر نیز پیگیری می شود، 71 درصد پیشرفت را نشان می دهد. در همین حال، توسعه زیرساختی برای خدمات مکان محور در قالب دو مدل برون سپاری دیده شده که با پیشرفت 80درصدی و 52 درصدی همراه است.
در پروژه ملی جویشگر، خدماتی چون گراف دانش زبان فارسی (75.3 درصد پیشرفت)، بانک درختی (75 درصد پیشرفت)، دانشنامه آزاد (70 درصد پیشرفت)، توسعه وردنت زبان فارسی (67 درصد پیشرفت) و جویشگر تصویری مبتنی بر برچسب (55 درصد پیشرفت) دیده می شوند.
از سوی دیگر، پروژه هایی مانند سامانه ترجمه ماشینی دوسویه (انگلیسی – فارسی) حدود 33 درصد پیشرفت داشته و توسعه آزمایشگاه ارزیابی خدمات وب نیز پیشرفت 30 درصدی را نشان می دهد.
