سوختگی در کودکان

اعظم اسلامی مجد

کودکان کوچک و ظریف هستند و پوست بدن‌شان بسیار لطیف است و حوادث کوچک نیز ممکن است به آنها آسیب جدی وارد کنند، پس نیاز به حمایت و مراقبت بیشتر دارند.

برخی از انواع سوختگی‌ها بسیار خفیف هستند و جای هیچ‌گونه نگرانی و استرس ندارند، چرا که به راحتی درمان می‌شوند ولی حتی در مورد آنها نیز باید برخی نکات رعایت شوند تا خطری سلامت کودک را تهدید نکند.

عوامل اصلی سوختگی در کودکان

 اولین گام برای جلوگیری از ایجاد سوختگی درکودکان این است که با عوامل به وجود آورنده‌ آنها آشنا شویم:

- سوختگی با آب جوش، بخار آب جوش، خود آب جوش یک فنجان چای یا قهوه داغ، غذای بسیار داغ، سوپ داغ و... همگی می‌توانند این نوع از سوختگی را ایجاد کنند.

- تماس با چیزهای مشتعل و داغ: نجاری، شومینه، اجاق گاز، اتوی مو، سشوار، بابلیس، شمع و...

- سوختگی‌های شیمیایی: بلعیدن مواد شیمیایی خطرناک مثل مایع لباسشویی، باطری ساعت، مایع سفید کننده و...

- سوختگی‌های الکتریکی: بلعیدن وسایل ریزی که همگی الکتریکی هستند مثل سیم‌های برق 

انواع سوختگی‌ها

معمولا سوختگی‌ها همه‌گونه دارند: درجه 1، 2 و 3 این تقسیم‌بندی‌ها براساس به آسیبی که به پوست وارد می‌شوند، مشخص می‌شوند.

هر کدام از مواد بالا می‌توانند ایجاد کننده این سه نوع سوختگی باشند.

درمان هر نوع سوختگی، بسته به درجه سوختگی دارد در تمام انواع سوختگی‌ها، باید درمان خیلی فوری صورت بگیرد تا دما منطقه آسیب دیده کم شود.

سوختگی درجه یک: خفیف‌ترین نوع سوختگی است و فقط محدود به لایه سطحی و بیرونی پوست است.

در این نوع سوختگی پوست متورم و قرمز می‌شود و کمی هم درد می‌گیرد. پوست تاول نمی‌زند و فقط خشک می‌شود. درمان 6-3 روز طول می‌کشد.

سوختگی درجه 2: این نوع سوختگی که جدی‌تر و دردناک‌تر از سوختگی نوع 1 است و لایه زیرین پوست را درگیر می‌کند.

پوست دچار تاول می‌شود، درد بیشتری احساس می‌شود درمان آن بسته به شدت سوختگی حدود 3 هفته طول می‌کشد.

سوختگی درجه 3: بسیار شدید است و لایه‌های زیرین پوست درگیر آن می‌شوند پوست خشک است ولی چرب و سفید می‌شود.

ممکن است درد بسیار کمی احساس شود چرا که عصب‌ها آسیب دیده‌اند. معمولا نیاز به عمل جراحی دارند.

این نوع از سوختگی ممکن است خطرات جبران‌ناپذیر ایجاد کند و هر چه سریع‌تر باید مورد درمان قرار بگیرد.

به هنگام سوختگی کودک چه باید کرد؟

اگر فکر می‌کنید که کودک‌تان دچار سوختگی نوع 2 و یا 3 شده است:

حتما با اورژانس تماس بگیرید. از کمپرس سرد استفاده کنید تا دمای بدن کودک را کاهش دهید.

روی منطقه سوخته شده را با دستمال و گاز استریل کاملا تمیز بپوشانید و هر چه سریع‌تر او را به مرکز فوریت‌های پزشکی برسانید.

در سوختگی نوع 1، کودک را از عامل ایجاد سوختگی دور کنید. آن قسمت از سوختگی را برهنه کنید.

روی قسمت سوختگی آب بگیرید و یا کمپرس سرد روی آن بخش قرار دهید 5-3 دقیقه از یخ استفاده نکنید چرا که باعث آسیب جدی‌تر پوست می‌شود.

کره، روغن، پودر و یا هر چیز دیگری روی پوست نمالید. تمام این موارد باعث عمیق‌تر شدن سوختگی می‌شوند.

روی محل سوختگی ژل آلوئه‌ورا و یا کرم سوختگی بمالید. اینکار را هر روز چند بار تکرار کنید.

به کود‌ک‌تان استامینوفن بدهید تا از درد او بکاهد. اگر محل سوختگی کوچک است، آن را تمیز کنید و بعد از ضد عفونی کردن می‌توانید با کمک گاز استریل و باند تا 24 ساعت آن قسمت را ببندید.

برای سوختگی‌های درجه‌ 2 و 3

نخستین گام تماس با فوریت‌های پزشکی است سپس تا رسیدن آنها:

- کودک خود را بخوابانید طوری که ناحیه سوخته شده بالا باشد.

- همان کارهای مربوط به سوختگی نوع 1 را انجام دهید.

- هرگونه طلا و جواهر و حتی لباس نزدیک محل سوختگی را از او دور کنید. مگر آنکه لباس به بدن او چسبیده شده باشد. به تاول‌ها دست نزنید و آنها را نترکانید.

- از آب سرد استفاده کنید و آن را به مدت 5-3 دقیقه در تماس مستقیم با آب سرد قرار دهید سپس منطقه مورد نظر را با گاز استریل بپوشانید تا کمک برسد.

برای سوختگی در اثر آتش

- کودک خود را روی زمین غلط بدهید تا آتش خاموش شود. لباس‌هایش را از تنش خارج کنید. با فوریت‌های پزشکی تماس بگیرید و در این مدت طبق دستورات مربوط به سوختگی نوع 2 و 3 عمل کنید.

دستورات مربوط به سوختگی نوع 2 و 3 عمل کنید. 

برای سوختگی‌های الکتریکی و شیمیایی

- مطمئن باشید که کودک‌تان با عامل خطر و ایجاد کننده سوختگی دیگر تماس ندارد. احتمالا خودتان هم دچار خشک شده‌اید.

برای سوختگی‌های شیمیایی به مدت 5 دقیقه آب با فشار بالا روی محل سوختگی بپاشید.

می‌توانید از دوش حمام استفاده کنید.

ابتدا همین کار را انجام دهید و بعد اقدام به خارج کردن و در آوردن لباس‌ها کنید پس از پد گاز استریل و بانداژ استفاده کنید و بعد به اورژانس زنگ بزنید.

سوختگی‌های شیمیایی چشم و دهان نیاز به درمان بسیار سریع پزشکی دارند این نوع از سوختگی‌ها (الکتریکی و شیمیایی) معمولا بسیار جدی و خطرناک هستند اگر احتمال می‌دهید که کودک‌تان یک شی شیمیایی و خطرناک را بلعیده است مثل باطری ساعت، سریع با اورژانس تماس بگیرید.

جلوگیری از سوختگی

بسیاری از آسیب‌ها را نمی‌‌توان از قبل پیش‌بینی کرد اما همواره باید جوانب احتیاط را در نظر داشت:

- عوامل خطرساز مثل شمع، مواد شیمیایی و خطرناک، آتش و آب جوش را از کودکتان دور نگه دارید.

- روی سیم‌های وسایل برقی را بپوشانید.

- از بخور گرم در خانه استفاده نکنید. بخور سرد انتخاب مطمئن‌تر و سالم‌تری است.

- کودکان بزرگتر را در مورد اتو و وسایل خطرساز، آگاه سازید.

- داخل خانه اصلا آتش درست نکنید.

- نکات ایمنی مربوط به شومینه و بخاری و اجاق‌گاز را رعایت کنید.

- داخل خانه سیگار نکشید مخصوصا در اتاق خواب.