سرانجام و 7سال پس از آخرین اصلاح قانون مبارزه با موادمخدر، بخش‌هایی از این قانون که مربوط به مجازات اعدام در این حوزه می‌شد، تغییر کرد.
به گزارش به نقل از همشهری آنلاین،آنچه روز گذشته در مجلس تصویب شد، حاصل تلاش دنباله‌دار نمایندگان در دوره قبلی و فعلی است که اگرچه با پیشنهادهای اولیه تفاوت زیادی دارد اما پس از 2بار رفت و برگشت به صحن علنی و حاشیه‌های زیاد، سرانجام پس از سومین بررسی تبدیل به قانون شد و البته حالا باید منتظر تأیید شورای نگهبان هم ماند. این مصوبه به 2 بخش اصلی می‌پردازد؛ یکی محکومان به اعدام و حبس ابد در این حوزه که هم‌اکنون منتظر اجرای حکم هستند و دیگری افرادی که پس از این در ارتباط با جرایم موادمخدر بازداشت می‌شوند.
در مورد گروه اول که حدود 6هزار نفر تخمین زده می‌شوند تنها درصورتی اعدام خواهند شد که مفسد‌‌فی‌الارض هم شناخته شده باشند. در غیراین صورت حکم مشمولین به اعدام به حبس درجه یک تا 30سال و جزای نقدی درجه یک تا دو برابر حداقل آن تبدیل خواهد شد. حکم مشمولین حبس ابد نیز به حبس و جزای نقدی درجه2 تبدیل می‌شود. البته اگر در پرونده این افراد استفاده از سلاح گرم حین درگیری با ماموران، سرکردگی باند قاچاق یا استفاده از اطفال و نوجوانان وجود داشته باشد، هیچ تخفیفی در مجازات نخواهند گرفت و اعدام خواهند شد. هنوز آمار دقیقی از اینکه با این مصوبه چند نفر اعدام نمی‌شوند، وجود ندارد. حجت‌الاسلام نوروزی سخنگوی کمیسیون قضایی این عدد را حدود 5هزار نفر تخمین می‌زند.
قانون جدید برای جرایم جدید
اما قانون برای کسانی که بعد از این تاریخ در جرایم مرتبط با موادمخدر بازداشت می‌شوند، تغییر خواهدکرد. قانون جدید اگرچه نسبت به کسانی که هم‌اکنون در حبس هستند سختگیرانه‌تر است، اما در مقایسه با گذشته تغییر زیادی کرده است.
یحیی کمالی‌پور، عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس در توضیح این بخش از مصوبه مجلس می‌گوید: «پس از مباحث کارشناسی مفصل و ایراد نظرات مختلف نمایندگان در کمیسیون و پس از ایرادات مکرر در صحن علنی، به این اجماع رسیدیم که ساخت، تولید، توزیع، فروش و واردکردن مواد موضوع ماده4 قانون مبارزه با موادمخدر (بنگ، چرس، گراس، تریاک، شیره، سوخته یا تفاله تریاک) مشروط بر اینکه بیش از 50کیلوگرم باشد و مواد موضوع ماده8 این قانون (هروئین، مرفین، کوکائین و دیگر مشتقات شیمیایی مرفین و کوکائین و سایر مواد) مشروط بر اینکه بیش از 2کیلوگرم باشد، شامل اعدام خواهد شد.»
این قانون همچنین در مورد موضوع ماده8 (صدور، ارسال، خرید، حمل، نگهداری، مخفی‌کردن یا در معرض فروش قرار دادن هروئین، مرفین، کوکائین و دیگر مشتقات شیمیایی مرفین و کوکائین) سقف 3کیلو گرم را درنظر گرفته است. باز هم اعدام این افراد به شرطی خواهد بود که مجرمان سابقه کیفری مؤثر، استفاده از سلاح و سوءاستفاده از کودکان را داشته باشند.
پایان یک پرونده
براساس ماده واحده قبلی وزنی برای موادمخدر درنظر گرفته نشده بود و فقط داشتن سابقه قاچاق، اقدام مسلحانه و سوءاستفاده از کودکان مبنای صدور حکم اعدام برای قاچاقچیان درنظر گرفته شده بود اما با همه موافقت‌ها و مخالفت‌ها سرانجام این پرونده به آخرین مرحله خود یعنی تأیید شورای نگهبان رسیده است. اگر بخواهیم همه آنچه تا‌کنون در این‌باره گفته شده را خلاصه کنیم، می‌توان گفت موافقان این طرح معتقدند کسانی که ما اعدام می‌کنیم، بعضا آخرین مهره چرخه موادمخدر هستند، درحالی‌که رؤسای آنها در هتل‌های آنکارا و استانبول، روند قاچاق موادمخدر را مدیریت می‌کنند. با اعدام شدن این افراد، خانواده آنها در معرض آسیب‌های اجتماعی بیشتری قرار می‌گیرند. علاوه بر این کشور از سوی سازمان‌های مدعی حقوق بشر به‌دلیل بالا رفتن تعداد اعدام‌ها در فشار قرار می‌گیرد.
حبس ابد این آدم‌ها هم جلوی کارشان را می‌گیرد. در برابر مخالفان چنین استدلال می‌کنند که موادمخدر یک جرم جدی است و همه جامعه را تهدید می‌کند. اینکه مجازات اعدام بازدارنده نیست و باید این مجازات لغو شود، کارشناسی نیست. اگر همین مجازات وجود نداشت، میزان ترانزیت و توزیع موادمخدر به‌مراتب بیشتر بود و فروش مواد به عطاری‌ها هم می‌رسید. زندانی‌کردن این افراد هم به اندازه کافی کارایی ندارد چون آنها باند‌های توزیع موادمخدر را از داخل زندان کنترل می‌کنند. با این کار کشور در معرض آسیب بیشتری قرار می‌گیرد. هر چه باشد، حالا ایران به‌عنوان کشوری که همواره در مسیر ترانزیت موادمخدر قرار داشته و 4هزار شهید برای مبارزه با این معضل داشته، راه تازه‌تری برای مبارزه با موادمخدر آغاز کرده است؛ راهی که یک سوی آن تجدیدنظر در سیاست‌های 30ساله برای برخورد با قاچاقچی‌هاست و سوی دیگرش توزیع مشروط مخدر دولتی با هدف قطع ارتباط مصرف‌کننده و فروشنده. این راه دوم البته هنوز در مرحله بررسی قرار دارد اما نشانه‌ای آشکار از تجدید نظر در این حوزه است.
تخفیف مجازات قاچاقچیان عادلانه نیست
اسدالله هادی‌نژاد، معاون ستاد مبارزه با موادمخدر: اعدام قاچاقچی موادمخدر تبعاتی برای خانواده وی که بیگناه هستند دارد؛ باید پرسید سالانه چه تعداد خانواده به‌خاطر عمل قاچاقچیان از هم می‌پاشد؟ آیا خانواده افرادی که براثر سوء‌مصرف موادمخدر جان خود را از دست می‌دهند، دچار تبعات نمی‌شوند؟ حق آنان چیست؟