متخصصان تغذیه به فیتوکمیکالها زیاد اهمیت میدهند. میدانید چرا آنها این ترکیبات را مهم میدانند؟ در پاسخ به این پرسش باید گفت که فیتوکمیکالها نوعی از ترکیبات شیمیایی و سالم هستند که در میوهها و سبزیها به وفور یافت میشوند و بررسیها نشان داده که احتمال ابتلا به بسیاری از انواع سرطان، آلزایمر و آب مروارید را کاهش میدهند. بسیاری از آنها خاصیت آنتیاکسیدانی داشته و آثار زیانبار رادیکالهای آزاد را که سبب تخریب سلولها، پیری پوست و سکتههای قلبی میشوند، از بین میبرند.
بتاکاروتن
رنگدانه بتاکاروتن رنگ نارنجی هویج را بهوجود میآورد و یکی از قویترین آنتیاکسیدانهای شناخته شده است. بهترین روش برای به بیشترین حد رساندن آن، خوردن مقدار فراوان میوههای نارنجی و زرد رنگ و سبزیجاتی از قبیل هویج، فلفل دلمهای رنگی و کدو حلوایی است. سبزیجات سبز نیز حاوی مقادیر بالایی از بتاکاروتن هستند پس در صورت رنگی نبودن میتوان از آنها بهره برد. جالب است بدانید، نتایج مطالعهای که روی بیش از 80 هزار نفر که توسط موسسه کارولینسکا، استکهلم انجام شده است، نشان داده کسانی که سبزیجاتی غنی از بتاکاروتن را میخورند، خطر ابتلا به سرطان معده در آنها نسبت به کسانی که کمترین مصرف میوه و سبزی را دارند، 54 درصد پایینتر است پس این نوع سبزیجات را در برنامه غذاییتان از قلم نیندازید.
لیکوپن
لیکوپن به فیتوکمیکال مردانه شهرت یافته است چون خطر ابتلا به سرطان پروستات و البته بسیاری دیگر از سرطانها را در صورتی که به میزان کافی دریافت شود، کاهش میدهد. مطالعهای از دانشکده پزشکی یال در آمریکا، حاکی از آن است مردانی که میزان لیکوپن در خونشان بسیار بالاست، کمتر به سرطان پروستات مبتلا میشوند. فقط یادتان باشد که لیکوپن آنتیاکسیدانی قویتر از بتاکاروتن است که میتوان آن را از گوجهفرنگی (بهخصوص آنهایی که رسیده و یا پخته شدهاند) و همچنین گریبفروت صورتی رنگ و یا زردآلوها بهدست آورد.
آلیسین
این ترکیب در پیاز و سیر یافت میشود و خاصیت آنتیاکسیدانیاش به رقیق شدن خون کمک میکند و احتمال لخته شدن خون و مسدود شدن رگها را کاهش میدهد. همچنین خاصیت ضدباکتریایی، ضدویروسی، ضدقارچی و کاهش خطر ابتلا به سرطان در آلیسین شناخته شده است. بنابر تحقیقات «سرطان و تغذیه» که روی 521 هزار و 457 نفر در 10 کشور اروپایی صورت گرفته، مشخص شده است افرادی که سیر و پیاز میخورند خطر ابتلا به سرطان دهان، گلو و مری در آنها نسبت به سایرین 88 درصد پایینتر است.
آنتوسیانین
این رنگدانه آنتیاکسیدانی را میتوان از میوههای ارغوانی، آبی، سیاه و سبزیجاتی از قبیل چغندر، زغال اخته و انگور سیاه به دست آورد. طی مطالعه مشترک آمریکایی نروژی که به مدت 16 سال طول کشیده است، محققان دریافتهاند کسانی که محصولات غنی از آنتوسیانین را میخورند، خطر ابتلا به بیماریهای قلبی در آنها 12 درصد کاهش پیدا میکند. پس بهتر است در فصل میوههای یاد شده، تازه آنها را خریداری کرده و در دسترس اعضای خانوادهتان قرار دهید تا زمینههای بروز بیماریهای قلبی در آنها کاهش پیدا کند.
ایزوتیوسیانات
ایزوتیوسیانات در سبزیجاتی همچون کلم بروکلی یافت میشود. این سبزیجات حاوی ترکیبات گوگردی هستند که طعم آنها را کمی ناخوشایند کرده و به همین دلیل بسیاری از افراد تمایلی به خوردن آن ندارند. اما به شما پیشنهاد میکنیم کمی ذایقه خود را تغییر دهید زیرا این مواد میتوانند احتمال ابتلا به بسیاری از سرطانها را در شما کاهش دهند. به گزارش تحقیقی از دانشگاه تگزاس مرکز سرطان اندرسون، خوردن مقدار فراوانی از ایزوتیوسیاناتها میتواند خطر ابتلا به سرطان مثانه را تا 29 درصد کاهش دهد و تاثیر آن در مردان نسبت به زنان سه برابر است بنابراین آقایان سیگاری بهتر است که این سبزی را حتماً در برنامه غذایی خود قرار دهند حتی اگر طعم آن برایشان دلپذیر نیست.
لوتئین
لوتئین نوعی کاروتنوئید یعنی از خانواده رنگدانههاست که میتواند به سلامت چشمان شما کمک کند. براساس مطالعهای که در دانشگاه ویسکانسین به انجام رسیده نتایج حاکی از این مطلباند که کاروتنویید میتواند خطر ابتلا به ضعف ماهیچههای چشم (ناشی از افزایش سن) را که سبب بروز نابینایی میشود تا 43 درصد کاهش دهد. شما میتوانید لوتئین را در سبزیجات برگ سبز و میوههای نارنجی و زرد رنگ به دست آورید و به این ترتیب سالم ماندن چشمهایتان را تضمین کنید. پس با این توضیحات برای دریافت کلیه ترکیبات یاد شده بهتر است همراه با وعدههای غذایی اصلی و یا در میانوعدهها از انواع میوهها و سبزیهای رنگی و البته تازه استفاده کنید.
منبع:www.salamat.com