هنرمند عالی ایران را کجا باید پیدا کرد (قسمت سوم)

گلناز فتحی (1972- تهران، ایران)

فتحی یکی از معدود زنانی است که در رشته خوشنویسی سنتی ایران به بالاترین سطوح رسیده است. او از این هنر، که عمدتا در اختیار مردان بود، و از خوشنویسی متن قرآن استفاده کرد تا توانایی‌های نهفته خوشنویسی را کشف کند و به وسیله سبک انتزاعی (آبستره) تفسیری نو از آن ارائه دهد.

آثار او از اکسپرسیونیسم آبستره و هنر مدرن دهه‌های پنجاه و شصت خاورمیانه که از کلمات به عنوان عناصر تصویری استفاده می‌کرد، الهام گرفته است.

او در نشست خبری نمایشگاه انفرادی اش در «گالری‌های پرل لام» در 2013 گفت: «هدف هنری من این بوده که خوشنویسی را از کلمات به فرم تبدیل کنم. من با کلمات به مثابه فرم برخورد می‌کنم و آن‌ها روی تابلوی من شناور هستند یا می‌رقصند... من کلمات را بالا و پایین می‌برم و به جاهای مختلفی می‌کشانم که به ناکجا ختم می‌شوند. ریشه این از مدیتیشن هایم می‌آید؛ ‌شاید یک وقتی به سکون ختم شوند، ‌سکونی که خودش حرف می‌زند. می‌شود آن‌ها را به عنوان مدیتیشن دیداری یا شکلی از عبادت، خواند.»

کارهای او در طراحی، نقاشی و چیدمان نوری LED شکل می‌گیرد، ‌اگرچه هم چنان پایه آن در سبک و تکنیک خوشنویسی کلاسیک است. او قوانین را می‌شکند تا زبان جانشینی را از خلال بیان ذهنی خودش خلق کند.

منیر شاهرودی فرمانفرمائیان (1924- قزوین، ایران)

او هنرمند پیشرویی در هنر معاصر ایران است. آثار خانم شاهرودی فرمانفرمائیان ترکیبی از عناصر سنتی مثل طرح‌های هندسی و تکنیک شیشه و آیینه کاری، که میراث هنری ایران است، با آبستره مدرن غربی است.

او بیش از یک دهه در آمریکا هنرآموزی کرد و سپس در دهه پنجاه میلادی به ایران برگشت و با تکنیک‌های نقاشی روی شیشه و آیینه کاری دست به تجربه زد و  آن‌ها را با نمادگرایی صوفیانه و طرح‌های هندسی هنر اسلامی در کنار اکسپرسیونیسم و مینی مالیسم غربی جمع کرد.

فرمان فرمائیان سپس به آمریکا سفر کرد و تا سال 2004 که به تهران برگشت، همانجا ماند.

کارهای رنگارنگ فرمانفرمائیان که الگوهای هندسی را در هم می‌آمیزد، به تاثیرات هنر، معماری و علوم اسلامی ارجاع می‌دهد.

سال 2013 چند اثر او که بین سال‌های 2004 تا 2013 خلق شده بود،‌ در دوبی به نمایش درآمد که نشان از تحول آیینه کاری‌های خاص او  و تحقیقاتش در هستی شناسی الهی داشت.

کارهای این هنرمند شامل استفاده از سطوح برجسته، نور و بازتاب نور، ‌رنگ و فرم است و همانطور که هانس اولریخ اوبریست می‌گوید، «اگرچه او از تکنیک‌های خیلی قدیمی استفاده می‌کند، همیشه مسیرش در جهت دیدی بوده که از آینده دارد تا آثاری واقعا تازه خلق کند...»