وقتی می گوییم المپیک، دقیقا یاد چه می افتید؟ مجموعه ای از ورزش های رقابتی، ورزش هایی که عموما قدرت بدنی و قدرت فیزیکی در آن ها اهمیت فراوانی دارد. ورزشکاران سال ها بدن ها شان را تراش می دهند تا آماده شرکت در المپیک شوند، به بهترین وضع جسمی و فیزیکی می رسند تا بتوانند به آرزوی دیرینه شان، یعنی آوردن مدال جامه عمل بپوشانند.
به همین دلیل هم هست که خیلی ها اصولا با فلسفه اضافه شدن بازی های الکترونیکی به لیست ورزش های المپیک مخالف اند. مخالفان عقیده دارند که ورزش هایی که در آن ها قدرت بدنی چندان دخیل نیست، نباید جایی در المپیک داشته باشند. اما آیا واقعا ملاک اضافه شدن یک ورزش به لیست رشته های المپیک، صرف دخیل بودن فعالیت بدنی در آن است؟
در حال حاضر مذاکراتی برای اضافه شدن ورزش های الکترونیکی به المپیک تابستانه سال 2024 پاریس در حال انجام است، اما موانع زیادی بر سر راه این ورزش های ویدیویی قرار گرفته. مدیر کمیته بین المللی المپیک، توماس باخ عقیده دارد که ورزش های الکترونیکی، با «قوانین و ارزش های ورزشی المپیک» در تضاد هستند.
اما حتی بدون حمایت کمیته بین المللی المپیک هم، ورزش های الکترونیکی روز به روز در حال پیشرفت هستند. این رشته از ورزش ها توجه بسیاری را به خود جلب کرده و بودجه اختصاص داده شده به آن ها و سود آوری شان سال به سال افزایش می یابد. سال گذشته، تعداد مخاطبین ورزش های الکترونیکی به 292 میلیون نفر رسید و انتظار می رود که تا پایان سال 2019 این تعداد دو برابر شود.
درآمد صنعت ورزش های الکترونیکی در حال حاضر 463 میلیون دلار تخمین زده می شود. در خیلی از کشور ها این مسابقات در سالن های سینما و کنسرت پخش می شود و مخاطبین این ورزش ها، سالن ها را پر می کنند تا رقابت تیم های مورد علاقه شان در بازی های مختلف را ببینند. دیگر مخاطبین هم از خانه و از طریق پلتفرم های استریم به تماشای این مسابقات می نشینند.
توییچ، پلتفرم استریم ویدیویی است که فوتیج های زنده از بازی کردن دیگر گیمر ها را پخش می کند. این پلتفرم در صنعت ورزش های الکترونیکی بسیار حائز اهمیت است، زیرا که اکثر رقابت ها و مسابقات از طریق این پلتفرم پخش می شوند و مخاطبین هم با توییچ به تماشای این ورزش ها می نشینند. آینده روشن ورزش های الکترونیکی آمازون را مجاب کرد که توییچ را در سال 2014 و با پرداخت 970 میلیون دلار به خدمت بگیرد.
بعضی ها اصرار دارند که المپیک باید تمرکزش بر اصل دخیل بودن قدرت بدنی در ورزش ها را حفظ کند. اما اگر نگاهی به تاریخچه المپیک بیاندازیم، می بینیم که کمیته بین المللی المپیک حتی به رشته هایی چون شعر سرایی، نقاشی و شهر سازی هم مدال داده. حتی هم اکنون هم درساژ[1] یکی از رشته های المپیک به شمار می رود. مشخصا المپیک تاریخچه ای عجیب دارد و قوانین آن به هیچ عنوان محکم و ثابت نیستند.
از طرف دیگر، آمادگی جسمانی یک مفهوم بسیار گسترده و کلی است. به لیست بازی های المپیک نگاه کنید، هم دوی 400 متر در این لیست حضور دارد و هم تیر اندازی با تفنگ دراز کش. در هر دوی این ها آمادگی جسمانی و فیزیکی مهم است، اما هر کدامشان به نوع خاصی از آمادگی نیاز دارند. مهارت های مورد نیاز در این دو رشته کاملا با هم متفاوت است.
پس دقیقا کمیته با چه معیار هایی حضور یک ورزش را در بین بازی های المپیک تایید می کند و حضور ورزش دیگر را رد؟ چرا بسیاری از اعضای کمیته با اضافه شدن ورزش های الکترونیکی به لیست بازی های المپیک مخالف اند؟ حتی تحقیقات و مطالعات، نشان داده اند که بازیکنان ورزش های الکترونیکی، طبق تعریف عبارت ورزش کار، ورزش کار به حساب می آیند.
ورزش ورزش است، حتی اگر کمیته آن را تایید نکند. برای مثال نه کریکت و نه نه اسکوآچ جایی در لیست بازی های المپیک ندارند. اما این دو ورزش مخاطبین بسیاری در سر تا سر جهان دارند. چرا این دو نباید در المپیک حضور داشته باشند، در حالی فعالیتی چون درساژ از جمله بازی های حاضر در المپیک است؟
اما با این حال، باز هم حضور یک ورزش در لیست بازی های المپیک، اهمیت بسیاری برای آن ورزش و دوست دارانش دارد. زیرا اگر که ورزشی در المپیک بازی شود، مردم بیشتر با آن اشنا می شوند، مخاطبین آن ورزش بیشتر می شود و در نتیجه آن رشته رونق می یابد و بزرگ تر و بزرگ تر می شود.
ورزش های الکترونیکی رشته ای در حال رشد است، اما با این حال هنوز خیلی از مردم جهان آن را به عنوان ی ورزش قبول ندارند. کریکت رشته ای بسیار قدیمی است که نیاز چندانی به تایید از سوی کمیته المپیک ندارد. اما ورزش های الکترونیکی چی؟ این ورزش ها هنوز جوان اند، بازیکنانش جوان اند، مخاطبین اش جوان اند و متاسفانه خیلی از مردم اعتقاد دارند که این ورزش ها صرفا یک سرگرمی است و آن را ورزش به حساب نمی آورند. اگر این بازی ها به المپیک راه یابند، شاید نظر مردم هم به مرور عوض شود.
اما جالب این جا است که طبق دستورالعمل های کمیته بین المللی المپیک برای المپیک سال 2020، برنامه المپیک آن سال باید به گونه ای تنظیم شود که مخاطبین جوان تر را جذب کند و محبوبیت بازی های المپیک را نزد این قشر تا حد ممکن افزایش دهد. پس مخالفت توماس باخ با اضافه شدن ورزش های الکترونیکی به المپیک اصلا و ابدا با این دستورالعمل همسو نیست. جالب است که بدانید ورزش های الکترونیکی در بازی های آسیاسی سال 2020 به رسمیت شناخته شده اند و در آن رویداد حضور خواهند داشت.
خیلی از بازیکنان علاقه فراوانی دارند که به طور حرفه ای مشغول به بازی کردن شوند و حتی در صورت امکان از این راه پول در بیاورند. ورزش های الکترونیکی، فرصتی برای این بازیکنان است تا به این علاقه شان تحقق ببخشند. در حالی که ورزش های الکترونیکی روز به روز محبوب تر می شوند، مخالفت با اضافه شدن آن ها به لیست بازی های المپیک، چندان منطقی به نظر نمی رسد.
1: دِرِساژ (dressage) یا خَرامِش رشتهای در ورزش سوارکاری است که در آن سوار اسب خود را به اجرای مجموعهحرکات دقیق و هماهنگ با ترتیب و زمانبندی مشخصی وامیدارد تا میزان هماهنگی خود با اسب و آزمودگی حیوان را نشان دهد.