کارشناس برنامه ریزی و گردشگری گفت: تاکنون پنج برنامه علمی برای حوزه گردشگری ایران برنامه ریزی و تدوین شده است و هر کسی که می خواهد درباره صنعت گردشگری برنامه ای داشته باشد باید این برنامه ها را بازنگری و نقاط قوت و ضعف آن را بررسی کند.
اردشیر اروجی در واکنش به صحبت های معاون گردشگری جدید که در حاشیه مراسم معارفه اش گفته بود، پیش از این یک برنامه جامع ملی گردشگری در کشور تدوین شده که آن هم ناقص اجرا شد به خبرنگار مهر گفت: نخستین هسته گردشگری ایران با عنوان اداره جلب سیاحان خارجی و تبلیغات در سال 1314 در بدنه وزارت داخله (کشور) و نخستین آژانس جهانگردی ایران در سال 1319 در تهران به نام ایران تور تاسیس شد.
اروجی بیان کرد: از آن زمان تاکنون در طول 4 دهه گذشته پنج مورد مطالعات جامع در زمینه گردشگری انجام شده است. یک مورد قبل از انقلاب و چهار مورد بعد از انقلاب انجام شد که این چهار مورد از مطالعات هر بار بدون اینکه به فرجام برسد، متوقف شد. حدود 35 سال بعد از تاسیس نخستین هسته گردشگری، طی سالهای 1351 تا 1352 طرح جامع توسعه جهانگردی ایران با صد پیشنهاد عمده، توسط یک مشاور خارجی سوئیسی به نام “توریست کنسولت” تهیه شد که کارفرمای آن سازمان برنامه و بودجه وقت بود و پس از تایید، در اختیار اداره جلب سیاحان آن زمان قرار گرفت و براساس همان برنامه کارهای توسعه گردشگری در ایران شروع شد.
این کارشناس حوزه گردشگری بیان کرد: دومین برنامه حدود 20 سال بعد از طرح اول مطرح شد، طرح جامع توسعه جهانگردی ایران طی سالهای 73 تا 76 ابتدا توسط جهاد دانشگاهی و پس از آن توسط یکی از اساتید دانشگاه علامه طباطبایی تحت عنوان الگوی برنامه ریزی راهبردی توسعه مدیریت جهانگردی ارائه شد. سه سال بعد برنامه ملی توسعه گردشگری طی سالهای 79 تا 81 با مشارکت سازمان جهانی جهانگردی و با حمایت سازمان توسعه ملل متحد تدوین شد. در همین برنامه ملی بود که توصیه می شد، سازمان جهانگردی ایران وقت، منحل شود و به جای آن کانون ملی گردشگری که شورایی متشکل از دست اندرکاران صنعت گردشگری در بخش خصوصی و بخش دولتی بود، کارهای ستادی از جمله سیاستگذاری، برنامه ریزی، هدایت، حمایت، کنترل و نظارت گردشگری را انجام دهند و امور تصدی گردی به بخش خصوصی واگذار شود.
وی ادامه داد: این موضوع در شورای عالی گردشگری تصویب و آیین نامه آن تدوین شد ولی اجرایی نشد. در زیر مجموعه این شورا کمیته های کاری مختلفی شکل گرفت که باید معضلات گردشگری ایران را در زمینه های مختلف بررسی می کرد و در کانون ملی گردشگری مصوب می شد و برای بخش خصوصی و دولتی لازم الاجرا بود. اما این طرح به دلیل مشکل تحولات ساختاری اجرایی نشد.
اروجی بیان کرد: چهار سال بعد در طوال سالهای 83 تا 84 سند چشم انداز 20 ساله بخش میراث فرهنگی و گردشگری تهیه شد و تمام اسناد بالادستی را مطالعه کرده و حتی مطالعات سه برنامه قبلی را بررسی و در قالب آن تهیه شد که خلاصه آن در قالب مصوبه به تصویب هیات دولت رسید و اسناد پشتیبان زیادی دارد.
اروجی گفت: دو سال بعد پس از برامه چهارم چون صنایع دستی با سازمان میراث فرهنگی در سال 85 ادغام شد، لازم بود بازنگری انجام شود که برنامه ملی میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی توسط یک مشاور ایرانی انجام شد و از این مطالعات پروژه های اصلی زیادی بیرون آمدو برای اجرا به میراث فرهنگی داد که آن هم نیمه تمام ماند.
وی ادامه داد: اگر کسی می خواهد در حوزه گردشگری کار کند باید این برنامه ها را مطالعه و نقاط قوت و ضعف آن را بررسی کند.
