بندر انزلی در طول جغرافیایی 49 درجه و 28 دقیقه و عرض جغرافیایی 37 درجه و 28 دقیقه واقع شدهاست و ارتفاع آن از سطح دریا منهای 26 متر میباشد. بندرانزلی از شمال به دریای خزر از جنوب به شهرستان صومعه سرا از شرق به شهرستان رشت و از غرب به شهرستان رضوانشهر متصل میباشد. شهرستان بندرانزلی در ناحیهای کاملاً جلگهای به صورت طولی و در ساحل دریای خزر واقع شده و دارای آب و هوای معتدل مرطوب میباشد. بخشی از محیط زیست طبیعی این شهرستان را دریا(40 کیلومتر نوار ساحلی) و بخش مهم دیگر را اکوسیستم ارزشمند تالاب انزلی تشکیل میدهد. نام انزلی به پیشینه تاریخی اش در بیشتر شهرهای اروپایی شناخته شدهاست.
بندرانزلی اولین و بزرگترین بندر سواحل جنوبی دریای خزر در منطقه ای جلگه ای و ساحلی واقع شده است. شهرستان انزلی از شهرستانهای استان گیلان در شمال ایران است و شهر ساحلی بندر انزلی مرکز این شهرستان است که در شمال غربی استان گیلان واقع شده است، با فاصله 40 کیلومتری (نیم ساعته) از رشت.
هوشمندانه سفر کنید و برای رزرو هتلهای بندر انزلی ، ایران هتل آنلاین در کنار شماست.
فاصله بندر انزلی تا تهران 380 کیلومتر، تا مرکز استان 40 کیلومتر و تا اولین فرودگاه 35 کیلومتر میباشد. این شهرستان دارای آب و هوای معتدل مرطوب ساحلی بوده که در فصول مختلف سال شرایط آب و هوای مطلوبی را دارا میباشد. میزان بارندگی شهرستان بسیار بالا بوده به طوری که سالیانه متوسط 1892 میلی متر بارندگی دارد بیشترین بارندگی در ماههای شهریور و مهر با 440/9 میلی متر گزارش گردیدهاست. میزان رطوبت نسبی سالیانه به طور متوسط حدود 71 تا 97 درصد و درجه حرارت محیط زیست بین 3/5 تا 28 درجه سانتی گراد در نوسان بودهاست.
گروهی معتقدند هنگامی که آخرین فاتحان عرب با گذر از کوه های البرز سرانجام به انزلی رسیدند، دستور پیاده شدن و فرود آمدن نهایی را به سربازان خود دادند و نام انزلی از فعل انزل به معنای فرود بیا آمده است. برخی نیز آن را تغییر یافته لغتی روسی به معنای «بمان» می دانند اما نزدیکترین حدس به منطق، به معنی لنگرگاه اشاره می کند (انزل به معنای لنگر)، همچنین در برخی متون یونانی برکه و مرداب با اسامی آنزالیا و انزلیوس خوانده شده اند که احتمال اینکه نام انزلی ریشه گرفته از واژه های یاد شده باشد نیز منتفی نیست. به عنوان آخرین داستان در این زمینه جالب است بدانید که موسسان اولیه شهر را دو برادر به نام انزل خان و غازان خان می دانند که در عین رقابت بنای این دو شهر را گذاشتند.
تنها در دوران سلطنت خاندان پهلوی (از 1304 تا 1357) اسم آن به «بندر پهلوی» یا پهلوی تغییر داده شده بود ولی پس از انقلاب اسلامی اسم دیرین خود «انزلی» را بازیافت. مردم انزلی از تیره (کادوسیان) بر اثر روابط خوب با پارسیان و همکاری ایشان با کورش هخامنشی در لشکر کشیهای وی نام محل خود را از روی سرزمین (انزان) (انشان پارس) انتخاب کرده و یونانیها به آن (انزلوی) میگفتند. این واژه به زبان پهلوی (انزلگ) و به عربی (انزلج) شده است. خلیج انزلی محلی امن برای پهلو گرفتن کشتیهای بزرگ تجاری و ماهیگیری بوده است. از میان تعریفهای مختلف که درباره واژه «انزلی» وجود دارد قابل قبول ترین معنی «انزل به معنی لنگر» انزلی = لنگرگاه و «انزل: انشان» میباشد که کلمه انزلی تحریف شده «انزان – انشان» به معنی گذرگاه و دروازه است که میبینیم از گذشته نیز انزلی را دروازه اروپا و ایران مینامیدند و در بسیاری از نوشتهها هم آمدهاست.
در زبان یونانی نیز واژههایی نظیر «انزلیوس و انزلیا» وجود دارد به معنی «مرداب» که این دیدگاه را به وجود میآورد که نام این منطقه که صاحب یکی از بزرگترین مردابهای جهان «مرداب انزلی» است به زمانی قبل از آغاز شهرنشینی در این منطقه باز میگردد. زیرا پیدایش جزیره و مرداب در این منطقه از قدمتی 15000 ساله برخوردار است و میتواند نامگذاری این منطقه به دورانی به مراتب کهن تر بازگرد.
امروزه اکثریت اهالی بندرانزلی را مسلمانان شیعه تشکیل میدهند و با توجه به آنکه بخشی از اهالی انزلی را هموطنان ارامنه تشکیل میدهند، مسیحیت نیز بخشی از جامعه دینی این شهر را به خود اختصاص داده است. ارامنه و مسلمانان از دیرباز در این شهر ساحلی زندگی مسالمت آمیزی بر مبنای همکاری، همیاری و احترام متقابل داشتهاند.
اساس اقتصاد مردم شهرستان انزلی را ماهیگیری تشکیل میدهد و ضمناً در سالهای اخیر صید ماهی کیلکا نیز رونق روز افزونی پیدا کرده و غروب هر روز شناورهای صید کیلکا پشت سرهم به سوی دریا حرکت و صبح فردای آن روز با کوله باری از ماهی کیلکا به اسکله های خود باز میگردند.
حصیر بافی نیز از مشاغل پردرآمد اهالی بوده و حصیر غازیان از معروفیت خاصی برخوردار بوده است و سالیانه هزاران حصیر به شهرهای داخلی و خارجی صادر میگردد. این حصیرها جای فرش امروزی را داشتند و ناگفته نماند حصیر آبکنار نیز معروف بوده است.
هرچند بندرانزلی به علت کمبود زمین در سطح شهرستان از لحاظ کشاورزی در مقام پائینی از تولید قرار دارد ولی در روستاهای انزلی انواع برنج، سبزیجات، هندوانه، خریزه و بادام زمینی کشت میشود و همچنین تعدادی از روستائیان خصوصاً در آبکنار به نوغان داری اشتغال دارند که آبکنار از این لحاظ دارای سابقه طولانی است.
بازارهای بندرانزلی
بازار کاسپین: بازار کاسپین یکی از بزرگترین بازارها در بندر انزلی میباشد. این بازار از لحاظ موقعیت در یکی از بهترین مکانهای شهر بنا شده است. نزدیکی این بازار به شهر و همچنین خیابان پاسداران این بازار را به یکی از هدفهای مسافرین در روزهای تعطیل تبدیل نمودهاست. این بازار دارای پارکینگ اختصاصی نیز میباشد.
بازار پردیس: این بازار محل فروش صنایع دستی، پوشاک و … میباشد. اکثر اجناس موجود در این بازار اجناس روسی میباشند. این بازار یکی از بازارهای شلوغ انزلی میباشد. فروش اجناس به روز با قیمت مناسب از دلایل شلوغی این بازار است. این بازار واقع در خیابان مطهری ابتدای خیابان ورزش است.
بازار ساحلی (آسیای میانه): یکی از زیباترین جاذبههای گردشگری و توریستی شهر انزلی میباشد. این بازار در کنار ساحل زیبای بندر انزلی ساخته شده و دارای نمای زیبایی ست. این بازار یکی از پر رفت و آمد ترین بازارهای شهرستان انزلی میباشد. تنوع در قرفههای این بازار دست شما را برای خرید باز میگذارد. یکی از مزیتهای این بازار وجود پارکینگ اختصاصی به طول 2 کیلومتر است
شنبه بازار: قدمت این بازار به بیش از 70 سال پیش بازمی گردد. این بازار که در مرکز شهر انزلی قرار دارد و از گذشتههای دور از روستاهای اطراف انزلی و سایر شهرهای دور و نزدیک گیلان، تولیدات خود را اعم از میوه و سبزی و صیفی تا حصیر و زنبیل و رب انار و زیتون و مرغ و خروس و دست بافتههای زیبای پشمین را به این بازار میآوردند. این بازار در مرکز شهر انزلی در خیابان میرزاکوچک خان برپا میگردد.
بازار گیلار: بازار گیلار واقع در غازیان میباشد و بیشتر کالاهای ارائه شده در این بازار از اجناس ترک و روس است.
بازار سپه: یکی دیگر از بازارهای انزلی بازار سپه میباشد که در میدان امام خمینی، خیابان ابوذر غفاری (خیابان سپه) قرار دارد.
بازار ماهی: سابقه بازار ماهی در انزلی به بیش از یک قرن پیش باز می گردد و بازار ماهی انزلی و سماکان این شهرستان از گذشته های دور جایگاه خاصی در تجارت یا خرید و فروش ماهی و حتی تصمیمات مربوط به صنف صیادی برخوردار بودند.در حال حاضر وضعیت بازار ماهی انزلی چنان کثیف و غیربهداشتی است که نه تنها رغبتی را در میان گردشگران برای خرید برنمی انگیزد بلکه مردم محلی را نیز از خرید ماهی به این شیوه دلزده کرده است. در مسیر راه این شهر گردشگر پذیر یعنی حد فاصل بین رشت و خمام، بازار ماهی بهداشتی مجهز به توفقگاه، شعبه بانک، رستوران و سرویس بهداشتی ساخته شده که مسلما بخش قابل توجهی از خریدارانی را که قبلا ماهی را از انزلی تهیه می کردند به سمت خود خواهد کشاند. این در حالی است که بازار ماهی در شهر انزلی به جز چند مغازه ماهی فروشی که تقریبا اصول بهداشتی را رعایت می کنند تشکیل شده از عده ای دست فروش که ماهی را در میان گل و لای و لجن تخلیه کرده، چوب زده و در بهترین حالت روی تخته های فلزی و سینی به فروش می رسانند.