عصر ارتباطات - مژگان کریمنیایی: امروزه روباتها کارهای بسیار سخت و خطرناکی را انجام میدهند که انسانها از انجام آنها عاجزند. برای نمونه، حضور آنها در عملیات آتشنشانی و تلاش برای خاموش کردن آتشسوزیها در جنگل یکی از این موارد است.
در حال حاضر روباتهای ساخت دست بشر قابلیتهای بسیار گستردهای پیدا کردهاند و توان آن را دارند که حتی جراحیهای پیچیده پزشکی را انجام دهند. بهتازگی نسل جدیدی از روباتها ساخته شدهاند که میتوانند با انجام کارهایی که انسان بهدلیل خطرات جانی قادر به انجام آنها نیست گام بزرگی برای کمک به محیط زیست بردارند.
متیو لرد، رییس بخشی از دانشگاه بوستون است که در زمینه روباتهایی که به محیط زیست کمک میکنند فعالیت میکند. وی معتقد است که فهرست بزرگی از کارهای خطرناک وجود دارند که اگرچه انسان قادر به انجام آنها نیستند، اما نسل جدید روباتها در نقش یک ابر قهرمان ظاهر میشوند و بهراحتی از عهده انجامشان برمیآیند. در این مطلب شما را با کارهایی که روباتهای ابر قهرمان آنها را به انجام میرسانند، اما هیچ انسانی قادر به انجام آنها نیست آشنا میکنیم.
نجات صخرههای مرجانی با روبات رنجر
صخرههای مرجانی در سالهای اخیر بهدلیل افزایش حرارت آب اقیانوسها و نیز بهدلیل خطر گونههای مهاجمی که به آنها حمله میکنند، در خطر انقراض و نابودی قرار گرفتهاند.
روبات Dangered Ranger میتواند ستارههای دریایی را که به صخرههای مرجانی حمله میکنند به کمک سنسورها و دوربین خود تشخیص داده و با تزریق سمی مهلک آنها را از بین برده و بکشد. ستارههای دریایی در سالهای اخیر به بزرگترین قاتل مرجانهای دریایی تبدیل شدهاند و به همین دلیل از بین بردن آنها میتواند کمک بسیار مهمی برای حفظ صخرههای مرجانی رو بهانقراض باشد.
ماتیو داونبابین، یکی از پژوهشگران اصلی دانشگاه تکنولوژی کویینزلند و یکی از طراحان RangerBot، میگوید: بهراحتی میتوان 10 روبات RangerBot را در کنار صخرههای مرجانی قرار داد و فقط وجود یک غواص برای بررسی عملکرد صحیح آنها کفایت میکند.
RangerBot اکنون بهصورت آزمایشی مورد استفاده قرار گرفته است و در صورت پشت سر گذاشتن موفقیتآمیز دوره آزمایشی، گروه سازنده قصد دارند تا سال 2018 تعداد 50 روبات را برای کار در خلیج مورتون در برزیل و در استرالیا روانه بازار کنند.
سرپرست تیم سازنده این روباتها میگوید: این روبات با دقت بالایی طراحی شده تا خطر ابتلای انسان به سم را در آب به حداقل ممکن برساند. البته روبات ساخت این تیم تحقیقاتی فقط در عمقهای خاصی عمل میکند. از قابلیتهای ویژه Dangered Ranger سیستم اجتناب از مانع آن است که مانع نزدیک شدن روبات به انسانها میشود.
روباتی برای مبارزه با آلودگیهای نفتی
بهترین راه برای از بین بردن آلودگیهای نفتی، کنترل دقیق آنها برای جلوگیری از ورودشان به محیط زیست و دریاها و دریاچهها است.
برای انجام این کار، شرکتهای نفتی خطوط لوله را بهدقت بررسی میکنند. آنها مدت زیادی به کمک ابزاری به نام «پیگ»، با استفاده از دستگاههای بشکهای یا با کمک سنسورهایی که در خطوط لوله قرار داشتند، لکههای نفتی را شناسایی کرده و مانع ورود آنها به محیط زیست میشدند.
این ابزارهای قدیمی به این دلیل که خیلی بزرگ هستند اغلب دردسرساز نیز میشوند، برای حل این مشکل مهندسان روسی روباتی کوچکتر به نام RODIS طراحی کردهاند.
RODIS بهراحتی در داخل لولههای نفتی حرکت کرده و از سونار (سیستم فاصلهیابی صوتی دستگاه ردیاب زیردریایی) برای تست تمامیت ساختاری دیوارههای لوله و بررسی نداشتن نشتی آنها استفاده میکند.
این روبات در حین گشتوگذار در لولههای نفتی، رگههای شکسته یا سایر نقصها را مییابد. RODIS بهآرامی کار میکند و تنها در حدود یکچهارم مایل از لوله را در طول روز پوشش میدهد، اما بهدلیل دقت بالای طراحی همواره این امیدواری وجود دارد که هیچ نشتی را از دست ندهد.
روبات پاککننده بقایای انرژی هستهای
افرادی که در زمینه دفع زبالههای هستهای فعالیت میکنند همواره باید لباسهای سنگین و حجیمی را برتن کنند که حرکت کردن را برای آنها بسیار سخت میکند. آنها همچنین پس از انجام کار هم باید زمان نسبتا طولانی را در یک محیط گرم بمانند تا خطرات تشعشعات هستهای بر آنها بهحداقل برسد. انجام چنین کارهایی علاوه بر محدودیتهای مختلف، همواره با خطرات احتمالی نیز همراه است.
Latro یک روبات مفهومی است که توسط بخش مکانیک دانشگاه منچستر انگلستان ایجاد شده است و چنین محدودیتهایی ندارد. اندازه این روبات در ابعاد یک میز آشپزخانه است و ظاهر آن بیشباهت به یک عنکبوت نیست. این روبات با شش پایی که دارد بهراحتی از سد موانع عبور کرده و مواد رادیواکتیو را جمعآوری میکند.
وجود یک مغز رایانهای به این روبات اجازه میدهد برخی از تصمیمات را درحالیکه از راه دور توسط انسان کنترل میشود، بگیرد.
فرشاد آروین، دانشمند روباتیک دانشگاه منچستر که در توسعه این روبات کمک کرده است، میگوید: اگرچه بیشتر روباتها قابلیت کنترل مناسبی ندارند، اما کنترل این روبات خیلی ساده بوده و بسیار انعطافپذیر است. درواقع اپلیکیشن قوی که برای این روبات نوشته شده به آن اجازه میدهد که قدرت مانور بالایی داشته باشد و بهراحتی نیز کنترل شود.
این روبات بهطور خاص برای کمک به تمیز کردن و نگهداری یک سایت تاسیسات هستهای در انگلستان طراحی شده اما با بازطراحی که قرار است روی آن انجام شود میتواند در سایر مراکز هستهای و حتی برای کار در برخی مخازن نفتی نیز مورد استفاده قرار گیرد.
روبات مبارزهکننده با آتش
در کوهستانهای گرم رخ دادن آتشسوزیها امری کاملا عادی است. انسانها قادر نیستند در گرمای شدید ایجادشده حرکت کرده و محل دقیق آتش را مشخص کنند، اما یک هواپیمای بدون سرنشین چهار محوری رادیویی با نام Indago که از سنسورهای مادون قرمز استفاده میکند بهراحتی میتواند محل دقیق آتش را مشخص کرده و سپس با کمک تانکرهای هوابرد، آب را دقیقا جایی که لازم است تخلیه کند.
درواقع دادههای رسیده از این روبات محلی که بیشترین حرارت را دارد، مشخص میکند و از این طریق تشخیص محل دقیق آتشسوزی مقدور میشود. این روبات که در حقیقت یک هواپیمای بدون سرنشین است در حال حاضر در استرالیا در حال خدمترسانی است و به احتمال زیاد در تابستان امسال در ایالات متحده و دیگر نقاط نیز شروع به فعالیت خواهد کرد.
روباتهایی برای شهری پاکیزه
این روزها روباتها برای انجام امور مختلف به کمک ما آمدهاند؛ از ایستگاههای فضایی گرفته تا خانههای بسیاری از شهروندان روباتهای همهکاره در حال سرویسدهی به مردم هستند.
شاید یکی از جالبترین روباتها روباتهای جمعآوریکننده زباله باشند. در ایتالیا روباتی به نام DustCart وجود دارد که با یک تماس تلفنی به خانه افراد مراجعه کرده و آشغالهای آنها را از نقاط مختلف خانه جمعآوری میکند.
این روبات که همچون یک انسان با جثه متوسط طراحی شده، با عبور از دالانهای باریک آشغالها را جمآوری میکند و خیال صاحبخانه را از آشغالهایی که در گوشهوکنار ماندهاند آسوده میکند.
روبات DustCart دارای قسمتی برای نگهداری زباله است و با وجود حرکت روی چرخ، توانایی پشت سر گذاشتن موانع مختلف را نیز دارد. البته با کمک دوربینهای متصل به آن یک انسان نیز از راه دور به فعالیت آن نظارت دارد و در صورتی که کار اشتباهی انجام دهد، قابلیت کنترل دستی آن وجود دارد.
با وجود جالب بودن فعالیت روبات DustCart این روبات تنها روباتی نیست که به پاکیزه نگهداشتن محیط پیرامون ما کمک شایانی میکند.
»لوییجی» روبات دیگری است که توسط کارشناسان یک تیم تحقیقاتی در MITساخته شده است و با کنکاش در زبالهها و فاضلابها در سطح شهر به نمونهگیری از آنها میپردازد.
درواقع این روبات استوانهای شکل خیال آزمایشگاههای شهرداری را از جمعآوری نمونه آسوده کرده است. در صورتی که لوییجی متوجه شود که در فاضلاب یا زبالهای آلودگیها و بیماریهای عفونی وجود دارند، بهسرعت موضوع را به شکل هشدار برای مسوولان مرتبط ارسال میکند تا بررسیهای لازم در این زمینه صورت گیرد.
در حال حاضر لوییجی از طریق کنترل از راه دور کار میکند، اما MIT وعده داده که در آینده نسخههای خودکار آن را نیز تولید و عرضه خواهد کرد.
با توجه به اینکه بیماریهای عفونی موجود در زبالهها و فاضلاب میتوانند برای مردم و نیز برای جمعکننده زباله خطرناک باشد تاکنون واکنشهای مثبت بسیاری در خصوص استفاده از این روبات ایجاد شده است.
با نظر به این واکنشهای مثبت بهنظر میرسد در طول مدت کوتاهی لوییجی بتواند جایگزین نیروهای خدماتی شهرداریهای شهرهای بزرگ شده و کارگران شهرداری را از انجام کارهای آلوده و پرریسک برای همیشه برهاند.