از عینک تا لیزر

دانستی هایی درباره بیماری های چشم:
 

لطفا برای لحظه ای چشم های خود را ببندید و بعد تصور کنید قرار است از این به بعد اینگونه به زندگی ادامه دهید. بدون داشتن یکی از حواس پنجگانه به نام بینایی...
اگر چه در دنیای پیرامون مان هستند اشخاص بسیاری که بدون داشتن دید چشم زندگی خود را سپری می کنند ولی با این حال حتما شما هم قبول دارید که تصور نداشتن چشمی برای دیدن واقعا سخت است و شاید باور نکردنی. اینکه تنها بشنوی و لمس کنی اما دریغ از نگاهی برای دیدن. تا به این جای قضیه لابد حدس زده اید که این بار درباره چه موضوعی می خواهیم صحبت کنیم، بله عضو کوچک اما بسیار پیچیده ای به نام چشم که همچون دیگر قسمت های بدن با بیماری های خاص خود روبه روست. صفحه سلامت پیش رویتان ماحصل گفت و گوی خبرنگار شاهد جوان با دکتر «رضا آقای محمدی» متخصص چشم است که در ادامه می خوانید. اما قبل از آن بهتر است بدانید بیماری های چشم، به انواع مختلفی تقسیم می شود که به یکی از شایع ترین آن پرداخته ایم. این شما و این صحبت های دتر آقای محمدی:
یکی از شایع ترین نوع از انواع بیماری های چشم عیوب انکساری است که به دلیل فوکوس ناصحیح نور بر شبکیه ناشی می شود. به هر حال برای دیدن واضح اشیا و... باید نور بر روی شبکیه فوکوس شود، اتفاقی که در چشم برخی از افراد به درستی صورت نمی گیرد و به این ترتیب به عیوب انکساری چشم دچار می شوند. عیوب انکساری چشم خود نیز انواع مختلفی دارد؛ نزدیک بینی، دوربینی، آستیگمات و پیرچشمی که به هر یک پرداخته ایم.

نزدیک بینی
 

درباره عیب انکساری «نزدیک بینی» یا در اصطلاح چشم پزشکی «مایوپ» می توان گفت چشم فرد نزدیک بین اشیاء و.... را در فاصله نزدیک واضح و در فاصله دور، تار مشاهده می کند. بنابراین فرد مایوپ نیاز به اصلاح دید از طریق عینک و یا لنز را دارد. درباره نزدیک بینی خوب است بدانید این عارضه شایع تر از دوربینی است و در جوانان و بزرگسالان بیشتر از بچه ها اتفاق می افتد. دلیل ایجاد مایوپ در افراد می تواند به صورت ارثی بوده و یا یک فرد به طور ذاتی به نزدیک بینی دچار شود. در این باره تأثیر محیطی را نباید بی تأثیر دانست. به طوری که اگر فرد فعالیتی را در فاصله نزدیک با چشم به صورت شدید و مداوم انجام دهد می تواند به عارضه مایوپ دچار شود. در این حالت به نظر می رسد چشم خودش را برای فاصله نزدیک تنظیم می کند. پیشرفت عارضه نزدیک بینی که با افزایش شماره چشم در فرد نمود پیدا می کند در رنج سنی خاصی توقف پیدا می کند. حداقل سن در این باره هجده سالگی است اما ممکن است که تا سی سالگی نیز پیشرفت داشته باشد. جالب است بدانید که زدن یا نزدن عینک هیچ کمکی به کاهش و یا حتی افزایش شماره چشم ندارد و تنها استفاده از عینک و یا لنز به واضح شدن دید فرد منجر می شود.

دوربین ها
 

عارضه «دوربینی» یا «هایپروپ» در بچه ها بیشتر شایع تر است و با افزایش سن کمتر نیز می شود. در بروز این عیب انکساری عامل ارثی بیشتر دیده شده است و به عکس این عامل، عوامل محیطی کمتر در ایجاد دوربینی نقش دارند. فرد دوربین بر خلاف نزدیک بین دور را خوب و نزدیک را تار مشاهده می کند. عیب انکساری دوربینی در میان عامه مردم اغلب با عارضه پیرچشمی اشتباه گرفته می شود، در صورتیکه این دو با یکدیگر کاملا تفاوت دارند. در این باره در بحث پیرچشمی مفصل توضیح داده خواهد شد.

آ مثل آستیگمات
 

دسته سوم عیوب انکساری مربوط به عارضه «آستیگمات» می شود. در این حالت فرد، هم فاصله دور و هم نزدیک را البته در درجه های متفاوت تار می بیند. بنابراین عینک فرد آستیگمات به گونه ای ساخته می شود که دید دور و نزدیک وی در محورهای دارای نقص از دید مناسب برخوردار شود. خب بیشتر از این به عیب انکساری آستیگمات نمی پردازیم تا وارد مبحث دیگری از انواع عیوب انکساری چشم بشویم. پیرچشمی که البته خوشبختانه حالا حالا ها به آن ابتلا پیدا نخواهید کرد.

سخت شدن عدسی
 

همانگونه که با افزایش سن تغییرات زیادی در قسمت های مختلف بدن ایجاد می شود، در چشم انسان نیز شاهد برخی تغییرات هستیم. تغییراتی که در علم چشم پزشکی از آن به پیرچشمی یاد می شود. در این باره باید گفت با بالارفتن سن قدرت تطابق چشم به دلیل سخت شدن عدسی چشم کاهش پیدا می کند. به تبع این عارضه، فرد برای دیدن اشیاء نزدیک دچار مشکل می شود. موضوعی که چشم فرد در جوانی به خوبی قادر به انجام آن بود. بهتر است بدانید اغلب افراد در حدود سن چهل سالگی متوجه کاهش قدرت دید خود می شوند و با افزایش سن این مسئله پیشرفت بیشتری پیدا می کند.
و اما تفاوت پیرچشمی و دوربینی از این قرار است که فرد دوربین با زدن عینک هم نزدیک و هم دور را واضح مشاهده می کند ولی فرد مبتلا به پیرچشمی که با زدن عینک نزدیک را واضح می بیند، دید دورش تار می شود بنابراین برای دیدن اشیاء در فاصله دور باید عینک را از مقابل چشم خود بردارد. به این ترتیب یک فرد نزدیک بین که تا قبل از چهل سالگی به یک عینک نیاز داشته بعد از چهل سالگی به دو عینک یکی برای دور و دیگری برای نزدیک نیاز پیدا می کند.

انواع لنز
 

بعد از پرداختن به انواع عیوب انکساری چشم که شایع ترین نوع بیماری های چشمی به شمار می روند بهتر است به مقوله درمان آن نیز بپردازیم. در این باره سه راه درمانی رایج وجود دارد که رایج ترین و بی خطرترین آن استفاده از عینک است.
درمان دوم استفاده از لنزهای تماسی است. این نوع درمان البته گاهی ممکن است با مخاطراتی چون عفونت قرنیه و حساسیت های چشمی مواجه شود. در کنار این عوارض بحث هزینه را نیز نباید فراموش کرد. به هر حال تهیه لنز هزینه و مبالغی را در بر می گیرد که خیلی بیشتر از هزینه خرید یک عینک است. البته زحمت و هزینه نگهداری لنز را نیز باید به دشواری های استفاده از لنز طبی اضافه کرد که به هر حال حائز اهمیت است.
درباره انواع لنز نیز باید گفت که به دو نوع نرم و سخت تقسیم بندی می شود. لنز سخت برای افراد با چشم آستیگمات بالا و دارای قوز قرنیه و لنزهای نرم هم برای افراد مایوپ و هایپروپ همچنین افراد با چشم آستیگمات با درجه پایین تجویز می شود. در ادامه خوب است بدانید استفاده از لنز برای افرادی که از بهداشت عمومی ضعیفی برخوردارند می تواند بسیار مخاطره آمیز باشد و بنابراین به این افراد استفاده از لنز توصیه نمی شود. در خصوص استفاده از لنزهای نرم و سخت یک نکته را هرگز فراموش نکنید این که هنگام خواب شبانه، لنز را از چشم خارج کنید. برای دوری از خطر عفونت نیز حتما لنزها را با یک محلول تجاری شست و شو دهید. و بالاخره اینکه علاوه بر انواع لنزهای نرم و سخت مدتی است لنز جدیدی وارد ایران شده که تنها مخصوص شب است، این لنز با نام «ارتو کراتولوژی» طی تأثیراتی بر چشم، باعث می شود بعد از اینکه هنگام صبح فرد لنز را از چشم خارج کرد چشم او برای حول و هوش هشت تا دوازده ساعت دید واضح داشته باشد.

جراحی های لیزری
 

سومین درمان رایج رفع عیوب انکساری، جراحی های لیزری به شمار می روند. این جراحی نیز خود شامل سه دسته است نخست جراحی «لیزیک» که طی آن یک لایه از قرنیه چشم به صورت لولا بلند می شود و بعد از تابش اشعه لیزر دوباره به محل اصلی برگردانده می شود. این روش از نظر تکنیکی برای جراح سخت تر از دیگر روش هاست اما بیمار بعد از جراحی درد کمتری را متحمل می شود. جراحی های لیزیک برای چشم با شماره بالا رایج تر است.
در روش دوم که «لازک» نام دارد دیگر لایه ای از قرنیه بلند نمی شود و لیزر بر روی قرنیه تابانیده می شود. این روش از نظر تکنیکی نسبت به لیزیک ساده تر است و در آن سطح قرنیه سالم باقی می ماند. تنها بعد از عمل بیمار متحمل درد بیشتری نسبت به جراحی لیزیک می شود. جراحی نوع سوم موسوم به «P.R.K» از نظر تکنیکی شباهت زیادی به جراحی لازک دارد، اما درد بعد از این نوع جراحی به نسبت لازک کمتر خواهد بود.
منبع:نشریه ی شاهد جوان شماره ی 53