۱۰ فیلم مهم رومن پولانسکی که باید تماشا کنید

رومن پولانسکی Roman Polanski در سن 19 سالگی برای اولین بار بازی کرد و اولین فیلم دانشجویی‌اش را در سال 1957 («Murder») ساخت. در طول دوران فعالیتش به‌عنوان کارگردان، مخاطبانش را به دنیاهای متفاوتی، چه در داخل یک آپارتمان، وسط یک دریاچه یا در یک جزیره، جذب کرده است.

او به خاطر فضاهای انفجاری، ترکیب دقیق دوربین و شیرجه در روح ‌و روان شخصیت‌ها معروف است و به یکی از بزرگ‌‌ترین فیلم‌سازان تاریخ سینما تبدیل‌شده است.
در اینجا به 10 فیلم مهم پولانسکی که هر دوستدار سینما می‌بایست آن‌ها را ببیند نگاهی می‌اندازیم.

1. چاقو در آب Knife in the Water
(1963)«چاقو در آب» تنها فیلم پولانسکی است که پیش از ترک کشورش در لهستان ساخته‌شده است. تقریباً تمام فیلم در یک قایق بادبانی کوچک با تنها سه بازیگر می‌گذرد. یک زن و شوهر، مرد جوان پیاده‌ای را کنار جاده سوار می‌کنند. هر سه آن‌ها یک روز را در قایق این زوج می‌گذرانند و پولانسکی هر کاراکتر را با پوست کندن لایه‌های شخصیتی‌اش، نشان می‌دهد.
زاویه فیلم‌برداری محدود در برابر موسیقی جاز لحن فیلم را در تقابل با یکدیگر شکل می‌دهند. «چاقو در آب» یک تریلر خاموش است که زمینه را برای باقی کارهای پولانسکی به‌عنوان کارگردانی متمایز مهیا می‌کند.

2. انزجار Repulsion
(1965)پولانسکی به‌دقت سرازیری و افول را با استفاده از صداهای خارج از تصویر در آپارتمان شخصیت اصلی و فضایی که او را در برگرفته تبدیل به خشم می‌کند.
فیلم درباره زن جوانی به نام کارول (با اجرای عالی کاترین دنو Catherine Deneuve) است که در آپارتمانی با خواهرش هلن در لندن زندگی می‌کند. وقتی هلن به مسافرت می‌رود، کارول در آپارتمان با شیاطینش تنها می‌ماند و توسط گذشته‌ی نامربوطش تسخیر و رو به جنون می‌رود.
پولانسکی تصاویر را با ذهنیت کارول با روشی ترسناک چنان ماهرانه جفت می‌کند که بیننده از هر چیزی که باعث جنون کارول می‌شود، وحشت می‌کند.

3. بن‌بست Cul-De-Sac
(1966)اگر رومن پولانسکی تابه‌حال یک فیلم کمدی ساخته باشد، تنها می‌تواند «بن‌بست» باشد. داستان درباره دو گانگستر است که بنزین ماشینشان تمام‌شده و گیر می‌کنند. تنها امید آن‌ها عمارت قدیمی در نزدیکی‌شان است که یک زوج در آن زندگی می‌کنند. با نداشتن انتخاب دیگری، آن‌ها جرج و ترزا را در خانه خودشان گروگان می‌گیرند.
پولانسکی اعلام کرده که «بن‌بست» بهترین فیلم او است زیرا «فیلم بسیار مستقل است و تنها به‌عنوان یک فیلم معنا می‌دهد».

4. بچه رزماری Rosemary’s Baby
(1968)«بچه رزماری» داستان آزاردهنده زنی که بچه شیطان را در شکم دارد روایت می‌کند. پس از موفقیت این فیلم، پولانسکی به‌سرعت جایگاه خود در هالیوود را به‌عنوان نمادی در دنیای سینمایی محکم کرد.
در این فیلم، رزماری (میا فارو Mia Farrow) و شوهرش، گای (جان کاساوتیس John Cassavetes) به آپارتمانی که مشکوک به سابقه سحر و جادو است نقل‌مکان می‌کنند.
برای درک مهارت غیرقابل‌انکار پولانسکی در ترکیب‌بندی تصویر و انزوای روانی، ضروری است که «بچه رزماری» را تماشا کنید. او برای ایجاد وحشت به خون نیاز ندارد، تنها چند جفت چشم شیطانی و زنی میان‌سال با آرایشی خوفناک کافی است.

5. محله چینی‌ها Chinatown
(1974)یک نئو نوآر ماهرانه در میانه دوره هالیوود نو، پولانسکی چیزی بسیار جدید و مهیج را شروع می‌کند. جک نیکلسون Jack Nicholson یکی از بهترین بازی‌هایش را در نقش جیک گیتس کارآگاه خصوصی ارائه می‌دهد.
هیچ‌گاه یک کارآگاه خصوصی جذاب تا این حد با بینی چسب زده‌اش برای طولانی‌مدت احمق جلوه نکرده بود.
«محله چینی‌ها» با تبدیل‌شدن به یکی از قابل‌تشخیص‌ترین فیلم‌های سبک نئو نوآر در تاریخ سینما، فردیت خود را حفظ می‌کند.

6. مستأجر The Tenant
(1976)آخرین سه‌گانه آپارتمانی پولانسکی بعد از «انزجار» و «بچه رزماری» که کمترین توجه را دریافت کرد. تروکوفسکی (با بازی خود پولانسکی) به آپارتمانی نقل‌مکان می‌کند که متعلق به زنی بوده که خود را از پنجره به بیرون پرت کرده و مرده است. درست بعد از ورود او اتفاقات عجیبی به وقوع می‌پیوندد. مثلاً در دیوار یک‌دندان پیدا می‌کند، یا در واحد روبرو افرادی را می‌بیند که به‌ طرزی غیرانسانی در حمام ثابت ایستاده‌اند.
همان‌طور که فیلم جلو می‌رود، بیشتر مشخص می‌شود که ذهن تروکوفسکی است که مشکوک است. تشخیص اتفاقات واقعی و غیرواقعی دشوار است، اما این همان چیزی است که «مستأجر» را جذاب می‌کند.
چون پولانسکی فکر می‌کرد هیچ‌کس قادر به درک این شخصیت نیست، خودش این نقش را بازی کرد.

7. تس Tess
(1979)«تس» برگرفته از یک داستان قدیمی در رمان 1981 اثر توماس هاردی Thomas Hardy است. پروسه ساخت فیلم آن‌قدر سخت بود که پولانسکی اعلام کرد از این به بعد فیلمی نخواهد ساخت؛ اما در آخر، این فیلم تبدیل به یکی از زیباترین آثار در کارنامه هنری‌اش شد.
«تس» داستان دختر روستایی است که خانواده‌اش متوجه نسبتشان با یک خانواده قدیمی اما ثروتمند می‌شوند. خانواده تس به امید به دست آوردن ثروت، او را برای زندگی با این خانواده به شهر می‌فرستند. دست‌آخر پسر خانواده به او تجاوز کرده و سرنوشت دختر را دستخوش تغییر می‌کند.

8. دیوانه‌وار Frantic
(1988)

«دیوانه‌وار» فیلمی مهیج و جنایی با بازی هریسون فورد Harrison Ford و امانوئل سنیه Emmanuelle Seigner در پاریس است. فورد نقش یک جراح قلب را دارد که همسرش بلافاصله پس از ورودشان به هتل ناپدید می‌شود.
بیش از هر فیلم دیگر پولانسکی، «دیوانه‌وار» عناصر زیادی از دنیای آلفرد هیچکاک را قرض گرفته است که عمدتاً به خاطر شروع فیلم به شیوه‌ای بسیار نافذ و درعین‌حال دلهره‌آور هست.
این فیلم مهیج از رنگ‌های ملال‌‌آور و ترکیب‌بندی تصویر متراکم استفاده می‌کند تا گم‌شدن همسر و چرایی این اتفاق برای مخاطب ایجاد ترس و دلهره کند.

9. پیانیست The Pianist
(2002)«پیانیست» شخصی‌ترین فیلم برای پولانسکی به دلیل تجربیات واقعی‌اش در رابطه با هولوکاست است که هم واقع‌گرایانه و هم سینمایی هست. همان‌طور که داستان پیش می‌رود، احساس مستند گونه فیلم بیشتر می‌شود، اما هم‌زمان نوعی حس تماشای داستانی باشکوه را در بیننده بیدار می‌کند.
فیلم داستان واقعی درباره زندگی ولادیسلاو اشپیلمان پیانیست (با بازی آدرین برودی Adrien Brody) در طول دوران جنگ جهانی دوم و تصرف لهستان توسط نازی‌ها است.
پولانسکی در این فیلم آسیب‌پذیر و شفاف است و به تماشاچیان اجازه می‌دهد وارد مبارزات او شوند؛ چیزی که طاقت زیادی می‌خواهد و نتیجه‌بخش است.

10. سایه نویس The Ghost Writer
(2010)

«سایه نویس» داستانی سیاسی و مهیج با بازی ایوان مک‌گرگور Ewan McGregor است که می‌بایست نوشتن کتاب خاطرات نخست‌وزیر پیشین انگلستان را تمام کند.
تدوین تقریباً بسیار بی‌تحرک و خاموش است و این پرسش را ایجاد می‌کند که حقیقت ماجرا چه چیز است و ناگفته‌ها کدامند. فضای فیلم گرفته و سرد است و حقایق عجیبی تا آخرین دقایق سکانس پایانی در جریان هستند.
«سایه نویس» دیالوگ‌های کوبنده و شخصیت‌های غیرعادی دارد. این فیلمی است که به شما اجازه می‌دهد در دنیایی مرموز غرق و با رضایت از آن خارج شوید.