به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از اداره کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون، محسن ساجدی‌فر، مربی کتاب‌خانه سیار شهری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان مشهد در سومین جشنواره ملی اسباب‌بازی در غرفه‌ی «محله‌ی اسباب‌بازی‌ها» برای معرفی «اسب چوبی» حضور داشت.
او درباره این عروسک توضیح داد: «اسب چوبی» متعلق به خطه‌ی خراسان و شهرستان سبزوار است که داستانی قدیمی دارد. این اسب در خراسان به نام اجنبی شناخته می‌شود و داستان آن مربوط به حمله مغول‌ها است. اسب مشکی رنگی که پوشش قرمز دارد و سوارش هم حتی نقاب قرمز بر چهره زده است.
این مربی کانون ادامه داد: البته ما نمی‌توانستیم اسب چوبی را با پوشش قرمز رنگ برای بچه‌ها معرفی کنیم. برای همین کارگروهی تشکیل شد، رنگ اسب را تغییر دادیم و قصه آن‌را برای بچه‌ها تعریف می‌کنیم. این‌که چگونه مغول‌ها در شهری به نام سبزوار شکست می‌خورند.
او درباره علت تغییر رنگ پوشش اسب گفت: قرمز رنگ خون بود و بچه‌ها نباید چنین آموزه‌هایی را یاد بگیرند؛ چراکه باعث وحشت بچه‌ها می‌شود. برای همین از این رنگ استفاده نکردیم.
ساجدی‌فر درباره تجربه‌یحضور بچه‌ها و استقبال آن‌ها از شنیدن قصه‌ی بازی‌های قدیمی و شناخت اسباب‌بازی‌های قدیمی توضیح داد: کار من قصه‌گویی است. بچه‌ها علاقه‌ی بسیار زیادی نسبت به افسانه‌ها و داستان‌های قدیمی دارند. داستان‌های جدید چندان نکته‌ی نویی در آن‌ها نیست. برای همین در بچه‌ها هیجانی ایجاد نمی‌کند. اما بچه‌ها با داستان‌های قدیمی ارتباط صمیمی‌تری دارند. در این جشنواره از استقبال بی‌نظیر بچه‌ها و خانواده‌هایشان بسیار لذت بردم.
او تاکید کرد: البته غرفه‌ی من و جایی که برای این کار در نظر گرفته شده بود با توجه به استقبال کمی کوچک بود. کاش می‌شد عروسک را به فضای باز ببرم و برای جمع کثیری از مردم این بازی را اجرا کنم. امیدوارم سال‌های بعد تمهیداتی برای این مساله در نظر گرفته شود؛ چراکه مطمئنا خیلی اثربخش‌تر خواهد بود.
به گفته این مربی سیار شهری کانون یکی از کارهای او معرفی فرهنگ مردمی که در خراسان زندگی می‌کنند. برای همین «اسب چوبی» در مدارس تحت پوشش کار او رقصانده و معرفی و به نوعی فرهنگ این بازی قدیمی اشاعه داده شده است.
او درباره دیگر بازی‌ها یا اسباب‌بازی‌های خراسان گفت: در خراسان علاوه بر «اسب چوبی» عروسک منحصر به فرد دیگری نیز وجود دارد. «ننه گل محمد» عروسکی مربوط به فرهنگ قوچانی‌ها و شیروانی‌ها و خطئه‌ی شمال خراسان است. پیشنهادی مطرح کرده‌ایم که این عروسک هم در آینده به جشنواره بیاید و معرفی شود. البته قصه‌ی آن حزن‌انگیز است و خیلی مناسب کودکان و نوجوانان و فضای نمایشگاهی و جشنواره‌ای نیست. برای دعای باران در استان‌های مختلف ایران تقریباً یک عروسک وجود دارد اما نام آن‌ها متفاوت است. اما اسب چوبی یا ننه گل محمد در استان‌های دیگر نیستند.
به گفته ساجدی‌فر بازی‌ها نیز در هر منطقه‌ی خراسان متفاوت است. برای مثال سه پایه نیشابوری، بازی بِجَز، یک قل دو قل، بازی زوو یا کبدی یا بازی لی لی، سلطان و وزیر و خیلی دیگر از بازی‌هایی که بچه‌ها را به نشاط می‌آورد با نام‌های خراسانی در این خطه نیز بازی می‌شوند.
او به عنوانه مربی کانون و قصه‌گو درباره تفاوت بازی‌های قدیم با بازی‌های امروزی توضیح داد: بازی‌های حال حاضر تحرک را از بچه‌ها می‌گیرند. درست است که این بازی‌ها با نام بازی فکری نام‌گذاری می‌شوند اما تحرک لازم را ندارند. بادبادکی که خودمان درست می‌کردیم یا اسب چوبی و اسبک همه‌ی این‌ها خلاقیت خودمان بود. نگاه می‌کردیم. می‌ساختیم. حتی چیز جدیدی به آن اضافه می‌کردیم. به نوعی پرورش خلاقیت هم بود.
ساجدی‌فر در پایان یادآور شد: کارگاه‌هایی که در حال حاضر برای بچه‌ها برگزار می‌شود باید به صورتی باشد که خود بچه‌ها خلاقیت‌شان را پرورش دهند. اسباب‌بازی‌های آماده‌ای که در اختیار بچه‌ها قرار می‌گیرد و بر اساس کاتالوگ آماده کار یا بازی انجام می‌شود چندان مناسب نیست و تحرک و نشاط کافی را ندارد.
سومین جشنواره ملی اسباب‌بازی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان از 24 تا 28 مرداد 1396 در مرکز آفرینش‌های فرهنگی هنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان واقع در خیابان حجاب برگزار شد.
