گاز زدن ممنوع!
تابستان فصل بستنی است چطور از آن لذت ببریم.
فصل تابستان داغ که از راه می رسد، بچه ها درخانه بی کار نمی نشینند و دوست دارند به کلاس های آموزشی واماکن تفریحی بروند. دراین رفت وآمدها بستنی یکی از خوراکی های مورد علاقه ودلچسب کودکان است. شاید بتوان گفت برای آن ها روزی نیست که بدون بستنی شب شود. درهر خیابانی هم تا دل تان بخواهد سوپر مارکت هایی با یخچال های ویترینی پراز بستنی های رنگارنگ و حتی شیرینی فروشی ها و بستنی فروشی هایی به چشم می خورند که آدم بزرگ ها را هم به وسوسه می اندازند! دیگر از کوچولوها چه انتظاری دارید؟ نکته این است که بستنی برای بچه ها مضر است یا مفید. چقدر بخورید وکدام ها را بخورند یا نخورند. دکتر کوشانفر به پرسش های ما پاسخ می دهد.
بستنی ازدید دندانپزشکی
مادران باید به روش های مبتکرانه به کودک خود آموزش دهند تا بلافاصله بعد از خوردن بستنی، دندان ها و زبان خود را مسواک بزند زیرا قند باقی مانده روی دندان ها منبع تغذیه ای مورد نیاز باکتری های دهان است.این باکتری ها قند را مصرف می کنند ودرعوض اسید تولید می کنند؛ اسید تولید شده توسط باکتری ها سبب پوسیدگی و خرابی دندان ها می شود. تمیز نگه داشتن ومراقبت از دندان های شیری اهمیت زیادی دارد. دندان های شیری 4تا 6 سالگی دردهان کودک باقی می مانند ونگهداری از آن ها بر رویش دندان های دائمی کودکان هم مؤثراست، به عبارتی داشتن دندان های سالم مشروط به نگهداری و مراقبت جدی از دندان های شیری است.
ارزش غذایی بستنی
مواد تشکیل دهنده بستنی های پاستوریزه وسالم عبارتند از: شیر، خامه، چربی های گیاهی یا جانوری، شکر، یخ، مواد طعم زا و رنگ های مجاز خوراکی.
ارزش غذایی بستنی به مواد تشکیل دهنده و فرمول ساخت آن بستگی دارد؛ اما به طورکلی در مقایسه با شیر، بستنی پروتئین و چربی بیشتری دارد. اگر بستنی در شرایط مناسب و بهداشتی تهیه شود، حاوی ویتامین های شیر (یعنی C,E,A,B1,B2,B3) و مواد معدنی از قبیل سدیم، کلسیم، پتاسیم ، گوگرد وفسفر است.
اگر بستنی از شیر تازه وپاستوریزه تهیه شده باشد می تواند منبع پروتئین و کلسیم مناسبی برای کودک باشد؛ اما زیاده روی درمصرف بستنی ممکن است کودک را از خوردن غذاهای دیگر دل زده کند. به علاوه قند بستنی کالری زیادی را به بدن می رساند. بنابراین زیاده روی در مصرف آن می تواند کودک را چاق کند. بستنی خنک است ویکی از مزایای آن کاهش دمای بدن درروزهای گرم تابستانی و در نتیجه کاهش تعریق بدن است.
بستنی را لیس بزن مامان
متخصصان معتقدند، گاز زدن بستنی، می تواند سبب تحریک اعصاب دندان های کودک شود پس بهتر است به فرزندتان یاد دهید بستنی اش را لیس بزند.
قبل از بعد از بستنی خوراکی های گرم نخورید.
بستنی سرد است و خوردن نوشیدنی های گرم و حتی غذای داغ قبل و بعد از خوردن بستنی، می تواند سبب ایجاد ترک روی دندان های فرزندتان شود.پس به ترتیب خوراکی هایی که به او می دهید دقت داشته باشید.
بستنی هر چند وقت یک بار
توصیه می کنیم از دادن روزانه ومداوم بستنی به کودکان نوپا خودداری کنید زیرا قند وچربی زیاد این خوراکی سبب افزایش احتمال چاقی و اضافه وزن کودک می شود.
بستنی غذا نیست
باید توجه داشته باشید بستنی را نباید به عنوان یک وعده غذایی کودک تان درنظر بگیرید. برای خردسالان چند قاشق مربا خوری بستنی کفایت می کند. اگر فرزندتان دچار اضافه وزن است، همین مقداری بستنی را هم نباید به او بدهید.
کدام بستنی را برایت بخرم دلبندم؟
بستنی های ساده از هر نظر برای سلامت کودک بهترند، زیرا رنگ و افزودنی مضری ندارند. بستنی های رنگی و مغز دار علاوه بر داشتن انواع رنگ ها و افزودنی های شیمیایی ممکن است حاوی مغزهای آلوده ومانده باشند. میوه ومغزهای مانده معمولاً فاسدند یا به باکتری هایی آلوده هستند خوردن این نوع بستنی ها مشکلاتی را برای دستگاه گوارش ایجاد می کند.
اول وانیلی
مواد طعم زا وافزودنی های شیمیایی و حتی انواع میوه و مغزها ممکن است برای کودکان حساسیت زا باشند. مثلاً بعضی بچه ها به بستنی های کاکوئویی، برخی به بستنی های حاوی آجیل و برخی هم به بستنی های طعم دار حساسیت نشان می دهند. پس بهتراست تا چند وقت فقط بستنی وانیلی ساده به فرزندتان بدهید سپس بنا به اطلاعاتی که از کودک تان دارید می توانید هر چند وقت یک بار نوعی از بستنی جدید را به او بدهید.
اگر فرزندتان به هر نوع بستنی حساسیت نشان داد دیگر آن بستنی را به کودک تان ندهید.
چکار کنیم فرزندمان سردرد نگیرد؟
به او یاد بدهید هنگام خوردن بستنی آن را زیاد در دهانش نگه ندارد و از چرخاندن بستنی وبرخورد آن با سقف دهانش خودداری کند.
بستنی چقدر کالری دارد؟
100 میلی لیتر بستنی ، 100 کیلو کالری انرژی به بدن می رساند البته این میزان به فرمول تولید بستنی هم بستگی دارد، یعنی این که ممکن است یک نوع بستنی خامه و شکر بیشتری داشته باشد و بستنی دیگری از سفیده تخم مرغ و شیر بیشتری تشکیل شده باشد.
مگر بستنی هم آلوده می شود؟
قسمت اعظم بستنی را شیر تشکیل داده؛ اما متخصصان می گویند به دلیل وجود ترکیبات دیگر وتغییرات قابل توجه این شیر در فرآیند تولید، نمی توان بستنی را جایگزین لبنیات دانست. شیر ماده غذایی است که به راحتی تحت آلودگی های میکروبی قرار می گیرد و اگر بستنی از شیر دام های آلوده وبیمار تهیه شود، می تواند این آلودگی ها را با خود به همراه داشته باشد وبه شما منتقل کند. اگر بستنی درکارخانجات صنایع غذایی معتبر وتأیید شده وزارت بهداشت تهیه شده باشد، احتمال آلودگی میکروبی برای آن وجود ندارد؛ اما اگر بستنی در شرایط مناسب پاستوریزه وهموژنیزه نشود، می تواند به میکروب هایی آلوده شود و کودکان را بیمار کند.
سردرد بستنی دیگر چیست؟
گاهی فرزندتان با اشتیاق بسته بستنی اش را باز می کند و بستنی اش را گاز می زند وناگهان دادش هوا می رود! چرا که با خوردن بستنی، درد را در ناحیه پیشانی اش احساس کرده است. مسئله خیلی ساده است، فرزندتان بستنی خنک را در دهان گذاشته و ناگهان گلو و فضای دهان او با ماده ای سرد در تماس قرار گرفته اند، این سرما باعث انبساط نگاهای رگ های خونی ودر نتیجه تحریک گیرنده های درد می شود.
حالا چرا سردرد می گیرد؟
درسقف دهان یک گیرنده دمایی وجود دارد که خیلی هم حساس است؛ این گیرنده مراقب است که با ایجاد تغییرات شدید دمایی سریعاً به مغز فرمان دهد تا برای حفظ شرایط خود اقدام کند. مثلاً با سرد شدن دهان، این گیرنده احساس می کند الان است که کارش تمام شود، بنابراین پیام می فرستد که این جا سرد شده، مغز هم ناگهان عروقش را گشاد می کند تا خون (این ماده جاری گرم وحیاتی بدن) را بیشتر دریافت کند؛ مبادا سردش شود، عواقب این گشاده شدن عروق هم به صورت سردرد نصیب فرزندتان می شود.
اجازه ندهید فرزندتان بستنی یخی بخورد.
بستنی های یخی، حتی بستنی های یخی خانگی، بافت سختی دارند وممکن است در دراز مدت سبب ایجاد سائیدگی یا پوسیدگی هایی روی دندان های شیری و سست کودک شوند. تهیه بستنی درخانه و منجمد کردن آن، سبب از بین رفتن بافت و خواص پروتئین های شیر می شود واین بستنی ها ارزش تغذیه ای خود را از دست می دهند. گویی فقط دارید شکر مصرف می کنید!
چه موقع بستنی قدغن است
توصیه می شود درمواقعی که کودک تب دارد یا سرما خورده است به او بستنی ندهید.
کودکانی که سابقه برونشیت دارند هم بهتر است از بستنی استفاده نکنند، زیرا بستنی سرد است و سبب ایجاد حساسیت و درد در گلوی بچه ها می شود که برای بچه ها مناسب نیست. بهتراست کودکان تا بهبودی کامل بستنی نخورند و به جای آن از شیر وعسل یا مخلوط شیر ومیوه به عنوان میان وعده تغذیه کند.
عوارض خوردن بستنی آلوده
اگر کودک بستنی آلوده و بستنی که در شرایط غیر بهداشتی تهیه شده را بخورد، ممکن است دچار مسمومیت، تب مالت، کاهش تمرکز واسهال و استفراغ شود. درحال حاضر در فصل گرم سال به سر می بریم و احتمال آلودگی ها خیلی بیشتر شده ، بنابراین توصیه می کنیم برای فرزندان عزیزتان از بستنی های پاستوریزه که مهر استاندارد ایران را دارند تهیه کنید وحتی الامکان از خوردن بستنی هایی که در بستنی فروشی ها (حتی بستنی فروشی های زنجیره ای ومشهور) تهیه می شوند خودداری کنید.
مادران می توانند بستنی را درفهرست میان وعده های کودک شان قرار دهند؛ اما باید در مصرف آن اعتدال را رعایت وبه این نکات دقت کنند.
منبع:نشریه شهرزاد، شماره22.