ارتودنسی درست همان جایی است که سلامتی و زیبایی با هم گره می خورند. وقتی تصمیم می گیرید یکی دو سالی میهمان های ناخوانده ای را در دهان تان بپذیرید، شک نکنید که زیبایی را البته در گرو سلامتی، به چهره تان هدیه می کنید. اما این که کجا و چگونه، بدون شک سؤال بسیاری از کسانی است که قرار است میزبان براکت های ارتودنسی برای بازگشت زیبایی و سلامت به چهره تان باشند.
چرا ارتودنسی؟
ارتودنسی علم تصحیح روابط نامناسب فکی، درمان جفت شدن غلط دندان ها و ردیف کردن دندان های نامنظم است. برخلاف آنچه که در جامعه ی ما متداول شده، ارتودنسی تنها وظیفه ی زیبایی و ردیف کردن دندان ها را به عهده ندارد، بلکه شاخه ای از علم پزشکی است که هدف آن ایجاد رابطه ی صحیح بین تمامی اجزای صورت یا تصحیح روابط نادرست میان آن هاست. در حقیقت مسئولیت اصلی ارتودنسی، پیشگیری از ایجاد تغییرات دایمی نادرست در ساختمان صورت است که با تشخیص، پیشگیری یا درمان انواع ارتباط های ناصحیح دندان ها و ساختمان های اطراف آن ها انجام می شود. اما نکته ی مهم در مورد ارتودنسی و تفاوت آن با اعمالی که صرفاً به منظور زیبایی انجام می شوند، آن جاست که روابط نادرست اجزای صورت با یکدیگر علاوه بر زیبایی، می توانند در تنفس، تکلم و تغذیه نیز اختلال ایجاد کنند. نابه جا قرار گرفتن دندان ها گاهی موجب تلفظ ناصحیح بعضی از حروف و جعبه ی صوتی دهان را تحت تاثیر قرار می دهد. عدم تعادل مفصل گیج گاهی فکی علاوه بر سرو صداهای فکی و محدودیت هایی که در باز شدن فک ایجاد می کند، می تواند حتی غذا خوردن افراد را هم با مشکل روبرو کند. بهترین راه درمان در چنین مواقعی ارتودنسی است. ارتودنسی در حقیقت به معنای برگرداندن سلامت به سیستم جونده است. دکتر صدقی تاکید می کند که زیبایی آخرین چیزی است که در ارتودنسی مدنظر است و در حقیقت بازگشت حالت طبیعی به دندان ها، خود به خود زیبایی در چهره ی افراد را به دنبال دارد.
فقط قوانین را رعایت کنید.
درمان های ارتودنسی نیاز به یک بهداشت سوپر استاندارد دارد. بعد از ارتودنسی، به دلیل پلاک های میکروبی که روی دندان ها تجمع می کنند، خطر پوسیدگی آن ها دو چندان می شود. دکتر صدقی برای رفع این مشکل از ابتدای شروع درمان یک سری آموزش های ویژه ی مسواک زدن و استفاده از نخ دندان را در برنامه ی درمانی بیماران قرار داده است. دکتر صدقی عقیده دارد با رعایت قوانین مشخص در مورد مراقبت صحیح از دندان ها جای هیچ نگرانی برای پوسیدگی آن ها باقی نمی ماند. البته نحوه ی صحیح مسواک زدن تنها بخشی از این قوانین است. دکتر استفاده از دهان شویه های فلوراید و یک سری وسایل جانبی ویژه ی ارتودنسی مثل «واترجت» که آب را با فشار به سمت دندان ها می پاشد و مسواک های بین دندانی را هم به بیمار توصیه می کند. در حقیقت هر بیمار با مراجعه به دکتر، یک دوره ی کامل آموزش روش های مراقبت از دندان ها را هم تجریه می کند؛ پس دیگر جای هیچ نگرانی برای پوسیدگی دندان ها نیست، فقط باید به قوانین عمل کنید.
روش های متنوع ارتودنسی
درمان ارتودنسی بر مبنای اعمال نیروهای معینی به دندان ها انجام می شود. با وارد آوردن این نیروها در جهت صحیح و محاسبات دقیقی که انجام می شود، دندان ها در حالت صحیح خودشان قرار می گیرند. یکی از دستگاه های اعمال این نیروها، پلاک های متحرک هستند و نوع دیگر دستگاه های ثابت.
امروزه تنوع زیادی در دستگاه های ثابت ایجاد شده است:
ارتودنسی زبانی
در این روش براکت های روی سطح داخلی دندان ها چسبانده می شوند و از بیرون هیچ گونه نمود ظاهری ندارند.
ارتودنسی نامرئی
در این روش از صفحات شفافی که خاصیت ارتجاعی دارند، استفاده می شود. بیمار به راحتی این صفحات را روی دندان هایش قرار می دهد و با تغییر فرم این صفحات در زمان های معین، دندان ها پس از طی دوره ی درمان به حالت طبیعی بازمی گردند. البته روش های نوین به صلاح دید پزشک متخصص بیشتر برای افرادی مناسب است که به هر دلیلی ترجیح می دهند براکت ها روی دندان هایشان دیده نشود.
خودتان مقایسه کنید
درمان ارتودنسی نسبت به دیگر درمان های دندان پزشکی طولانی تر است. سرعت حرکت دندان ها در این نوع از درمان به طور نرمال یک میلی متر در ماه است. همین مسأله رشد حرکت را برای بیمار نامحسوس و تحمل دوره ی طول درمان را کمی مشکل می کند. دکتر صدقی این تغییرات جزیی را برای بیماران با تهیه ی فتوگرافی های پی در پی به تصویر می کشد. یعنی شما در طول دوره ی درمان، هر یک ماه که برای ویزیت به دکتر مراجعه می کنید، با مقایسه ی این تصویرها با قالب فرم اولیه ی دندان های تان، متوجه مراحل تغییرات فرم فک و دندان ها می شوید. این تغییرات در نیم رخ بیمار، طرز قرار گرفتن لب ها، بهبود خط لبخند و ردیف شدن دندان ها کاملاً محسوس است.
بهترین زمان ارتودنسی
زمانی که ساختمان اندام های صورت در حال رشد هستند (بین هشت تا دوازده سالگی)، اصلاح روابط آن ها معمولاً با هدایت صحیح روند رشدشان انجام می شود. بنابراین اعمال ارتودنسی در این زمان راحت تر و ساده تر است و به زمان کمتری نیاز دارد. بعد از کامل شدن رشد و شکل گرفتن روابط ساختمان اندام های صورت با یکدیگر؛ در صورتی که این روابط نادرست باشد تصحیح آن ها به زمان و کار بیشتری نیاز دارد. با این حال ارتودنسی هیچ محدودیت سنی را در بر نمی گیرد. حتی افراد بزرگسال که دهه های شصت و هفتاد زندگی خود را می گذرانند، در صورت لزوم می توانند تحت اعمال ارتودنسی قرار بگیرند. اما یک شرط دارد و آن این که بافت های نگهدارنده دندان های آن ها سالم باشد. البته طبیعی است که سرعت درمان در این افراد بسیار کمتر است. دکتر صدقی در این رابطه می گوید؛ معمولاً ارتودنسی روی اصلاح رشد منحرف شده از حالت نرمال تکیه می کند. بهترین نتایج هم در سنینی حاصل می شود که رشد وجود داشته باشد. بنابراین اگر سن رشد فرد به پایان رسیده باشد. ارتودنسی دیگر به تنهایی قادر نیست مشکلات رشدی فک و صورت را اصلاح کند، اما باز هم جای نگرانی وجود ندارد؛ در این گونه موارد می توان تغییرات اسکلتی را با اعمال جراحی فک ایجاد کرد. در حقیقت در این موارد ارتودنسی با عمل جراحی فک همراه می شود و مشکلات فرد را به راحتی درمان می کند.
منبع:نشریه 7 روز زندگی، شماره 105