نگاهی به عمل جراحی بلفاروپلاستی
متخصص گوش و حلق و بینی و جراحی سر و گردن
جراحی پلاستیک بینی و زیبایی صورت
عضو آکادمی جراحی پلاستیک صورت اروپا و جامعه جراحان ایران
امروزه افراد بسیاری با انجام عمل های مختلف زیبایی اعتماد به نفس بیشتری پیدا کرده و از زندگی خود بیشتر لذت می برند. در این مقاله برای آگاهی صحیح، اطلاعات کلی در مورد جراحی زیبایی پلک ارائه می شود. بدیهی است جزئیات بیشتر و میزان سودمندی این عمل برای هر شخص باید توسط پزشک مورد بررسی قرار گیرد. از نظر زیبایی شناسی، چشم ها مهم ترین جزء صورت هستند که سن و حالات هیجانی و خلقی فرد را منعکس می کنند. متأسفانه چشم ها و پلک ها زودتر از سایر اجزای بدن علائم پیری را نشان می دهند. به طور طبیعی، در قسمت بالا و پایین کره چشم کیسه هایی وجود دارد که حاوی چربی هستند. غشایی نسبتاً محکم این کیسه های چربی را در محل خود ثابت نگاه داشته و مانع بیرون زدگی آنها می شود. روی این غشاء را عضله پلک و روی عضله را پوست پلک می پوشاند. با افزایش سن، غشاء نامبرده ضعیف شده و دیگر نمی تواند مانع بیرون زدگی کیسه های چربی شود. از طرف دیگر، خاصیت ارتجاعی پوست نیز کمتر شده و چین و چروک های سطحی کم کم ظاهر می شوند. همچنین پوست پلک و عضلات آن افتادگی پیدا کرده و کیسه های چربی به صورت برجستگی های پف آلود خود را نشان می دهند. البته پف پلک ها همیشه ناشی از افزایش سن نیست و ممکن است یکی از علایم بیماری های متابولیکی مثل کم کاری یا پر کاری تیروئید باشد. بدیهی است در چنین حالتی به جای اصلاح پف با جراحی، باید بیماری متابولیکی را درمان کرد. تأثیر افزایش سن روی پلک بالا و پایین، کمی با یکدیگر متفاوت است. در پلک بالا این تأثیر معمولاً به شکل افزایش تدریجی مقدار پوست پلک خود را نشان می دهد. این افزایش پوست در مواردی به قدری زیاد است که میدان دید فرد را محدود می کند. اما تظاهر افزایش سن در پلک پایین، معمولاً به شکل پف پلک و بیرون زدگی کیسه های چربی است.
هر چند نمی توان به طور کامل از روند پیری جلوگیری کرد، اما با رعایت نکاتی می توان سرعت بروز تظاهرات آن بر روی پلک ها را به تأخیر انداخت. بدین منظور، رعایت موارد زیر کمک کننده است:
@داشتن زندگی شاداب و بدون استرس
@استفاده از عینک آفتابی
@تغذیه مناسب
@استفاده از لوازم آرایشی مرغوب و معتبر
عمل جراحی پلاستیک پلک ها که اصطلاحاً بلفاروپلاستی نامیده می شود، برای برداشتن پف پلک ها، اصلاح افتادگی پلک و برداشتن پوست اضافی آنها طراحی شده است و می تواند مقداری از چین و چروک های سطحی پلک را نیز کمتر کند. باید توجه داشت افرادی که گودی و سیاهی دور چشم دارند، با این عمل گودی و سیاهی دور چشم آنها برطرف نمی شود.
عمل بلفاروپلاستی، عملی دو منظوره است. این عمل اغلب برای زیباتر شدن پلک ها و چشم ها انجام می شود اما گاه به منظور بهبود وضعیت میدان بینایی نیز صورت می پذیرد. اگر چین و چروک پلک بالا زیاد باشد، پوست اضافه روی مژه ها می افتد و میدان دید محیطی فرد را محدود می کند. قسمت بالایی و خارجی میدان دید بیشتر از سایر قسمت ها تحت تأثیر قرار می گیرد. این محدودیت دید ممکن است هنگام مطالعه و رانندگی مزاحمت ایجاد کند. بدیهی است انجام بلفاروپلاستی در چنین فردی، علاوه بر اینکه چشم ها و پلک های او را زیباتر می کند، محدودیت میدان بینایی وی را نیز از بین می برد. در بیشتر نژادها پلک بالا دارای یک چین عرضی است، اما در بعضی نژادها، مثل نژاد زرد، این چین وجود ندارد و یک پلک اضافه روی پلک اصلی را گرفته است. با عمل بلفاروپلاستی می توان پلک این افراد را اصلاح و چین طبیعی پلک را برای آنها ایجاد کرد. این عمل شایع ترین عمل جراحی زیبایی در میان ساکنان آسیای جنوب شرقی، مثل کره و فیلیپین است. در مشاوره حضوری، وضعیت پلک های بیمار بررسی خواهد شد و پزشک میزان سودمندی این عمل را برای او شرح خواهد داد. همچنین وضعیت سلامتی و آمادگی طبی بیمار برای انجام این عمل بررسی خواهد شد و در صورت لزوم از نظر بیماری هایی که باعث پف آلود شدن پلک ها می شوند، مثل بیماری های تیروئید و کلیوی، مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت.
نوع بیهوشی
این عمل با سه روش بی حسی موضعی، نیمه بیهوشی و بیهوشی کامل قابل انجام است. در انتخاب نوع بیهوشی، نظر بیمار لحاظ خواهد شد. بی حسی موضعی مثل حالتی است که در دندانپزشکی استفاده می شود. در این روش ماده بی حس کننده لیدوکائین فقط در محل عمل (اطراف پلک) تزریق می گردد. بدیهی است با این کار پلک بی حس می شود و بیمار دردی احساس نخواهد کرد؛ اما اضطراب او به قوت خود باقی است. در روش نیمه بیهوشی علاوه بر اینکه اطراف پلک توسط جراح بی حس می شود، متخصص بیهوشی نیز از طریق رگ داروهای ضد درد و ضد اضطراب را به بیمار تزریق می کند. این داروها بیمار را به خواب عمیق و خوشایندی می برند. بدیهی است در این حالت او نه دردی دارد و نه اضطراب و استرسی.
روش عمل: پلکهای فوقانی و تحتانی را می توان به طور مجزا یا همزمان جراحی کرد.
پلک بالا، برش درست روی چین طبیعی پلک داده می شود؛ لذا احتمال اینکه بعد از عمل جای برش روی پلک ها باقی بماند، بسیار کم است. بعد از برداشتن پوست و نسج زیر پوستی، در صورت لزوم، کیسه های چربی نیز برداشته و محل برش با نخ بسیار نازکی دوخته می شود.
پلک پایین: اگر میزان پف پلک پایین و بیرون زدگی چربی های آن زیاد باشد، محل برش کاملاً زیر خط مژه ها خواهد بود تا جای اسکار آن مشخص نباشد. در این صورت علاوه بر خارج کردن چربی های اضافی، می توان پوست اضافی پلک را نیز چید. اما اگر میزان بیرون زدگی چربی ها خیلی زیاد نبوده و پوست پلک نیز در حد معمول باشد، می توان چربی ها را از طریق برش سطحی داخلی پلک خارج کرد. مزیت این روش آن است که روی پوست هیچ برشی ایجاد نمی شود و بهبودی و ترمیم آن نیز سریع تر خواهد بود.
مدت عمل: چهار پلک حدود 2 ساعت.
بعد از عمل ممکن است اطراف چشم قدری متورم و کبود شود. خشکی چشم نیز معمول است که برای بر طرف کردن آن می توان از قطره اشک مصنوعی استفاده کرد. تورم و کبودی اولیه ظرف یکی دو هفته بر طرف می شود؛ اما چند ماه طول می کشد تا نتیجه نهایی عمل ظاهر گردد. محل برش جراحی به تدریج کمرنگ می شود و ممکن است تا یکسال طول بکشد تا محل برش به طور کامل محو شود. نتیجه عمل دائمی است؛ با این وجود، زمان در حال گذر است و بدیهی است مرور زمان می تواند روی تمام بدن از جمله پلک های عمل شده نیز تأثیر بگذارد.
نکاتی که بیمار باید بداند:
1ــ دو هفته قبل از عمل نباید داروهایی مثل بروفن، ایندومتاسین، پیروکسیکام و مفنامیک اسید مصرف شود و چنانچه به هر دلیلی به مسکن نیاز بود، فقط از استامینوفن ساده یا کدئینه می توان استفاده کرد. 2ــ قبل از ورود به اتاق عمل، آرایش چهره بیمار باید کاملاً پاک شود. 3ــ بعد از عمل روی چشم ها پانسمان نخواهد شد و چشم های بیمار باز خواهد بود. 4ــ بعد از عمل باید به مدت سه روز از قطره اشک مصنوعی استفاده گردد. 5 ــ بیمار باید به مدت یک هفته آنتی بیوتیک مصرف کند. 6 ــ تا 24 ساعت پس از عمل، از کمپرس سرد استفاده می شود. بدین منظور می توان چند تکه کوچک یخ را در یک کیسه فریزر ریخته، در آن را بست و کیسه را روی صورت قرار داد و یا بسته های مخصوص کمپرس سرد که حاوی ژل است، از داروخانه تهیه نمود، آن را در فریزر قرار داد تا منجمد شود و سپس استفاده کرد.
7ــ بعد از عمل بیمار زیاد نباید دراز بکشد و هنگام دراز کشیدن نیز بهتر است زیر سرش کمی بلندتر باشد تا شیب بدن بیشتر شود. این کار باعث می شود کبودی و تورم به حداقل برسد. 8 ــ شش روز پس از عمل، بخیه ها کشیده می شود. 9ــ اگر بیمار یکی دو روز بعد از عمل دچار چشم درد و یا افت بینایی شد، باید فوراً با پزشک خود تماس بگیرد.
منبع: دنیای زنان، شماره 64