آبشار توف اسپید در موقعیت جغرافیایی N313409 E500656 در استان خوزستان واقع است. این منطقه شامل دو آبشار بزرگ است که به آبشارهای اول و دوم توف اسپید شهرت دارند. این آبشارها در منطقه حفاظت شالو و مونگشت در استان خوزستان قرار دارند و از ارتفاعات این منطقه سرچشمه میگیرند. آبشارهای تف اسپید یا توف سفید در 34 کیلومتری جنوب شرقی شهرستان ایذه در میان صخره هایی عظیم قرار گرفته اند. در فصل زمستان و سردشده هوا این آبشارهای یخ زده و مناظر زیبایی ایجاد می کنند. این آبشارها از طریق شهرستان ایذه، مسیر صعود به قله مونگشت از دره شناز و گردوسون قابل دسترسی هستند.
منطقه حفاظت شده شالو و منگشت با مساحت 12991 هکتار واقع در استان خوزستان، شهرستان ایذه در سال 1378 حفاظت شده اعلام شد. قسمت عمده منطقه کوهستانی برف‌گیر و ارتفاع آن بین 780 تا 3200 متر از سطح دریاست. متوسط دما و بارندگی سالیانه 22 درجه سانتیگراد و 550 میلیمتر موجب تشکیل اقلیم نیمه‌مرطوب معتدل در ناحیه شده‌اند. رودخانه پرآب کارون در شرق منطقه جریان دارد. منطقه با پوشش جنگلی بسیار خوب و زیبا از غنای زیستی جانوری و گیاهی خوبی برخوردار است. بلوط ایرانی گونه درختی شاخص و غالب منطقه به شمار می‌رود. علاوه بر آن گونه‌های بنه، کلخنگ، انجیر و کیکم در منطقه می‌رویند.گونه‌های مهم جانوری منطقه عبارتند از: پلنگ، خرس قهوه‌ای، سنجاب ایرانی، کبک، تیهو، کمرکلی، سنگ‌چشم و دارکوب.
جلوه‌های زیبای طبیعی، وجود رودخانه کارون در نزدیکی منطقه و راه‌های دسترسی مناسب، زمینه فعالیت‌های گردشگری را در منطقه فراهم نموده‌اند. کوهستان منگشت در شهرستان‌های لردگان و ایذه، مرکب از کوه‌های تنوش، ناشلیل، زردحلقه، نشا، سه‌پران، سرچاه، قوچه، بدرنگان، برآفتاب، کله، کلمه و دوزرد قرار دارد. بلندترین قله این کوهستان سه هزار و ششصد و سیزده متر ارتفاع دارد که در 55 کیلومتری جنوب شرقی ایذه و در پنجاه و دو کیلومتری گرمان و در سیزده کیلومتری شمال غربی روستای لیراب واقع شده است. رودخانه‌های هلایجان، آب زردک، صیدون از دامنه‌های غربی، لیراب و سمه از دامنه جنوبی، خرسان و کارون از دامنه‌های شرقی این کوهستان سرچشمه میگیرند. بخش عظیمی از این کوهستان را جنگل‌های نسبتاً انبوه پوشانیده و در انتهای آن دریاچه‌ای به نام «بوندان» ایجاد شده است.
منبع : کویرها و بیابان های ایران
