سنگ الماس و چهارفاکتور مهم برای خرید آن

بنا به پیشینه و شغل نیاکانم و رسالتی که مجله بر عهده ام نهاده است، این بار تصمیم گرفته ام مختصراً به تاریخچه سنگ الماس و چند پیشنهاد کلیدی برای خریداران سنگ گرانبها بپردازم. و نیز شرح دهم که به چه ویژگی هایی باید توجه کنید تا صاحب یک برلیان در حد بودجه و توان خود شوید.
سنگ الماس در اعماق زمین و تحت فشار بسیار بالای حرارتی با فشردگی عنصر کربن به روی هم شکل می گیرد و به بلور الماس مبدل می شود. این سنگ از سخت ترین مواد متبلور شده در پوسته زمین محسوب می شود. با انفجارکوه های آتشفشانی، سنگ معدن حاوی الماس بر روی سطح زمین آمده است و قدمت آن از نظر زمین شناسی به بیش از 70 میلیون سال قبل می رسد. این سنگ از عالی ترین و با ارزش ترین سنگ های قیمتی دنیاست و از نظر فیزیکی در برابر ضربات مقاومت بسیار بالایی دارد و بهترین هادی حرارتی محسوب می شود تا قبل از سال های 1476 میلادی به مسئله تراش سنگ کمتر توجه می شد و در همین سال فردی به نام لوئیز بروکن (Louis Berquen) برای اولین بار سنگ الماس را به طرز عملی و منظم شده سه گوشه ای تراشید. با ابداع چنین سبکی دوک ایالت بورگاندی چارلز جسور (Chares the bold) سه قطعه بلور الماس درشت در خزانه سلطنتی داشت که به لوئیز بروکن سپرد و او هنرمندانه آن ها را به شکل بسیار زیبایی تراش داد. بعدها برلیان مشهور و تاریخی فلورنتین (Florentine) که به رنگ زرد عسلی بود توسط لوئیز تراشیده شد تا از جمله آثار تاریخی جهان باقی بماند.
امروزه این سنگ زیبای افسانه ای را به اشکال مختلف فرم دهی و به نام (Shape) آن را از سنگ راف جدا و در ابعاد بسیار تخصصی شکل دهی می کنند تا در کارخانه ها آن ها را تراش بدهند. از رایج ترین و متداول ترین فرم دهی ها به روی سنگ راف نوع گرد آن است که به نام (Round Brillient) آن را می خوانند. اشکال دیگری چون مستطیل (Baguette) ، لوزی (marquis)، اشک (pears)، قلب (heart)، مکعب (Emerald)، بیضی (Oval)، چهارگوش (peincess)، هشت گوش (Radiant)، ذوزنقه (Taper)، کله قندی (Drop)، تراش گل (Rose) از جمله اشکالی هستند که در فرم دهی سنگ راف الماس به کار می برند. تراش سنگ الماس بعد از فرم دهی از مسائل پیچیده و کاملا حرفه ای ست که در کارخانه های تراش سنگ بسیار تخصصی با آن برخورد می کنند و آن را (cut) می خوانند. یک تراش خوب می تواند جذابیت خارق العاده بلور الماس را تا 50 درصد پر و ارزش افزوده آن را هم تا همین میزان بالا برد. بعد از مرحله تراش است که سنگ را به نام (برلیان) می نامند. خریداران سنگ برلیان باید به چهار مسأله بسیار مهم بیشتر از هر چیز توجه کنند.
1- وزن سنگ، 2- میزان پاکی، 3- رنگ سنگ، 4- نوع تراش سنگ، که این چهار اصل توسط متخصصین با اصطلاحاتی جهانی از هم تفکیک شده اند.
الف: وزن سنگ به قیراط محاسبه می شود (Carat)، این اولین ویژگی مهم در خرید سنگ برلیان است، که هر چه بزرگتر باشد در قیمت سنگ تاثیر بیشتری خواهد گذاشت. (یک قیراط برابر با دومیلی گرم و یا 100 سوت است).
ب: دومین امتیاز، درجه پاکی سنگ برلیان است که با کلمه (clarity Grade) مصطلح می باشد و از نکات بسیار مهم برای شناسایی یک برلیان است، با اینکه در کارخانه های تراش سنگ این بلورهای افسانه ای را قبل از تراش با محاسبات بسیار دقیقی که انجام می دهند سعی می کنند تا آن ها را از ذرات بسیار ریزی که به نان (Inclusion) می باشد پاک سازند، اما باز هم اتفاق می افتد که از این ذرات طبیعی در سنگ ها دیده شود، هر چه تعداد این ناخالصی ها کمتر و یا اندازه و مکان قرارگیری آن ها دورتر از مرکز سنگ قرار داشته باشد، بر ارزش و درجه پاکی سنگ تاثیر مستقیم خواهد گذارد. (از نظر متخصصین درجه پاکی سنگ با ذره بین به مقیاس 10 برابر بزرگ کردن سنگ مشخص می شود.)
ج: سومین عامل بسیار موثر در ارزش یابی سنگ برلیان رنگ آن است که به نام (Color) آن ها را طبقه بندی با اصطلاحاتی جهانی از یکدیگر کاملا مجزا کرده اند. گاهی یک پرنده رنگ سیر و یا روشن تر در سنگی می تواند ارزش آن را چندین برابر تغییر دهد. متخصصین با تعیین حروفی تعریف شده و بین المللی این رنگ ها را از هم تفکیک و طبقه بندی نموده اند، تا خریداران بدون هیچ دغدغه ای متوجه رنگ واقعی سنگ گردند. این اصطلاحات به ترتیب پاکی رنگ از این قرارند: نوع خوب و سفید آن را با حرف (D) می خوانند که به نام (Colorless) (بدون رنگ) نامیده می شوند. اصطلاح حرف (H) از علایم دیگری است که به نام (Near colorless) (نزدیک به رنگ) خوانده می شوند. اصطلاح حرف (L) که به نام (Faint Yellow) (خوب مایل به زرد) مصطلح شده می باشد. اصطلاح حرف (p) که به نام (very Light yellow) (خیلی کم زرد رنگ است.) آخرین اصطلاح حرف (z) می باشد که به نام (Light Yellow) (زرد کم رنگ) در بین همگان در جهان مصطلح و رنگ سنگ ها را از یکدیگر مشخص می سازد و خریداران هم می توانند از این اصطلاحات برای شناسایی خرید سنگ افسانه ای خود استفاده نمایند.
د: آخرین ویژگی که باید یک خریدار سنگ برلیان در نظر بگیرد، تراش آن (Cut)، متخصصین تراش سنگ می توانند با هنرمندی خود این بلور خارق العاه را با فرم های مختلفی تراش بدهند. یک تراش خوب می تواند به قدری در کیفیت و ظاهر سنگ تاثیر بگذارد که گاه ارزش سنگ را تا 50 برابر هم افزایش دهد.
با توجه به شناخت بیشتر، روشن گردید که به چه عواملی باید توجه کنید تا یک سنگ خوب الماس با تراش برلیان تهیه نمایید و از نوع سنگی که خریده اید عمری آسوده خاطر باشید.
سایر تالیفات: 1-فرهنگ ساعت و ساعت سازی
2-فردای بهتر
منبع:مجله راه کمال شماره 27