«بولیمیا» یک اختلال ذهنی است که مانکن ها، دختران نوجوان و جوان را گرفتار می کند و با یک دوره غذا نخوردن مشخص می شود. بولیمیا یک بیماری روحی و ذهنی است که فرد مبتلا، احساس گرسنگی شدیدی کرده و در پی تنش های روحی در مقطع زمانی کوتاهی، مقادیر زیادی غذا مصرف می کند و به سبب کنترل نداشتن بر غذا خوردن و برای جلوگیری از افزایش وزن به رفتارهای جبرانی دست می زند.
معمولاً این گونه افراد تسلطی بر غذاخوردن ندارند و غذاهایی را که کالری بالایی دارند و بلع و استفراغ آنها راحت است، انتخاب می کنند. ترس از افزایش وزن و به هم ریختن تناسب اندام سبب بروز رفتارهای جبرانی از جمله ورزش های بسیار سخت، روزه داری، برنامه های غذایی سخت، تحریک برای ایجاد استفراغ، سوء استفاده از دیورتیک ها (ادرار آورها)، سوء استفاده از مسهل ها و استفاده از داروهایی که سوخت و ساز بدن را افزایش می دهد (مثل هورمون های تیروئیدی) می شود.
این افراد در مورد وزن خود بسیار حساسند و با تحریک برای بازگشت غذا و استفراغ، غذاهای خورده را استفراغ می کنند یا با مصرف دارو سبب ایجاد استفراغ می شوند.
*علایمی که به دنبال این بیماری ظهور می کند، عبارت است از:
-علایم شایع دستگاه گوارش، مثل درد شکم (بخصوص در افرادی که استفراغ را تحریک می کنند)، نفخ، یبوست، دفع گاز.
-علایم ریوی ناشی از ورود مواد غذایی به مجرای تنفسی، که ممکن است سبب عفونت ریوی شود.
-قطع قاعدگی که در پنجاه درصد این بانوان رخ می دهد و در بیشتر موارد به صورت دوره های نامنظم قاعدگی بروز می کند.
-تورم پاها در افرادی که داروهای ادرار آور و مسهل استفاده می کنند. در معاینه ی فیزیکی این افراد، ممکن است بزرگی دو طرفه ی غدد پاراتیروئید و غدد بزاقی مشهود باشد.
-در افرادی که استفراغ را تحریک می کنند، زخم هایی روی زبان و لثه ایجاد می شود و اسید معده نیز سبب خوردگی و تخریب دندان ها خواهد شد.
-در نوع دیگری از این بیماری، کاهش درجه حرارت بدن و فشار خون وجود دارد که البته چندان شایع نیست.
-گاهی نوع دیگری از بیماری تظاهر می کند و این افراد در زمانی مشخص (یک ساعت) غذایی بیشتر از حد طبیعی مصرف می کنند و قادر به مهار کردن رفتار خود نیستند؛ ولی این نوع بیماری با رفتارهای جبرانی همراه نیست. معمولاً بیماری های روحی و روانی، بخصوص افسردگی و اضطراب با بولیمیا همراه است و افراد مبتلا این علایم را بروز می دهند؛ پرهیز از برقراری ارتباط چشمی، افکار خودکشی و دیگرکشی، خستگی، آشفتگی های روحی، بی حوصلگی، بی حالی، اضطراب و افسردگی، قضاوت و اراده ی ضعیف.
عوارض بولیمیا
-خرابی دندان ها و لثه با اسید معده.
-کاهش آب بدن و کاهش سطوح پتاسیم که به ضعف شدید و ریتم های نامنظم قلبی منجر می شود.
-استفاده از داروهای مسهل، که سبب تحریک پذیری مخاط مری و روده می شود و استفاده مکرر آنها به یبوست می انجامد.
درمان
با وجود عوارض ذکر شده، برای درمان این بیماری به گروه درمانی نیاز است.
مشاور تغذیه:برای بازگرداندن کمبودهای بدن، متخصص تغذیه باید برنامه ی غذایی سالم و مقوی برای بیمار تجویز کند.
روانپزشک و مشاور:این قسمت درمان یکی از کارهای بسیار اصولی است؛ چون ریشه ی اختلالات غذاخوردن در مشکلات روحی و عاطفی است. پزشک به بیمار کمک می کند تا افکار مخرب و منفی خود را بازنگری کند. مشاور کمک می کند تا افراد خانواده، نگرشی صحیح به این بیماری داشته باشند و در فرآیند درمان بیمار را کمک کنند.
داروها:در برخی از موارد، داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب برای این بیماران تجویز می شود. این داروها بهبود در اختلالات غذاخوردن را به دنبال دارند. نتیجه ی یک تحقیق آمریکایی بر روی هشتاد بیمار در سنین بین دوازده تا نوزده سال نشان داد که مشارکت والدین در درمان نوجوانان مبتلا به بولیمیا، حملات ناشی از ابتلا به این بیماری را بعد از شش ماه درمان، 39 درصد کاهش می دهد. در حالی که در روش های مرسوم درمان این بیماری که همراه دوران درمانی است، بعد از شش ماه، هجده درصد کاهش حملات مشاهده می شود.
به عقیده ی محققان دانشگاه شیکاگو، والدین در درمان نوجوانان مبتلا به اختلال تغذیه یی بولیمیا نقش مهمی ایفا می کنند. در این روش والدین، نوجوان را حین رفتن به کلینیک و درمان در آنجا همراهی کرده و در خانه آنها را به خوردن مرتب غذا تشویق می کنند.
بر اساس این گزارش، هنوز مشخص نیست که دقیقاً مشارکت والدین در درمان یا توجه آنها به غذاخودرن نوجوان در خانه، کدام درمان را ارتقاء می بخشد.
منبع: نشریه 7 روز زندگی، شماره 103