به سمت گونبرف
از تبریز تا روستای گونبرف نزدیک به دو ساعت فاصله است. بنابراین شما با قطار، هواپیما، اتوبوس یا وسیله شخصی باید خودتان را به تبریز برسانید. تبریز زیبایی های زیادی دارد که اصلانیاز به گفتن ندارد. اما ما بدون این که دیداری از تبریز داشته باشیم مسیر را یکسره به سمت اسکو تغییر می دهیم. البته شما می توانید بعد از بازدید از بازار تبریز و خانه مشروطیت و… جاده را به سمت اسکو برسانید. اما اگر شما روی ریل زندگی سوارید می توانید قطار تبریز، مراغه و تهران را انتخاب کنید. این قطار از شمال و شمال خاوری روستاهای تابعه اسکو مانند ایلخچی و خسرو شهر می گذرد، ولی ما به شما پیشنهاد می دهیم مسیر تبریز به اسکو را از دست ندهید. بویژه در فصل تابستان. جاده به این سمت که می رسد شانه به شانه زیبایی ها قرار می گیرد. جاده در سایه سار سبز درختان با صدای رودخانه ها یکی می شود و پشت هر پیچ زندگی لحظه ای بکر را در قاب چشمان شما می نشاند. البته تا رسیدن به روستا یک مسیر جاده روستایی هم داریم. ولی به آمدنش می ارزد اصلاشک نکنید.
توقف در اسکو
تبریز را یکسره به اسکو می رسانیم. البته در میان زیبایی های طبیعی و همچنین باغات زیبای انگور. باغات انگور یکی از ویژگی های شهر اسکو است که می تواند هم نگاه ما را شیرین کند و هم کام ما را.
پیش از رسیدن به روستای «گونبرف» می خواهیم در کوچه پس کوچه های اسکو قدم بزنیم. مسجد جامع اسکو می تواند یکی از انتخاب های ما باشد. دیدار از تپه میدان اسکو را هم باید در فهرست خودمان قرار دهیم. دریاچه ارومیه هم فاصله کمی با اسکو دارد. می توانید تنی به آب شور در حال خشکیدنش بزنید. به یاد لجن هایی که روزگاری درد از بدن مسافران می گرفت.
راستی تا فراموش نکرده ایم سری هم به چاپخانه های اسکو بزنیم. چاپ باتیک یکی از انواع چاپ های سنتی است که اسکو در آذربایجان شرقی تنها شهر ایرانی است که هنوز کارگاه های چاپ باتیک در آن فعال هستند. چاپ باتیک در شهرستان اسکو روی پارچه های ابریشم انجام و از نقش و نگارهای سنتی و رنگ های سرد در آن استفاده می شود. روش کار هم به این صورت است که موم را روی قسمت های مورد نظر می ریزند و بعد قسمت های دیگر را رنگ می کنند. بنابراین روسری های زیبایی می توانید از اسکو به عنوان سوغات ببرید، روسری هایی که در شهرهای دیگر پیدا نمی کنید. مردم اسکو به این روسری ها «کلاقه ای» می گویند. البته روسری های طرح دار تنها سوغاتی این شهر نیست. علاوه بر آن اسکو خشکبار، لبنیات و شیره انگور خیلی خوبی هم دارد.
به سمت کندوان
به اسکو که می رسی حتی اگر مقصدت باغ های گل گونبرف باشد، باید وقتی را هم برای دیدار از روستای کندوان بگذاری. مگر چند روستا می توان مثل کندوان پیدا کرد. تنها یک روستا آن هم در ترکیه. شاید هم نسبتی با هم داشته اند این کوهکنان. روستای کندوان در دامنه کوه های سرسبز سلطان داغی است. درست در 18 کیلومتری اسکو قرار دارد. پیش از آن هم می توانید از روستای حیله ور بازدید کنید. یکی از روستاهایی که خانه هایش مانند قبر می ماند. البته جای زندگی زندگان بوده است نه مردگان. الان کسی در این روستا زندگی نمی کند. سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، دستی به سر و روی روستا کشیده تا گردشگران این مسیر از آن بازدید کنند. کوه سلطان داغی هم می تواند علاوه بر این که لذت کوهنوردی را به ما بچشاند، صحنه های منحصر به فردی برای عکاسی در اختیار ما بگذارد. اصلااین مسیر که ما در آن گام بر می داریم، جان می دهد برای تهیه پوسترهای عالی.
سمفونی رنگ ها
در کندوان همه پوشش ها و زیراندازهای خانه ها اعم از فرش ها، گلیم ها، پالازها، چهل تکه ها و پرده ها محصول دستان هنرمند زنان روستاست. هر صبحی که فرا می رسد، خانم ها شروع به آب و جارو و خانه تکانی می کنند. گلیم ها و چهل تکه های رنگارنگ، در بلندای ستیغ کوه های سهند بر دست زنان روستا تکان می خورد و سمفونی تکرارناپذیر رنگ ها را به تصویر می کشند. در همان زمان اگر در کوچه های تنگ و باریک کندوان گذر کنی، بوی نان محلی در فضا شما را به سوی خود می کشاند. آن را از دست ندهید.
جالب اینجاست که بیشتر آشپزخانه ها در کندوان، به علت نبودن دودکش و فضای کافی در محوطه داخل خانه ها و برای پرهیز از دود تنور، بیرون کندوها و در دامنه های کوه ساخته شده اند. همین جا یادآوری کنم که بیشتر زنان روستای کندوان باسواد هستند و درصد بیسوادان این روستا حتی از تبریز و آذربایجان هم کمتر است.
روستا مسجد، حمام، مدرسه و آسیاب دارد و کران مسجد تقریبا بزرگ ترین کران روستاست. در اینجا آرامشی باورنکردنی به انسان دست می دهد. وقتی به این موضوع فکر می کنم که چگونه این انسان ها، طبیعت سخت را به تسخیر خود در آورده اند، به عنوان یک انسان در خود قدرتی مهارنشدنی حس می کنم که تمام همنوعان من در طول تاریخ برای مهار طبیعت از آن بهره برده اند.
چشمه های آب معدنی
سهند تنها خانه های شگفت انگیز و باغ های گل و انگور نیست. سهند به خاطر برف و باران فراوان سرچشمه رودهای متعددی است که یا جلگه های داخلی را مشروب می کند یا به دریاچه ارومیه می ریزد. آب و هوای خوش این منطقه سبب حاصلخیزی خاک اطراف روستای کندوان می شود. مرغوب ترین کشتزارهای اهالی کندوان در مقابل روستا، روی دشتی مرتفع و زیربنا قرار دارد. دره شمالی ـ جنوبی سرسبز کندوان یکی از خوش آب وهواترین و زیباترین نقاط کوهستانی ایران به شمار می رود که علاوه بر نهر نسبتا بزرگ دارای چشمه های آب معدنی نیز هست که دارای خواص پزشکی فوق العاده بوده و می گویند در دفع سنگ کلیه بی تاثیر نیست.
مراتع سرسبز کوه های سهند از مهم ترین مراکز دامداری و دامنه های اطراف کندوان یکی از بهترین نقاط پرورش دام در ایران به شمار می رود. بنابراین می توانید خستگی تن را به یکی از چشمه های آب معدنی بدهید تا روح تان تازه شود.
هنوز هم می توانید وقت خود را در سلطان داغی بگذرانید. منطقه ای به نام «ارشد چمن» لبریز از لحظه های سبز و بکر که می تواند سوژه های بسیاری به عکاسان و عکس دوستان بدهد. در مسیر تبریز به اسکو گم نمی شوید. حالامی خواهد مسیر روستای کندوان باشد یا گونبرف. تابلوهایی برای معرفی مسیر نصب شده که شما را به مقصد می رساند.
در همین مسیر شما درخت خیلی بزرگ توخالی را می یابید که روزگاری محل یک کفاشی بوده است. اما امروز سازمان میراث فرهنگی دور آن را به عنوان یک اثر طبیعی حصار کشیده تا حفظ شود.
گونبرف
کمی از راه خاکی است و روستایی، اما به گونبرف که می رسی می بینی که می ارزد این راه را طی کنی. دو سوی جاده خاکی را هم درختان و مرغزار در بر گرفته است. بنابراین همه چیز برای یک تجربه ناب روستایی مهیاست؛ روستایی که در گُل غلت می خورد.
سبک معماری خانه ها، پله ای است در دامان کوه. برخی از باغ های گل هم پله ای هستند و جان می دهد برای شکار لحظه ها. چند سالی است در آغاز فصل گل چینی سازمان میراث فرهنگی، با همکاری فرمانداری اسکو جشنواره گل محمدی را در این فصل در روستا برگزار می کند که باعث شده تا مسیر بسیاری از گردشگران در این فصل به روستای گونبرف یا آن طور که مردمش می گویند گونبر کشیده شود. به هر حال شما یا باید فردا جمعه در این روستا باشید یا هفته آینده زمانی را برای دیدار از باغ های گل گونبرف اختصاص بدهید.
راستی اگر قصد دارید که چند روز را در این منطقه بگذرانید، در روستا جایی را پیدا نمی کنید مگر این که مهمان شورا باشید. اما مردم مهربانی دارد که با لبنیات روستایی از شما پذیرایی می کنند. فقط مواظب بیماری های تابستانی هم باشید، بویژه تب مالت. اما اگر اهل چادر و کمپ نیستید باید در تبریز دنبال هتل و مهمانسرا باشید.
نگران نباشید تبریز به حد کافی هتل و مهمانسرا دارد. در روستای گونبرف متاسفانه امکان تبدیل گل ها به گلاب نیست و به شهرهای دیگر از جمله تبریز و کاشان فرستاده می شود. اینجا فقط فصل گل چینی است. چقدر سخت است که گلی از ما باشد ولی دیگری گلابش را بگیرد. اما در حال حاضر شرایط دیگری برای گلکاران گونبرف وجود ندارد.
