انتخاب روغن زیتون خالص و استفاده در رژیم غذایی روزانه موجب می شود ریسک ابتلا به بیماری های قلبی -عروقی و دیابت تا حد بسیار زیادی کاهش پیدا کند. میزان متعادل روغن زیتون نیز می تواند از برجسته شدن شکم جلوگیری نماید. البته باید دقت داشته باشید که همیشه باید از روغن زیتون در کنار یک رژیم غذایی گیاهی بهره بگیرید.
روغن زیتون در رژیم غذایی مدیترانه ای
در دهه 70 میلادی محققان به این نتیجه رسیدند که ساکنان یونان در رژیم غذایی خود از مقدار بسیار زیادی نمک و چربی بهره برده و در عین حال از گیاهان نیز به وفور استفاده می نمایند. در این میان ژاپنی ها نیز جزو افرادی بودند که در رژیم غذایی خود از نمک استفاده می کردند، اما در مصرف چربی و گیاهان مانند یونانی ها فعال نبودند. متوسط طول عمر این افراد در مقایسه با یونانی ها خیلی پایین تر بود. طول عمر یونانی ها به این دلیل بالاتر بود که در آنها میزان سکته، سرطان های شکمی، بیماری های قلبی و سایر سرطان ها بسیار پایین بود. پژوهش ها گویای این مطلب بودند که مردمانی که در اطراف مدیترانه زندگی می کردند، با این که از چربی های تک اشباعی مانند روغن زیتون به شدت استفاده می کردند، اما باز هم عمر طولانی تری نسبت به سایر افراد داشتند. این امر باعث شد که دانشمندان یکسری تحقیقات منظم را در مورد آداب غذایی این دست از افراد تهیه و تنظیم نمایند که با نام « رژیم مدیترانه ای» شهرت پیدا کرد. در این نوع رژیم غذایی روغن زیتون جزو یکی از مهمترین ترکیبات تشکیل دهنده رژیم غذایی می باشد.
تحقیقات متعدد خواص روغن زیتون را تثبیت کرده اند. پژوهش های اخیر نشان می دهند روغن زیتون این قابلیت را دارد که کلسترول خون را تا حد زیادی کاهش دهد. طی یک تحقیق که رژیم مدیترانه ای را مورد بررسی قرار داده بود، محققان به این نتیجه دست پیدا کردند که ریسک ابتلا به بیماری های قلبی در افراد مورد مطالعه، تنها پس از یک تا دو سال استفاده از این رژیم غذایی به نصف کاهش پیدا کرد. این افراد به طور مرتب از روغن زیتون استفاده می کردند و میزان مصرف میوه و سبزیجات را نیز در رژیم غذایی روزانه خود افزایش داده بودند. برخی از پژوهشگران معتقدند که روغن زیتون می تواند روی نحوه توزیع چربی در بدن نیز مؤثر باشد، به این ترتیب که مقدار چربی ذخیره شده در اطراف شکم را کنترل کرده و آن را در تمام نقاط بدن پخش می کند.
چربی های رژیمی
به طور کلی می توان چربی ها را به سه دسته تقسیم کرد: چربی های اشباع شده، چربی های اشباع نشده تکی و گروهی.
چربی های اشباع نشده می توانند به کاهش میزان کلسترول بدن کمک کنند. روغن زیتون حاوی چربی های اشباع نشده است. چربی های اشباع نشده در آووکادو، روغن کانولا( که از کلم قمری به دست می آید) و بادام زمینی نیز وجود دارد.
انواع روغن زیتون
عموماً روغن زیتون از فشردن زیتون به دست می آید. با توجه به مراحل مختلفی که برای عمل آوردن این ماده طی می شود، روغن های مختلفی به دست می آید. در این میان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
* فوق خالص: بهترین نوع روغن زیتون است و از فشردن زیتون برای اولین بار به دست می آید.
* خالص: از فشردن دوم به دست می آید.
* تصفیه شده: چندین مرحله صنعتی را پشت سر می گذارد، مانند تصفیه و پالایش.
* رقیق: مراحل شیمیایی زیادی را طی می کند و فقط طعم بسیار ملایمی از زیتون را می دهد.
کلسترول و تصلب شرائین
لیپوپروتئین های کم چگال( LDL) به عنوان « کلسترول بد» شناخته می شوند. دلیلش هم این است که راحت به دیواره های رگ های خونی می چسبند و سبب انسداد شرائین می شوند. این امر به نوبه خود باعث افزایش ریسک ابتلا به بیماری قلبی- عروقی و سکته نیز می شود.
تحقیقاتی که روی کلسترول LDL انجام شده، اثبات کرده که عمل اکسیداسیون نیز به نوبه خود یکی از عوامل کلیدی در ایجاد تصلب شرائین است. به نظر می رسد که چربی های اشباع نشده قابلیت اکسیداسیون کلسترول های LDL را تا حد بسیار زیادی کاهش می دهند.
چربی خون
زمانی که یک غذای پرچرب خورده می شود، 6 تا 12 ساعت طول می کشد که کبد آنها را به ترکیباتی نظیر LDL یا HDL ( لیپوپروتئین های پرچگال) تبدیل کند و ترکیبات آن را از خون پاک کند. این 6 تا 12 ساعت در تضمین سلامت افراد از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. چربی های اشباع نشده مانند روغن زیتون خیلی سریع تر و آسان تر از خون پاک می شوند. این امر سبب می شود که احتمال گرفتگی رگ ها افزایش پیدا نکند. چربی های اشباع نشده همچنین باعث می شوند که خون پس از مصرف یک غذای چرب، حالت چسبنده پیدا نکند و از ایجاد لخته های خطرناک نیز جلوگیری می نمایند.
مزایای کاهش وزن
در یک تحقیق دو رژیم غذایی مختلف مورد بررسی قرار گرفتند. گروه اول از رژیم مدیترانه ای استفاده کردند و گروه دوم از رژیمی که مصرف چربی در آن پایین بود و کربوهیدرات بالا. نتایج حاکی از این امر بود که افراد گروه اول، کیلو کیلو وزن، هم از قسمت بالایی و هم از قسمت پایینی بدن خود را دست دادند.
افرادی که چربی های اضافه اغلب دور شکم و کمر آنها را ذخیره می شود( شکل سیب) در مقایسه با افرادی که چربی های بیشتری دور باسن و ران های خود دارند ( گلابی شکل)، ریسک بیشتری در ابتلا به بیماری های قلبی دارند.
سایر مزایا
کاهش ریسک ابتلا به برخی از سرطان ها مانند سرطان سینه، کاهش خطر ابتلا به دیابت و نهایتاً به تعویق انداختن رشد دیابت در افرادی که دچار این بیماری می باشند.
نکاتی که باید به خاطر داشته باشید
* استفاده از روغن زیتون به عنوان منبع اصلی چربی در رژیم غذایی و در کنار آن استفاده از مقادیر زیادی میوه و سبزی می تواند تا حد بسیار زیادی از ابتلا به بیماری های قلبی و دیابت پیشگیری کند.
* استفاده از روغن زیتون در کنار یک رژیم غذایی سالم می تواند از میزان چربی های اضافی بدن به ویژه در اطراف شکم کم کند.
*روغن زیتون های خالص از مزایا و فواید بیشتری نسبت به انواع مختلف روغن زیتون برخوردار است.
منبع:کوچه ما، شماره 11