چرا سونی مجبور به عرضه زودهنگام کنسول پلی استیشن ۴ پرو بود؟

وقتی سونی هفته پیش گزارش مالی خود از سه ماهه پایانی سال 2016 میلادی را منتشر کرد، ناگهان همه اتفاقات چند ماه اخیر منطقی شد. سونی شرایط خوبی را پشت سر نمی گذارد، واحد موبایل به کمترین فروش از زمان تاسیس اش رسیده، واحد فیلم نیازمند نوسازی تجهیزات بوده که باعث کاهش اساسی سود شده و رشد واحدهایی مثل سونی موزیک به قدری ناچیز است که نمی تواند کمکی به کمپانی کند.

در این بین، واحد «بازی و سرویس های شبکه» که زادگاه سخت افزار پلی استیشن و سرویس هایی مثل پلی استیشن نتوورک به شمار می رود، به شکلی عجیب اما منطقی، انگار تنها ناجی سونی به شمار رفته و با اختلافی فراوان، بیشترین سوددهی را برای آن به همراه آورده است.

سونی شروعی طوفانی در نسل هشتم بازی های ویدیویی داشت و حالا به نقطه ای رسیده که فاصله ای با فروش 60 میلیون واحدی کنسول پلی استیشن 4 ندارد؛ کنسولی که رکوردهای بیشترین سرعت فروش را جا به جا کرده و بعید نیست سه عضو این خانواده، یعنی پلی استیشن 4 استاندارد، پلی استیشن 4 اسلیم و پلی استیشن 4 پرو، قادر به پیشی گرفتن از پر فروش ترین کنسول های جهان مثل پلی استیشن 2 و Wii نینتندو باشند.

سونی طی سه یا چهار سال اخیر، توانسته به قول غربی ها، به «مومنتوم» یا گشتاوری در قبال سخت افزار پلی استیشن دست یابد که به هیچ وجه حاضر به از دست دادنش نیست؛ چون از دست دادن محبوبیت و فروش پلی استیشن، با در نظرگیری عملکرد نه چندان جالب سایر واحدها، ممکن است صدمات غیرقابل جبرانی به کمپانی وارد کرده و حتی در آینده دور استقلال آن را تهدید کند.

حالا که گزارش های مالی سونی، از مشکلات پیاپی برای کمپانی ژاپنی حکایت دارند و از طرف دیگر، کاهش ارزش واحد پولی این کشور، صدماتی اساسی به کمپانی های فعال وارد کرده، کنسول پلی استیشن 4 اهمیتی دوچندان برای سونی یافته است. این کنسول نه تنها تا به امروز فروش مناسبی در اقصی نقاط جهان داشته، بلکه با اختلاف فراوان به برتری در بازار سخت افزارهای گیمینگ رسیده و البته، ارزی را در اختیار سونی قرار می دهد که حالا بیش از هر زمان دیگری به آن نیاز دارد.

بخواهیم با خود روراست باشیم، معرفی کنسول پلی استیشن 4 پرو، تنها سه سال بعد از رونمایی و عرضه پلی استیشن 4 استاندارد، حرکتی بسیار عجیب بود و البته نگرانی هایی درباره کوتاه شدن نسل کنسول ها و شباهت هرچه بیشتر چرخه توسعه این محصولات به موبایل های هوشمند به وجود آورد.

شکی نیست که این حرکت، اول و آخر به ضرر مشتریان تمام خواهد شد؛ چرا که کنسول های بازی برخلاف موبایل های هوشمند گران قیمت هستند و نرم افزارهای آنها نیز هزینه ای به مراتب بیشتر از اپلیکیشن های موبایل روی دست مشتریان می گذارند. اما بیایید برای مدتی کوتاه هم که شده حقوق مشتریان را کنار بگذاریم و از چشمان سونی به ماجرا نگاه کنیم.

بازار بازی های ویدیویی مشتاقانه به دنبال سخت افزارها و تکنولوژی های جدید است. واقعیت مجازی دارد به یکی از موضوعات داغ صنعت تبدیل می شود و درآمد کلی حوزه ویدیوگیم، به بیشترین میزان خود در تمام تاریخ رسیده. سونی به عنوان یکی از کهنه کارترین کمپانی های فعال در صنعت بازی، این فرصت را یافته تا از تجربیات چند دهه قبلی استفاده کرده و در صدد جبران کمکاری یا ناکامی سایر واحدهای خود برآید.

از طرف دیگر، مایکروسافت با چند استراتژی اشتباه، سرنوشت شومی برای کنسول اکس باکس وان رقم زد که حتی هنوز هم پیامدهای آن به روشنی دیده می شود. اما مایکروسافت با سونی فرق دارد، واحد اکس باکس تنها یکی از ده ها واحد سودده آن به شمار نمی رود و با وجود تجارت هایی مانند سرویس های ابری و ویندوز، اکس باکس حتی از اولویت کمتری در ساختار مایکروسافت برخوردار است؛ فراموش نکنیم که مدیرعامل این کمپانی، ساتیا نادلا هم بارها با سخنان مختلف خود، اهمیت اکس باکس را برای خود کم جلوه داده است.

بنابراین اهمیت پلی استیشن برای سونی، به مراتب از اهمیت اکس باکس برای مایکروسافت بیشتر است و کمپانی ساکن توکیو، هیچ راهی جز شکست دادن همتای غربی اش پیش روی خود نمی بیند. و یکی از استراتژی های مهم سونی برای تحقق این امر، پیش دستی در بازاری است که همین حالا فتحش کرده است.

سونی در عرضه هدستی واقعیت مجازی پیش دستی کرد و استراتژی مشابهی را در قبال کنسول میان نسلی خود، یعنی پلی استیشن 4 پرو در پیش گرفت که تجربه 4K بازی های ویدیویی را یک سال پیشتر از «پروژه اسکورپیو» در اختیار گیمرهای تشنه برای تجربیات جدید می گذارد؛ گیمرهایی که به هر دلیلی از پی سی گیمینگ بیزار هستند یا خیلی ساده، از پس هزینه های جمع آوری سخت افزاری تا به این حد قدرتمند بر نمی آیند.

البته همانطور که بارها اشاره شده، بدیهی است که این پیش دستی، ضعف پلی استیشن 4 پرو در برابر کنسولی را به همراه داشته که ظاهراً قرار است با 6 ترافلاپ قدرت پردازشی روانه بازار شود. اما حقیقت این است که قدرت پردازشی 4.2 ترافلاپی پلی استیشن 4 پرو و 6 ترافلاپی پروژه اسکورپیو، تنها مشخصاتی روی کاغذ هستند و وقتی پای عرضه کنسولی یک سال زودتر از کنسول رقیب در میان باشد، اهمیت چنین مسائلی کمتر از پیش جلوه می کند.

اگر نسل هفتم بازی های ویدیویی را به یاد داشته باشید، مایکروسافت با عرضه کنسول اکس باکس 360 یک سال زودتر از پلی استیشن 3، توانست به برتری عظیمی دست یابد و برای سال ها، از رقیبش پیش بیفتد. البته در نهایت و طی سال پایانی نسل هفتم، سونی بالاخره توانست گوی رقابت را ربوده و حداقل از منظر فروش کنسول، به برتری برسد.

حالا تصور کنید شرکتی که تجربه یک سال عقب ماندن از رقیب خود را در کارنامه دارد-و از همین حالا بازار کنسول های خانگی را مال خود کرده و باید با چنگ و دندان به این برتری بچسبد تا بلکه قادر به جبران قصور واحدهای دیگرش باشد- مجبور به چه کارهایی خواهد شد تا مشتریانش را راضی نگه دارد.

این مسئله، هم مایوس کننده است و هم تا حدی هیجان انگیز. گذشته از ضررهایی که عرضه کنسول های میان نسلی برای مشتریان به همراه دارد، حالا ما شاهد شرکتی هستیم که راهی جز حرکت رو به جلو و همگام ماندن با آخرین دستاوردهای تکنولوژی ندارد.

به همین خاطر است که سونی تا حد امکان از کنسل کردن بازی های انحصاری اش خودداری می کند و با صرف هزینه و وقت بیشتر، آنها را هرطور که شده به دست مشتریان می رساند. به همین خاطر است که سونی تنها با فاصله ای چند ماهه از آکیلس ریفت و اچ تی سی وایو، هدست پلی استیشن وی آر را عرضه می کند و اکس باکس وان هنوز از چنین محصولی بی بهره مانده.

و در نهایت، به همین خاطر است که پلی استیشن 4 پرو بیش از یک سال زودتر از پروژه اسکورپیو و تنها با اختلاف قیمت 100 دلاری نسبت به مدل استاندارد به بازار آمد. همه این مسائل، می تواند مشتریان سونی را به آینده ای بهتر امیدوار کند؛ آینده ای که در آن، پیش دستی و دستیابی به تجربیات جدید زودتر از کنسول رقیب، امری اجتناب ناپذیر تلقی می شود.

شاید حرکات سونی از دید مصرف کنندگان بسیار تعجب آور به نظر برسد، اما اگر پای خود را در کفش های ژاپنی ها بگذاریم، متوجه می شویم آنها منطقی ترین رویکرد ممکن را در قبال پلی استیشن در پیش گرفته اند. به این شکل واحد گیمینگ برخلاف سایر واحدها، نه تنها از دنیای تکنولوژی عقب نمی ماند، بلکه گشتاور خود را حفظ کرده و اختلاف را به حدی می رساند که دیگر حتی کمپانی بزرگی مانند مایکروسافت هم قادر به رقابت با پلتفرم سونی نباشد.