اگر همسرتان بداخلاق، بی پول یا بد قلق است این مطلب را بخوانید
« با مشکلات زندگی بساز.» همه حرف های قدیمی ها از روی حکمت بود. به محض آنکه زن و شوهر دچار مشکل می شدند و آرامش زندگی شان تهدید می شد، همین جمله کوتاه و پر معنی را تحویل شان می دادند. اتفاقاً به همین دلیل بود که اصلاً حرفی از طلاق و دعوا زده نمی شد. اما حالا قصه خیلی فرق کرده. دختران و پسران امروزی به محض آنکه به مشکل می خورند، کاسه صبرشان لبریز می شود و به قول امروزی ها می زنند به تیپ و تاپ هم! اگر منابع دینی را مرور کنیم، روایات بسیاری را پیدا می کنیم که به همسران توصیه کند در برابر مشکلات زندگی صبور باشند. از بی پولی و بد اخلاقی گرفته تا مشکلات بزرگ تر. البته صبری که چاشنی اصلاح داشته باشد.
1. صبر و بهشت!
صبوری در برابر شرایط گوناگون زندگی موضوعی است که هم بر زن و هم بر مرد واجب است. در همین خصوص از پیامبر اسلام (ص) روایت است: « بر زن واجب است در هر حال کنار شوهرش بوده و در مقابل سختی ها و تنگناهای زندگی بردبار باشد؛ مانند همسر حضرت ایوب (ع). او 18 سال به ایشان خدمت کرد و حضرت ایوب (ع) را در پارچه ای می پیچید و روی شانه هایش می گذاشت و جا به جا می کرد. همچنین با دست خودش گندم را آسیاب می کرد، نان می پخت و به همسرش می داد. آن حضرت هم در همان حالت، حمد الهی را بجا می آورد. آن زن تمام این کارها را به دلیل شفقت و احسان و با نیت تقرب به خد انجام می داد». همچنین در جلد چهاردهم کتاب «مستدرک الوسائل » از پیامبر اسلام(ص) روایت است: «زنی که در شرایط خوشی و ناخوشی شوهرش صبر کند و از همسر خود اطاعت کند، خداوند متعال او را با همسر حضرت ایوب(ع) محشور خواهد کرد.»
2. ثواب جهاد در راه خدا
با وجود اینکه صبر کردن در برابر آزار و اذیت دیگران به خصوص همسر مشکل است اما یکی از راه های تقرب به خدا محسوب می شود. در همین خصوص در جلد اول کتاب «مکارم الاخلاق» و همچنین در جلد سوم کتاب «من لایحضره الفقیه» از حضرت امیرالمؤمنین علی (ع) روایت است: « جهاد یک زن این است که در برابر آزار و اذیت شوهر خود و در برابر غیرتمندی او صبر کند.» در واقع این روایت نشان می دهد همانطور که مردان در راه خدا جهاد می کنند و به خاطر این کار نزد خداوند متعال دارای تقرب و مقام و منزلت شده وخدا هم برای آنان پاداش و ثوابی تعیین فرموده، زنان هم می توانند با صبر و بردباری خود در برابر آزار شوهر، همان مقامات را به دست بیاورند و از آن پاداش و ثواب بهره مند شوند. نکته جالب این است که پیامبر اکرم(ص) پاداش زنان صبور در برابر آزار شوهر را این طور مشخص کرده اند: « هر زنی که در برابر سخن شوهرش که نسبت به او می گوید، صبر کند و از خودش بردباری و مقاومت نشان بدهد، خداوند متعال در برابر هر کلمه ناسزایی که می شنود، اجر و ثوابی را که برای روزه داران و مجاهدان در راه خدا تعیین فرموده به او عطا می فرماید.»
(مستدرک الوسائل، ج 14)
3. صفت بهشتیان
در واقع یک خانواده در شرایطی موفق و شاد خواهد بود که همه اعضای آن و از جمله همسران در برابر یکدیگر صبور باشند و با دلسوزی و مهربانی با هم رفتار کنند چرا که صبر بسیاری از مشکلات و گرفتاری های زندگی را در خودش حل می کند. واز بین می برد. نکته قابل توجه این است که هر کسی مسئولیت دارد در عین حال که خودش صبور است و با همسرش با مهربانی و شفقت رفتار می کند، او را هم به بردباری و محبت تشویق کند وبه او دلداری بدهد که جزع و فزع در برابر مشکلات نه تنها راهی را به روی آنها باز نمی کند بلکه باعث می شود ذهن انسان خسته و فرسوده شود و نتواند به درستی مشکلات را تحلیل کرده و راه حل پیدا کند. جالب این است که صبر و دلسوزی نسبت به خویشاوندان و مخصوصاً خانواده و همسر به عنوان یکی از صفت های بهشتیان معرفی شده است. در آیه 26 سوره طور آمده است: « قَالُوا إِنَّا کُنَّا قَبْلُ فِی أَهْلِنَا مُشْفِقِینَ /
ما در میان خانواده خود ترسان بودیم.» مفسران می گویند در اینجا 3 احتمال وجود دارد که همه را در تفسیر آیه جمع کردیم. زیرا منافاتی در میان آنها نیست: 1- ترس از خداوند و توجه به نجات خویشتن 2- ترس از انحراف خانواده و توجه به امر تربیت آنها 3- ترس از دشمنان و توجه به حفظ خویش در برابر آنان. هر چند با توجه به آیات بعد مخصوصاً جمله «فمن الله علینا و وقانا عذاب السموم/ خداوند بر ما منت گذارد و از عذاب کشنده حفظ کرد.» معنی اول مناسب تر به نظر می رسد.
4. غیرت همسر
از ویژگی های زن خوب این است که غیرت شوهرش را بپذیرد و از او اطاعت کند؛ بنابراین اگر کسی بخواهد خوب بودن همسرش را امتحان کند و بداند آیا تابع غیرت او هست یا نه، می تواند در امور مربوط به حجاب یا رفت و آمد و صحبت با نامحرم از خودش غیرت نشان دهد تا بداند همسرش در این موارد چه برخوردی دارد.
در جلد چهاردهم کتاب «وسایل الشیعه» روایت است روزی مردی خدمت امام صادق (ع) رفت و از همسرش تعریف کرد. حضرت به او فرمودند: « آیا تا به حال نسبت به او غیرت نشان داده ای ؟» پاسخ آن مرد منفی بود. امام صادق (ع) فرمودند: « پس این کار را انجام بده.» مرد نزد همسرش رفت ودر بعضی موارد از خودش غیرت نشان دادو همسرش در همان شیوه ای که بود باقی ماند و غیرت او را پذیرفت و پرخاشگری نکرد. مرد دوباره خدمت امام صادق (ع) آمد و ماجرا را شرح داد. حضرت فرمودند: « او شایسته تعریف و تمجیدی است که از او کرده ای.»
5. مدارای زن و شوهر
بداخلاقی و بد زبانی از صفاتی است که بعضی از افراد به آن مبتلا هستند. این صفت می تواند بسیاری از خوبی ها را از بین ببرد و دوستی ها را به دشمنی تبدیل کند اما اگر کسی بتواند در مقابل بداخلاقی زندگی خودش و خانواده اش را حفظ کند بلکه پاداش بزرگی از سوی خدا دریافت می کند. به هر حال امکان دارد مرد در بیرون از خانه با انواع مشکلات مواجه شده و وقتی به خانه می آید، نیاز به استراحت داشته باشد. در این شرایط زن باید با او مدارا کند و اگر برخورد ناخوشایندی هم دید، صبور باشد. البته مرد حق ندارد به دلیل مشکلات با خانواده خود بداخلاقی کند. در واقع صبر و مدارا مسئولیتی است که هم بر عهده مرد است و هم بر عهده زن اما اگر زنی در موقعیت های حساس شوهرش را درک نکرده و در مقابل عصبانیت های او صبر نکند و جوابش را با پرخاشگری و عصبانیت بدهد، آتش خشم مرد را شعله ور می کند و به مرور زمان کانون گرم زندگی شان به سردی می گراید. در کتاب «وسائل الشیعه » از امام صادق(ع) نقل است که می فرمایند: « خداوند عذاب قبر را از 3 گروه از زنان برداشته و در روز قیامت با فاطمه زهرا(س) محشور می شوند.
1- زنی که بر غیرت ورزی شوهرش صبر پیشه کند. 2- زنی که بداخلاقی شوهرش را تحمل کند. 3- زنی که مهریه اش را به شوهرش ببخشد. خداوند به هر یک از این زنان ثواب هزار شهید را عنایت می فرماید و در نامه اعمال هر کدام از آنان عبادت یک سال نوشته می شود.»
در همین خصوص روایت دیگری در صدمین جلد کتاب «بحار الانوار» آمده که پیامبر اکرم (ص) فرموده اند: « هر زنی که بر بداخلاقی شوهرش صبر پیشه کند. خداوند پاداش آسیه (همسر فرعون) را به او اعطا خواهد کرد.» از سوی دیگر گاهی اتفاق می افتد که زنی در زندگی بداخلاقی می کند و بنای ناسازگاری می گذارد. در این شرایط اگر شوهر او صبور باشد و پرخاشگری نکند، از پاداشی بزرگ بهره مند می شود. پیامبر اکرم(ص) به این مورد هم توجه داشته اند: « کسی که بر بداخلاقی زنش صبر کند، خداوند متعال برای صبری که می کند ثوابی مانند صبر ایوب(ع) بر بلایی که به او رسید، اعطا می کند وگناهان آن روز در هر روز و شب مانند جمع شدن شن انباشته می شود و اگر قبل از اینکه با مرد همدلی کند واو را راضی کند بمیرد، در روز قیامت همواره با منافقین در حالی که واژگون است محشور شده و به پایین ترین درجه جهنم روانه می شود.» (وسائل الشیعه، ج 2)
6. میوه شیرین صبر
به قول قدیمی ها تلخ است و میوه اش شیرین. حالا اگر دلتان می خواهد شیرینی این صبر را بچشید، می توانید امتحان کنید. ممکن است خواسته شما از همسرتان بحق باشد اما چون نتوانسته اید آن را درست مطرح کنید یا همسرتان برای درک آن دچار مشکل شده، شما به نتیجه نرسید. در این شرایط بهترین پیشنهاد برای شما این است که به جای بیقراری یا گله از بی توجهی همسرتان، با صبر و حوصله با او برخورد کرده و خواسته تان را بیان کنید. این کار بهتر از این است که کار را به گله و شکایت بکشانید و زندگی را به کام خودتان و خانواده تان تلخ کنید.
7. بی ایمانی همسر!
کار سختی است که انسان با کسی زندگی کند که از ایمان بی بهره باشد اما در عین اینکه در برابر بی ایمانی او صبر می کند، ایمان خودش را حفظ کند و مرتکب گناه نشود. یکی از نمونه های این موضوع، آسیه (همسر فرعون) است. در عین حال باید توجه داشت که افراد در یک خانواده نمی توانند نسبت به یکدیگر بی اعتنا باشند و هر کسی کار خودش را انجام بدهد و راه خودش را برود. اگر یکی از همسران در دین خود دچار سستی باشد، فرد مقابل وظیفه دارد تا حد توان او را آگاه کرده و موارد دینی را به وی گوشزد کند. این نوع هدایت و راهنمایی در موارد مذهبی تا اندازه ای اهمیت دارد که اگر کسی موجب شود شخص دیگری به خصوص همسرش - متدین شود از سوی خدا پاداش بی اندازه ای دریافت می کند. امیرالمؤمنین علی (ع) می فرمایند: « زمانی که پیامبر اکرم (ص) می خواستند مرا به یمن روانه کنند، فرمودند با کسی جنگ نکن پیش از آنکه او را به اسلام دعوت کرده باشی. به خدا سوگند اگر خداوند مردی را به دست تو هدایت کند، برای تو بهتر است از همه آنچه خورشید بر آن طلوع و غروب کرده و حق دوستی او با خداوند از آن توست».
منبع مقاله: نشریه همشهری آیه شماره 8