تورسیم و کار داوطلبانه

تاریخ خبر : 1393/2/4 – مهدیس مدنی*
به‌واسطه پیوند گردشگری با علوم گوناگون، دانش گردشگری به چهار راه پر رفت و آمدی تبدیل شده که عرصه تقابل و گفت‌وگو میان علوم اجتماعی، اقتصاد، محیط زیست، سیاست و هر آنچه را می‌تواند بر این صنعت تاثیر بگذارد و از آن تاثیر بپذیرد به وجود آورده است.
از سال 1987 که اولین بحث‌ها پیرامون توسعه پایدار شکل گرفت که منتج به نتایج جدی و قابل اتکایی چون دستور کار 21 شد، تلاش علوم مختلف در راستای پیاده‌سازی یک نگاه سیستماتیک و نظام‌مند به پدیده‌ها برای رسیدن به تعادل بیشتر، نمی‌توانست با چشم پوشی از گره‌های مشترک میان دانش گردشگری با این علوم، به شیوه‌ای درست در مسیر رسیدن به توسعه پایدار به پیش رود.
از آن پس گردشگری به عنوان راهی برای دست یافتن به توسعه پایدار، به میان بحث‌های علمی و دانشگاهی ورود پیدا کرد و اندک اندک توانست خود را از ورطه دانش نظری به میدان عمل بکشاند. مباحثی چون معیشت جایگزین، مدیریت جامعه محور در کسب و کارهای گردشگری، مدیریت منابع طبیعی به کمک گردشگری، توانمندسازی جامعه محلی و بسیاری مباحث دیگر در سطح کلان خیلی زود پای گروه‌ها و سازمان‌های مردم نهاد را به این عرصه باز کردند و اگر از حق نگذریم برخی از این گروه‌ها در هوشیار کردن مسوولان امر و معطوف کردن توجه آنان به برخی مسائل بسیار مهم که از نظر دور مانده بودند بسیار موفق عمل کردند. اغلب این سازمان‌ها به‌ویژه در حوزه محیط‌زیست و مسائل مرتبط با جامعه محلی صاحب ایده و طرح‌هایی نو بودند که بعضا نمونه‌های بین‌المللی از هر کدام یافت می‌شد، اما هنر این سازمان‌ها در بومی‌سازی این طرح‌ها یکی از آن موارد جالب توجهی است که خود می‌تواند معیاری برای سنجش میزان موفقیت هر پروژه و میزان رضایت جامعه محلی از آن یا میزان تبعات مثبت ایجاد شده در نتیجه اجرای یک طرح روی معیشت و محیط زیست یک منطقه باشد. یکی از ویژگی‌های مثبت وجود چنین سازمان‌هایی جذب سرمایه و نیروی انسانی برای پیشبرد اهداف هر پروژه است. هر سازمان مردم‌نهادی علاوه‌بر آنکه از محل دریافت کمک‌های نقدی از حامیان مالی‌اش تامین بودجه می‌کند، توسط تعداد زیادی از داوطلبان مشتاق و علاقه‌مند، نیروی انسانی مورد نیاز خود را تامین می‌کند. از این منظر نه تنها این سازمان‌ها در به ثمر رساندن طرح‌های خودشان موفق عمل می‌کنند بلکه جامعه را نیز از پیامدهای مثبت ناشی از کار و فعالیت داوطلبانه بهره‌مند می‌سازند که البته بازگو کردن همه آنها در این مجال نمی‌گنجد. به هر روی فعالیت‌های داوطلبانه در حوزه گردشگری کارزاری است که مهماتش را حامیان مالی، دانش و توانمندی داوطلبان شرکت‌کننده و تعهد و باور مدیران سازمان‌های مردم نهاد به اصالت و درستی اجرای پروژه‌های گردشگری در جهت نیل به اهداف توسعه پایدار و رسیدن به تعادل در سه حوزه اجتماع، محیط زیست و اقتصاد تامین می‌کنند.
*کارشناس ارشد برنامه‌ریزی توریسم
منبع : روزنامه دنیای اقتصاد