فکر ایجاد موزه سینمای ایران در 1373 با حمایت مهندس سیدمحمد بهشتی در زمان ریاست مرکز توسعه فضاهای فرهنگی شهرداری تهران مطرح شد و در 1377 در مراسمی، فاز اول موزه سینمای ایران در خیابان لاله‌زار، کوچه پیرنیا افتتاح شد. انتشار چند کتاب، یک مجموعه کارت پستال، یک مجموعه موسیقی متن فیلم‌های ایرانی و برگزاری جشن‌های 100 سالگی سینمای ایران، آغاز فعالیت‌های موزه سینما بود.
سرانجام در 1380، با حمایت و کمک وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاونت امور سینمایی، سازمان میراث فرهنگی، شهرداری تهران و بنیاد فارابی، موزه سینمای ایران در بخشی از باغ فردوس، که قبل از انقلاب ستاد جشن هنر شیراز و نمایشگاه هنرهای تجسمی و محل اجرای کنسرت موسیقی بود و سپس در سالهای پس از انقلاب، مرکز آموزش فیلم‌سازی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شد، با حضور سیدمحمد خاتمی، رئیس‌جمهور، افتتاح شد.
امکانات موزه عبارتند از:
عکس‌ها: شامل هزاران عکس از صحنه‌های فیلم‌های سینمایی، پشت صحنه و مراحل فیلم‌سازی و فعالیت‌های سینمایی و هنرمندان و دست اندرکاران صنعت و هنر سینما است که قدیمی‌ترین آن به نخستین روزهای نمایش فیلم در ایران باز می‌گردد;
فیلم‌نامه‌ها: شامل 400 فیلم‌نامه ساخته شده است;
اعلان‌ها: بیش از 2500 اعلان سینمایی از دهه 1310 تاکنون گردآوری شده و بخشی از آن به نمایش گذاشته شده‌است;
جایزه‌های داخلی و بین‌المللی: بخشی از جوایز و افتخارات بین‌المللی سینمای ایران که عمدتاً به دوره جمهوری اسلامی تعلق دارد، در موزه جمع شده و تکمیل آن ادامه دارد;
کتاب‌ها: شامل کتاب‌های سینمایی از نخستین چاپ‌ها تاکنون است که به حدود 8000 جلد می‌رسد;
اسناد و مدارک: حدود 3000 قطعه سند شامل اسناد دولتی، نمایش‌ها، قراردادها، اسناد تاریخی، اسناد مالکیت، سینماها و … از حدود 90 سال پیش تاکنون موجود است;
فیلم و ویدئو: 1000 فیلم سینمایی ایرانی به همراه 500 عنوان نمونه کوتاه (آنونس) آرشیو تصویری فعلی موزه را تشکیل می‌دهد;
مطبوعات: شامل 5000 جلد نشریه است که قدیمی‌ترین آن متعلق به 1309 است;
اسباب سینما توگراف: شامل حدود 300 دستگاه و ابزار قدیمی است که عمدتاً بسیار قیمتی و قابل نمایش در موزه است که قدیمی‌ترین این دستگاه‌ها متعلق به 1309 و اغلب ساخت صنعتگران قدیمی سینمای ایران است در همان زمان موجب شگفتی فن‌کاران خارجی می‌شده است;
لباس، دکور و گریم: شامل نمونه‌های تاریخی لباس، دکور سازی، صحنهآرایی و چهره‌پردازی است که تلاش بسیار زیادی برای جمعآوری آن‌ها صورت گرفته است.
تالارهای موزه شامل 7 تالار است ، با ورود به محوطه باغ از طریق پله های ساختمان زیبای باغ فردوس می توان وارد تالارهای موزه شد. در طبقه فوقانی 3 سالن وجود دارد و از داخل تالار سوم سینما به وسیله پله های مارپیچ می توان 4 تالار دیگر را بازدید کرد.
تالار اول
تاریخچه ورود سینما به ایران
پرده خوانی ؛ شهر فرنگ ؛پوسترهای اولیه ؛ پیشگامان ؛ اسباب سینما توگراف
تالار دوم
سینما در سالهای١٣٨٠-١٣٣٠
تالار سوم
جوایز و حضور بین الملل سینمای ایران
تالار چهارم
سینمای جنگ و دفاع مقدس
تالار پنجم
ارامنه و سینمای ایران
تالار ششم
بخش کودک و نوجوان
تالار هفتم
اتاق صدا، دوبله و موسیقی
بازدید از موزه روزهای شنبه، یک‌شنبه، سه‌شنبه، چهارشنبه و پنج‌شنبه از ساعت 10 تا 17 و جمعه‌ها 14 تا 17 امکان‌پذیر است روزهای دوشنبه و ایام سوگواری موزه تعطیل است
