17 نکته براى بند آوردن خون
هیچ اتفاقى مثل خونریزى از بینى این فکر را در انسان تداعى نمىکند که چه مقدار خون در سر انسان در حال جریان است، در داخل مویرگهاى بینى، حجم زیادى خون در گردش مىباشد. شما هرگز چنین خونى را در زندگى خود ندیدهاید. تمام دهان و چانه و حتى پیژامه و حوله حمام پر از خون مىشود.
با فین، لخته خون را خارج کنید.
قبل از اینکه براى متوقف کردن خونریزى تلاش کنید، با یک فین شدید محتویات بینى را خارج کنید. این کار باعث خارج شدن لختههاى خونى مىشود که رگهاى خونى را باز نگه مىدارد؛ رگهاى خونى حاوى الیاف ارتجاعى مىباشند، اگر بتوانید لخته را بیرون بیاورید، مىتوانید باعث انقباض الیاف ارتجاعى نزدیک منفذهاى ایجاد شده شوید.
بینى داراى خونریزى را با پنبه مرطوب، پر کنید.
بعضى از متخصصان ما، ضد احتقانهاى مخصوص بینى را توصیه مىکنند. جرالد پرنیساپیتو )متخصص گوش، حلق و بینى در دانشگاه واشنگتن( سرکه سفید را توصیه مىکند. اسید موجود در سرکه به آرامى محل را مىسوزاند. ضد احتقانها تنها کنترل موقتى را فراهم مىکنند. اگر از آنها استفاده درست نشود، پوشش بینى را مىسوزانند.
گاز ساده هم مؤثر است.
اگر پنبه در دسترس ندارید، از گاز استریل ساده استفاده کنید. گاز را قبل از گذاشتن در بینى مرطوب کنید )هنگام در آودن گاز، دستان را به صورت فنجان درآورید و آن را پر از آب و گاز را خیس کنید(. این کار باعث شل شدن گاز مىشود تا درآوردن آن آسان شود.
بخش نرم بینى را فشار دهید.
به محض اینکه در بینى خود دمیدید و گاز یا پنبه را در داخل آن گذاشتید، بخش نرم بینى خود را بین انگشت شست و انگشت اشاره فشار دهید. فشار را مداوم به مدت پنج تا هفت دقیقه ادامه دهید. اگر خونریزى بند نیامد، از گاز جدید استفاده کنید و براى پنج تا هفت دقیقه دیگر فشار دهید.
صاف بنشینید.
اگر دراز بکشید و یا سرتان را عقب بگذارید، خون را قوت مىدهید.
از بسته یخ استفاده کنید.
گاهى وقتها گذاشتن بسته یخ روى پیشانى مىتواند تا حدودى کمک کند؛ سرما باعث انقباض خونى و کاهش خونریزى مىشود.
تا چند روز بعد از بند آمدن خون، بینى را دستکارى نکنید.
7 تا 10 روز طول مىکشد تا پارگى رگهاى خونى که منجر به خونریزى شده، ترمیم شود.
خونریزى بعد از تشکیل لخته متوقف مىشود. اما با روند پیشرفت التیام، لخته به صورت دلمه درمىآید. اگر بینى را در طول هفته بعد پاک کنید باعث کنده شدن دلمه و دچار خونریزى دیگرى خواهید شد.
از پماد آنتىبیوتیک - استروئید استفاده کنید.
اگر دو یا سه بار در روز مقدارى از این پمادها را داخل بینى بمالید، هر گونه باکترى استاف را از بین مىبرد و جلوى خارش را مىگیرد و از کبره بستن موکوس جلوگیرى مىکند.
آهن مصرف کنید.
اگر شما به خونریزى بینى حساس هستید، از مکملهاى آهن استفاده کنید. آهن یک جزء حیاتى هموگلوبین مىباشد و نقش کلیدى در سلولهاى قرمز خون بازى مىکند.
مراقب مصرف آسپیرین باشید.
آسپیرین مىتواند در ایجاد لخته خون اختلال ایجاد کند اگر به خونریزى بینى حساس هستید، متخصصان ما توصیه مىکنند که آسپیرین غیر ضرورى مصرف نکنید.
مراقب مصرف سالیسیلات هم باشید.
از مصرف غذاهاى حاوى سالیسیلات بالا خوددارى کنید. سالیسیلات یک ماده شبیه آسپیرین مىباشد که در قهوه، چاى، اغلب میوهها و سبزیجات یافت مىشود. غذاهاى حاوى این ماده شامل سیب، آپریکات، همه میوههاى دسته توت، نعناع، گیلاس، مویز، انگور، کشمش، روغن گانترى، فلفل زنگ سان، هلو، آلو، تانجلو، گوجه، خیار و ترشى مىباشد.
فشار خون خود را کنترل کنید.
افراد داراى فشار خون بالا به خونریزى از بینى حساس هستند. بنابراین رژیم غذایى کم چربى و کم کلسترول را پیش بگیرید اگر شما داراى فشار خون هستید و دچار پارگى رگ خونى شدید، بهتر است که پارگى خارج حفره کاسه سر اتفاق بیفتد تا داخل آن، چرا که منجر به سکته مىشود - مثل این است که خدا به شما دریچه اطمینان داده است.
هوا را مرطوب کنید.
هنگامى که نفس مىکشید، وظیفه بینى شما کنترل هوایى است که به ریهها مىرود تا هواى مرطوب به ریههاى شما برسد. بنابراین اگر هواى اطراف خشک باشد، وظیفه بینى شما سختتر مىشود. یک دستگاه مرطوب کننده خوب مىتواند کمک کننده باشد.
دکتر کاتز توصیه مىکند که دستگاه مرطوب کننده را با آب مقطر پر کنید تا از ناخالصىهایى که در آب شیر است ممانعت شود. همچنین مطمئن شوید که دستگاه را به درستى طبق دستورات کارخانه تولید کننده آن هر هفته به درستى تمیز مىکنید - و آن را با مقادیر برابر آب و سرکه پر کنید و به مدت 20 دقیقه آن را روشن بگذارید.
ویتامین C کافى مصرف کنید.
ویتامین C یک ماده اساسى براى تشکیل کلاژن مىباشد - و خود کلاژن در سلامت بافتهاى بدن نقش دارد - کلاژن موجود در بافتهاى راههاى هوایى فوقانى به چسبندگى موکوس کمک مىکند و به ایجاد رطوبت و محافظت از پوشش سینوسها و بینى را بر عهده دارد.
هشدار پزشکى
هنگامى که خونریزى از بینى به پزشک احتیاج دارد.
شما پنبه را داخل بینىتان گذاشتهاید، فشار وارد کردید و مدت زمان معینى را صبر کردید - اما هنوز خونریزى دارید. چه باید کنید؟ به طرف اورژانس بروید اگر خونریزى ادامه داشته باشد مىتواند شما را بکشد. در موارد نادر، خونریزى مداوم نشانه تومور است. اگر شما پیر هستید و عروق شما انعطاف پذیرى سابق خود را از دست داده باشد، قبل از مراجعه به پزشک باید بیش از 10 دقیقه صبر کنید.
اگر از عقب بینى خونریزى داشتید، در این حالت هم باید بلافاصله به اورژانس مراجعه کنید. و این زمانى است که پنبه را در بینىتان گذاشتهاید و متوجه شدید که خون به داخل )پشت( گلوىتان جریان دارد. خونریزىهاى خلفى بینى، احتیاج به گذاشتن پنبه از داخل دهان دارد و این کار را باید متخصص انجام دهد.
درمان داخل رینگ
در مسابقات حرفهاى بوکس، شما تقریبا یک دقیقه بین راندها فرصت دارید تا خونریزى از بینى را قطع کنید. آنجلو داندى، مربى اهل میامى که مربىگرى 11 بوکسور حرفهاى از جمله محمد على و شوگر رى لئونارد را هم عهدهدار است، تکنیک خاصى در بند آوردن خون دارد.
وى چه کار مىکرد؟
من یک تکه پنبه مىگرفتم و یک فتیله از آن درست مىکردم و آن را در آدرنالین 1: 1000 قرار مىدادم و به سوراخ بینى فرو مىبردم. سپس به کناره بینى فشار وارد مىکردم - اگر خونریزى از هر دو طرف بود، فتیله پنبهاى را در هر دو سوراخ بینى مىکردم و به بوکسور مىگفتم که از دهانش نفس بکشد و سپس یک گاز مىگرفتم و در قسمت وسط بینى به شدت فشار مىدادم. شما مىدانید که در کدام قسمت سوراخهاى بینى در ته بینى به هم مىرسند؟ شما مىتوانید هر چقدر محکم که بخواهید فشار دهید. چرا که آسیبى وارد نمىشود - این کار به نظر مىرسد خونریزى را متوقف کند.
آدرنالین 1: 1000 تنها با تجویز پزشک قابل دسترس است - ماده اولیه آن اپىانفرین مىباشد که در ترکیب بعضى از داروهاى مربوط به بینى وجود دارد.
در انتخاب قرصهاى ضد باردارى محتاط باشید.
استروژن تولید موکوس را تحت تأثیر قرار مىدهد. هر عاملى که توازن استروژن را در بدن به هم بزند - مثل یائسگى در زنان - مىتواند استعداد به خونریزى از بینى را در فرد افزایش دهد. بعضى از قرصهاى ضد باردارى هم این توازن را بر هم مىزنند؛ اگر شما مشکل خونریزى از بینى دارید، در انتخاب قرصهاى کنترل باردارى با پزشک خود مشورت کنید.
سیگار نکشید.
شما مىخواهید که حفره بینىتان را مرطوب نگه دارید؛ سیگار کشیدن در واقع آن را کاملا خشک مىکند.
منبع : دایرة المعارف پزشک خانواده ،گروه مولفان انستیتوسلامتی آمریکا ،مترجمان : دکتر حسن کریمی یزدی و دکتر پدرام مصطفایی ،انتشارات سپهر اندیشه - 1387
منبع : دایرة المعارف پزشک خانواده ،گروه مولفان انستیتوسلامتی آمریکا
پی‌نوشت‌ها:
* انتشارات سپهر اندیشه - 1387