مَرودَشت یکی از شهرهای ایران است که در استان فارس قرار گرفتهاست. این شهر در 35 کیلومتری شمال شیراز واقع شده و آب و هوای آن کوهستانی و معتدل است. شهر «مرو دشت» مرکز شهرستان مرودشت است. جمعیت آن بر طبق سرشماری سال 1390 برابر با 137،087 تن است.
مرودشت از شهرهای شمالی استان فارس، با ارتفاع 1620 متر از سطح دریا و مساحت 4649 کیلومتر مربع است. این سرزمین به لحاظ موقعیت جغرافیایی ممتاز و آب و هوای معتدل و برخورداری از آب فراوان و خاک مناسب از دیر باز مورد توجه بوده و به دلیل ویژگیهای طبیعی و سوقالجیشی، به سرعت گسترش یافته و اکنون دومین شهر استان فارس محسوب وبا توجه به موقعیت بازرگانی و کسب و کار بسیار مناسب آن و شرایط زندگی مناسب درحال رشد روزافزون است.
شهرستان مرودشت شامل 3 بخش، مرکزی با(….)، کامفیروز با مساحت 994 کیلومتر مربع و 36 هزار نفر جمعیت، بخش سیدان با مساحت 821 کیلومتر مربع و 30 هزار نفر جمعیت، بخش درودزن با مساحت 1025 کیلومتر مربع با وجود تأسیسات بزرگ سد درودزن با آب و هوایی معتدل و زمینهای حاصل خیز و بخش مرکزی میباشد.
نام
نام این شهرستان احتمالاً برگرفته از دشتها و مرغزارهای سرسبز آن بوده است. همین طور که نخستین بار ابن بلخی در فارس نامه، ‹‹ مرو ›› را به عنوان یکی از محلات شهر باستانی استخر مینامد که با گذر زمان جای آن را بوستان تخت جمشید گرفته است. مرو در لغت به معنی چمن است که در اصل به صورت مرغ و مرگ بوده و مرغزار صورت بسیار متداول آن است. در قدیم علفزارها را مرغزار میگفتند و به نظر میرسد که مرودشت نیز مانند ارژن در آن زمان، جایی پوشیده از مرتع و چمن بوده است. کاوشهای علمی و گمانه زنیهایی که در تپههای مختلف جلگه مرودشت انجام گرفته، نشان میدهد که هزاران سال پیش از آنکه داریوش کبیر، تپه سنگی را بر دامان کوه رحمت (مهر)، برای ساخت کاخهای بزرگ خود برگزیند، اقوام متمدنی در دشت وسیع آن، می زیستهاند. آثار بر جای مانده از قبیل ظروف سفالی منقوش یا ساده، و اسباب و وسایل زندگی آن دوره، همه و همه گویای این نکتهاند. ویرانههای استخر و کاخهای تخت جمشید، بخشی از تاریخ این شهر را به نمایش میگذارند.
پیشینه تاریخی
پیشینه تاریخی این دیار به هزاره پنجم پیش از میلاد مسیح میرسد. پژوهشها نشان میدهد که این منطقه از ماقبل تاریخ تاکنون مسکونی بوده است. دشت وسیع مرودشت عمری به طول تاریخ شناخته شده ایران دارد و بارها شاهد دگرگونی و تحولات بسیاری بوده است. با تاسیس کارخانه قند مرودشت در سال 1314 هجری شمسی اندک اندک بر جمعیت و آبادانی آن افزوده شده است. وجود تعدادی از بناها و آثار تاریخی ایران در شهر مرودشت، این شهر به مهد فرهنگ و تمدن ایران زمین، گنجینه اسرار تاریخی، طلایه دار بزرگترین امپراتوری جهان باستان سرزمین اهورایی ایرانیان و نگهبان عظیم میراث گذشتگان، درآمده است.
مرودشت یکی از باستانیترین مناطق ایران است که با پیشینهٔ کهن خود در طول تاریخ توجه بسیاری از باستانشناسان و دوستداران فرهنگ و تمدن ایرانی را به خود معطوف داشته است. مجموعه آثار به جای مانده ماقبل تاریخ و آثار شگفت انگیزتاریخی بیانگر این مطلب است که این شهرستان با اهمیتی ویژه، همواره مورد توجه بوده است. مجموعه کاخهای تخت جمشید که شاهکار مدیریت باستانی و دستاورد تلاش دستان آفرینشگر معماران چیرهدست دورههای باستانی ایران بوده و از شهرتی همسان با دیوار بزرگ چین و اهرام ثلاثه مصر برخورداراست، مهمترین مکان دیدنی شهرستان مرودشت را تشکیل میدهند. عظمت یگانه این بنا، به تنهایی گویای تاریخ شکوهمند تمدن ایران است و این درحالی است که این مجموعه تنها یکی، ولی مهمترین اثر از بناهای تاریخی کشور ایران و استان فارس است. شهرهای قدیمی به همراه نقشها و کتیبههای باستانی و کاخهای پادشاهان هخامنشی و چندین اثر تاریخی و قدیمی دیگر، از جمله جاذبههای مهم شهرستان مرودشت به شمار میآیند. مجموعه کاخ هایتختجمشید، کاخ صدستون، کاخ داریوش، سنگ نبشته پهلوی، تخت گوهر یا تخت رستم، نقش رجب، آرامگاه اردشیر دوم و سوم، شهر قدیمی استخر (تخت طاووس)، قلعه استخر، برج زندان سلیمان، پل بند امیر و پل خان از جمله مهمترین آثار تاریخی این شهرستان به شمار میروند.
وجود 150 اثر گرانبهای باستانی و تاریخی در این شهر، به خصوص آثار برجای مانده تخت جمشید، نقش رستم، نقش رجب و پاسارگاد که جزء آثار ثبت شده جهانی هستند و دیگر آثار باستانی موجود که هرکدام به نوبهی خود منحصربه فرد هستند، باعث شده تا مرودشت گردشگاهی مناسب و زیبا برای مردم و جایگاه ویژهای برای جذب گردشگر از گوشه گوشه دنیا که با این آثار به خوبی آشنایند و خیره به عظمت و شکوه آنند، باشد.[3]
تاریخچه شکل گیری شهر مرودشت
همزمان با آغاز به کار ساخت کارخانه قند در سال 1312، نطفه آغازین شهر امروزی مرودشت بسته شد و صدای سوت بازگشایی کارخانه قند در سال 1314 بسان گریه نوزاد در بدو تولد، تولد شهر مرودشت را نوید داد. تا سال 1329 تنها کارکنان کارخانه قند در منازل سازمانی و تعدادی ازفروشندگان تجهیزات موردنیاز کشاورزی سکونت داشتند که خیابان منتهی به روستای امیرآباد در فاصله 5/1کیلومتری غرب کارخانه ساخته شد و به خیابان امیرآباد شهرت یافت. شهرداری خودگردان در سال 1332 توسط انجمن شهر تأسیس و با رشد سریع چند خیابان کوچک اطراف، شهرداری رسمی در سال 1352 با هدف رسیدگی به وضعیت تخت جمشید تا پل خان جهت برگزاری جشنهای 2500 ساله شاهنشاهی بوجود و بخشدار زرقان به عنوان نخستین شهردار رسمی مرودشت شروع بکار نمود. هجوم کشاورزان مهاجر و همچنین سکونت سریع عشایر در آن سالها، رشد مرودشت را سرعتی دوصد چندان بخشید و در چشم برهم زدنی وسعت گرفت. ساخت سد درودزن در فاصله 45 کیلومتری جنوب غرب و کارخانه پتروشیمی در فاصله 5 کیلومتری جنوب غرب کارخانه (مرودشت) و همچنین آثار میراث جهانی تخت جمشید، همه و همه باعث شد تا بسیاری از مردم که از نبود امکانات رفاهی آن زمان دررنج بودند، در این شهر نوپا منزل گزینند. وسعت قابل توجه و پتانسیلهای بالقوه و بالفعل ویژه منطقه، باعث شد تا در سال 1357 و همزمان با پیروزی انقلاب اسلامی، شهر مرودشت بهعنوان شهرستان مستقل جای خود را در تقسیمات کشوری تثبیت نماید.
مشخصات جغرافیایی
شهرستان مرودشت به مرکزیت شهر مرودشت با وسعت 4649 کیلومترمربع، 8/3٪ کل مساحت استان فارس را به خود اختصاص داده است. این شهرستان از شمال به شهرستانهای خرمبید و اقلید، از غرب به شهرستان سپیدان، از جنوب به شهرستان شیراز و از شرق به شهرستانهای ارسنجان و بوانات محدود میشود. شهرستان مرودشت تقریباً در مرکز استان فارس واقع شده است. مرکز شهرستان مرودشت در 52 درجه و 48 دقیقه طول جغرافیایی و 29 درجه و 52 دقیقه عرض جغرافیایی و ارتفاع 1595 متری از سطح دریا واقع شده است. خاکهای این منطقه کاملاً رسوبی و مواد تشکیل دهنده آن توسط رودخانه و متلاشی شدن سنگهای منطقه بوجود آمده که برای کشاورزی بسیار مناسب هستند. ناحیه شمالی از سرچشمه رود کر تا محل سد درودزن کاملاً کوهستانی و قسمت جنوبی و جنوب شرقی از سد درودزن تا دریاچه بختگان دارای دشتهای مسطح میباشد. عمده ترین کوههای این منطقه کوههای حسین و بید سندل، کوههای قلعه، و قلعه شکسته (این دو کوه به همرا کوه دشتک دارای ساختاری بسیار زیبا و ویژه هستند کوه قلعه که تنها یک راه برای ورود دارد و در طول این راه اثار بسیار ارزشمندی مانند برجهای دیده بانی باستانی وجود دارد و بر فراز آن استخری ساخته شده از سنگ و ساروج مربوط به دوره ساسانی و همجنین سروی کهنسال که عمر آن به 1500 سال میرسد وجود دارد)، کوه سیاه با ارتفاع 3400 متر، کوه سید محمد با ارتفاع 2670 متر، کوه سارون با ارتفاع 3750 متر و کوه پالنگری با ارتفاع 4145 متر بوده و مهمترین رودخانه های این شهرستان، رودخانه سیوند (پلوار) و کر میباشند. توجه به شرایط اقلیمی و جغرافیایی این منطقه در ارتفاعات کوهستانی و دشتهای کم ارتفاع پوشش گیاهی متنوع دارد و از جمله جنگلهای بلوط، بنه، بادام کوهی، کیکم، ارژن، زالزالک، انجیر کوهی، آلوچه وحشی و گیاهان داردیی بسیاری مانند آویشن شیرازی، آویشن باریک، جاشیر، ریواس، کما، گون، موسیر، بلهر، لپو، لاله واژگون، بومادران و صدها گونه دیگر از گیاهان بومی زاگرس را دارد و در دشتها گیاهان مرتعی کنگر، خارشتر، خارزرد، اسپند و.. پرورش پیدا میکند. جمعیت این شهر، بر اساس سرشماری سال 1385، برابر با 124350نفر است. شهرستان مرودشت بدلیل جایگاه ویژه آن که یر بخش میانبد و معتدل استان فارس قرارگرفته است جایگاه رفتوآمد و برخرد ایلهای بزرگ استان فارس میباشد که ایلهای باصری (که به گفته برخی پژوهش گران همان ایل پاسارگادی میباشد که با گذر زمان و پس از حمله تازیان به ایران به باصری تبدیل شده است)، قشقایی، عرب، بهارلو و نفر از آن جملهاند. ساکنان این شهرستان آریایی نژادند و به زبان فارسی گفتگو میکنند با این حال گویشهای محلی، شیرازی، و ترکی قشقایی، لری در جای جای آن رواج دارد.یکی از گویشهای مردم این شهر بنام سیدی است که بیشتربین جوانان محله پشم زنی رایج است
آب و هوا
شهرستان مرودشت از نظر آب و هوا چهار فصل میباشد. آب و هوای این شهرستان در نواحی کوهستانی سردسیر و در سایرنواحی معتدل است. متوسط بارندگی سالانه در منطقه 365 میلیمتر و درجه حرارت بین 41 درجه حداکثر و 9 درجه حداقل میباشد.
جاذبههای تاریخی
مجموعه کاخ هایتختجمشید،تنگ بلاغی، کاخ صدستون، کاخ داریوش، سنگ نبشته پهلوی، تخت گوهر یا تخت رستم، نقش رجب، آرامگاه اردشیر دوم و سوم، شهر قدیمی استخر (تخت طاووس)، قلعه استخر، برج زندان سلیمان، پل بند امیر و پل خان از جمله مهمترین آثار تاریخی این شهرستان به شمار میروند.
تخت جمشید، پارسه، پرسپولیس، پرسه پلیس، هزارستون و یا چهل منار که در شمال شهرستان مرودشت در شمال استان فارس (شمال شرقی شیراز) جای دارد، فاصله این مکان تاریخی توریستی تا مرکز استان 50 کیلومتر میباشد. نام یکی از شهرهای باستانی ایران است که طی سالیان پیوسته، پایتخت باشکوه و تشریفاتی پادشاهی ایران در زمان امپراتوری هخامنشیان بودهاست. در این شهر باستانی بنایی به نام تخت جمشید وجود دارد که در دوران زمامداری داریوش بزرگ، خشایارشا و اردشیر اول بنا شدهاست و به مدت حدود 50 سال، مرکزی برای برگزاری مراسم آیینی و جشنها به ویژه نوروز بودهاست. در نخستین روز سال نو گروههای زیادی از کشورهای گوناگون به نمایندگی از ساتراپیها یا استانداریها با پیشکشهایی متنوع در تخت جمشید جمع میشدند و هدایای خود را به شاه پیشکش میکردند. بنیانگذار تخت جمشید داریوش بزرگ بود، البته پس از او پسرش خشایارشا و نوهاش اردشیر یکم با گسترش این مجموعه به بزرگی آن افزودند. بسیاری از آگاهیهای موجود که در مورد پیشینه هخامنشیان و فرهنگ آنها در دسترس است به خاطر سنگ نبشتههایی است که در این کاخها و بر روی دیوارهها و لوحهها آن حکاکی شدهاست. باور تاریخدانان بر این است که اسکندر مقدونی سردار یونانی در 330 پیش از میلاد، به ایران حمله کرد و تخت جمشید را به آتش کشید و احتمالاً بخش عظیمی از کتابها، فرهنگ و هنر هخامنشی را با اینکار نابود نمود. با اینحال ویرانههای این مکان هنوز هم در شهرستان مرودشت در استان فارس برپا است و باستان شناسان از ویرانههای آن نشانههای آتش و هجوم را بر آن تأیید میکنند. این مکان از سال 1979 یکی از آثار ثبت شدهٔ ایران در میراث جهانی یونسکو است.
نقش رستم
نقش رستم نام مجموعهای باستانی در روستای زنگیآباد واقع در شمال شهرستان مرودشت استان فارس ایران است که در فاصلهٔ 6 کیلومتری از تخت جمشید قرار دارد. این محوطهٔ باستانی یادمانهایی از عیلامیان، هخامنشیان و ساسانیان را در خود جای دادهاست و از حدود سال 1200 پیش از میلاد تا 625 میلادی همواره مورد توجه بودهاست زیرا آرامگاه چهار تن از پادشاهان هخامنشی، نقش برجستههای متعددی از وقایع مهم دوران ساسانیان، بنای کعبه زرتشت و نقشبرجستهٔ ویرانشدهای از دوران عیلامیان در این مکان قرار دارند و در دورهٔ ساسانی، محوطهٔ نقش رستم از نظر دینی و ملی نیز اهمیت بسیار داشتهاست.
در گذشته، نام این مکان سهگنبدان یا دوگنبدان بودهاست که در بین مردم منطقه، به نامهای کوه حاجیآباد، کوه استخر یا کوه نِفِشت نیز خوانده میشد و احتمالاً نام نقش رستم پس از آنکه ایرانیان بین رستم، پهلوان شاهنامه و سنگنگارههای شاهان ساسانی ارتباط برقرار کردند به این مکان داده شد.
قدیمیترین نقش موجود در نقش رستم مربوط به دورهٔ عیلام است که نقش دو ایزد و ایزدبانو و شاه و ملکه را بهتصویر کشیده بود ولی بعدها در دورهٔ ساسانی، بهرام دوم بخشهایی از آن را پاک کرد و نقش خود و درباریانش را به جای آن تراشید. کعبه زرتشت بنای سنگی و بُرجمانند موجود در این محوطهاست که به احتمال زیاد در دورهٔ هخامنشی ساخته شده بود و کاربرد آن تاکنون مشخص نشده است؛ بر سه گوشهٔ این بنا دو کتیبه از شاپور اول و کرتیر نوشته شدهاست که از نظر تاریخی ارزش زیادی دارند. چهار آرامگاه دخمهای در سینهٔ کوه رحمت کنده شدهاند که متعلق به داریوش بزرگ، خشایارشا، اردشیر یکم و داریوش دوم هستند که همهٔ آنها از ویژگیهای یکسانی برخوردارند.
اردشیر بابکان نخستین کسیست که در این محوطه، سنگنگارهای تراشید و صحنهٔ تاجگیریاش از دست اهورامزدا را ثبت کرد. پس از وی نیز شاهان ساسانی صحنههای تاجگذاریشان یا شرح نبردها و افتخارتشان را بر سینهٔ کوه نقش کردند. اینکه اردشیر و پسرش شاپور دوم نقشبرجستههایی را در کنار نقشبرجستههای همتایان هخامنشی خود در نقش رستم تراشیدند، احتمالاً نشان از راهکردی فرهنگی و سیاسی در تقلید از گذشته داشتهاست.
نقش رجب
نقش رجب محلی است در 3 کیلومتری شمال تخت جمشید مرودشت که در آن شماری نقشبرجسته از زمان ساسانیان برجای ماندهاست. مشهورترین این کندهکاریها کتیبه شاپور یکم در نقش رجب و کتیبه کرتیر در نقش رجب هستند. آرایش و لباس آن دوره به وضوح مشخص است، اما نقش اهورامزدا و صورت شاهان ساسانی در حمله اعراب تخریب شدهاند.
شهر استخر
استخر از بزرگترین شهرهای دوران خود بوده و به گفته تاریخ نویسان چهار دروازه داشته که امروزه یکی از آنها در سر پیچ دوراهی مرودشت ارسنجان قرار دارد و دیگری در جنوب مرودشت کنونی قرار داشتهاست.
در هفت کیلومتری ویرانههای تخت جمشید، ویرانههای شهر استخر معروف به «تخت طاووس» قرار دارد. آثار بجامانده از این شهر شامل دروازه سنگی، ستونها و دیوارههای سنگی است که به روزگار هخامنشی تعلق دارد. در این شهر، بازمانده سازههای اسلامی، ساسانی و اشکانی و ظروف و آثار سدههای آغازین هجری در آن کشف شدهاست. آب شهر استخر از رود سیوند تامین میشدهاست. شهر استخر 5 سال پیش از میلاد و 10 سال پس از آن قدمت دارد و شاهد تاجگذاریها و جشنها و شکوه بسیاری بوده و صدها هزار نفر ساکن داشتهاست.
این شهر تا پایان پادشاهی ساسانیان از آبادترین و با شکوهترین شهرهای ایران باستان بود، اما توسط اسکندر ویران گشت و بعد از آن توسط اعراب تسخیر گردید و به دلیل خیزشهای پیاپی مردم (از سال 23 تا سال 29 هجری) بارها فتح شد و مردم آن قتلعام شدند و پس از آن تنها ویرانهای از آن برجای ماند.
پل خان
پل خان مربوط به دوره صفوی است و در مرودشت، که بوسیله الله وردی خان بر روی رودخانه کر بتا شده است. این اثر در تاریخ 2 آبان 1351 با شمارهٔ ثبت 929 بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
کوه چمگان
کوه چمگان یا رحمت در بخش شمال شرقی شهرستان مرودشت واقع شده و به صورت منفصل جهت شمالی و جنوبی دارد. وسعت این کوه 50 کیلومتر است و عرض آن حدود 15 کیلومتر است. این کوه دشت ارسنجان را از مرودشت جدا میکند و تا کنون در دامنههای آن محوطههای دوران تاریخی و عشایری کشف شدهاست. نقش رجب و شهر استخر نیز در دامنه این کوه واقع شدهاند که اهمیت زیادی دارند و در منظر فرهنگی تخت جمشید واقع شدهاند === جاذبههای طبیعی === طبیعت جذاب و غنی شهرستان مرودشت به یاری منحصر به فردترین آثار تاریخی و باستانی این منطقه آمده و جلوههای اعجاب انگیزی از زیباییهای طبیعی را به نمایش گذاشته و این شهرستان را به لحاظ طبیعی نیز در ردیف مناطق دیدنی ایران قرار داده است. موقعیت طبیعی و چشم اندازهای درختان جنگلی وتوپوگرافی ناحیه کوهستانی و رودخانهای، نمایش گر طبیعت غنی و زیبای شهرستان مرودشت هستند.
مناطق تفریحی و تفرجگاههای منحصر به فرد، جذابیتهای این شهر را صد چندان کرده که از جمله مناطق دیدنی آن، میتوان به شکارگاههای طبیعی و متنوع، بهشت گمشده، آبشار دشتک، تیر باغ، و تنگ خشک اشاره نمود. رود کُر پرآبترین روخانه زیرحوضه دریاچه بختگان از جنوب مرودشت میگذرد. دریاچه بسیار زیبای سد درودزن نیز استراحتگاهی ویژه و تحسین بر انگیز برای مشتاقانی است که از سرتاسر ایران، آسایش را در کنارش یافتهاند. به راستی شهری با این ویژگی بی نظیر است.
بهشت گمشده
بهشت گمشده نام منطقهای خوش آب و هوا و سرسبز در شهرستان مرودشت و کامفیروز است. نام اصلی این مکان تنگ بستانک بوده است که اکنون به بهشت گم شده مشهور شده است. منطقه حفاظت شده تنگ بستانک با مساحت 15324 هکتار در شمال غربی استان فارس و در فاصله 120 کیلومتری شهر شیراز در بخش کامفیروز از توابع شهرستان مرودشت واقع گردیده است. میانگین ارتفاعی ان بین 1700_3700 متر میباشد تنگ بستانک درگذشته بیشتر شهرت محلی داشت و منطقه ییلاقی بخشهای کامفیروز و بیضا محسوب میگردد. در گذشته مهمترین سودمندی آن برای روستاههای پایین دست استفاده از منابع آب برای مصرف شرب، کشاورزی و گردشگری موردی جوامع محلی بوده است وتا اواخر دهه 50 برای شهرنشینان نامی نا آشنا بوده و کمتر مورد استفاده گردشگری فشرده قرار گرفت، اما از اوائل دهه 60 این منطقه بتدریج توسط گروههای کوهنوردی و گردشگران طبیعت معرفی گردید و به لحاظ زیباییهای خیره کننده و چشم انداز طبیعی منحصر به فرد، توسط بازدیدکنندگان علاقهمند بهشت گمشده نام گذاری گردید.
آبشار دشتک ابرج
آبشاردشتک ابرج در ناحیهٔ دشتک ابرج در شهرستان مرودشت واقع شدهاست. این مکان دارای پتانسیل جذب گردشگر است و دارای دو آبشار زیبا هست به علت نبود راه مناسب در حال حاضر کمتر گردشگری به آن منطقه میرود.
سد درودزن
این: سد داریوش) در استان فارس در یکصد کیلومتری شمال غرب شیراز و بر روی رود کر ساخته شدهاست. ساخت این سد در سال 1351 هجری خورشیدی به پایان رسید و آب نوشیدنی شهرهای شیراز و مرودشت را پشتیبانی میکند. در حدود 2400 سال پیش نیاز به آب در این منطقه برای آبیاری مزارع هخامنشیان را وادار به ساخت سدی در حوالی روستای درودزن کرد. نگرش وسیع داریوش هخامنشی و به خدمت گرفتن مهندسی و همت ایرانیان باعث ساخت یکی از بدیع ترین سازههای آبی در این محل شد. این سد که با توجه به زمان ساخت یکی از شاهکارهای مهندسی جهان به شمار میره در بهترین نقطه از مسیر رود کر ساخته شده و از همان زمان به نام “سد داریوش” محل تامین آب جهت آبیاری کشاورزان به کار میرفته. تنها همین شاخصه کافی بود که در دورههای بعدی این سد مورد بازسازی قرار بگیره و نهایتاً در دوران پهلوی با توجه به نیاز ساخت سدی بزرگ، بهترین محل ساخت در همین نقطه استراتژیک تشخیص داده شد و همین امر باعث شد که بقایای سد داریوش از این محل به محلی در 3 کیلومتری آن انتقال داده بشه.
سد جدید در سال 1351 به منظور تامین آب آشامیدنی و کشاورزی منطقه مرودشت و کامفیروز ساخته شد و جالب است بدانید که این سد نیز عنوان قدیمی ترین سد خاکی ساخته شده در خاورمیانه رو یدک میکشه. این سد در ابتدا با همان نام “داریوش” شناخته میشد که بعدها به نام “درودزن” که نام روستایی در نزدیکی آن است نامیده شد. ساخت این سد در سال 1351 شمسی به پایان رسیده و آب کشاورزی مناطق رامجرد، کربال و کناره مرودشت به مساحت 112 هزار هکتار رو تامین میکنه. همچنین آب آشامیدنی مرودشت و بخشی از شیراز از این سد تامین میشه.
صنایع دستی
صنایع دستی این شهرستان شامل قالی بافی سنتی، گپه و گلیم، جاجیم، تنچه، حصیربافی، گیوه دوزی و غیره میباشد.