تاریخ خبر : 1393/4/15 – خانه تاریخی “کلکته چی” از جمله خانه های تاریخی شهر تبریز مربوط به دوران پهلوی اول بوده و هم اکنون به خرابه ای تبدیل شده و هیچ شباهتی به یک خانه تاریخی ندارد.
به گزارش مهر، خانه کلکته چی در مرکز شهر تبریز یعنی خیابان راسته کوچه که از دیر باز جزو تاریخ قدیمی این شهر است واقع شده است. خانه ای قدیمی در نزدیکی خانه مشروطه تبریز که با عمر بیش از یک قرنش نشان از خاطرات روزهای قدیمی و معماری های سنتی شهر تبریز را به رخ می کشد.
معماری قدیمی و نقش و نگاره های این خانه به عقیده کارشناسان و اساتید معماری به دوران پهلوی اول بر می گردد و قدمتی بیش از یک صد سال دارد ولی متاسفانه این خانه قدیمی و تاریخی در زیر ناملایمات روزگار و مسئولین در حال تبدیل شدن به خرابه است و میراث فرهنگی استان اقدامی در خصوص ثبت و یا مرمت این عمارت انجام نداده است.
برای تهیه گزارش به خیابان راسته می رویم، از چندین نفر در خصوص آدرس این خانه تاریخی سوال می کنیم اما انگار مردم نیز همچون مسئولان این خانه را به فراموشی سپرده اند، سرانجام پس از پرس و جوهای فراوان کوچه ای را نشانمان می دهند که نام بن بست کلکته چی بر سر کوچه حک شده است.
بن بست را تا انتها می رویم و انتظار دیدن بنایی باشکوه دارم که در شان یک خانه تاریخی باشد اما جز خرابه هایی که باقی مانده اند چیز دیگری را نمی توان دید، خرابه هایی که به نقل از همسایه ها هم اکنون جایگاه معتادان و دزدان شده است.
در انتهای بن بست کلکته چی و در میان خرابه ها خانه مذکور را می توان یافت.
ساکن این خانه به مهر می گوید: این کوچه با وجود اینکه در قلب شهر و در نزدیکی بازار تبریز قرار گرفته است هم اکنون وضع اینچنینی دارد و هیچکسی را نمی توانیم بیابیم که در خصوص این خانه کاری انجام بدهد و هم اکنون خانه ما در میان این خرابه ها جای گرفته و امنیت ندارد.
وارد قسمتی از خانه کلکته چی که می شوم علاوه بر سقف و دیواره هایی که ریخته و چیزی از این خانه را باقی نگذاشته است متوجه ته مانده هایی از سیگار می شوم که در قسمت های مختلف خانه ریخته است.
مرد میانسال در این خصوص می گوید: بسیاری از شب ها معتادان وارد این بنای تاریخی شده و حتی برخی اوقات تا ساعات نصف شب شاهد درگیری پلیس با این معتادان هستیم.
وی با بیان اینکه همسایه ها نیز به خاطر این خانه امنیت ندارند، می گوید: از آنجایی که منزل ما در ته بن بست قرار گرفته است در سال های گذشته دزدان زیادی وارد خانه ما می شدند که به خاطر حفظ جان خود و خانواده ام مجبور به نگهداری سگ در خانه ام شده ام.
این شهروند تبریزی ادامه می دهد: هم اکنون حدود 10 سال است که در این محله زندگی می کنیم و هر ساله شاهد فروریختن قسمت هایی از سقف و دیواره این خانه در اثر باد و باران و دیگر عوامل هستیم ، امسال نیز بخش عظیمی از سقف این خانه تاریخی فروریخته است.
وی با بیان اینکه بارها کارشناسانی از این خانه دیدن کرده اند، گفت: تمامی این افراد قدمت این خانه را بسیار بالا دانسته و همچنین قیمت برخی قسمت ها و سرستون های آن را بسیار زیاد عنوان کرده اند اما هم اکنون آنچه ازین خانه باقی مانده تنها خرابه ای است که موجب نارضایتی اهالی منطقه شده است.
مرد میانسال ادامه می دهد: اگر کوچکترین زلزله ای در شهر تبریز اتفاق بیفتد، دیواره های این بنا فرو ریخته و نه تنها شاهد از ین رفتن کلی این بنا خواهیم بود بلکه با توجه به وسعت بالای این خانه افراد زیادی از اهالی منطقه نیز زیر آوار خواهند ماند.
نگاه دوباره ای به خانه تاریخی کلکته چی می کنم، به این امر فکر می کنم که در بسیاری از جاهای دیگر کشور حتی خانه هایی با قدمت پایین تر را به مظور جذب گردشگر مرمت کرده و به بهترین شکل نگهداری می کنند اما در شهر تبریز که به دلیل داشتن صدها خانه تاریخی زیبا به عنوان شهر خانه های قاجاری لقب گرفته است بسیاری از بناهای زیبا به فراموشی سپرده شده اند.
سعید محدث، یکی از اعضای فرهنگی شورای شهر تبریز در پاسخ به فعالیت های صورت گرفته برای نجات این خانه تاریخی می گوید: اعضای شورای شهر تبریز نیز نسبت به حفظ این خانه های تاریخی حساسیت دارند زیرا این بناها به عنوان یادگاری هایی برای نسل آینده باید حفظ شوند.
وی ادامه می دهد: بارها از سازمان میراث فرهنگی استان خواسته ایم لیست خانه های درحال تخریب را به دست شورا برسانند.
نائب رئیس شورای شهر تبریز با اشاره به اینکه این خانه در محدوده شهرداری منطقه هشت تبریز قرار دارد، می گوید: از این شهرداری خواسته ایم نسبت به خانه های تاریخی که دارای مالک نیستند از طریق دادستانی وارد عمل شود و هرچه زودتر نسبت به تملک آن تلاش کند.
شهردار منطقه هشت تبریز نیز در این خصوص می گوید: تنها کاری که از دست شهرداری بر می آید تملک بخشی از این خانه است زیرا محدوده این خانه تاریخی بسیار بزرگ بوده و شهرداری نمی تواند تمامی آن را تملک کند.
علی مدبر ادامه می دهد: هم اکنون هماهنگی های لازم با دادستانی انجام پذیرفته و اخطار لازم را برای مالکان این بنا داده ایم تا هرچه سریعتر نسبت به مالکیت این بنا ادعاهای خود را مطرح کنند.
وی می افزاید: بودجه لازم برای تملک بخشی از این خانه در نظر گرفته شده است وپس از طی مراحل قانونی شاهد تملک بخشی از این مجموعه توسط شهرداری خواهیم بود.
اما با وجود این اظهارات، نهادی که مهم ترین وظیفه را در صیانت از خانه های تاریخی دارد، اداره میراث فرهنگی بوده و باید در آینده نزدیک منتظر اقدامات لازم از سوی این نهاد برای حفظ خانه های تاریخی که بخش بزرگی از هویت و تاریخ شهر تبریز به حساب می آیند، باشیم.