تا دولت کریمه...(۲)

بررسی رسالت ها و راه بردهای فرهنگی -تربیتی دولت زمینه ساز
 

رفع موانع گرایش به حکومت مهدوی
 

همان گونه که برای جذب قلوب مردم باید به مؤلفه هایی توجه نمود، موانعی در مسیر گرایش دل های مردم وجود دارد که باید برای رفع آنها چاره اندیشی کرد که درذیل به برخی از آنها اشاره می شود :
1.پاسخ گویی به شبهات مهدوی
سخن امیر مؤمنان (ع) در مورد معنای شبهه، در زمینه فهم معنای آن، به خوبی ره گشاست :
جایی شبهه را شبهه می خوانند که از آمیختن حق و باطل(یا به تعبیر ما روکش شدن حق برای لاطل )جان می گیرد و همین آمیختگی است که ره زن فکر بسیاری گردیده و می گردد .(1)
از این کلام، به خوبی پیداست که تنها اولیای الهی به علت یقین از گرفتار شدن در دام شبهات، مصون و محفوظند. لذا ضروری است در حوزه معارف مهدوی، برای مصون ماندن از شبهات، دولت زمینه ساز اقداماتی انجام دهد. به برخی از این راه کارها در قسمت راه بردها اشاره خواهد شد .
2.خرافات زدایی از باورهای مهدوی
امام علی (ع) می فرماید:
فیریکمُ کَیفَ عَدلُ السّیرَةِ وَ یحی الکتابَ و السُّنَّةِ؛ (2)
حضرت مهدی شیوه عدالت را به شما نشان می دهد و احکام از بین رفته کتاب و سنت را زنده می کند .
ادیان الهی همیشه پس از طی دوران مشخصی، بازیچه و ملعبه قرار گرفته است. مفسرانی بوده اند که دین را در خدمت دنیا، به کار گرفته اند که ارسال پیاپی پیامبران نیز به همین جهت بود تا اراده صحیح و اصیل پیامبران گذشته را باز نموده، آن را از لوث خرافات و تحریفات پاک کنند. هر چه ادیان الهی پیش رفته تر می شدند، تحریفات و توجیهات نیز هم گام با آنها پیچیده تر می گشت، ولی کار امام مهدی (عج) در این بعد، از تمام پیامبران و امامان گذشته مشکل تر است؛ زیرا ایشان بار «پاک سازی »و «بدعت زدایی »اسلام را نیز در اذهان مردم که به عنوان حقایق نقش بسته، باید تعیین کند و بار دیگر، مردم غفلت زده را به راه اصیل دین، قرآن و عترت پیامبر برگرداند و عترت این باره بدون هیچ گونه تقیه، به تفسیر قرآن می نشیند .(3)
امروزه به دلیل توجه روز افزون مردم به دین و مذهب درجهان، جماعتی هم برای سوء استفاده از برخی ساده لوحان و سرکیسه کردن آنها، از هر فرصت و بهانه ای استفاده می کنند. صفحه حوادث روزنامه ها و مجلات گوناگون، پر از شیادی هایی است که به اسم دین صورت می پذیرد. دراین میان، گرایش روز افزون به مباحث مهدویت، باعث شده که بازار مکاران این عرصه نیز داغ گردد. مدعیان دروغین با ادعاهایی نظیر ارتباط با عوالم غیب و ملکوت، ادعای مهدویت و تعیین تاریخ ظهور، ادعای داشتن شعور کیهانی، ادعای مهدویت و تعیین تاریخ ظهور، ادعای داشتن شعور کیهانی، ادعای مشاهده یا ارتباط با ائمه و غیره، یکی پس از دیگری، بساط خرافات را در باورهای مهدوی پهن کرده اند و با نشان کردن افراد ساده لوح، تفسیر به رأی های فراوان، گفتن دروغ های بزرگ، صدور فتوا، وده ها روش دیگر، سعی دارند در بین مردم نفوذ کنند. این میان، متولیان فرهنگی دولت زمینه ساز، باید درتعمیق باورهای مهدوی بکوشند؛ زیرا طبق فرموده معصومان علیهم السلام «هیچ بدعتی در دین ایجاد نمی شود مگرآن که سنتی ترک گردد »؛ (4)هم چنین نهادهای اطلاعاتی و نظامی باید امر جمع کردن بساط شبهه پراکنان و مدعیان را قبل از نفوذ میان قشرهای آسیب پذیر، مخصوصاً جوانان و نوجوانان تسریع بخشند و همانند عمل کرد امام عصر(عج)در حکومت مهدوی، راه ورود بدعت های نوظهور را سد نمایند.
3.نظارت بر مجامع و محصولات مهدوی
تبیین عقاید اسلامی و شناساندن جای گاه و منزلت امام منتظر و پژوهش های نو و کاربردی در این زمینه، بسیار مهم است و در فضای بحران خیز جهان کنونی، به کار گیری زبان و دانش روز در این مسیر نقش به سزایی دارد. دراین میان، مجامع و تشکل های گوناگون مهدوی شکل گرفته اند که هر کدام به سهم خود و با توجه به توسعه فن آوری اطلاعات و ارتباطات، با استفاده ازاین ابزارهای کار آمد، به احیای فرهنگ مهدویت و انتظار برآمده اند. در این زمینه، کارهای شایسته ای انجام شده که به شیوه های گوناگون به عرضه مطالبی ارزش مند درباره امام عصر و ارایه پاسخ های مناسب به شبهات و پرسش های موجود پرداخته و طریق تشنگان کوی انتظار را هموار ساخته اند. اما در این بین ، لازم است که دولت زمینه ساز، با نظارت صحیح و عالمانه به فعالیت های این مؤسسات و محافل، ابتدا به تعمیق فعالیت ها و به روز آوری محصولات آنان کمک کند و سپس از موازی کاری و انجام دادن فعالیت ها و تولید محصولات تکراری جلوگیری نماید برخی از راه کارهای این امر مهم ذکرخواهد شد .
4.مبارزه با ترویج فرهنگ ضد دین
دین پایه، بنیان و خاستگاه مهدویت است؛ لذا ترویج فرهنگ ضد دین، به سست شدن بنیادهای مهدویت می انجامد و در نتیجه این تشکیک، جامعه با بحران فرهنگی و اعتقادی روبه رو خواهد شد.
همان گونه که مبارزه با فرهنگ ضد دین و ابهام زدایی از چهره دین حنیف، یکی از برنامه های حکومت موعود است،(5) دولت زمینه ساز نیز باید در مسیر سالم سازی فرهنگی و پیرایش فرهنگ دین از بدعت ها و انحرافات، و پاسخ گویی به شبهات، کوشا باشد .

تربیت و مدیریت نیروهای زمینه ساز
 

توسعه منابع و تقویت نیروی انسانی مجرب و مدیران کارآمد برای حکومت جامعه و دولت در فرایند اسلامی شدن، در مباحث مدیریتی امروز، اهمیت بالایی دارد. البته بیان این نکته ضروری است که منظور از نیروسازی، این نیست که نیرویی برای در اختیار گرفتن پست و منصب آماده شود،، بلکه نیروسازی و نهضتی از رشد نیروی انسانی به وسعت و در چشم انداز یک قطعه تاریخی مورد نظر است که به تولید قدرت برای مهدی یاوری بینجامد. برای این امر، نکات کلیدی ذیل مهم است .
1.شناسایی، جذب و تربیت نیروهای مستعد مهدی یاور
باید افراد هدایت پذیر و دارای استعداد کمال را پرورش داد و به کمال رسانید. امام باقر (ع) درباره حضرت مهدی (عج) می فرماید :
اذا قام قائمنا وضع یده علی رؤوس العباد فجمع به عقولهم و کمل به احلامهم؛ (6)
چون قائم ما قیام کند، دستش را بر سر بندگان می گذارد و عقول آنها را متمرکز ساخته، فکرهایشان را به کمال می رساند
نکته دیگری که از این حدیث استفاده می شود، این است که مردم باید خود اقدام نمایند و شروع به تحصیل کمال کنند و دولت مردان وظیفه دارند تا نواقص را جبران نمایند. دولتی که آرمان زمینه سازی و یاری موعود را دارد، به خوبی بداند که چنین حکومتی، به کادر مؤمن، معتقد و کارآمد نیاز دارد .
2.تجمیع و سازمان دهی افراد و گروه های زمینه ساز مهدوی
یکی از فواید مهم سازمان دهی نیروهای زمینه ساز، علاوه برجلوگیری از به هدر رفتن نیروها و موازی کاری، مقابله با جبهه سازمان دهی شده دشمنان مهدویت است. در مسیرمقابله با صفوف منظم و اتحاد جبهه کفر، مبارزه انفرادی حتی اگر در اوج خود باشد، بی شک نتیجه ای جز شکست ندارد. اما اگرهمین افراد و گروه های کوچک به هم بپیوندند، کارهای بزرگی را می توانند انجام دهند و ضربات مهلکی به دشمن وارد آرند؛ آن گونه که قرآن کریم می فرماید :
اگر از شما بیست تن باشند و در جنگ پایداری کنند، بردویست تن غلبه خواهند یافت .(7)

حمایت مادی و معنوی از فرهنگ زمینه سازی
 

بی شک همه راه کارهایی که در زمینه گسترش فرهنگ مهدویت وجود دارد، مانند همه عرصه های مهم دینی، به حمایت مادی و معنوی دولت زمینه ساز نیاز دارد. این حمایت ها، همراه با نظارت دقیق، همان گونه که قبلاً اشاره شد، در تعمیق و گسترش اندیشه مهدویت در سطوح مختلف ، و جلوگیری از به انحراف کشیده شدن آن ، کمک شایانی می کند. در ادامه، به برخی از عناوین مهمی اشاره می شود که در عرصه مهدویت، به حمایت همه جانبه نیاز دارند :
1.اختصاص بودجه ویژه برای مباحث مهدوی؛
2.تشویق شایان فعالان فرهنگ مهدوی؛
3.تهیه نیازمندی های آموزشی، پژوهشی و تبلیغی مهدوی؛
4.حمایت امنیتی از زمینه سازان

راه بردهای دولت زمینه ساز
 

پس از تبیین رسالت ها و خطوط کلی دولتی که هدف زمینه سازی برای ظهور مهدی موعود را پی گیری می کند، شایسته است وظایفی که باید در حوزه عمل و با توجه به رسالت ها عملیاتی شود، ذکر گردد و در مورد هریک، توضیحاتی هر چند مختصر داده شود. آن چه در این زمینه مهم می نماید، در نظر گرفتن شرایط و فضایی است که ظرف تحقق راه بردها به شمار می آید. بدین جهت، با توجه به محدوده جغرافیایی اعمال نفوذ دولت، بایسته است که حوزه عملیاتی دولت، به دو منطقه داخل و خارج کشور، تقسیم گردد و راه بردهایی متناسب با آن مناطق، در دستور کار قرار گیرد .

راه بردهای ویژه داخلی
 

همان طور که بیان شد، با تقسیم حوزه فعالیت های دولت زمینه ساز به داخل و خارج از کشور و میزان قدرت نفوذ و اجرای مقاصد، هدف های کاربردی را باید تعیین کرد و ازحداکثر نیروی حکومت، برای رسیدن به این مقاصد بهره برد. که الهام گرفته از رسالت های از پیش تعیین شده است .
در این جا، تعدادی از کار ویژه هایی را بر می شمریم که دولت می تواند با استفاده از ظرفیت های خویش به آنها اقدام نماید، به امید این که دولت زمینه ساز، با پشتوانه عزم و همت بلند خویش، برای به جلو انداختن امر فرج و ظهورامام زمان (عج) اجرای کامل این امور را در نظر گیرد :
1.گزینش کارگزاران با معیار مهدی باوری
کارگزاران و کارمندان هر دولتی، بازوان اجرایی آن دولت هستند که به خواسته هایش جامه عمل می پوشانند. دولتی که هدف اصلی و آرمان و شعار خویش را زمینه سازی برای حکومت عدل جهانی مهدوی قرار داده است، باید در انتخاب و گزینش کادر خود، کسانی را در نظر گیرد که به آماده سازی برای قیام حضرت مهدی (عج) معتقد و امیدوار باشند؛ یعنی کسانی که پشتوانه معرفتی صحیحی درباره معارف مهدوی دارند و عمیقاً به وعده الهی و نیز اختیاری بودن ظهورمعتقد هستند. قطعاً هر چه به سطوح بالای مدیریتی نزدیک تر شویم، وجود چنین افراد مهدی باوری در سیستم اداری دولت زمینه ساز، ضرورتی به نظر می رسد.
مدیر مهدی باورکه آرزویش مهدوی یاوری و خدمت صادقانه به حضرت ولی عصر است، از هیچ گونه تلاشی برای تحقق این هدف فروگذار نخواهد نمود؛ چنین مدیر منتظری در گزینش معاونان و کارمندان زیر مجموعه خود، در تدوین قوانین درون سازمانی و در ارایه پیشنهادهای کلان به مدیر سطوح بالا، سیاست «یک گام برای نزدیک شدن ظهور»را دنبال خواهد نمود.
رئیس دولت زمینه ساز باید بداند که در حکومت جهانی حضرت مهدی نیر (عج)، فراهم نمودن چنین نیروی انسانی مخلص و عقیده مند به ایشان، جزء بایسته های قیام و تشکیل حکومت وی خواهد بود. امام هادی (ع)می فرمایند :
فَإِذَا اجتَمَعَت لَهُ هَذِهِ العِدَّةُ مِن أَهلِ الإِخلَاصِ أَظهَرَ اللهُ أَمرَه .(8)
پس چگونه دولتی که خود را دنباله رو و مهیا کننده چنان حکومتی می داند، از این مهم چشم پوشی می کند؟بنابراین، دولت زمینه ساز باید علاوه بر شرایط عمومی یک دولت مرد شایسته که در قبل بیان شد، با استفاده از شاخصه های یک کارگزار منتظر، کادرخود را انتخاب نماید؛ برخی از این شاخصه ها عبارتند از :
الف)معرفت عمیق به خدا
امام علی (ع) در وصف یاران منجی عالم بشریت می فرماید :
رِجَالٌ مُؤمِنُونَ عَرَفُوا اللهَ حَقَّ مَعرِفَتِهِ وَ هُم أَنصَارُ المَهدِیِّ فِی آخِرِ الزَّمَان .(9)
بنابراین، معرفت حقیقی و قلبی به خدا که به دنبال آن اطاعت از اوامرالهی را نیز در پی دارد، از شرایط سربازان زمینه ساز او خواهد بود؛ مردانی که در این معرفت ثابت هستند و چیزی از باورهای ایشان نخواهد کاست. امام صادق (ع) می فرماید:
رِجَالٌ کَأَنَّ قُلُوبَهُم زُبَرُ الحَدِیدِ لَا یَشُوبُهَا شَکٌ فِی ذَاتِ اللهِ....بِهِم یَنصُرُاللهُ إِمَامَ الحَق .(10)
ب)معرفت و اطاعت ازامام مهدی (عج)
یکی دیگر از شاخصه های مهم نصرت دهندگان حضرت ولی عصر (عج)، معرفت سرشار ایشان است که با آگاهی از حقیقت مقام امامت ایشان سرچشمه گرفته و به همین جهت، افتخار سربازی آن وجود نازنین را نصیبشان کرده است امام باقر (ع) می فرماید :
مَن مَاتَ وَ هُوَ عَارِفٌ لِإِمَامِه کَانَ کَمَن هُو قَائِمٌ مَع القَائِمِ فِی فُسطَاطِه.(11)
به پشتوانه این شناخت عمیق، همه آنها سر تا پا مطیع اوامر ولی امر خویش هستند و به فرمایش امام صادق (ع) :
یَکفُونَه مَا یُرِید....هُم أَطوَعُ لَهُ مِن الأَمَةِ لِسَیِّدِهَا...بِهِم یَنصُرُاللهُ إِمَامَ الحَق.(12)
به راستی که ایشان به امام می بالند و امام نیر به وجود چنین یارانی فخر می فروشد .
ج)شوق انتظار مهدی موعود
از جمله ویژگی هایی که باید در انتخاب کارگزاران دولت زمینه ساز حکومت حضرت مهدی (عج) لحاظ شود، اشتیاق وصف ناپذیر و لحظه شماری ایشان به ظهور امام زمان (عج) و دیدار ایشان است؛ گویی این کلمات را هر روز زمزمه می کنند :
مَتَی تَرَانَا [وَ]نَرَاکَ وَ قَد نَشَرتَ لِوَاءَ النَّصرِ تُرَی أَتَرَانَا نَحُفُّ بِکَ وَ أَنتَ تَؤُمُّ المَلَأ وَ قَد مَلَأتَ الأَرضَ عَدلاً وَ أَذَقتَ أَعدَاءَک هَوَانا وَ عِقَابا.(13)
د)اراده مصمم بر زمینه سازی ظهور امام
بی شک، منتظرحضرت مهدی (عج) فقط به حرف بسنده نمی کند و خود را با دعای فرج تسکین نمی دهد؛ زیرا به عیان می داند که دعا، پشتوانه عمل است و تا تلاشی در حد توان و در جهت رسیدن به مقصود صورت نگیرد، رسیدن به خواسته درونی ناممکن خواهد بود. از این جهت، با عزمی مصمم، از تمام امکانات خویش برای زمینه سازی ظهور بهره می گیرد. و این گونه به سخن «افضل الاعمال امتی انتظار الفرج»، تفسیری صحیح ارایه می دهد.
ه)مجاهدت تا سرحد شهادت
منتظران و شیفتگان خدمتگزاری به حضرت مهدی (عج) کسانی هستند که بینش واقع بینانه ای به جهان هستی و مسئله مرگ و زندگی دارند و مرگ را تنها پلی به سوی آخرت می شمرند در نگاه ایشان، شهادت بهترین مرگی است که زندگی سازبوده، نیل به درجات رفیع را موجب می شود. به راستی چه زیبا امام صادق (ع) در ترسیم این بصیرت عالی یاران حضرت مهدی (عج) می فرماید:
یَدعُونَ بِالشَّهاَدةِ وَ یَتَمَنَّونَ أَن یُقتَلُوا فِِی سَبیِلِ اللَه بِهِم یَنصُرُ اللهُ إِمَامَ الحَق .(14)
چنین بینش عمیق و بصیرت فوق العاده ای، ایشان را به تکاپو می اندازد؛ به گونه ای که به فرمایش امام صادق (ع):
لَا یَکُفُّونَ سُیُوفَهُم حَتَّی یَرضَی اللهُ عَزَّ وَ جَل .(15)
3.تدوین قوانین کشوری با روی کرد زمینه سازی
مردم هر سرزمینی، آرمان ها و آرزوهایی ملی دارند که باید برای رسیدن به آنها، برنامه ریزی کنند و قوانین متناسب با آن را تصویب نمایند و سپس به اجرا در آورند. حکومت که تجلی اراده ملی هر کشوری است، وظیفه برنامه ریزی و قانون گذاری دقیق برای رسیدن به آرمان ملی و به تبع آن، اجرای درست قوانین مصوب را برعهده دارد .
دولتی که برخاسته از ملت منتظر حضرت مهدی (عج) است، برای زمینه سازی ظهور و حکومت ایشان، باید در تمام قوانین فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، حقوقی و سیاسی، چنین روی کردی را در نظر گیرد، به طوری که در چینش پازل قوانین کشوری، تصویر زمینه سازی برای ظهور رخ بنمایاند.
حکومت زمینه ساز نمی تواند در مقام شعار به زمینه سازی ظهور، فریاد بلند کند، اما در سیاست های کلان و جهت گیری های خویش به آن پای بند نباشد و آن قدر خود را صرف مسائل روزمره و رفع مشکلات داخلی کند که از آرمان و شعارخویش، اثری به چشم نخورد و یا این که دست کم این روی کرد، ملاحظه شدنی نباشد .
اگر زمینه سازی برای حکومت جهانی حضرت مهدی (عج) نیازمند یک کار سازمانی گسترده با تهیه برنامه ها و قوانین مطابق با آن است، باید فضای فکری تهیه کنندگان قوانین، فضای تمهید برای تعجیل در ظهور باشد. البته این کار، مستلزم معرفت صحیح و باور عمیق و انتظار پویا به موضوع حکومت عدل مهدوی است .
3.تأسیس مرکز استراتژیک مهدویت برای نظارت بر تحقق آرمان زمینه سازی
ایجاد آمادگی ذهنی و معرفتی در میان توده های مردم، یکی از ارکان مهم زمینه سازی برای قیام جهانی مهدی موعود به شمار می آید. پرواضح است که در میان انبوه تبلیغاتی که در موضوعات مختلف ذهن مردم را به خود مشغول نموده، نشر معارف مهدوی و تبیین مزایای منحصر به فرد حکومت جهانی ایشان، باید به دقت و شدت پی گیری شود تا بتواند تأثیر زیادی در میان مردم و گرایش قلوب آنها داشته باشد .
چنینی آرمان بلندی، جز با تهیه نقشه مهندسی کلان برای فراگیر شدن اندیشه مهدوی در سطح حکومت و رسالت های آن ، بسیج و هم آهنگی همه نهادها و به ویژه سازمان هایی که مسئولیت فرهنگی کشور را برعهده دارند، نظارت بر صحت حرکت همه نهادها و عدم انحراف آنها از اهداف تعیین شده، حاصل نخواهد شد؛ هم چنان که دوری از موازی کاری نهادها و آسیب شناسی مهدویت در سطح حکومت و جامعه و دفع موانع پیش روی آن نیز حتماً باید لحاظ گردد.
همه موارد ذکر شده، لزوم تأسیس مرکزی استراتژیک را که متولی این امور باشد اجتناب ناپذیرنموده، ضریب تحقق آرمان بلند زمینه سازی را افزایش خواهد داد .
4.توسعه ارتباط معنوی و معرفتی با امام مهدی (عج) با استفاده از رسانه ها
امروزه رسانه های جمعی چون:رادیو، تلویزیون، اینترنت و ابزارهای دیگر، به صورت انبوه در میان جامعه، گسترش یافته و تأثیر چشم گیری بر روح و ذهن افراد از خود نشان می دهد؛ به طوری که استفاده از این وسایل، ابزاری بسیار مهم در جهت خواسته های استکبارجهانی محسوب می شود .
بهره گیری از این موقعیت رسانه ها، می تواند در جلب قلوب و پیوند عاطفی و معرفتی مردم با وجود نازنین امام مهدی (عج) تأثیر فوق العاده ای داشته باشد و حضور معنوی ایشان را به عنوان رفیقی شفیق، در لحظه لحظه زندگی مردم نهادینه نماید و با تبیین جای گاه بی نظیر امام در سرنوشت و سعادت انسان، شوق ظهور و دیداربا ایشان را در دل ها برویاند .
پخش مباحث معرفتی، دعاهای مربوط به ایشان، اشعار مهدی با صداهای گرم و موارد دیگری از این قبیل که با قالبی دل نواز و هنرمندانه توسط رسانه ها انجام می شود، خود می تواند به روند آمادگی عمومی سرعت بخشد .
5.تهیه متون درسی مهدوی از دبستان تا دانشگاه
برای تربیت نسلی که به آرمان های مهدوی اعتقاد دارند و به ظهور امام زمان (عج)امیدوار هستند و قرار است که زمینه ساز حکومت وی باشند، امر تعلیم معارف مهدوی بر سیستم آموزشی کشور باید جدی گرفته شود؛ زیرا به موجب فرمایش امیر المؤمنین که :«العلم مع الصغر کالنقش فی الحجر »؛ (16)تعلیم درنوجوانی مثل نقش در حجر است، نفوذ معارف مهدوی در دل ها و ذهن ها بسیار بهتر و ماندگارتر خواهد بود. بدیهی است که تعلیم این معارف بلند که در سرنوشت متعلم و بلکه جامعه جهانی نقش تمام را دارد، کم ارج تر از علوم رایج در مدارس نیست؛ لذا برعهده دولت اسلامی و زمینه سازاست که در بعد آموزشی کشور، از دبستان تا دانشگاه، با استفاده از متخصصان مباحث مهدوی و با در نظر گرفتن شرایط سنی و فهم مخاطبان ، متونی را تهیه کنند و جزء مواد رسمی دروس مراکز آموزشی قرار دهند .
6.تشکیل کرسی های تخصصی مهدویت
علاوه بر این که باید معارف مهدوی در مراکز آموزشی و رسانه های جمعی به همگان تعلیم داده شود، لازم است که کرسی هایی تخصصی در این زمینه شکل گیرد و راجع به ریز موضوعات معارف مهدوی، نظریه پردازی شود و صاحبان ایده های ابتکاری ونو ومتفکران این عرصه، بتوانند محصولات جدید فکری خود را قبل از انتشار عمومی، عرضه کنند تا نقد و بررسی شود. بدیهی است چنین سازو کاری، نه تنها به شادابی همیشگی معارف مهدوی کمک خواهد کرد، بلکه از نشر مباحث نادرست و انحرافی در عرصه مهدویت جلوگیری خواهد نمود .
7.برگزاری جشن واره های مهدوی
امام صادق (ع) می فرماید:
تَجِبُ عَلَی السُّلطَانِ لِلخَاصَّةِ وَ العَامَّةِ مُکَافَاةُ المُحسِنِ بِالإِحسَانِ لِیَزدَادُوا رَغبَةً فِیه.(17)
وقتی دولت مسئولان فرهنگی کشور، به موضوعی توجه می کنند، این امر توجه قشرهای جامعه را نیز به خود جلب می کند و انگیزه فعالیت های اجتماعی حول موضوع را مضاعف می نماید. برگزاری جشن واره هایی در زمینه مهدویت که با ارایه محصولات و معرفی و تشویق شایسته تلاش گران این زمینه خواهد بود، می تواند به این هدف بلند کمک کند و در ترویج مباحث و فرهنگ مهدوی در سطح جامعه به صورت چشم گیری اثر گذارد .
8.تقویت و تجهیز پادگان های نظامی به نیروها و سلاح های کارآمد
در طول تاریخ همیشه زورمندان و باطل گرایانی درمقابل حق طلبان بوده اند که از شناخت و تبعیت حقیقت و عدالت در میان جامعه هراس داشته اند، زیرا این امر با سودجویی ایشان در تضاد بوده است؛ آنها پیوسته کوشیده اند تا مردم را در جهالت نگه دارند و گرفتاری و فلاکت ایشان راخواست خدا معرفی نمایند. دراین میان، آزادمردانی کمر همت بسته و در بسط شناخت و ایجاد عدالت خواهی در قلوب مردم، از هیچ کوششی فروگذار ننموده اند که البته این کار برای طبقه مستکبر گران آمده و با شیوه های تطمیع و تهدید، سعی نموده اند تا این جنبش مبارک را با از بین بردن مروّجان آن، محو سازند .
در زمان ظهور حضرت مهدی (عج) نیز همین روش دنبال می شود و جهان خواران عالم، با آگاه شدن از ظهور ایشان، تصمیم به نابودی آن حضرت می گیرند و با گسیل کردن لشکر، سعی می کنند برای همیشه این تهدید را از بین ببرند که البته به خواست خدا و با یاری او ومؤمنان حقیقی، صفحه نبرد تاریخی حق و باطل به نفع حق طلبان بر می گردد و باطل برای همیشه محو می شود .
امام باقر (ع) می فرماید ::
یبعث السفیانی بعثا إلی المدینة فیفر المهدی منها إلی مکة فیبلغ أمیرجیش السفیانی أن المهدی قد خرج إلی مکة فیبعث جیشا علی أثره فلا یدرکه حتی یدخل مکة خائفا یترقب علی سنة موسی بن عمران (ع) قال فینزل أمیر جیش السفیانی البیداء فینادی مناد من السماء یا بیداء أبیدی القوم فیخسف بهم .(18)
با توجه به روش سازش ناپذیری مستکبران و مترفان، لازم است که علاوه بر نبرد در جبهه فرهنگی، برای غلبه موج آگاهی و عدالت طلبی بر سیاهی ظلم و جهالت، پشتوانه امنیتی از جبهه حق به وجود آید و با آمادگی کامل و قدرت بالای مقابله با جبهه دشمن، از خطر حمله آنها جلوگیری شود؛ این امر میسر نخواهد شد مگر این که دولت علاوه بر ایجاد پایگاه های نظامی، از توان جنگی دشمن با خبر گردد و نیروهای نظامی را هم سطح با امکانات دشمن آموزش دهد.
9.ایجاد و حفظ هم دلی جامعه حول محور عهد با امام مهدی (عج)
برای موفقیت دولت زمینه ساز ظهور در رسیدن به آرمان مقدسش، بی شک ایجاد هم سویی و هم دلی در جامعه و تبدیل آن به یک جامعه منتظر، به منزله پشتوانه ای محکم برای فعالیت های دولت، فوق العاده مهم خواهد بود. نشر معارف عمیق مهدوی، زمینه چنین امری را فراهم می کند. عهد و بیعت با امام زمان (عج) به این همدلی استحکام و رسمیت می دهد و در واقع نوعی التزام جمعی را ایجاد می کند .
وقتی آحاد جامعه در هر صبح گاه، معتقدانه دعا می کنند که «اللهم انی اجدد له فی صبیحه یومی هذا و ما عشت من ایامی عهداً و عقداً و بیعة له فی عنقی لا احول عنها و لا ازول ابدا»، از تجمع این پیمان های فردی، به عهدی اجتماعی با آن حضرت به وجود خواهد آمد که خود عامل هم دلی و هم نوایی اجتماعی با دولت زمینه ساز خواهد بود.
چنین دولتی باید برای روییدن تعهد اجتماعی، بذر معرفت امام را در دل ها کاشته، ضرورت بیعت با ایشان در هر صبح گاه را شرط خروج از زندگی جاهلانه ای بداند که در باطن خود مرگ است و آن را با تبلیغات گسترده، نهادینه نماید؛ دراین صورت، بذر کاشته شده در هر قلبی غنچه انتظار را می رویاند و حاصل میلیون ها غنچه انتظار، عطر دل انگیزش تلاش و آمادگی و زمینه سازی برای حکومت موعود عدالت گستر جهانی است و این به همان مطلب ارزش مندی بر می گردد که وجود نازنین امام عصر (عج) درباره ای می فرمایند :
لو انّ اشیاعنا -و فقهم الله لطاعته -علی اجتماع من القلوب فی الوفاء بالعهد علیهم لما تأخّرعنهم الیمن بلقائنا؛ (19)
اگر شیعیان -که خدا برای اطاعت خود توفیقشان دهد -در راه وفای به پیمانی که بر عهده دارند، هم دل و همراه می شدند، سعادت دیدار ما برای ایشان به تأخیر نمی افتاد.
10.تدوین طرح شهرسازی با روی کرد انتظار
اصولاً شهرها در طول تاریخ، به نام تمدن و فرهنگ خویش شناخته شده اند؛ مثل شهر های بودایی، شهرهای هندو، شهرهای مسیحی، شهرهای اسلامی و امثالهم. همین امر، سبب شده تا بسیاری شهرها، هویتی جهانی یافته و مروّج ارزش ها و اصول و مفاهیمی خاص باشند. لذاست که شهر مسلمین و شهر منتظران حضرت مهدی (عج) نیز بایستی هویتی خاص خویش را داشته باشد و بدین وسیله، علاوه بر کسب هویتی جهانی برای خویش، بتواند مروّج و نمایش گر ارزش هایی باشد و بدین وسیله، علاوه بر کسب هویتی جهانی برای خویش، بتواند مروّج و نمایش گر ارزش هایی باشد که بر تفکر شیعی حاکم است. با این مقدمات، این موضوع که شهرها عامل معرفی یک تمدن هستند، باید مورد توجه جدی مسئولین امر قرار گرفته و برنامه ریزی برای ایجاد و رشد و توسعه و اصلاح (وضع موجود)شهرها، جهت دست یابی و ایجاد محیطی مناسب برای زندگی منتظران آغاز گردد؛ به نوعی که سیما و کالبد آن به عنوان عامل هویت امتی مسلمان و شیعه و منتظر و آماده ظهور حضرت مهدی (عج) عمل نماید. شهرهایی که ضمن هویت اسلامی و شیعی و منتظر داشتن، به مدینه نشینان نیزهویت بخشیده و متذکر و هدایت گر آنان به سمت اصول اعتقادی و باورهایشان باشند».(20)
«برای تدوین ضوابط و مقرراتی که بتوان توسط آنها «مدینه منتظران »را تجلی عینی بخشید، توصیه هایی مقدماتی تقدیم می گردد:
-ایجاد مرکز و مؤسسه ای با پشتوانه معنوی و مادی لازم به عنوان مرکز مطالعات معماری و شهرسازی اسلامی که بانی و متولی و هدایت گر تحقیقات لازم در زمینه تدوین ویژگی های مدینه منتظران و هم چنین تحقیق در چگونگی تجلی کالبدی بخشیدن به آنها باشد .
-هم کاری جدی حوزه ودانشگاه در جهت هم کاری در انجام تحقیقات مشترک در زمینه هایی هم چون:شناسایی ویژگی هایی که تعالیم اسلامی برای محیط زندگی انسان تعیین می نماید، تعریف ارتباط انسان با محیط طبیعی و محیط مصنوعی، تبیین نحوه استفاده از منابع و مواد موجود در طبیعت، تبین نقش انسان در عالم هستی و رابطه انسان ها با یک دیگر، وسعی در یافتن پاسخ بسیاری سؤالات دیگر که جواب آنها کاملاً ناشناخته هستند و هم چنین همکاری در چگونگی تجلی کالبدی بخشیدن به ارزش ها و اصول اسلامی و فرهنگی.
-شناسایی مراکز مشابه در جهان(اعم از ممالک اسلامی و غیر اسلامی )وبرقراری ارتباط علمی با آنان درجهت استفاده از منابع و تجراب در اختیار آنها ».(21)
11.ایجاد پایگاه های فرهنگی و تربیتی مهدوی
بی شک هر هدف کلانی، جز با داشتن مجموعه افرادی که دارای توانایی مقبولی در زمینه با هدف باشند، میسر نخواهد شد. این مطلب، لزوم پرورش نیروهای انسانی معتقد به مبانی مهدویت و مصمم به ایجاد زمینه های تحقق حکومت جهانی حضرت مهدی (عج) را دو چندان می کند .
توجه به این نکته ضروری است که تهیه نیروهای کارآمد مهدوی، آن هم در سطح وسیع که مقتضای گستره موضوع مهدویت و فراگیربودن آن در تمام عالم است، علاوه بر داشتن برنامه مدون و مشخص، به پایگاه هایی نیازدارد که از حیث کمی و کیفی، از پتانسیل فرهنگی و تربیتی مهدوی باشند؛ چنان که با ملاحظه در روایات قیام حضرت مهدی (عج) نیز مرکزیت برخی از شهرها به عنوان پایگاه هایی برای تجمیع یاوران حضرت و حرکت منظم و حساب شده ایشان بیان شده است. امام باقر (ع) می فرماید :
تَنزِلُ الرَّایَاتُ السُّودُ الَّتِی تَخرُجُ من خُرَاسَانَ إِلَی الکُوفَةِ فَإِذًا ظَهَرَ المَهدِیُّ بُعِثَ إِلَیهِ بِالبَیعَةِ.(22)
بنابراین، به جاست که دولت زمینه ساز ظهور، در مورد احداث پایگاه هایی ویژه به منظور کارهای فرهنگی و امور تربیت مهدوی، عنایتی کافی داشته باشد.
12.تقویت و گسترش ابزار رسانه ای
درجهان امروز، بسترسازی و پذیرش عمومی برای عملی شدن اهداف سیاست مداران عالم، چه خوب و چه بد، به وسیله رسانه های جمعی سامان می یابد. هر دولتی قبل از اجرای برنامه های خود، ابتدا اذهان مردم را با موجی از تبلیغات مثبت در مورد ایده خویش، بمباران فکری و شناختی نموده، سپس آن را اجرا می کند .
بی تردید، برای عملی ساختن ایده عدل جهانی که توسط حضرت مهدی (عج) صورت می گیرد، آمادگی و توجیه اذهان عمومی و ایجاد رغبت ملی و جهانی، جزء اولویت های رده بالای دولت زمینه ساز است. این امر میسر نخواهدشد مگر این که سرمایه گذاری چشم گیری در تهیه ابزارهای رسانه ای مختلف در کشور، اعم از رادیو و تلویزیون، مجلات و غیره، با جهت دهی معارف و اهدافی صورت گیرد که تأمین کننده بخشی از پروسه عظیم زمینه سازی ظهور هستند .
دولت زمینه ساز باید بداند که در صورت توفیق نیافتن در جلب نظر عامه مردم، بی شک در رسیدن هدف والای خود دچار چالش خواهد گردید و نه تنها همراهی مردم را از دست خواهد داد، بلکه موانع و معضلاتی نیز گریبان گیرش خواهد شد .
13.اعزام مبلغان و مربیان مهدی باور به مناطق مختلف
شاید تصور شود که برای ترویج معارف مهدوی، کار رسانه ای کافی است، اما با توجه با دقیق بودن برخی از مباحث مهدوی و نیز شبهه افکنی دشمنان اندیشه مهدوی، لازم است که دانش وران متخصص مسائل مهدوی، با برنامه هایی منظم و حساب شده و با بررسی دغدغه های ذهنی افراد مختلف ، به مناطق گوناگون اعزام شوند تا از نزدیک، با شنیدن شبهات ذهنی و پاسخ گویی مناسب، به نوعی آسیب زدایی نمایند.
به علاوه، می توان با اعزام مربیان مهدوی به آموزش محدود مربی در مناطق شبهه خیز، همت گماشت تا پس از بازگشت این مربیان، افرادی آموزش دیده در خود آن مناطق حضوری مداوم داشته باشند و به مسائل رسیدگی کنند و مراتب را به مسؤولان مربوط گزارش دهند .
14.تأسیس مراکز مهدی پژوهی
ایجاد شور و احساسات مردمی نسبت به حضرت مهدی (عج) در جای خویش بسیار نیکوست،اما هر ایده ای که پشتوانه عمیق معرفتی مدون و سیستم تحقیق و پاسخ گو نداشته باشد، در مقابل سؤال های دقیق پرسش گران و حق طلبان از طرفی و هجمه و شبهه پراکنی دشمنان از سویی دیگر، ثبات و ادعای حق بودن خود را از دست خواهد داد. اهمیت این مطلب، ضرورت مراکز مهدی پژوهی را آشکار می سازد.

راه بردهای ویژه خارجی
 

تلاش های دولت زمینه ساز، با توجه به ظرفیت های داخل کشور بیان شد. در ادامه نیز راه کارهایی که با در نظر گرفتن شرایط خارج از کشور و در چارچوب رسالت های کلی، قابلیت اجرایی دارد، بیان می شود؛ البته با توجه به این که کشورها به دو دسته اسلامی و غیر اسلامی با پتانسیل های خاص خویش، تقسیم می شوند، ابتدا راه بردهای عامی بیان می گردد که همه کشورها را در بر می گیرد و سپس راه کاری ویژه برای این دو دسته ارایه می شود.
الف)راه بردهای عام
آموزه مهدویت با توجه به ظرفیت معنایی خود که مدعی فراگیر شدن عدالت در تمام جهان است، باید در سطح دنیا نشر یابد و کارکرد شگرف آن به گوش همه جهانیان برسد تا در همگان، آمادگی ذهنی و اقبال قلبی برای پذیرش حکومتی که مجری آن است، فراهم گردد. لازمه تحقق این اندیشه ، آن است که از تمام امکانات و ظرفیت های خارج از کشور، با اتخاذ روش های ماسب برای گسترش ایده مهدویت استفاده شود. دراین زمینه توجه به موارد ذیل امری اجتناب ناپذیر می نماید :
1.اعزام نیروهای متخصص مهدوی به مناطق مختلف
یکی از روش های انتقال ایده مهدویت و مانع شونده از برداشت های درست، اعزام نیروهای متخصصی است که با آموزش هایی که از قبل دیده اند، توان انتقال مفاهیم مهدوی را به صورت روشن دارا باشند.
2.تأسیس خانه فرهنگ مهدوی
وجود مرکزی در هرکشور که به امور مربوط به مسائل مهدوی و جمع آوری اطلاعات لازم درباره سطح معلومات، شبهات و حساسیت های منطقه، رسیدگی کند، در بسط معارف مهدوی تأثیر زیادی خواهد داشت. این مرکز، باعث می گردد تا مردم آن کشور، به فرهنگ مهدویت متمایل شوند و موضوع مهدویت درآن جا مدیریت گردد .
3.برگزاری همایش های بین المللی دکترین مهدویت
در جهان اسلام و حتی در کشورهای غیر مسلمان، متفکرانی هستند که در مقوله مهدویت، حرف هایی شنیدنی و مؤثر دارند، این مسئله و نیز ایجاد حساسیت فکری در میان اندیشه وران جهان راجع به ایده حکومت عدل گستر جهانی، لزوم برگزاری همایش هایی بین المللی در زمینه دکترین مهدویت را حتمی می کند .
4.جشن واره های فرهنگی -هنری مهدویت و تجلیل از فعالان مهدوی
طبع آدمی بر این امر سرشته شده است که اگر در قبال کارهایی که انجام می دهد، از او قدردانی شود، براستمرار بخشیدن کار خویش و نیزدقت و نو آوری در آن، انگیزه بیشتری خواهد یافت؛ به علاوه توجه به یک اندیشه و مطرح نمودن فعالان آن، زمینه را برای توجه دیگران فراهم می آورد. برگزاری جشن واره هایی ویژه فعالیت های فرهنگی وهنری مهدویت، همان مطلوبی است که همه این برکات را به دنبال خواهد داشت .
5.تأسیس رسانه های برون مرزی نشر معارف مهدوی
امام باقر (ع) می فرماید :
یَخرُجُ مِن مَکَّةَ هُوَ وَ مَن مَعَهُ الثَّلَاثُمائَةٍ وَ بِضعَةَ عَشَرَ یُبَایِعُونَه بَینَ الرُّکنِ وَ المَقامِ مَعَهُ عَهدُ نَبِیِّ اللهِ وَ رَایَتُهُ وَ سِلاحُه وَ وَزیرُه مَعَهُ فَیُنَادِی المُنادِی بِمَکَّةَ بِاسمِه وَ أَمرِهِ مِنَ السَّمَاءِ حَتَّی یَسمَعَهُ أَهلُ الارضِ کُلُّهُم .(23)
یکی از نکات جالب توجهی که در این روایت به چشم می خورد، ندای کسی است که حضرت را با اسم مبارکشان نام می برد و تمام زمینیان این ندا را می شنوند و این گونه از قیام حضرت آگاه می گردند.این مطلب برای همه منتظران تلاش گر و مخصوصاً دولت زمینه ساز، الهام کننده آن است که باید با فراهم نمودن ابزار و رسانه های قدرت مند برون مرزی، پیام مهدویت را به سراسر عالم رساند و جهان تشنه عدالت و معنویت را برای قدوم مبارک دادگستر جهان، آماده و مشتاق نمود .
6.حمایت از مستضعفان؛ شاخصه آرمان مهدویت
یکی از ویژگی های بارز دوران حکومت حضرت مهدی (عج) به قدرت رسیدن مستضعفانی است که در عین لیاقت، از حقوق خود محروم شده اند؛ قرآن کریم می فرماید :
وَ نُریدُ أَن نَّمُنَّ عَلَی الَّذیِنَ استُضعفُوا فِی الأَرضِ وَ نَجعَلَهُم أَئمَّةً وَ نَجعَلَهُم الوارِثیِن؛(24)
و خواستیم بر کسانی که در آن سرزمین فرودست شده بودند منّت نهیم و آنان را پیشوایان [مردم]گردانیم، و ایشان را وارث [زمین ]کنیم .
دولت منتظر و زمینه ساز حکومت مهدوی، باید یکی از اصول قطعی سیاست خارجی خویش را حمایت ستم دیدگان عالم، در حد توان قرار دهد. توجه انسان های رنج کشیده عالم، به این ویژگی بارز دولتی که این سیاست خویش را الهام گرفته از حکومت جهانی مهدی موعود (عج) می داند، می تواند در جذب قلوبشان تأثیر زیادی داشته باشد و بدین گون دولت زمینه ساز، با پشتوانه افکارعمومی جهانیان، در پیش برد مقاصد فرامنطقه ای و حل معضلات و موانع خارجی خود، توفیق زیادی را به دست آورد.
ب)کار ویژه با کشورهای اسلامی
راه بردهای عامی که در ابتدا شمرده شد، در نحوه تعامل دولت زمینه ساز با کشورهای اسلامی نیزنقش مهمی را ایفا می کند، اما غیر از آن موارد، می توان کار ویژه هایی را نیز به سبب ویژگی اسلامی بودن این کشورها در نظر گرفت؛ زیرا با توجه به این که موضوع مهدویت جزء مسلمات دین اسلام است و تقریباً تمام مذاهب اسلامی با همه اختلافاتشان، کلیت آن را به منزله یک مسئله ضروری اسلام پذیرفته اند، این امر، بستر مناسبی را برای فعالیت بیشتر مهدوی دراین کشورها فراهم می کند؛ به همین علت، یکی از زمینه های طرح مباحث مهدویت را در این جا طرح می نماییم و موارد دیگر را به اندیشه وران این حوزه واگذار می کنیم.

ترویج آموزه مهدویت؛ محور وحدت بین مسلمانان
 

کسی که تاریخ کشورهای اسلامی مخصوصاً سده اخیر را مطالعه کند، به خوبی در می یابد که زمانی ملت اسلام، ملتی قدرت مند و تمدن ساز در جهان به شمار می آمد و مسلمانان، فرهنگ خود را نیز تا آسیای دور و جنوب اروپا و شمال افریقا گسترش داده بودند و در بسیاری از دانشگاه های غرب، متون مسلمان تدریس می شد؛ اما به تدریج این سیطره سیاسی و فرهنگی، رو به افول گذاشت و فرهنگ غرب، آرام آرام بر کشورهای اسلامی مسلط شد؛ به طوری که حتی استقلال سیاسی بسیاری از این کشورها از بین رفت .
اگر بخواهیم علت این رکود را جست و جو کنیم، طبق نظر بسیاری از متفکران اسلامی، بی تردید تفرقه بین مسلمانان، یکی از این عوامل به شمار می آید. شعار معروف استعمار مبنی بر«تفرقه بیندار و حکومت کن»، شاهد خوبی بر این مدعاست .
برای حل این مشکل و ایجاد وحدت بین مسلمانان، تلاش های زیادی صورت گرفته و راه حل هایی نیز ارایه گشته، اما در عمل ، توفیق کمی نصیب مسلمانان شده است .
یکی از راه هایی که بی شک می تواند در وحدت امت اسلام نقش فراوانی داشته باشد و آنها را از رنج ذلت به اوج عزت برساند، طرح اندیشه مهدویت است که در متون اسلامی ما، از جمله قرآن کریم و روایات نبی مکرم اسلام نیز عبارت های فراوانی در این باره به چشم می .
توجه دادن مسلمانان به این گنجینه عظیم و این که تنها عاملی که می تواند شوکت و عظمت سابق اسلام را برگرداند و مسلمانان را در سراسرعالم عزیز گرداند، در وحدت و تجمع قدرت مسلمانان تأثیر چشم گیری خواهد داشت. چگونه چنین نباشد در حالی که قرآن چنین چیزی را وعده داده است :
هُوَ الَّذِی أَرسَلَ رَسُولَهُ بِالهُدَی وَ دِینِ الحَقِّ لِیُظهِرَهُ عَلَی الِّدیِن کُلِّهِ وَ لَو کَرِهَ المُشرِکُونَ؛(25)
او کسی است که پیامبرش را با هدایت و دین درست، فرستاد تا آن را بر هرچه دین است پیروز گرداند، هر چند مشرکان خوش نداشته باشند .
و نیز در کتب تفسیری شیعه و سنی در ذیل همین آیه و هم چنین در کتب حدیثی فریقین ، روایاتی از پیامبر اکرم (ص) وجود دارد که عزت اسلام و مسلمانان را فقط به وسیله حضرت مهدی (عج) امکان پذیر می داند؛ برای نمونه، رسول اکرم (ص) در ضمن کلامی می فرماید :
إذا أراد الله عزّ و جلّ أن یعید الاسلام عزیزاً قصم کلّ جبّار و هو القادر علی ما یشاء أن یصلح اُمّة بعد فسادها. فقال علیه الصلاة و السلام :یا حذیفة، لو لم یبقَ من الدنیا إلّا یوم واحد لطوّل الله ذلک الیوم حتّی یملک رجل من أهل بیتی، تجری الملاحم علی یدیه، و یظهر الاسلام، لا یخلف وعده، و هو سریع الحساب .(26)
بنابراین، سرمایه گذاری در این امر برکات زیادی را برای جامعه مسلمانان و آمادگی برای ظهور امام زمان به همراه خواهد داشت .
ج)کار ویژه با کشورهای غیر اسلامی
علاوه بر راه بردهایی عامی که برای گسترش ایده مهدویت در مورد کشورهای غیر اسلامی وجود دارد -و در قبل به برخی از آنها اشاره شد -کار ویژه هایی را مخصوص این کشورها و با توجه به آمادگی های فرهنگی و فکری آنها می توان ارایه داد که در این مجال، تنها به یکی از این فرصت ها به اجمال می پردازیم .

بهره گیری از عنصر منجی گرایی برای نزدیکی ملت ها
 

بحث منجی و مصلح جهانی، یکی از بحث های جالب توجه همه ادیان ابراهیمی و اکثر ادیان و مذاهب غیرابراهیمی است که قسمتی از متون و عقاید آنها را تشکیل می دهد. محمد امین زین الدین می گوید:
شکی نیست که اعتقاد به اصلاح جامعه از وضعیت موجود، از ابتدای تاریخ بشر در ذهن مردم وجود داشته است و از عقاید اختصاصی دین اسلام نیست؛ زیرا در بین ادیان آسمانی قبل از ظهور اسلام، مشاهده می کنیم که همگی خبر از وقوع این حقیقت داده اند و حتی صفات مصلح و راه کارهای اصلاحی او را نیز بیان کرده اند، گرچه نام او را مهدی و دعوت اصلاحی او را به نام مهدویت نگذاشته اند....این عقیده و فکر، حتی به ادیان دیگر از قبیل زردشتی و برهمنی و...نیز سرایت کرده است... .(27)
در دهه های اخیر، این عقیده به صورت پررنگ ترین حتی در جوامع غربی مطرحشده است. ظهور فردی فوق العاده در آخر الزمان که نیکی و عدل را در سراسر دنیا گسترش خواهد داد و بساط تاریکی و ظلم را جمع خواهد کرد، روز به روز به یکی از بحث های رایج فرهنگی و حتی سیاسی تبدیل شده و اذهان را به خود معطوف ساخته است؛ با چنین روی کردی که در سراسر عالم جریان دارد، بهره گیری از آن برای معرفی منجی موعودی که اسلام داعیه دار آن است، بسیار به جا و مناسب به نظر می رسد و همین نقطه مشترک، می تواند برای نزدیک تر شدن اذهان ملل و به دنبال آن ایجاد آمادگی جهانی برای ظهور موعود امت ها، زمینه خوبی به شمارآید. به هر حال این وعده حتمی خداست که:
وَلَقَد کَتَبنَا فِی الزَّبُور من بَعدِ الذِّکرِ أَنَّ الأَرضَ یَرِثُهَا عِبَادِیَ الصَّالِحُونَ؛(28)
ودر حقیقت، در زبور پس از تورات نوشتیم که زمین را بندگان شایسته ما به ارث خواهند برد .
و ما امیدواریم که بتوانیم زمینه ساز حکومت عدل مهدوی باشیم و خود نیز آن دوره طلایی زندگی بشر را درک کنیم -ان شاء الله .

پی نوشت ها :
 

*دانش آموخته مرکز تخصصی مهدویت .
**دانش آموخته مرکز تخصصی مهدویت .
1.عن امیرالمؤمنین علی (ع).«انما سمیت الشبهه شبهه، لا نها تشبه الحق، فاما اولیاء الله فضیاءهم فیها الیقین و دلیلهم سمت الهدی »؛ شبهه را شبهه نامیده اند، چون به حق شبیه است. اما دوستان خدا[را نمی تواند بفریبد؛ زیرا ]یقین، چراغ راه ایشان است و رهبر ایشان، آن جهتی است که هدایت و رستگاری آنان را بدان سو راه بر است.(نهج البلاغه، خطبه 38).
2.نهج البلاغه، خطبه 138.
3.جمعی از نویسندگان نگاهی تحلیلی به زندگی حضرت مهدی (عج) ص106، دبیرخانه دایمی اجلاس، 1379.
4.و ما احدثت بدعه الا ترک بها سنه فاتقوالبدع و الزمواالمهیع ان عوازم الامور افضلها و ان محدثاتها شرارها»(نهج البلاغه، خطبه 145، ص188).
5.این شفاف سازی تا جایی پیش خواهد رفت که برخی به آوردن دین جدیدی توسط امام قایل خواهند شد!(اثبات الهداه، ج7).
6.کافی، ج1، ص25، ح21؛ کمال الدین، ص675، ح30؛ بحارالانوار، ج52، ص336، ح71.
7.یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ حَرِّضِ المُؤمِنینَ عَلَی القِتالِ إِن یَکُن مِنکُم عِشروُنَ صَابِروُنَ یَغلِبُوا مِأَتَینِ وَ إِن یَکُن مِنکُم مِأَئةٌ یَغلِبوُا أَلفاً مِنَ الَّذِینَ کَفَرُوا بِأَنَّهم قَومٌ لَا یَفقَهُونَ.(سوره انفال، آیه 65).
8.کمال الدین، ج2، ص378.
9.کشف الغمة، ج2، ص478.
10.بحارالانوار، ج52، ص308.
11.نعمانی، الغیبة، ص330.
12.بحار الانوار، ج52، ص308.
13.مفاتیح الجنان، دعای ندبه .
14.بحار الانوار، ج52، ص308.
15.کمال الدین، ج2، ص673.
16.حسن بن ابی الحسن دیلمی، اعلام الدین ، ص84، قم :انتشارات مؤسسه آل البیت لاحیاء التراث، 1408ق.
17.حسن بن شعبه حرانی، تحف العقول، ص319، قم:مؤسسه انتشارات اسلامی، 1404ق.
18.نعمانی، الغیبة، ص279.
19.بحار الانوار، ج53، ص177.
20.محمد تقی زاده، سیمای مدینه منتظران ،267-268، با تخلیص .
21.همان، ص287.
22.محمد بن حسن طوسی، الغیبة، ص452، قم :انتشارات مؤسسه معارف اسلامی، 1411ق.
23.محمد بن مسعود عیاشی، التفسیر، ج1، ص64، تهران :چاپخانه علمیه، 1380ق.
24.سوره قصص، آیه 5.
25.سوره توبه، آیه 33.
26.عقد الدرر، ص62.
27.موعود شناسی رضوانی، به نقل از :دکتر احمد امین، فی حدیث المهدی و المهدیه، ص11.
28.سوره انبیاء، آیه 105.
 

منبع :نشریه مشرق، شماره10.
ae