شهر رودهن

بخش رودهن در 35 کیلومتری شمال شرق استان تهران و در دامنه های ارتفاعات و آبروفتهای کوهپایه ای دیواره جنوبی البرزواقع شده است.
ارتفاع متوسط این شهر از سطح دریا 1850 متر و وسعت آن بیش از 200 کیلومتر مربع است.این منطقه بین طول جغرافیایی 55 و 51 و عرض جغرافیایی 43و 35 قرار دارد. به عبارت دقیق تر، مرز شمالی آن را خط الراس کوههای شمال لواسان تا گردنه امامزاده هاشم تشکیل داده است و در جنوب ، ارتفاعات کوه قوچ، سوری قلعه و … این منطقه را از ناحیه مرکزی ایران جدا می کنند و آب و هوای معتدل دارد.
این بخش که در حوزه شهرستان دماوند واقع است از دو شهر (رودهن) و (آبعلی) و دو دهستان( مهرآباد) و (آبعلی) و 15 روستا وآبادی تشکیل گردیده و در مجموع بیش از 30 هزار نفر جمعیت دارد که در حدود 25 هزار نفر آن در حوزه شهری و مابقی در روستا ها ساکن هستند.
بخش رودهن از شمال با شهرستان آمل در استان مازندران، از شرق با بخش مرکزی دماوند، از غرب با بخش مرکزی تهران( شهرهای بومهن و پردیس) و از جنوب با کو ها و کویر های ورامین و پاکدشت همسایه می باشد.
اکثر مردم بخش رودهن در حوزه های شهری کارمند و یا دارای شغل آزاد هستند و در برخی از روستا ها نیز مردم از طریق کشاورزی و دامداری امرار معاش می کنند.

روستا های این بخش را می توان به روستا های( مهرآباد، جورد، گلاهک، چنارغرب، وسکاره، آردینه،عباس آباد،خورین،چشمه ها، تخته ها،هزاردشت،تیرک، تجرک بالا و تجرک پایین) نام بردکه از این تعداد چهار روستا از جمله جورد، مهرآباد، وسکاره و گلاهک دارای دهیاری و شوراو روستا های چنارغرب و آردینه فقط دارای شورا می باشند. و مابقی روستاها بدلیل ثابت نبودن جمعیت در فصول مختلف فاقد شورا و دهیاری هستند.
عالی ترین مقام سیاسی در سطح بخش بخشدار می باشدکه در رودهن تا کنون شش بخشدار فعالیت نموده اند.
ازویژگی ها و امکانات بخش رودهن می توان به دو جاده بین المللی هراز( رودهن- آمل) و جاده ترانزیتی فیروزکوه( رودهن- فیروزکوه – قائم شهر)اشاره کردکه هر دو این محورهای مواصلاتی از شهر رودهن آغاز و استان تهران را به استان های سمنان و مازندارن متصل می نمایند.
همچنین این از این دو جاده مهم روزانه بیش از 100 هزار خودرو در غالب مسافربری، باربری و شخصی تردد می کنندکه در ایام تعطیل به 150 هزار خودرو نیز می رسد.
از دیگر امکانات این بخش می توان به وجودیکی از بزرگترین دانشگاهای آزاد اسلامی با حدود 25 هزار دانشجواشاره کرد که در دو قسمت مرکزی و مجتمع در شهر رودهن بیش از 26سال است که فعالیت می کندو سالانه بیش از 7 هزار دانشجو از این دانشگاه درجه(الف) بسیار بزرگ فارغ التحصیل می شوند. این دانشگاه بزودی به جمع دانشگاه های جامع کشور می پیوندد.
دانشگاه جامع – علمی کاربردی رودهن با 2000 دانشجو و دانشگاه پیام نور رودهن با 5000 دانشجو و دانشگاه پیام نور آبعلی با 1000 دانشجودر کنار دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن این منطقه را به عنوان قطب علمی استان تهران تبدیل نموده است و همین مساله در کنار وجود دو جاده هراز و فیروزکوه در رونق اقتصادی منطقه بسیار تاثیر گذار بوده و هست بطوری که رودهن پیشرفت چشمگیری نسبت به شهر های حومه داشته و دارد.
فرهنگ و آداب ورسوم بخش رودهن
ساکنان بومی رودهن در مقایسه با مناطق پیرامون خود فرهنگی خاص و بسیار متمایز دارند. مهاجرت یا تبعید احتمالی این قوم از آذربایجان(رضایه سابق- ارومیه فعلی)می تواند بیانگراین تمایز باشد.ساکنان بومی این منطقه ویژگی های فرهنگی و اجتماعی خاص خود را تا حدودی حفظ نمودند گر چه طی دهه ی اخیر این ویژگی فرهنگی کم کم ضعیف شده است. با این حال با نگاه به همسایگان شهر رودهن متوجه می شویم بومیان رودهن از لحاظ فرهنگی و به ویژه زبان و و آداب ورسوم، وضیعت متمایزی دارند.
زبان مادری بومبان شهر رودهن آذری و شهر آبعلی گیلکی است. همچنین از نظر آداب و رسوم نیز به ویژه در مراسم جشن عروسی و سوگواری ها مانند عزاداری در ماه محرم، ویژگی های متمایزی با مردم اطراف خود دارند.
به عنوان مثال در مراسمات عروسی شهروندان رودهنی نیز همچنان از ساز و دهل قدیمی استفاده می کنند که در نوع خود جالب و زیباست و همچنان مورد استقبال قرار می گیرد.
بخش رودهن دارای لهجه و گویش های مختلفی است که همانطور که گفته شد گویش مردم رودهن آذری و آبعلی گیلکی است.
روستا های مهرآباد و گلاهک نیز به گویش ترکی یا همان آذری، روستا های وسکاره، جورد و وسکاره به گویش گیلکی و روستای چنارغرب به گویش لری صحبت می کنند.
آثار تاریخی و فرهنگی بخش رودهن
مهمترین آثار تاریخی و فرهنگی بخش رودهن عبارتند از : پل نمیر(قرن سوم)پل زنجیر یا فیروزکوه، بقعه مبارک امامزاده محمد تقی(ع) رودهن که از فرزندان امام موسی کاظم (ع) می باشد،امامزاده حمزه(ع) مبارک آباد،امامزاده روح اله(ع) روستای جورد،امامزاده پیش(ع) روستای وسکاره، حمام و خانه تاریخی روستای جورد،ساختمان سابق هتل آبعلی،و… که هر یک گویای تاریخ این بخش می باشد.
جاذبه های گردشگری و و مراکز تفریحی بخش رودهن
روستا های جورد و وسکاره
طبیعت بکر و زیبای روستا های جورد، و وسکاره در شمال شهر رودهن که همچنان بافت بسیار قدیمی خود را حفظ نموده اند و از جاذبه های طبیعی خاص و جالبی برخوردارندو دهیاران واعضای شواری اسلامی روستا های وسکاره و جورد در تلاش هستند که این دو روستا را جزء آثار ملی ایران به ثبت برسانند.
دشت سیاه پالاس
این منطقه در شمال شهر رودهن قرار گرفته و جزء پارک ملی لارمی باشد و دارای طبیعت زیبا و دست نخورده ایی است. این دشت زیبا دارای گونه های گیاهی و جانوری مختلفی است که از جمله آن می توان به انواع گیاهان دارویی و سبزی کوهی و قارچ کوهی
و حیواناتی از جمله خرس، گربه وحشی، پلنگ، گرگ، شغال، روباه،مار،قوچ کوهی، اسب و الاغ وحشی و انواع پرنده ازجمله عقاب و… نام برد.
این دشت که سراسر پراز گل های شقایق و زنبق وحشی و لاله سرخ می باشددر فصل بهار و تابستان چراگاه دام های عشایر مختلف استان تهران است که از مناطق ورامین، پاکدشت، دماوند، بومهن، رودهن و… برای چرای گوسفندان به این منطقه کوچ می کنند.
اکثر مردم استان تهران جهت استراحت و تفرج به این دشت رفته و از طبیعت دست نخورده آن به نحو احسن استفاده می کنند.
یکی دیگر از ویژگی های این دشت وجود چشمه سار ها و رودخانه های فراوان است. در این رودخانه ها یک نوع ماهی قزل آلا در حال زیست می باشدکه به ماهی قزل آلای خال قرمز رنگین کمان معروف است و از نوع بی نظیر و کمیاب ماهی در دنیا به شمار می رود که صید غیر قانونی آن مجازات های خاص خود را در پی دارد.
تنها راه دسترسی به دشت سیاه پالاس از داخل شهر رودهن و از بلوار شریعتی است.
پیست اسکی بین المللی آبعلی
پیست اسکی بین المللی آبعلی به عنوان اولین پیست اسکی ایران نام گرفته شده است که در شمالشرق بخش رودهن و در جاده هراز واقع شده است و هر ساله در فصل زمستان پذیرای هزاران مسافر و ورزشکار می باشد.
پارک مرکزی شهر رودهن
این پارک در مرکز شهر رودهن قرار گرفته که بسیاری از مسافران عبوری جهت استراحت در این پارک زیبا توقف می نمایند. این پارک تشکیل شده از آلاچیق جهت استراحت، فضای سبز، لوازم بازی جهت کوکان، لوازم ورزشی جهت بزرگسالان و چندین آبشار مصنوعی که بزرگترین پارک شهر رودهن محسوب می شود.
شهربازی و کمپ مسافرتی رودهن
این شهربازی یا به عبارتی پارک کوهستان در حال حاضر با چند وسیله بازی و سرگرمی در حال خدمات دهی به مردم می باشدو توسط شهرداری در حال تجهیز است. در کناراین شهر بازی کمپ مسافرتی جهت مواقع ضروری و استفاده مسافران عبوری در نظر گرفته شده و دارای امکاناتی ازجمله آلاچیق، سرویس بهداشتی و نماز خانه و پارکینگ می باشد.
کمپ محمد داغی (بام رودهن)
این کمپ در بلندترین نقطه شهر رودهن قرار گرفته و دارای امکاناتی از جمله آلاچیق، فضای سبز، فضای پیاد روی و ورزش،سرویس بهداشتی می باشدو قهوه خانه سنتی و رستوران آن نیز در حال بهسازی و تجهیز است. از این نقطه می توان تمامی شهر رودهن را از نمایی فوق العاده زیبا نظاره گر بود بطوری که شهر های پردیس و بومهن نیز دیده می شوند.
همچنین شهرداری رودهن در تلاش است که جهت ساماندهی به کمپ کردشگری بام رودهن اقدام به ایجاد واحداث بزرگترین رصد خانه استان تهران در این نقطه نمایید که در دست بررسی و مطالعه است. که بعد از راه اندازی رصد خانه این نقطه به کمپ گردشگری، علمی و آموزشی بام رودهن تبدیل می شود.

منبع : بخشداری رودهن