حمایت از زنان مطلقه با پنهان کردن واقعیت؛ این خلاصه طرح حذف واژه طلاق از شناسنامه است؛ طرح پرچالشی که در نگاه اول موجی از تعجب را به راه می‌اندازد و از طرفی قصد دارد که از زنان مطلقه حمایت کند.
به گزارش ، آرمان نوشت: این طرح یک بار در گذشته در مجلس مطرح و با رأی منفی نمایندگان رد شد. برخی صاحب‌نظران بر این باورند که شاید چنین طرحی یک قدم مثبت به حساب آید، اما به طبع سرپوش گذاشتن روی معضلات دردی را دوا نخواهد کرد، چرا که تغییر نگرش نسبت به زنان مطلقه نیازمند فرهنگسازی است که تنها با حذف یک واژه کارساز نخواهد بود، به گونه‌ای که با یک استعلام از ثبت احوال می‌توان از سابقه ازدواج زنان مطلقه باخبر شد. بنابراین با کمی تامل می‌توان دریافت که به چه میزان حذف واژه طلاق از شناسنامه چاره ساز خواهد بود.
دروغ چرا؟ نگاه خوبی به زنان مطلقه نمی‌شود، چرا که امنیت از آنها دور شده و صرفا با تبعات طلاق دست و پنجه نرم می‌کنند و این سرآغاز ورود برخی از آنها به آسیب‌های اجتماعی دیگر است؛ زنانی که آرام و قرار ندارند و پس از طلاق هزینه‌های معنوی بسیاری را متحمل می‌شوند. کافی است که خود را جای این زنان بگذارید تا متوجه انواع برخوردها با آنها شوید. این فرهنگ مستولی بر جامعه است که نمی‌توان آن را کتمان کرد. اکنون زنانی که مهر طلاق بر شناسنامه شان جا خوش کرده با برخورد‌های مناسبی مواجه نمی‌شوند. البته با افزایش آمار طلاق تا حدودی قبح این مساله ریخته شده، ولی تبعات ناشی از آن همچنان برای زنان پا برجاست. با وجود این، مدتی است که طرح چالش برانگیز حذف واژه طلاق از شناسنامه زنان مطلقه به میان آمده که واکنش‌های مختلفی را با خود به همراه داشته است؛موافقان و مخالفانی که هر کدام با ادله سعی در به کرسی نشاندن حرف خود را دارند. البته آنچه در این ماجرا چشمگیر است این است که آیا با پاک کردن واژه طلاق از شناسنامه از حقوق زنان مطلقه حمایت می‌شود و نگرش‌ها نسبت به رخداد طلاق تغییر می‌کند یا تنها جای حل مساله، صورت مساله پاک شده است؟ طرحی که پس از تصویب ممکن است با عواقبی همراه باشد که نه تنها شرایط زنان مطلقه را تسهیل نکند، بلکه آنها را با مشکلات تازه‌ای رو به‌رو کند. بنابراین این طرح نیازمند بررسی دقیق و موشکافانه است که مشکلات حوزه زنان را دوچندان نکند.
از سوی دیگر، «مطلقه» در لغت به معنای زنی است که طی یک فرایند کاملا شرعی و قانونی از همسر خود جدا شده است، پس چه دلیلی دارد که عملکرد او پوشانده شود؟ چرا باید نگاه نامناسبی به این زنان داشت که عمل قانونی آنها با طرح حذف واژه طلاق نادیده انگاشته شود؟ و هزاران پرسش دیگر که به دنبال پاسخی برای زیر سوال رفتن جایگاه زنان مطلقه است، در حالی که باید دیدگاه غلط فرهنگی نسبت به این قشر آسیب دیده جامعه اصلاح شود تا زنان مجبور به کتمان طلاق خود نباشند؛ طلاقی که ناشی از قدرت انتخاب و اختیار است و اکنون جای حمایت از آن باید پنهان شود. این در حالی است که مخفی کاری و پنهان کردن بخشی از زندگی موجی از استرس و نگرانی را به همراه دارد که مانع لذت بردن از ادامه زندگی می‌شود. بنابراین بهتر است دیدگاه‌های نامناسب فرهنگی درباره جامعه زنان مطلقه اصلاح شود تا آنها نیز به راحتی در جامعه حضور پیدا کنند نه آنکه به دنبال روزنه‌ای باشند که زندگی مشترک گذشته خود را پنهان کنند.
اعتمادزدایی با حذف واژه طلاق
برخی اتفافات در سال‌های اخیر نگرانی‌هایی را در مورد تنزل اخلاقیات در جامعه به وجود آورده است. پنهانکاری از جمله موارد نگران‌کننده است، در حالی که نباید واقعیت‌های جامعه را بپوشانیم. اینها حرف‌های عالیه شکربیگی، جامعه شناس در گفت‌و‌گو با«آرمان» است. او برای تکمیل سخنان آغازین خود می‌گوید: اساسا حذف واژه طلاق از شناسنامه چه معنایی دارد؟ ما به دنبال حل چه مساله‌ای هستیم؟ دنبال این هستیم که فریب دیگری برای اجتماع ایجاد کنیم؟ او ادامه می‌دهد: فرض کنید در اعتمادزدایی جامعه قدم برداشته و خانمی که به هر دلیلی طلاق گرفته این مساله را مخفی کند؛ قطعا در ازدواج بعدی دستخوش تلاطم، آسیب و توفان‌هایی خواهد شد. شکربیگی اظهار می‌کند: چرا در بستر صداقت و اعتماد حرکت نکنیم؟ چرا همیشه تلاش‌ها بر اساس مخفی کاری و پنهان سازی است؟ من مخالف حذف واژه طلاق از شناسنامه هستم. این جامعه‌شناس توضیح می‌دهد: نگاه ما به انسان نگاه مادی گرایانه و ابزاری است، در حالی که باید به دنبال تغییر نگرش‌ها نسبت به زنان مطلقه باشیم.
او اضافه می‌کند: با حذف واژه طلاق آموزش می‌دهیم که افراد در جهت دورویی حرکت کنند، یعنی اینکه اگر فردی طلاق گرفت ایرادی ندارد؛ این واژه را از شناسنامه پاک کرده و دوباره ازدواج می‌کند، حتی اگر در ازدواج بعدی هم از همسر خود جدا شد، دوباره واژه طلاق را از شناسنامه‌اش برداشته و مجددا ازدواج می‌کند. شکربیگی می‌گوید: این اتفاق موجب اعتمادزدایی، عدم صداقت و گسترش دروغگویی در جامعه می‌شود و حریم خانواده را دچار توفان و تلاطم می‌کند. او می‌گوید: مدتی بحث ازدواج آسان به میان آمد، اکنون با حذف واژه طلاق از شناسنامه طلاق آسان تداعی شده است. این جامعه‌شناس عنوان می‌کند: اگر فردی به هر دلیلی طلاق گرفته باشد و بعد این مساله را بپوشاند شروع خوبی برای ازدواج دوباره نیست. او بیان می‌کند: به اعتقاد بنده هیچ‌چیز به اندازه راستگویی در زندگی خانوادگی و اجتماعی کارساز نیست. اگر ما اصل را بر مبنای صداقت بگذاریم نتیجه بهتری خواهد داشت. بنابراین باید روی این مساله کار کنیم که اگر طلاقی رخ داد به منزله عدم تفاهم است؛ اینکه زوج‌ها مدتی با هم زندگی کرده و به هر دلیلی قادر به ادامه آن نیستند، نه اینکه طلاق را از شناسامه افراد پاک کنیم.
