– نام شهر: رودیان
1-2-وجه تسمیه : با وجه به اینکه در گذشته این روستا محل تلاقی چند رودخانه بوده به نام رودان شناخته می شده به مرور زمان و در محاورات نام رودیان را به خود گرفته است .
3-1- تابعیت : شهر رودیان مرکز دهستان حومه در تابعیت بخش مرکزی شهرستان شاهرود قرار دارد
4-1- موقعیت ( طول و عرض جغرافیایی ) و فاصله تا مراکز سطوح تقسیماتی دهستان ، بخش ، شهرستان :
این روستا در مختصات جغرافیایی با طول 54 درجه و 59 دقیقه و عرض 36 درجه و 21 دقیقه قرار گرفته است فاصله شهر رودیان تا شهر شاهرود حدود 5 کلیومتر می باشد .
2- وضعیت طبیعی :
1-2- توپوگرافی منطقه : بلحاظ توپوگرافی با توجه به قرار گرفتن در دامنه های جنوبی البرز مرکزی دارای شیب بسیار ملایم از شمال به جنوب بوده و جزو روستاهای جلگه ای شهرستان شاهرود می باشد .
2-2- اقلیم و نوع آب و هوا : شهر رودیان دارای اقلیم خشک بوده و حداکثر درجه حرارات مطلق آن 42 درجه سانتیگراد و حداقل مطلق 4/12- درجه و میانگین بارندگی سالیانه آن 166 تا178 میلیمتر میانگین حداکثر رطوبت نسبی در مرطوبترین ماه های سال ( آذر و دی ) 80 درصد و میانگین حداقل رطوبت سبی در خشک ترین ماه های سال ( تیر و مرداد ) 24 درصد گزارش شده است .
3-2- منابع آب ( سطحی و زیر سطحی )
الف ) منابع آبهای سطحی : رودخانه هایی که در منطقه جریان دارند ، دائمی نبوده و اغلب رودهای کوچک و کم آب هستند که در فصول پرباران تشکیل سیلاب داده و به دشت کویر سرازیر می شوند . رودخانه فصلی مجن در انتهای حوضه جنوبی خود منبع زیرزمینی تامین آب این شهر می باشد .
ب) منابع آبهای زیرزمینی : منابع تامین آبهای زیرزمینی شهر عمدتا ً چاه های عمیق بوده که تعداد آنها قریب 30 واحد می باشد و بلحاظ کیفیت برای کشاورزی مناسب بوده و جهت شرب در کلاس خیلی خوب قرار دارند.
4-2- نوع خاک : عمده خاک منطقه دامنه ای بوده و تا عمق زیاد جنس قلیایی داشته و دارای قابلیت نفوذ بالایی می باشد و اغلب زیر کشت باغ ها و گندم و جو بوده است .
5-2- پوشش گیاهی ( مرتع ، جنگل ، بیابانی و سایر ) : با توجه به واقع شدن شهر در منطقه کویری ، مراتع فقیر بوده ولی از لحاظ پوشش گیاهی دارای درختان پهن برگ ، انجیری ، زبان گنجشک ، گردو ، گلابی ، انگور ، افرا، توسکا ، آلو ، زردآلو و غیره می باشد
3- وضعیت اجتماعی و فرهنگی :
1-3- زبان و لهجه : زبان مردم ، یکی از کهن ترین زبان های موجود ایران است که بقایای زبان پهلوی است و در حال حاضر به گویشهای سمنانی ، سنگسری ، شهمیرزادی ، سرخه ای و بیابانکی تکلم می کنند.
2-3- قومیت : قومیت کلیه اهالی فارس می باشد .
3-3- دین ، مذهب و فرق مذهبی : اهالی رودیان دارای دین اسلام با مذهب شیعه می باشند
4-3- امکانات اداری ، رفاهی ، آموزشی و خدماتی روستا :
الف ) اداری : خانه بهداشت ، درمانگاه ، مجتمع بهزیستی ، شهرداری و شورای اسلامی ، شرکت تعاونی ، حوزه مقاومت بسیج ، کتابخانه ، شعب بانک کشاورزی ، صادرات ، صندوق قرض الحسنه ، زمین فوتبال و سالن ورزشی ، پارک دفتر مخابرات و پست ، جایگاه فروش سوخت ، اماکن مذهبی از قبیل 40 باب مسجد و حسینیه از دیگر امکانات واقع در شهر می باشد .
ب) وضعیت آموزشی : این شهر دارای 6 مرکز آموزشی بوده که از این تعداد 2 واحد آموزشی دبیرستان ، 2 واحد آموزشی راهنمایی و 2 واحد ابتدایی می باشد :
4- وضعیت اقتصادی :
1-4- ترکیب اقتصادی جمعیت ( نوع مشاغل)
الف ) کشاورزی : از نظر اقتصادی ، اقتصاد غالب شهر متکی بر کشاورزی بوده و قریب 2/47 درصد شاغلان کل شهر در این بخش فعالیت دارند . سطح زیرکشت ، حدود 3250 هکتار است که از کل اراضی معادل 1200 هکتار زیر کشت گندم و جو ، 1500 هکتار اراضی باغی مانند انگور ، و 300 هکتار زیر کشت چغندرقند 250 هکتار زیر کشت پسته قرار گرفته است .
ب) صنعت : صنایع کارگاهی کوچک در رودیان نظیر واحدهای جوشکاری ، تعمیرگاه های ادوات کشاورزی ، نجاری از جمله فعالیتهای صنعتی می باشد که پس از بخشهای خدمات و دامداری و کشاورزی رتبه چهارم را در ایجاد اشتغال داراست . فعالیتهای خدماتی دارای جایگاه دوم ایجاد اشتغال می باشد که معادل 5/33 درصد از شاغلان را بخود اختصاص داده است
ج) دامداری : سومین رکن اقتصادی این شهر دامداری است که با 8000 راس دام ( 7000 راس گوسفند و بز و 1000 راس گاو ) بخش قابل توجهی از شاغلین را در این بخش فعال نموده است .
3-4-میزان مبادلات با شهرها و روستاهای مجاور :
بخش عمده ی مبادلات ، بخصوص مبادلات اقتصادی این شهر با شهرهای شاهرود و تهران در زمینه صادرات محصولات کشاورزی و تولیدی می باشد .
5- بافت فیزیکی و کالبدی :
وضعیت معابر : شبکه ارتباطی شهر رودیان کم عرض وارگانیک است و هر قدر از هسته اولیه شهر دورتر می شویم معابر عریضتر و طولانی تر و دارای انشعابات بیشتر با عرض های مختلف و دارای اشکال منظم تری می گردد و هر قدر به طرف مسیر اصلی شاهرود نزدیکتر می شویم معابر منظم تر و بعضاً محدودتر و نیمه فشرده می شود .
بطور کلی براساس عملکرد سلسله مراتب معابر به دو دسته خارج و داخل بافت تقسیم می شود .
1-5- انواع و تعداد راههای ارتباطی موجود با شهرها و روستاهای مجاور:
راه دسترسی خارج شهر از طریق بزرگراه شاهرود – رودیان است که از جنوب شهر شاهرود منشعب می شود و به فاصله حدود 5 کیلومتر به این شهر می رسد .
7- وضعیت جمعیت :
1-7- تعداد جمعیت : جمعیت شهر رودیان در سال 1345 معادل 1840 نفر بوده که با نرخ رشد 6/2 درصد در سال 1355 به 2392 نفر رسید . در سال 1365 و 1375 به ترتیب جمعیت آن به 2059 و 2418 نفر افزایش یافته است . در سال 1385 جمعیت روستا به 3295 نفر رسیده که براساس اعلام مرکز بهداشت در سال 1391 برجمعیت آن بالغ بر 3669 نفر می باشد .
2-7- نوع تراکم : با توجه به کویری بودن و وسعت زیاد بخش مرکزی شهرستان شاهرود، شهر رودیان نیز به تبعیت از تراکم سطح محدوده در تراکم کم قرار دارد.
3-7- حوزه جذب و نفوذ :
با توجه به اینکه شهررودیان مرکز دهستان حومه می باشد به عنوان مرکز حوزه روستایی و دهستانی وظیفه خدمات رسانی به روستاهای اقماری در سطح دهستان را به عهده دارد . از روستاهای واقع در حوزه نفوذ شهر رودیان میتوان به روستاهای دیزج ، جعفرآباد ، حسین آباد و یونس آباد اشاره کرد . بلحاظ اداری تمام روستاهای دهستان حومه در حوزه نفوذ این شهر قرار گرفته اند و خدمات آموزشی ، درمانی ، خدمات کشاورزی ، مخابرات و تبادلات اقتصادی خود را با شهر رودیان دارند
8-امکانات موجود جهت برگزاری نماز جمعه
مسجد جامع رودیان با زیربنای بالغ بر 600 متر مربع و مساحتی در حدود 1200 مترمربع از بزرگترین مساجد موجود در این شهر می باشد و وجود یک باب منزل مسکونی جهت اقامت امام جمعه از جمله امکانات موجود جهت برگزاری نماز جمعه می باشد .