رونق گردشگری با همراهی شهرداری‌ها و بخش خصوصی

تاریخ خبر : 1393/6/22 – انتخاب برخی روستاها به‌عنوان روستاهای هدف گردشگری به سال 1385 بازمی‌‌گردد. در این سال کمیته راهبردی گردشگری روستایی و عشایری سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری تشکیل شد و با توجه به قابلیت‌های برخی روستاها، در راستای رفاه اجتماعی و توسعه فعالیت‌های اقتصادی و خدماتی آنها را به‌عنوان روستای هدف گردشگری معرفی کرد.
پس از یک بررسی چند ساله 464 روستا انتخاب شدند و از میان آنها در 31 روستا به‌عنوان نمایندگان استانی خود و روستاهای پیشتاز عملیات تامین زیرساخت‌ها اجرایی شد. در سال 1391 کمیته ملی طبیعت‌گردی در سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری شکل گرفت و کارگروه عملیاتی روستاهای هدف گردشگری نیز به عنوان جزئی از این کمیته درآمد. پس از آن 120 روستا از 464 روستا به‌عنوان اولویت در تامین زیرساخت تعیین شدند اما با یک بررسی دیگر 636 روستای دیگر نیز به روستاهای هدف گردشگری اضافه شدند و به این ترتیب تعداد روستاها به 1100 روستا رسید. با روی کار آمدن دولت یازدهم، سعید شیرکوند معاونت سرمایه‌گذاری سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری در همایش ملی مدیران امور روستایی و شوراهای سراسر کشور که در روزهای پایانی سال 1392 در اراک برگزار شد، تعداد روستاهای هدف گردشگری را 700 روستا و گردشگری متناسب با فرهنگ جوامع بومی را منبع تولید اشتغال پایدار و ایجاد ثروت و بستر توسعه روستایی عنوان کرد. وی در این همایش این روستاها را دارای مزیت‌های منحصربه‌فرد در حوزه گردشگری دانست و سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری را به متولی تامین اعتبارات مورد نیاز برای این روستاها با نظارت دهیاری‌ها معرفی کرد. اما طرح معرفی مراکز نمونه گردشگری به روستاها محدود نماند و شهرها نیز در این دایره قرار گرفتند و برخی از آنها به عنوان شهرهای نمونه گردشگری از سوی سازمان معرفی شدند؛ این در حالی است که آمار و ارقام مرتبط با این حوزه همچنان در حال تغییر و تحول است.
طرح جامع گردشگری که در سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری در حال تکمیل است، تلفیقی از شهرها و روستاها را برای توسعه گردشگری مناطق مورد توجه قرار می‌دهد؛ این در حالی است که اعتبار ویژه‌ای برای توسعه گردشگری شهرها در نظر گرفته نشده است و چنانچه دولت بخواهد چنین هدفی را محقق کند، دشواری اولویت‌گذاری شهرها در کنار حجم بالای منابع مالی در دوران رکود اقتصادی فعلی دشوار خواهد بود. از این روست که معاونت سرمایه‌گذاری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تصمیم گرفته است با دخیل کردن شهرداری‌ها جهت تحقق این طرح جامع از مجموعه امکانات موجود در هر شهر برای رونق گردشگری در آنها بهره‌گیرد.
به گزارش میراث آریا ، سعید شیرکوند در دیداری که با شهرداری‌های 14 شهر نمونه گردشگری داشت، اظهار کرد: براساس آنچه در ادبیات گردشگری تعریف شده، برخی از محورها، شهرها، شهرستان‌ها و روستاها به عنوان محور، شهر، شهرستان و روستاهای نمونه گردشگری انتخاب می‌شوند، در این راستا بر اساس مطالعات انجام شده علاوه‌بر مناطق نمونه در سال‌های گذشته شهرها، شهرستان‌ها و روستاهای نمونه گردشگری به تصویب هیات وزیران رسیده است.
وی با بیان اینکه اصلی‌ترین شاخص انتخاب محورهای نمونه گردشگری ویژگی‌های تاریخی و طبیعی است که بر اساس آن ستون فقرات اقتصاد، فعالیت‌ها و اقدامات شکل می‌گیرد، خاطرنشان کرد: بر اساس مطالعات انجام شده در این سازمان طی سال‌های گذشته با فرض اینکه صحیح باشد، 12 شهر و 2 شهرستان نمونه گردشگری انتخاب شده است؛ همچنین 1168منطقه، حدود 100روستا و 11محور نمونه گردشگری نیز تعریف شده است.
معاون برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری سازمان میراث فرهنگی با تاکید بر اینکه ایده این کار طبق آنچه در دنیا وجود دارد درست است، افزود: وقتی محلی از پتانسیل برخوردار است کانون گردشگری تلقی و به‌صورت ویژه به آن پرداخته می‌شود ولی در کشور ما این موضوع پس از تصویب در هیات وزیران در سال‌های گذشته در حد مصوبه باقی مانده و اقدامی در مورد آن صورت نگرفته است. شیرکوند گفت: با توجه به اینکه این شهرها از پتانسیل ویژه‌ای برخوردار بوده و مصوبه هیات وزیران را دارد می‌توانند با فرض اینکه مطالعات به درستی انجام شده است از سایر شهرها متمایز شوند.
وی اظهار کرد: سازمان برای مناطق و روستاهای نمونه گردشگری ردیف بودجه عمومی دارد ولی برای شهرها و شهرستان‌های نمونه گردشگری چنین بودجه‌ای اختصاص داده نشده است. معاون برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری سازمان میراث فرهنگی خطاب به شهردارهای شهرهای نمونه گردشگری تاکید کرد: ما برای این جمع هویت حقوقی و مستقل قائل هستیم و با همین هویت، در سازمان میراث فرهنگی، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی و دولت معرفی می‌شوند. وی با بیان اینکه قصد نداریم شهرهای نمونه گردشگری کشور را افزایش دهیم از شهردارهای 14 شهر نمونه گردشگری کشور خواست تا منطبق با طرح جامع گردشگری در صورت وجود در هر شهر، نقشه راه شهرهای نمونه گردشگری را برای سه‌سال آینده ترسیم کنند.

پتانسیل شهرها برای توسعه گردشگری
شیرکوند خاطرنشان کرد: بعضی اقدامات عام است و به شهر خاصی اختصاص ندارد، به همین منظور برای 14 شهر نمونه گردشگری در کشور در بخش عمومی تفاهم می‌کنیم. وی با تاکید بر حضور بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری در این شهرها گفت: شهرداری‌ها باید به بخش خصوصی کمک و سرمایه‌گذاران را جذب کنند؛ در این راستا می‌توانیم شیوه‌نامه‌ای بنویسیم که مبنای عمل واگذاری امور به بخش خصوصی باشد. معاون برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری سازمان میراث فرهنگی ارائه تسهیلات بانکی و همچنین ارائه تسهیلات از صندوق توسعه ملی را از برنامه‌های حمایتی سازمان از سرمایه‌گذاران برشمرد.
شیرکوند به وجود آثار و بناهای تاریخی در این شهرها و راه‌های بهره‌برداری از آنها در جهت گردشگری اشاره و تاکید کرد: تمام خانه‌های تاریخی اگر مالک دارد باید به رسمیت شناخته شود و اگر در اختیار سایر سازمان‌ها و ارگان‌ها است می‌تواند با رعایت استانداردهای میراث فرهنگی مرمت شود و با ورود بخش خصوصی تغییر کاربری دهد. وی در پایان گفت: اگر هویت مستقلی برای شهرهای نمونه گردشگری شکل بگیرد می‌توان در بودجه سنواتی سال آینده ردیف بودجه مستقل برای آن در نظر گرفت و در برنامه ششم هم تعریف کرد.
آنچه از گفته‌های معاونت سرمایه‌گذاری سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری برمی‌آید تاکید این معاونت بر ضرورت استفاده از امکانات و سرمایه‌های محلی برای رونق گردشگری در شهرهاست؛ به این ترتیب سرمایه‌گذاران علاقه‌مند به ورود به این حوزه می‌توانند با استفاده از تسهیلات بانکی نسبت به احداث یک مجموعه گردشگری یا مرمت یک بنای تاریخی اقدام کنند؛ به شرط آنکه در ابتدای کار بخشی از سرمایه خود را در پروژه به‌کار اندازند و سازمان را نسبت به اتمام پروژه در آینده نزدیک مطمئن کنند. با این حال بسیاری از سرمایه‌گذاران با توجه به پیشینه ناصواب همکاری با نهادهای دولتی با بیم و امید به بسته‌های پیشنهادی دولت و همچنین بازگشت سرمایه خود می‌نگرند، آنها معتقدند جدا از دریافت راه دشوار دستیابی به تسهیلات، عدم ثبات در سیاست‌گذاری‌های این حوزه طی چند دهه موجب رکود و عدم تمایل سرمایه‌گذاران برای ورود به آن شده است. حال باید منتظر ماند و دید سعید شیرکوند به‌عنوان متولی امور مالی سازمان تا چه میزان موفق خواهد بود و چرخ گردشگری روستایی و شهری در طول ریاست او بر معاونت سرمایه‌گذاری سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری روی کدام ریل خواهد چرخید.