«از مهر جا نمانند» موجی بود که برای وضعیت ثبتنام دانش‌آموزان اتباع خارجی به راه افتاد و واکنش‌های زیادی را به همراه داشت؛ از دانش‌آموزان افغان که درباره وضعیت تحصیل در مدرسه‌های ایرانی می‌گفتند تا مسئولان و مردم که خواستار پیگیری وضعیت این دانش‌آموزان بودند.
به گزارش ، وقایع اتفاقیه نوشت: حتی وزیر آموزشوپرورش در حساب توئیتر خود نوشت تلاش می‌کنم تا هیچ ملیتی از مهر جا نماند اما تنها در حد حرف باقی ماند و حالا سیدعلی حسینی، معاون مرکز امور بین‌الملل آموزشوپرورش به «وقایع‌اتفاقیه» می‌گوید: «تمام خانواده‌های افغان از زن و مرد و فرزند کار می‌کنند؛ یعنی هیچ‌کدام به اندازه 50 هزار تومان ندارند که کمک کنند؟ »
مسئولی که طرح فرمان را که در آن مشخص شده بود، کودکان افغانستانی چه آنها که دارای شرایط قانونی حضور در ایران هستند و چه آنها که مدارک حضور قانونی را ندارند باید در مدارس دولتی ثبتنام شوند، طور دیگری تفسیر کرده و می‌گوید: «در طرح فرمان مشخص شده که ثبتنام منوط به دریافت وجه نیست ولی این به آن معنا نیست که آموزش نیز رایگان باشد!»
درواقع به نظر می‌رسد پیگیری آموزشوپرورش از اوج آن که «تلاش می‌کنیم تا هیچ ملیتی از مهر جا نمانند» بود، به «تنها راه رسیدگی به این مسئله شکایت است» رسیده و تا زمانی که خانواده‌های افغان شکایتی مبنی‌بر شهریه‌های بالا و برخورد مسئولان مدارس نداشته باشند، صدایشان به گوش هیچ‌کس نخواهد رسید!
پیازداغش را زیاد می‌کنند!
پس از رسانه‌ای شدن وضعیت ثبتنام این کودکان، انتظار می‌رفت آموزشوپرورش حداقل به قول‌هایی که داده عمل کند و آنها را در حد حرف و تنها برای همراه شدن با موج رسانه‌ای درست یک روز پیش از مراسم تودیع و معارفه وزیر باقی نگذارد.
حالا پس از یک هفته از این ماجرا، سیدعلی حسینی، معاون مرکز امور بین‌الملل می‌گوید: «کلیه ثبت‌نام‌ها رایگان است و کمک‌های مردمی نیز اجباری نیست؛ البته باید در نظر بگیریم که طبق طرح فرمان ثبتنام دانش‌آموزان منوط به دریافت وجه نیست و مدارس باید آنها را رایگان ثبتنام کنند ولی آموزش دانش‌آموزان رایگان نخواهد بود. »
این درحالی است که ثبتنام هیچ دانش‌آموزی چه اتباع خارجی و چه ایرانی در مدارس دولتی رایگان نیست و در نهایت باید مبلغی را به عنوان شهریه و کمک‌های مردمی پرداخت کنند. حسینی در این مورد می‌گوید: «وقتی دانش‌آموزان ایرانی هم برای ثبتنام پول می‌دهند چه انتظاری داریم که از اتباع افغان پولی برای شهریه دریافت نشود؟ می‌گویند وضعیت مالی خانواده‌های افغان خوب نیست؛ درحالی‌که در این خانواده‌ها زن و مرد و فرزندان همه کار می‌کنند. یعنی هیچ‌کدام به اندازه 50 هزار تومان نمی‌توانند به مدرسه کمک مالی کنند؟ »
در واقع حسینی وضعیت دانش‌آموزان افغانستانی را که مجبورند برای ثبتنام در سه مرحله شهریه پرداخت کنند، نادیده گرفته و می‌گوید: «آنها پیازداغش را زیاد می‌کنند! چون ما هیچ شکایتی نداشتیم که نشان بدهد اتباع خارجی از وضعیت ثبتنام شکایت دارند.»
به نظر می‌رسد آموزشوپرورش تنها در صورتی این وضعیت را پیگیری خواهد کرد که تمام خانواده‌ها و دانش‌آموزان افغان از وضعیت ثبتنام شکایت کنند و پس از آن به فکر راه‌حل باشند.
این درحالی است که وقتی خانواده‌های افغان وضعیت برخورد مسئولان مدارس و... را با کودکانشان می‌بینند ترجیح می‌دهند از تحصیل جا بمانند و پیگیری نکنند.
حسینی می‌گوید: «به جز شکایت راه دیگری وجود ندارد که بتوانیم این شرایط را پیگیری کنیم زیرا ما به مدارس بخشنامه می‌فرستیم و آنها موظف هستند طبق آن بخشنامه عمل کنند. پس اگر خلاف آن عمل کنند فقط با شکایت است که متوجه می‌شویم. »
حال این سؤال پیش می‌آید که یعنی هیچ ساز و کار نظارتی بر مدارس دولتی وجود ندارد؟ طبیعی است که بسیاری از خانواده‌های افغان و حتی ایرانی ندانند که می‌توانند از طریق شکایت حقوق خود را پیگیری کنند.
بی‌توجهی ستاد ثبتنام به وضعیت اتباع خارجی
وعده وعیدها زیاد بود اما در حد همان حرف باقی ماند. با این حال، مسئولانی از آموزشوپرورش مسئولیت خود را در حیطه کاریشان انجام داده‌اند. رضوان حکیم‌زاده، معاون آموزش ابتدایی آموزشوپرورش از تنها مسئولانی است که از همان ابتدا پیگیر وضعیت ثبتنام دانش‌آموزان افغان بوده است. او گفته است: «دانش‌آموزان اتباع خارجی باید با کارت حمایت تحصیلی همانند سایر دانش‌آموزان در مدارس ثبتنام شوند و آموزشوپرورش موظف است اتباع خارجی و دانش‌آموزانی را که مدارک هویتی ندارند با داشتن کارت حمایت تحصیلی ثبتنام کند و جلساتی را نیز در این رابطه با وزارت کشور برگزار کرده‌ایم.»
معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزشوپرورش در همین میان درباره وضعیت نظارت بر ثبتنام این دانش‌آموزان به «وقایع‌اتفاقیه» می‌گوید: «طبق دستورالعملی که ستاد ثبتنام آموزشوپرورش با همکاری معاونت متوسطه صادر کرده‌اند، مسئولیت اشکالات و ناهماهنگی‌ها بر عهده آنهاست و وجهی که مدارس از دانش‌آموزان می‌گیرند زیر نظر معاونت ابتدایی نیست. کاری که ما کردیم این بود که دانش‌آموزان اتباع خارجی بتوانند در تمام مدارس در استان‌ها ثبتنام شوند. » با وجود این بسیاری از دانش‌آموزان افغان هستند که به خاطر وضعیت برخورد و همچنین شهریه‌های بالا نتوانسته‌اند ثبتنام کنند و از تحصیل جا مانده‌‌اند. او در ادامه می‌گوید: «از آنجایی که وضعیت ثبت‌نام‌ها بر عهده ستاد ثبتنام است و از وظایف ما خارج است نمی‌توانم مشکلات را رد یا تأیید کنم و گزارشی در این خصوص به ما نرسیده است. »
حکیم‌زاده درباره ابلاغیه مخصوص به اتباع خارجی نیز گفته است: «در تاریخ 19 تیرماه امسال ابلاغیه ثبتنام دانش‌آموزان فاقد مدارک هویتی صادر شد و استفاده از کارت حمایت تحصیلی برای ثبتنام دانش‌آموزان اتباع تعیین شد. بر‌اساس ضوابط، اتباع خارجی از طریق صدور کارت حمایت تحصیلی در مدارس ثبتنام می‌شوند و شرایط ثبتنام آنها مانند دانش‌آموزان داخل کشور است. » او در ادامه گفته است: «بر اساس دستور رهبر معظم انقلاب مبنی بر تحصیل تمام دانش‌آموزان حتی دانش‌آموزان اتباع فاقد مدارک هویتی باید در مدارس ثبتنام شوند و اقدامات لازم در آموزشوپرورش انجام شده تا دانش‌آموزان از تحصیل باز نمانند. »
معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزشوپرورش همچنین درباره ثبتنام از دانش‌آموزان اتباع به شرط دریافت پول گفته است: «ثبتنام دانش‌آموزان در مدارس دولتی رایگان است و مدارس اجازه دریافت پول هنگام ثبتنام را ندارند و دانش‌آموزان اتباع نیز بعد از صدور برگه هویت تحصیلی از فرمانداری‌ها امکان ثبتنام در مدارس را داشته و سعی می‌کنیم پوشش تحصیلی برای تمامی دانش‌آموزان لحاظ شود. »
