چه عواملی احتمال انتقال اچ‌آی‌وی را افزایش می‌دهند؟

چند عامل خطر ابتلا به اچ‌آی‌وی را بیشتر می‌کند:

• احتمال انتقال ویروس از مرد مبتلا به زن غیرمبتلا بیشتر از احتمال انتقال از زن مبتلا به مرد غیرمبتلاست. از آنجا که در دختران جوان و کم‌سن، هنوز دستگاه تناسلی رشد کافی نداشته، احتمال صدمه‌خوردن، خراشیدگی، خون‌ریزی و انتقال اچ‌آی‌وی و بیماری‌های آمیزشی بیشتر است.
• در تماس‌های جنسی از طریق مقعد، خطر انتقال ویروس بیشتر از تماس‌های جنسی معمول است. زیرا:
  • ناحیهٔ انتهایی روده، پیش از مقعد، شکننده بوده و در تماس‌های مقعدی احتمال آسیب‌پذیری، صدمه و پارگی آن بیشتر است.
  • ناحیهٔ انتهایی روده بسیار آلوده است. تعداد زیادی از سلول‌های دفاعی بدن، لنفوسیت، در آن وجود دارد. این سلول‌های دفاعی گیرنده‌هایی دارند که ویروس‌ها، از جمله ویروس اچ‌آی‌وی، به آن می‌چسبند. بعد از چسبیدن ویروس به این سلول‌های دفاعی، آن‌ها به راحتی وارد سلول‌های فوق شده و به‌سرعت تکثیر می‌شوند و سلول‌های دفاعی را از بین می‌برند.
• وجود شرکای جنسی متعدد و روابط جنسی پرخطر، تغییر پی‌درپی شرکای جنسی و نیز تماس جنسی با افرادی که شرکای جنسی متعدد دارند، احتمال آلودگی را افزایش می‌دهد.
• در تماس جنسی با خشونت یا اجبار نیز احتمال انتقال افزایش می‌یابد.
• یکی از عوامل مهمی که در میزان انتقال ویروس به شریک جنسی بسیار تأثیرگذار است، مرحلهٔ بیماری در فرد مبتلاست. در مرحلهٔ حاد اولیه بیماری و همین طور در مرحلهٔ پیشرفته، مقدار ویروس در بدن مبتلا در بالاترین حد است. هر چه میزان ویروس در بدن بیشتر باشد، احتمال انتقال هم بیشتر می‌شود؛ پس در شرایط مصرف داروهای ضدویروسی که باعث پایین‌آمدن میزان ویروس در بدن می‌شود، احتمال انتقال کم‌تر خواهد بود. این نکته در پیشگیری از انتقال بیماری از مادر مبتلا به فرزند اهمیت دارد و زنان باردار، در صورت ابتلا به اچ‌آی‌وی، حتماٌ باید داروهای ضد ویروسی مصرف کنند.
• تماس‌های جنسی در دوران قاعدگی، خطر انتقال اچ‌آی‌وی و برخی از انواع بیماری‌های آمیزشی را بیشتر می‌کند.
• وجود عفونت‌های آمیزشی مثل سوزاک و کلامیدیا، احتمال آلودگی به اچ‌آی‌وی را در تماس جنسی 3 الی 5 برابر افزایش می‌دهد. این در حالی است که وجود عفونت‌های زخم‌دار در دستگاه تناسلی، خطر آلودگی را 5 الی 10 برابر افزایش می‌دهد.
• مصرف مواد مخدر، مثل هروئین و تریاک، مواد توهّم‌زا، مثل حشیش و علف، مشروبات الکلی، اکستاسی و مواد محرک آمفتامینی، مثل شیشه، باعث اختلال در درک و فهم شده، قدرت تصمیم‌گیری مناسب را از انسان می‌گیرند. هنگامی که عقل و درک انسان مختل شود و نتواند به درستی تصمیم بگیرد، ممکن است رفتارهای پرخطری مانند انجام یک رابطهٔ جنسی بی‌محابا و بدون کاندوم انجام دهد و در معرض ابتلا به اچ‌آی‌وی قرار گیرد.