دکتر سیدحسین فخرایی، فوقتخصص نوزادان
دندان درآوردن معمولا از چهار تا هفت ماهگی شروع میشود. دو دندان جلوی پایین معمولا ابتدا ظاهر میشوند. حدود چهار تا هشت هفته بعد، چهار دندان بالایی و حدود یک ماه بعد، دو پیشین پایینی رشد میکنند. بعد اولین دندان آسیا درمیآید و به دنبال آن دندان نیش ظاهر میشود ولی اگر شیرخوار شما در این سنین هنوز دندان درنیاورده است به مفهوم وجود بیماری و مشکل نیست.
دندان درآوردن گاهی باعث تحریکپذیری، گریه، تب با درجه پایین، افزایش ترشح بزاق و تمایل به جویدن اجسام سفت در شیرخوار میشود. بیشتر مواقع لثه اطراف دندانهای جدید متورم و دردناک میشود. برای رفع این مشکل، میتوانید به آرامی لثههای او را با یک یا دو انگشت تمیز ماساژ دهید. استفاده از حلقههای دندانگیر نیز مفید است ولی این حلقهها باید از پلاستیک نرم ساخته شده باشند. تسکیندهندههای درد و مواد دارویی که در موضع استفاده میشوند، مفید و ضروری نیستند و از طرفی چند دقیقه بعد از دهان شسته میشوند و اثر آنها از بین میرود. اگر شیرخوار بدحال است یا تب بالا (بیشتر از 5/38 درجه سانتیگراد) دارد، احتمالا مربوط به دندان درآوردن نیست و بهتر است با متخصص کودکان مشورت کنید.
برای جلوگیری از پوسیدگی دندانها، هرگز اجازه ندهید شیرخوار در حال نوشیدن شیر با بطری به خواب برود (چه در روز و چه در شب). با این عمل، از باقی ماندن شیر در اطراف دندانها جلوگیری میشود و زمینه پوسیدگی دندانها از بین میرود.
برای تمیز کردن دندانهای شیرخوار، میتوانید با یک گاز یا پارچه تمیز مرطوب در انتهای روز دندانها را با ملایمت تمیز کنید.
استفاده از تاب و پارک کودک
موقعی که کودک شما درد دارد یا محل رویش دندانش می خارد و بی قرار است گاهی استفاده از تاب مخصوص میتواند باعث آرامش شیرخوار شود ولی باید توجه داشته باشید تا زمانی که فرزند شما نمیتواند بدون کمک بنشیند (معمولا بین هفت تا نه ماهگی) او را روی صندلی تاب قرار ندهید. فقط از تابهایی که محکم روی زمین قرار میگیرند و ایمن هستند استفاده کنید. از تاب بیشتر از نیم ساعت و دو بار در روز استفاده نکنید. این وسیله اگرچه ممکن است باعث آرام کردن شیرخوار بشود اما هرگز جای توجه و محبت شما را نخواهد گرفت. همواره با یک نوار مطمئن فرزند خود را روی تاب ببندید تا ایمن بماند.
زمانی که شیرخوار شروع به حرکت میکند، میتوانید از پارک مخصوص کودک برای نگهداری او استفاده کنید. حتی قبل از اینکه کودک بتواند بخزد یا راه برود، این محفظه میتواند در داخل یا خارج اتاق یا زمانی که گهواره او در دسترس نیست، از فرزند شما محافظت کند. پارک شیرخوار را هرگز در سطوح شیبدار قرار ندهید، چون ممکن است حرکت کودک باعث واژگون شدن آن و آسیب به کودک شود.
منبع مقاله: هفته نامه سلامت