تاریخ خبر :1394/01/23-نخستین همایش و نمایشگاه تخصصی سوغات ملی ایران از امروز – 23 فروردین – به مدت سه روز در مرکز همایش‌های برج میلاد شروع به کار کرد.
به گزارش خبرنگار صنایع دستی ایسنا، معاونت صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی در این همایش در حوزه سوغات ملی بیان کرد: به طور کلی دو نوع حوزه‌های سوغاتی زیارتی و خاطره‌ای کم کار کردیم و فقر نظری و نگرشی در این حوزه به شدت مشهود است و تا زمانی که این فقر زدوده نشود، فعالیت‌های ما تالیفی نخواهد بود.
بهمن نامور مطلق ادامه داد: زمانی می‌توانیم این کار را انجام دهیم که به تالیف سوغات ملی و انواع آن در این حوزه بپردازیم. بخشی از سوغات و شبیه به آن مربوط به حوزه فرهنگی است که باید در آن به بازنگری در بخش نظری، اقتصادی و عملی بپردازیم. امیدوارم این نشست به حوزه سوغات کمک کند تا در آینده یکی از کشورهای مولف و بهره بردار در این حوزه باشیم.
او افزود: صنعت سوغات چند بخشی است؛ بخشی از آن به گردشگری مرتبط و از طرفی به صنعت صنایع دستی و صنایع دیگر مربوط می‌شود؛ پس اندیشیدن در این حوزه به تامل میان‌بخشی نیاز دارد، به ویژه با وضعیتی که گردشگری داخلی و خارجی پیدا می‌کند نیازمند پژوهش و سرمایه‌گذاری جدی در این حوزه هستیم.
نامورمطلق بیان کرد: بدون نگاه به سوغات، صنایع دستی و گردشگری ما ناقص خواهد بود و بخش بزرگی از آن به هر دو مربوط می‌شود. سوغات فرهنگی یک رابطه است و خرید آن ایجاد ارتباط با گردشگر، محیط و مردمی که گردشگرپذیر هستند می‌کند. اقتصاد در کشور آمریکا در یک سال بیش از 17 میلیارد دلار گردش مالی سوغاتی داشته است و بیش از 30 هزار فروشگاه فعال در این حوزه در آمریکا وجود دارد. در اروپا هم وضعیت به همین شکل است.
معاون صنایع دستی گفت: اگر بخواهیم سوغات را تقسیم‌بندی کنیم، می‌توان آن را به اشکال مختلف دسته‌بندی کرد. اما تقسیم بندی کلان این است که آن را به سوغات خاطره‌ای و هدیه‌ای تقسیم کنیم که هر کدام دو حیطه مختلف و دو نوع هدف‌گذاری متفاوت دارند. اگر در بخش‌های نظری اندیشیده نشود، بخش‌های علمی دچار مشکل می‌شود.
او اضافه کرد: سوغات خاطره‌ای را گردشگر برای یادآوری سفرش می‌خرد. در واقع هدیه‌ای به خود گردشگر است تا تجربه‌ای که از آن سفر داشته را در حافظه نگه دارد و ما به شدت نیازمند پژوهش و سرمایه‌گذاری در این بخش هستیم. بدون نگاه به سوغات، صنایع دستی و گردشگری ما ناقص خواهد بود. دو گونه هدف‌گذاری سوغاتی داریم که باید خودمان را برای هردو آماده کنیم، اما متاسفانه می‌بینیم که کشور ما آمادگی چنین چیزی را ندارد. مثلا برای برج ایفل صد مدل شی تولید می‌کنند، از جاسوئیچی گرفته تا اشیای دیگر؛ اما در اصفهان با وجود این همه بنای تاریخی و یادگاری چه تعداد سوغات خاطره‌ای تولید کرده‌ایم؟
معاون صنایع‌دستی با بیان اینکه ما در زمینه سوغات خاطره‌ای فعال نبودیم در حالیکه ظرفیت‌های بسیاری در این زمینه داشته‌ایم، گفت: البته معاونت صنایع دستی برنامه‌هایی در این زمینه برای آینده در نظر گرفته است. گرچه سوغات تنها صنایع دستی نیست و ما سوغات خوراکی هم داریم.
وی اظهار کرد: بحث‌هایی هم درباره خرید داریم. طی تحقیقات انجام شده دو نوع خرید هیجان انگیز و برنامه‌ریزی شده داریم؛ بسیاری به منظور خرید به کشوری دیگر سفر می‌کنند و بسیاری هم مثل کشور ترکیه گردشگران را به کارگاه‌های تولیدی می‌برند تا به خرید راغب شوند.
نامورمطلق گفت: البته خرید هم دو گونه است؛ یکی براساس نیاز یا میل به زیباشناسی که سه کنش تولید، فروش و خرید را به همراه دارد که هر کدام قابل تامل هستند و بر سوغات و تجارت آن تاثیر عمیق دارند. یکی از مشکلات سوغات ما بحث توزیع است، از طرفی تولید نسبتا خوبی داریم و برخلاف آن چیزی که فکر می‌شود قیمت‌ها نیز ارزان می‌شود.
او افزود: اگر بتوانیم شبکه‌های توزیع خوبی را راه‌اندازی کنیم، نصف مشکل سوغات زیارتی ما حل می‌شود.
در ادامه این همایش مدیرعامل شرکت توسعه ایران‌گردی و جهان‌گردی نیز بیان کرد: برگزاری چنین همایشی در آغاز سالی که مقام معظم رهبری آن را سال «دولت، ملت، همدلی و هم‌زبانی» نامگذاری کرده‌اند، در راستای اقتصاد مقاومتی و پویایی اقتصادی خانوار نقش بسزایی داشته باشد. این نمایشگاه فرصت بی‌نظیری برای اقتصاد مقاومتی فراهم می‌کند.
سیدعلی آقازاده ادامه داد: رشد گردشگری به واسطه تاثیرات چند جانبه خود توان و نیرویی ایجاد خواهد کرد که برای تاثیرات گردشگری پایدار باید برنامه‌ریزی اصولی داشته باشیم. با توجه به جاذبه‌های تاریخی، مذهبی و تمدن چند هزار ساله کشورمان و همچنین میراث فرهنگی و صنایع‌دستی که ریشه در فرهنگ و تمدن کشور ما دارد، نیازمند تدوین یک برنامه جامع هستیم و این همایش می‌تواند سرآغازی برای شناسایی و معرفی سوغات کشورمان باشد.
در ادامه این همایش سعید شیرکوند، معاون سرمایه‌گذاری و برنامه‌ریزی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری بیان کرد: از سال 53 قیمت نفت جهش صعودی داشت و این موجب شد درآمد نفتی در ایران زیاد شود و دولت ما خودش را در حوزه اقتصاد بی‌نیاز از حوزه‌های دیگر بداند. از چهل سال قبل هرچه پیش رفته‌ایم، بخش‌های دیگر آسیب بسیاری دیده‌اند. چرا تحریم‌های اقتصادی برای ما اهمیت دارد، چون از سال 53 اتفاق بزرگ اقتصاد نفتی و افزایش قیمت آن از بشکه‌ای سه دلار به 13 دلار رسید به یک‌باره 14 برابر افزایش داشت.
او ادامه داد: در آن زمان دولت وقت توانست خزانه خود را از درآمد نفتی پر کند و هرجا که می‌تواند از پول نفت خرج کند. به همین دلیل اقتصاد منحصر به درآمدهای نفتی شد و صاحب‌نظران اقتصادی درباره آن بسیار بحث کردند که درآمد نفتی نعمت است یا نغمت.
شیرکوند بیان کرد: این چنین شد که اقتصاد ما مشاهده کرد که یک دولت فربه بی‌نیاز از درآمدهای دیگر شکل گرفته است. یعنی بخش‌های دیگر اقتصادی عمل نمی‌کردند. یعنی سودآوری در بخش‌های دیگر در نظر گرفته نشد و این تنها در بخش صنایع‌دستی نبود، بلکه در صنایع دستی از فولاد گرفته تا خودرو سازی برای دولت مهم نبود؛ زیرا پول نفت تزریق می‌شد.
او اضافه کرد: کلیدی‌ترین مباحث اقتصادی دنیا مالیات است، اما در کشور ما مالیات مهم نبوده است ما تشکیلات مالیاتی داریم و مجموعه دریافتی حقوقی که به پرسنل این سازمان داده می‌شود بیشتر از درآمدی است که دارد، زیرا چنین مساله‌ای مهم نیست.
شیرکوند گفت: اگر شاخص ارزیابی گردشگری ایران را هتل در نظر بگیریم، به جز مشهد و کیش این مورد در بقیه استان‌ها مورد توجه قرار نگرفته است چه برسد به اینکه توسعه پیدا کند. اگر گردشگری صورت بگیرد، صنایع دستی را از کشوری به کشور دیگر می‌برند؛ اما اگر کسی به کشور ما نیاید طبیعی است که این صنعت جایگاه خودش را از دست می‌دهد. ما معتقدیم که حتی انقلاب را هم باید صادر کنیم و خودمان را به رخ کشورهای دیگر بکشیم. یکی از این صنعت‌هایی که باید صادر کنیم صنایع دستی و سوغات است که عملا از حوزه صنعت درآمده‌اند و در آن بیزنس و صنعت‌گری هم دیده نمی‌شود چون صنعت برای خودش تعریفی دارد.
دبیرکل مجمع متخصصین ایران نیز در انتهای این همایش بیان کرد: به نظر من سازمان میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی باید حتما به وزارت تبدیل شوند. ما مخالف آن هستیم که معاون رئیس جمهور رئیس آن شود، زیرا مسئول این حوزه باید به پارلمان پاسخگو باشد. مهم نیست که دولت از این پیام ما استقبال کند، زیرا این کار باید عملی شود.
نصیرزاده ادامه داد: دلیلی ندارد مسئولان این سازمان بگویند چرا فلان کار انجام نشود، من به سازمانی که آقای شیرکوند را انتخاب کرده تبریک می‌گویم زیرا در حوزه اقتصاد مسلط هستم. اما سوال من از این شخص فرزانه این است چرا هرکس باید بگوید فلان کار بشود یا فلان کار نشود؟ این مردم هستند که باید بگویند و ما باید پاسخگو باشیم.
او ادامه داد: چرا باید درآمد ارزی مردم این کشور پایین باشد؟ 18 منطقه ژئوپولتیک در جهان داریم که یکی از آن مناطق خاورمیانه است و ایران نیز متروپل این منطقه است و 600 میلیون بازار مصرف در این منطقه وجود دارد.
نصیرزاده گفت: ما کشور مهمی هستیم و یکی از امپراطوری‌های مهم در گذشته بوده‌ایم. اما آیا درآمد ارزی هر فرد ایرانی از طریق توریست را افزایش داده‌ایم؟ ترکیه از ما در این زمینه جلوتر است، ما حتی توریسم اسلامی را هم نشناخته‌ایم.
