زیره کرمان

زیره یکی از بهترین سوغات کرمان است و در طب قدیم به آن «کمون» نیز گفته می‌شد. زادگاه اولیه آن کرمان است که نوع سیاه آن در آنجا پرورش پیدا کرده است. بیشتر در سواحل رودخانه‌ها می‌روید و زراعت آن به آب زیادی احتیاج ندارد. دارای رنگ‌های مختلفی از جمله سیاه، سفید، سبز، صورتی، زرد، قهوه‌ای و خاکستری است. بذر آن به دو شکل بیضی و دراز است. به طور کلی انواع زیره دارای یک اسانس روغنی فرار است که ترکیبی از چند ماده دارویی و موثر مثل تانن، رزین. صمع، نوعی الکل و کمی ترکیبات نیتروژن است. اروپاییان از آن به عنوان ادویه غذا استفاده می‌کنند. اگر به پنیر اضافه شود باعث افزایش قدرت نگهداری پنیر و خوشبو شدن پنیر می‌شود. یک نوع از زیره نیز به آن اضافه می‌شود که می‌تواند خاصیت لاغری داشته باشد. زیره با برخی از مواد غذایی ترکیب می‌شود و خواص جادویی از خود به جای می‌گذارد.
زیره گیاهی است علفی که ارتفاع آن به 40 سانتی‌متر می‌رسد. این گیاه انواع مختلفی شامل زیره سبز، سیاه و کوهی دارد.
میوه بیضی شکل این گیاه که بوی مطبوعی نیز دارد، به عنوان طعم‌دهنده غذاهای مختلف و انواع شیرینی‌ها و نان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. بعضی‌ها آن را به صورت درسته یا پودر شده روی میوه یا پنیر ریخته و میل می‌کنند که البته این زیره معمولا از نوع سیاه است.
زیره سبز و سیاه هر دو طبیعتی خیلی گرم و خشک دارند. زیره سرشار از ویتامین‌های B1، B2، B3، B9، C، E ، K و همچنین املاح معدنی مختلف مانند کلسیم، آهن، منیزیم، فسفر، پتاسیم و سدیم است.
زیره بادشکن و ضد نفخ است. رطوبت را برطرف می‌کند و تقویت‌کننده معده و کبد است. اشتها را تحریک می‌کند و باعث لاغری می‌شود. با تاثیر بر روی عصب معده جلوی سکسکه را می‌گیرد. ورم طحال را از بین می‌برد و اسهال را معالجه می‌کند. از طرفی درمان یبوست نیز هست. شیردهی را افزایش می‌دهد و چون دارای هورمون‌های جنسی است، میل جنسی را افزایش می‌دهد. روی میزان خونریزی و قطع خونریزی دوران قاعدگی تاثیر می‌گذارد. عرق را زیاد می‌کند و بوی بد آن را برطرف می‌کند و خاصیت ضدعفونی کننده و میکروب‌کشی دارد.
زیره از هر نوعی که باشد، تقویت‌کننده و نیرودهنده بدن بوده و این خاصیت با مخلوط‌شدن با عسل افزایش می‌یابد.
– زیره در درمان اختلالات گوارشی، ضعف عملکرد دستگاه گوارش، نفخ، بلع، دل‌پیچه‌کودکان و ترش‌کردن معده مؤثر است. در واقع مصرف آن باعث تقویت معده می‌شود. درضمن زیره قابض هم است.
– زیره خاصیت ادرارآوری دارد و همچنین تعریق بدن را بیشتر می‌کند.
– مصرف زیره برای ازدیاد شیر بانوان شیرده و همچنین باز کردن قاعدگی زنان جوان مفید است.
– اگر از ضعف اعصاب در رنج هستید، زیره مصرف کنید. می‌گویند زیره خاصیت ضدتشنجی هم دارد.
– بعضی‌ها توصیه می‌کنند برای برطرف کردن سکسکه زیره بخورید.
– به‌رغم تمام خواصی که زیره دارد اما باید توجه داشته باشید که در مصرف آن زیاده‌روی نکنید زیرا رنگ رخسار را زرد می‌کند.
اگر زیره را در ظرفی خیس کنید و با آب آن صورت خود را بشویید، رنگ صورتتان باز می‌شود. پودر زیره را با آب جوش مخلوط کنید و روی صورت خود بگذارید و نرمی و لطافت را به صورت خود هدیه بدهید. آب جوشانده آن خون بینی را بند می‌آورد، فقط کافی است کمی از آب را داخل سوراخ‌های بینی بریزد و پره‌ها را چند دقیقه نگه دارید و نگذارید بیرون بریزیند. اگر آب جوشیده آن را داخل چشم بچکانید، قرمزی چشم را برطرف می‌کند و مانع خونریزی رگ‌های داخل چشم می‌شود. ضدعفونت و ورم ملتهمه چشم است و از چسبندگی پلک‌ها جلوگیری می‌کند. قرقره کردن آب جوشانده آن در دهان، دندان درد را تسکین می‌دهد.