روستای خافتر در استان فارس،شهرستان جهرم،بخش خفر و دهستان راهکان قرار دارد مسافت این روستا تا شیراز(مرکز استان فارس) 136کیلومتر، شهر جهرم 56 کیلومتر و 36 کیلومتر نیز تا شهر باب انار(مرکز بخش خفر) میباشد.
موقعیت جغرافیایی روستا در استان فارس
خافتر درسمت جنوبی شیراز، شمال غربی جهرم، غرب شهرستان فسا و درشرق شهرستان فیروزآباد قرار دارد.
موقعیت جغرافیایی روستا در بخش خفر و دهستان راهکان
دهستان راهکان جنوبی ترین دهستان بخش خفر میباشد که ازسمت غرب به بخش میمند (شهرستان فیروزآباد) متصل شده وبخش سیمکان شهرستان جهرم درجنوب غربی دهستان راهکان میباشد،جنوب این دهستان کوه گرم ازسلسله جبال زاگرس، شمال راهکان کوه سپیدار و شهرستان فسا در سمت شرق روستا می باشد.
خافتر درجنوب دهستان راهکان قراردارد که کوه گرم ازطرف جنوب و رودخانه قره آقاچ از سمت شمال ان را احاطه کرده است و روستای سه چاه در جهت شرق روستا به فاصله6 کیلومتر،روستای گریزان 3 کیلومتری غربی و همین طور روستای قالینی 9 کیلومتری غربی روستای خافتر قرار دارند.
شایان ذکر است که رودخانه قره اقاچ روستای خافتر و روستای تادوان( مرکز دهستان راهکان) را بهم متصل کره است وفاصله این دو روستا حدود10 کیلومتر می باشد که به علت عدم راه ارتباطی مناسب بین این دو روستا باید مسافت 25 کیلومتری را از خافتر پیمود تا به تادوان رسید. همچنین روستای فتح آباد در شمال شرقی خافتر قراردارد.
وقتی که از جهرم به سمت شیراز حرکت می کنیم، در45 کیلومتری محور ارتباطی جهرم، باب انار، شیراز بعداز عبور از پاسگاه انتظامی سنگرخوری، به راه ارتباطی فرعی روستای خافتر میرسیم که درجهت غرب محور ارتباطی جهرم، شیراز قراردارد ودر ابتدای این راه روستایی، تابلویی نصب شده که بیانگر مسافت 11 کیلومتری برای روستای خافتر می باشد.
شغل اکثر اهالی روستای خافتر
شغل اکثر اهالی روستای خافتر کشاورزی و دامداری است وآب مورد نیاز کشاورزان روستا از چشمه روستا(قنات) تامین میشود.
محصولات زراعی روستا گندم،جو،برنج،دانه های روغنی،کنجد،عدس و…میباشد و از محصولات باغی روستا می توان به مرکبات (پرتقال،لیموشیرین، لیموترش ، نارنگی،نارج)نخل بادام،گردو،سیب،انگور،انجیر،انار ودرختانی چون انار زیتون زردآلو، ازگیل و…اشاره کرد
از ویژگی های منحصر بفرد روستای خافتر وهمینطور بخش خفر آن است که درختان سردسیری وگرمسیری در کنار هم به ثمر می نشینند به عنوان مثال شما میتوانید درختان سردسیری گردو وانگور را درکنار درخت گرمسیری خرما دریک باغ درکنار هم مشاهده کنید که به خوبی رشد کرده و به ثمر نشسته است.
ولی به دلیل خشکسالی شدید درسالیان اخیر اکثرزمینهای کشاورزی روستا به صورت معطله(رهاشده)درآمده اند وبخش قابل توجهی از باغات روستا که از آب قنات مذکور، مشروب می شده اند متاسفانه به علت خشکسالی شدید خشکیده اند.
دامداران روستا نیز به دلیل کمبود آب وپوشش گیاهی کافی برای چرای دامهای خود به دلیل خشکسالی شکایت دارند
شایان ذکراست که قنات روستا نیز شدیدا به لایروبی احتیاج دارد تا بتواند آب بیشتری رادر اختیار مردم روستا قرار دهد.
پوشش گیاهی روستا
در رابطه با پوشش گیاهی روستا میتوان درختانی چون انجیر کوهی،گردوی کوهی،پسته وحشی(بنه)بادام کوهی(الوک) وگیاهانی چون آویشن، رزماری،پونه وپونه کوهی و… را نام برد.که این گیاهان عمدتا دردامنه کوه ودر تنگه های کوه گرم خافتر رشد می کند. همچنین می توان به گون و درخت سدر(کنار) اشاره کرد.
اماکن فرهنگی روستا
در رابطه با امکانات فرهنگی روستا می توان به دبستان شهید باهنر ، مدرسه راهنمایی دخترانه، مسجد ، وامامزاده حسین روستا اشاره کرد.
شایان ذکر است که دبستان روستا به علت فرسودگی ساختمان وکمبود لوازم کمک آموزشی وآزمایشگاهی نیازمند نوسازی وتجهیز می باشد.
همچنین مسجد وامامزاده ی محل نیز هرچندکه قابل استفاده می باشند ولی نیازمند تکمیل و تجهیز به امکاناتی چونان کتابخانه و… میباشد.
دانش آموزان دختر راهنمایی روستا وهمچنین دختران راهنمایی روستای همجوار(قالینی) در مدرسه ی راهنمایی دخترانه روستای خافتر تحصیل می کند. درحالی که دانش آموزان پسر راهنمایی روستا درآموزشگاه راهنمایی روستای قالینی مشغول تحصیل اند.که به علت کمبود تعداد دانش آموزان روستا، آموزشگاه روستا با آموزشگاه روستای قالینی ادغام شده است. که از علل آن می توان به مهاجرت روستاییان به شهر اشاره کرد.
شایان ذکراست که تعداد افراد تحصیل کرده در سطح روستا و تعداد دانشجویان روستا چشمگیر می باشد.
تاریخچه ی روستای خافتر
مردم روستای خافتر از گذشته تاکنون چند نقطه از نواحی روستا را برای سکونت خود انتخاب کرده اند که بعد از مدتی،به دلایلی،ناچار به تغییر آن شده اند… البته از اماکن مسکونی متروک روستا خرابه هایی بر جای مانده است که این اماکن وهمچنین محل مسکونی فعلی روستا فاصله چندانی نیز باهم ندارند.
به جز منطقه ای که هم اکنون مردم روستا در آن مستقرمیباشند،سه منطقه مسکونی متروک دیگر نیز درسطح روستا به چشم می خورد که ازعوامل جابجایی مردم بین این اماکن مسکونی،می توان به خشکسالی وبه تبع آن قحطی (که حتی موجب مهاجرت از روستا نیز شده)،بیماریهایی چون وبا وآنفولانزا،هجوم مارها به روستا و ازدیادجمعیت،نیاز به زمینهای مناسب بیشتر برای ساختمان سازی و… را میتوان نام برد.
بنا به گفته اهالی روستا به ویژه کهنسالان ابتدا روستای خافتر دردامنه کوه گرم درسمت جنوب شرقی امامزاده حسین روستا قرار داشته است (خرابه های این مکان موجود میباشد.)وجمعیت زیادی را در خود جای داده بوده که به گفته ی کهنسالان روستا بالغ بر400مرد جوان در آن زندگی می کرده اند. وعده ای(افراد مسن) آن مکان را به نام خاور زمین می شناسند.
بعد ازمدتی به علت خشکسالی،قحطی، هجوم مارها و بیماریها،مردم از این منطقه فرار کرده وحتی از روستا خارج شده اند. به گفته برخی از اهالی حتی عده ای به کربلا و مشهد الرضا مهاجرت کرده و در آنجا ساکن شده اند.
بعد از گذشت مدتی که وضعیت روستا به حالت طبیعی خود باز میگردد عده ای ازمردم که از خشکسالی و قحطی جان سالم به در برده بوده و از روستا مهاجرت کرده بودند،به روستا بازگشته و روی تپه ای که بین مردم به قلعه کهنه معروف است ساختمان سازی کرده،اطراف این تپه را دیوار کشیده و 4قلعه را در 4 سوی آن ساخته ودر آنجا زندگی می کرده اند.
با گذشت زمان و افزایش جمعیت روستا،به علت کمبود فضای کافی برای ساختمان سازی مردم روستا تصمیم به نقل مکان می گیرند و به نقطه ای دیگر از روستا رفته و در آنجا که باز هم بین مردم به قلعه کهنه مشهور است رفته ودر آنجا سکنی می گزینند که البته دور آن منطقه نیز دیوار وقلعه سازی می کنند.
مردم سالیان زیادی در این مکان ساکن بوده اند ولی بعد از چندی (بابغ بر30سال پیش)،به علت عدم فضای کافی برای گسترش روستا باز هم تصمیم به نقل مکان گرفته،و درمکان فعلی روستا ساکن می شوند. شایان ذکر است منطقه ای که هم اکنون روستا درآن مستقر است،می تواند گنجایش رشد چند برابری جمعیت روستا را داشته باشد و فضای مناسب و کافی را برای گسترش روستای خافتر در اختیار اهالی قرار دهد.
خافتر در لغتنامه دهخدا
خافتر.[تَ] (اِخ) دهى است از دهستان گوکان، بخش خفر، شهرستان جهرم. واقع در 20 هزارگزى جنوب خاور باب انار و 6 هزارگزى جنوب راه فرعى خفر به گوکان. ناحیه‌اى است کوهستانى و گرمسیرى و مالاریائى داراى 177 تن سکنه که مذهبشان شیعه و زبانشان فارسى است. آب آنجا از چشمه و محصولات آن غلات و خرما و مرکبات است. شغل اهالى زراعت و باغ‌دارى و راه مالرو میباشد. (از فرهنگ جغرافیائى ایران ج7). قریه‌اى است در چهار فرسنگ و نیم میانه جنوب و مشرق شهر خفر. (فارسنامه).
