درخت سیب یکی از قدیمیترین درختها است که در بسیاری از نقاط جهان به عنوان درخت میوهدار کاشته و پرورش مییابد. منشاء سیب به عصر آهن برمیگردد و قرنهاست که از خوردن آن لذت برده میشود.
سیب در انگلیسی اَپل (apple) نام دارد که از کلمه قدیمی انگلیسی aeppel مشتق شده است. سیب میوهای است که نه تنها برای طعم شیرین آن بلکه به جهت ارزش تغذیهای خود در سراسر جهان پرورش داده شده و مصرف میشود.
مصرف سیب به خفیف ساختن بیماری قلبی کمک کرده و همچنین کمک بسیاری به کنترل وزن میکند. صدها نوع گونهی مختلف از آن در سرتاسر جهان وجود دارد که یا به صورت تازه مصرف میشوند و یا در کیکهای سیب مورد استفاده قرار میگیرند، از آن آب میوه، ژله، مربا و محصولات لذیذ و دهان آب انداز بسیاری تهیه میشود.
منشاء این میوه
باستان شناسان بر بقایای کربونیزهی سیب متعلق به عصر آهن در چند دریاچه ماقبل تاریخ سوئیس به طور تصادفی برخورد کردهاند. آنها همچنین به مدرکی برخورد کردند که تأکید میکرد سیب توسط مردم عصر حجر نیز مصرف میشده است. اعتقاد بر این است که درخت سیب قدیمیترین درخت در جهان بوده که پرورش داده میشده است، با این حال منشاء دقیق آن ناشناخته میباشد. بعضی مورخان بر این باورند که درختان سیب برای نخستین بار توسط رومیان کاشته و پرورش مییافت و منشاء این میوه میتواند به جنوب غربی آسیا کشیده شود. در حالی که از سوی دیگر، بعضی بر این باورند که سیب از قزاقستان در جنوب آسیای مرکزی سرچشمه گرفته است.
در قرن سیزدهم قبل از میلاد، رامسس دوم (فرعون مصر) دستور کاشت سیب در منطقه دلتای نیل را صادر کرد. علاوه بر این، سیب همچنین در سراسر منطقه دره راین پرورش داده میشد و حدود 35 گونهی مختلف از سیب در پایان قرن یکم میلادی پرورش داده میشدند. زمانی که مهاجران انگلیسی در دههی 1600 به ایالات متحده آمدند، تنها توانستند گونهی سیب وحشی (crab apple) را پیدا کنند. آنها همچنین متوجه شدند که باغها تعداد کمتری میوه تولید میکردند به این دلیل که تعداد زنبور عسل در آنجا کمتر بود. از اینرو، در اوایل 1622 محمولهای از قلمههای درخت سیب، دانه و کندوی زنبور عسل از سرتاسر انگلستان به آمریکا فرستاده شد. هنگامی که محموله به مقصد رسید، مهاجران انگلیسی بلافاصله شروع به کاشت و احداث باغهای سیب کردند.
مورخان همچنین از مردی با نام ویلیام بلک استون سخن میگویند، که یک کیسه دانه سیب همراه با خود از اروپا به ماساچوست، ایالات متحده آورد. معروف است که او باغهایی از سیب را در بکون هیل در بوستون و همچنین رود آیلند احداث نمود. در سال 1632، جان وینتروپ اولین فرماندار مستعمره نشین خلیج ماساچوست، جزیره کونانتس در بندر بوستون را به عنوان هدیه دریافت کرد. در پاسخ به این هدیهی سخاوتمندانه، جان قول داد که در این جزیره یک باغ سیب بوجود آورد و همچنین قول داد که یک پنجم میوههای تولید شده را هر ساله به هر کسی که فرماندار باشد، هدیه دهد. تا پیش از دههی 1640، باغهای سیب در سرتاسر ایالات متحده به خوبی بوجود آمدند.
نخستین فروشگاه و نمایشگاه تجاری درخت سیب با نام نهالستان شاهزاده ویلیام توسط شاهزاده رابرت در سال 1737 در ایالات متحده افتتاح شد. این نمایشگاه یا نهالستان شامل انواع عجیب و غریب گیاهان و درختانی بود که از سرتاسر جهان گردآوری شده بودند و این مکان یک نهالستان باارزش به حساب میآمد. در سال 1775، انگلیسیهایی (زمان جنگ انقلابی) که لانگ آیلند، نیویورک را اشغال ساخته بودند، این نهالستان را بسیار ستوده به طوری که حتی پیشتر رفته و گارد مسلحی را جهت محافظت از آن منصوب کردند. علاوه بر این، در سال 1789، جورج واشنگتن (اولین رئیس جمهور آمریکا) همراه با معاون رئیس جمهور، و گروهی دیگر، از نهالستان و نمایشگاه شاهزاده ویلیام دیدن کردند. با این حال، این باغ نظر جورج واشنگتن را به خود جلب نکرده و او عنوان داشت که درختچهها در این نهالستان ناچیز و تعداد گلها کم بودند.
علاوه بر آن افسانهای با نام «جانی آپلیسد» وجود دارد که نزد آمریکاییها بسیار گرانقدر است. نام واقعی قهرمان مردمی، کشاورزی با نام چامپمن (1845-1774) بود که آرزوی او کاشت مقدار زیادی سیب بوده به طوری که هیچ کسی سر گرسنه بر زمین نگذارد. او جهت تحقق آرزوی خود، از یک زمین به باغهای کاشت سیب دیگر سفر کرده و معتقد بود که تقریباً 10000 مایل مربع از کشور مرزی را سفر کرده است. او دانههای سیب را خشک کرده و آنها را در کیسههایی میگذاشت و به رهگذرانی که ( در راه رفتن به غرب) ملاقات میکرد، میداد. او تمام عمر خود را تا زمان مرگ در سال 1845 به «آرمان سیب» اختصاص داد.
در اوایل قرن بیستم، مرد دیگری با نام سیدنی بابسون نیز زندگی خود را به کاشت باغ سیب اختصاص داده بود. در سال 1960، او به عنوان «باغدار سال» نائل شد. تا پیش از سال 2004، 130 میلیارد پوند سیب در سراسر 91 کشور جهان با پوشش بیش از 13 میلیون جریب زمین، همراه با 35 ایالت از ایالات متحده سیبی به ارزش 76ر1 میلیارد دلار تولید میکردند. امروزه، سیب گستردهترین درخت میوهای است که در جهان پرورش داده میشود به طوری که چین به عنوان بزرگترین تولید کننده بوده و به دنبال آن ایالات متحده در مقام دوم قرار دارد. برخی از دیگر تولید کنندگان پیشرو آن ایران، ایتالیا، فرانسه و ترکیه را شامل میشود.
سیب از آسمان به زمین نیامده است و به عبارتی بیرنج و زحمت بدست نمیآید. بسیاری از گذشتگان زحمت زیادی را جهت پرورش و کاشت باغهای سیب متحمل شدهاند، تنها به این خاطر که امروز ما بتوانیم از این میوهی شگفت انگیز لذت برده و نوش جان کنیم. خوشبختانه، ما تمام تلاشها و زحمات آنها را به یاد داشته و مرتبهی بعد که یک سیب را میخوریم ستایش و قدردانی خود را نسبت به آنها ابراز خواهیم کرد.