این روستا که با نام دهنو غلویی معروف بوده بعد ها با توجه به این که در مرکز دهستان دهنو قرار گرفته است به دهنو مرکزی تغییر نام پیدا کرد و جمعیتی بالغ بر 1000نفر دارد و از دو طایفه غلویی و مختاری تشکیل گردیده است .
سوابق تاریخی این روستا بسیار زیاد می باشد . این روستا در زمان قبل از انقلاب و حتی اوایل دهه 60 یک بازار بزرگ و قدیمی داشته که محل داد و ستد کل منطقه و مناطق دیگر و حتی سایر شهرستان ها از جمله یاسوج هم بوده است . قنات دهنو مرکزی هم قدیمی و تاریخی بوده و تل برج دهنو مرکزی هم بنت ملی رویده اولین مسجد در شهرستان رستم به نام مسجد صاحب الزمان در دهنو مرکزی احداث گردد.
اولین مدرسه در روستای دهنو مرکزی احداث گردید. همچنین اولین کارخانه برنج کوبی نیز در دهه40 در این روستا بوجود آمد. هیات عزاداری حضرت قاسم (ع) این روستا جزء اولین هیاتهای شهرستان بوده . این روستا دارای موذن های زیادی هم بوده که از سر شناسترین آنها مرحوم تفرقه نوایی ،مرحوم مشهدی ماندنی دانشپور و در سال های اخیر جوانانی به نامهای حامد مرادی ، ابو الحسن مرادی بوده که قاری ممتاز قران هم می باشد
اولین نوحه خوان این روستا هم کسی نیست جز ابراهیم دهقانیان
این روستا دارای کد خدا های هم هست که من اینجا به دوتا از آنها اشاره می کنم مرحوم حاج یدالله دهقان و مرحوم مشهدی خسرو دهقانیان
و بزرگانی هم به نامهای مرحوم حسین قلی علی پور و مرحوم حاج خداخواست دهقانیان پیشگامان دینی و مذهبی روستا بودند که کار های مذهبی این دو نفر مثل نذر و زکات دادن و بر پا کردن مراسمات مذهبی آنها زبانزده بوده است
در قبل از انقلاب و تا اوایل دهه60 توسط حاج اله قلی علی پور روحانی این روستا دعوت می شد و بعد از آن توسط مشهدی بندر دهقانیان این کار صورت می گرفت
این روستا یک حمام عمومی نیز داشته که بعد ها تخریب و به جای آن خانه عالم ساخته شده است . در این روستا عمل وقف هم زیاد انجام می گرفته که از جمله وقفهای آن وقف زمین مسجد توسط مرحوم مشهدی خسرو و مرحوم مشهدی کاووس و مرحوم حاج ستار دهقانیان بوده و زمین حمام عمومی هم توسط مرحوم مشهدی جان احمد دهقانیان وقف گردیده .
در این روستا امامزاده میر احمد که از نودگان حضرت علی (ع) می باشد قرار گرفته که محل زیارت افراد منطقه و شهرستان های هم جوار می باشد .
روحانیون زیادی در این روستا به تبلیغ دینی می پرداختند که از مهمترین آنها مرحوم شیخ عباس شریف بوده است . افراد مومن و با تقوایی در مسجد دهنو مرکزی همیشه حضور داشتند که در حال حاضر در قید حیات نیستند افرادی به نام های مرحوم سید محمد جعفر محمدی ، مرحوم قاید شیر خان مرادی ، مرحوم مشهدی ماندنی دهقانی ، مرحوم مشهدی ماندنی دانشپور و مشهدی حسن دهقانیان.
این روستا شاعری به نام مرحوم ملا حسین مرادی هم داشته که در سال 91فوت کردند در سطح شهرستان هم از این روستا افرادی در مسولیتهای مهم قرا گرفته اند که معروفترین آنها مهندس مهدی علی پور بخشدار مرکزی شهرستان فیروزاباد می باشد ومهندس نجاتی مدیر سابق مخابرات در ممسنی و رستم و اکنون مهندس مخابرات در اداره کل مخابرات فارس و شیخ ناصر یوسفی به عنوان قاضی درسطح شهرستان وعلی عباسی مسئول اتحادیه تعاونیهای ممسنی بوده است.
روستای دهنو مرکزی برحسب سلسله مراتب اداری – سیاسی در دهستان رستم 2 ، بخش رستم از توابع شهرستان رستم قرار گرفته است .
فاصله روستا تا دهنو مقیمی 1 کیلومتر و تاشهر نورآباد حدود 35 کیلومتر می باشد.
از لحاظ وضع طبیعی یک آبادی جلگه ای و ارتفاع متوسط آن 790 متر می باشد .
بر اساس مطالعات زمین شناسی کشور و بررسی نقشه ها احتمال زلزله خیزی در ایران روستای دهنوی مرکزی در منطقه با خسارت متوسط قرار گرفته و گویای 8 درجه مرکالی است که خسارت کمی را متوجه اهالی و ساکنین می نماید . با وجود سابقه زلزله در منطقه خسارت کمی تا جزئی خرابی داشته است ولی سابقه سیل در روستا گزارش نشده است .
این روستادربین دهنومقیمی،کوه قلمو،تخلدان آبگرم،امارات وکرم آباد قرارگرفته است.
منابع تامین آب آشامیدنی و کشاورزی روستا :
آب آشامیدنی روستا در سال 1356 لوله کشی صورت گرفته است . که از طریق یک حلقه چاه تامین می گردد . در سال 1383 روستا مجددا لوله کشی گرد
درآمد عمده اهالی روستا از دو فعالیت کشاورزی و دامداری می باشد که محصولات عمده کشاورزی روستا گندم و جو می باشد. در کل روستا حدود 1000 هکتار زمین کشاورزی وجود دارد . باغات روستا محدود و عمدتا اختصاص به ، پرتغال و لیمو دارد.
منابع عمده تامین آب کشاورزی روستا مربوط به 135 حلقه چاه و 1 رشته چشمه و قنات می باشد .
در مجموع در روستا حدود 400 راس دام سبک و 500 راس دام سنگین وجود دارد .
یده است . آب کشاورزی از طریق 130 تا 140 حلقه چاه انجام می گیرد .
شناخت و تعیین نحوه کاربری فضاهای موجود
به منظور بررسی کاربری فضاهای موجود روستا ، بر روی نقشه کاربری اراضی وضع موجود ، محدوده ای برای بافت روستا تعیین شده است . کل فضاهای قرار گرفته در این محدوده برابر با 156114 مترمربع میباشد، که این فضا شامل کلیه کاربریهای مسکونی، تجاری، آموزشی ، مذهبی و … است .
با توجه به مساحت روستا و جمعیت حال حاضر آن ،سرانه کاربریها،معادل 166 مترمربع میباشد،که جهت شناخت و تعیین کاربریها، در ذیل به بررسی هرکدام از آنها می پردازیم :
مسکونی :
کاربری مسکونی با مساحت 93661 مترمربع 60درصد از بافت روستا را بخود اختصاص داده است . با توجه به جمعیت سال 1383 ،سرانه کاربری مسکونی 6/99 مترمربع است .
تجاری :
مساحت این کاربری 1738 مترمربع باسرانه 8/1 مترمربع میباشد .
آموزشی :
در وضع موجود روستای موردمطالعه حدود 3278 مترمربع به فضاهای آموزشی اختصاص یافته است که سرانه آن معادل 5/3 مترمربع میباشد که 1/2 درصد کل روستا است .
مذهبی – فرهنگی :
مساحت فضاهای مذهبی – فرهنگی حدود 750 مترمربع با سرانه 8/0 مترمربع میباشد .
بهداشتی – درمانی :
فضاهای بهداشتی و درمانی روستا در وضع موجود حدود 552 مترمربع می باشد که سرانه آن معادل 6/0 مترمربع است .
تاسیسات و تجهیزات :
فضای تاسیسات و تجهیزات روستا در وضع موجود حدود 103 مترمربع می باشد که سرانه آن معادل 1/0 مترمربع است .
معابر :
شبکه معابر روستا ، مساحتی حدود 41792 مترمربع را با سرانه 4/44 مترمربع را اشغال نموده است که 8/26 درصد از بافت روستا را در بر گرفته است . در باره سلسله مراتب نقش و عملکرد هر یک از معابر ، در قسمتهای بعدی توضیحات لازم ارائه خواهد شد .
اراضی خالی :
با توجه به محدوده تعیین شده برای روستا مقداری اراضی خالی در محدوده قرار گرفته است . این اراضی در قسمتهای مختلف پراکنده بوده و حدود 5073 مترمربع مساحت داشته و 2/3 درصد از بافت را فرا گرفته است
جاده آسفالته و حریم :
در وضع موجود روستا حدود 3856 مترمربع با سرانه 1/4 مترمربع به جاده آسفالته و حریم آن اختصاص یافته است که این مقدار 5/2 درصد کل روستا را شامل میشود .
آبراهه – مسیل :
دروضع موجود روستای موردمطالعه حدود 5311 مترمربع به این فضااختصاص یافته است،که سرانه آن معادل6/5مترمربع میباشد که 4/3 درصد کل روستا است .
آب آشامیدنی :
آب آشامیدنی روستا در سال 1356 لوله کشی گردیده است . که بوسیله یک حلقه چاه تامین می گردد . در سال 1383 لوله کشی مجدد در روستا انجام گرفته است .
برق :
روستای موردمطالعه دارای شبکه برق میباشد، برق روستااز طریق شبکه سراسری تامین میگردد ، و تقریبا تمامی واحدهای مسکونی دارای برق میباشد ، نحوه قرارگیری تیرهای برق در روستا، مطابق با چگونگی معابر بوده و از پیچ و خمهای آن تبعیت کرده است ، که در زمان بهسازی روستا ، مشکلاتی ایجاد خواهد کرد .
فاضلاب :
تمامی فاضلاب روستا، اعم از فاضلاب ناشی از شستشو و دستشوئی ها توسط چاههای جذبی دفع می گردد ، و هیچ نوع شبکه دفع فاضلاب دیگری در روستا وجود ندارد ، که این امر باعث آلودگی آبهای زیرزمینی بدلیل بالا بودن سطح آب می گردد .
نحوه دفع آبهای سطحی روستا :
آبهای سطحی ناشی از بارندگی روستا ، با توجه به شیب عمومی و معابر روستا ، به اطراف روستاهدایت میشود . و سیستم خاصی برای دفع آبهای سطحی در روستا وجود ندارد.