نیمی از لوازم آرایش که جزو کالاهای سلامت‌محور محسوب می‌شود، از طریق قاچاق وارد کشور می‌شود و سهم گردش مالی آنها در کشور بنابر گفته‌های مسئولان سازمان غذا و دارو بیش از یک‌میلیارد دلار است. به همین منظور، رئیس هیات‌مدیره انجمن تولید‌کنندگان فراورده‌های شوینده، آرایشی و بهداشتی با اعلام پیشنهاد تغییر عرضه کالاهای آرایشی به سازمان غذا و دارو توسط انجمن تولید‌کنندگان فراورده‌های شوینده، آرایشی و بهداشتی اظهار کرده است: پیشنهاد کردیم تا داروخانه‌ها با خرید از توزیع‌کنندگان مجاز محصولات آرایشی در جهت کنترل بازار عرضه این کالا اقدام کنند.
به گزارش به نقل از آرمان، بر اساس آمارهای جدید و غیررسمی، ایران گوی سبقت را از عربستان ربوده و مقام اول استفاده از لوازم آرایشی و بهداشتی را در خاورمیانه به خود اختصاص داده است. برخلاف سایر آمارها که قرارگیری در رتبه نخست موجب شعف و شادمانی است، باید گفت رتبه نخست یا حتی دوم در استفاده از لوازم آرایش جای تاسف و تعجب دارد، زیرا این‌گونه لوازم که 50 تا 70درصد آنها به‌صورت قاچاق و تقلبی وارد کشور می‌شود، تبدیل به جزء جدایی‌ناپذیر زندگی زنان، دختران و حتی پسران ایرانی شده است. بر اساس گفته‌های معاون پیشین وزیر بهداشت و رئیس سازمان غذا و دارو، برآورد می‌شود 50درصد بازار آرایشی و بهداشتی کشور قاچاق باشد که عمده این محصولات تقلبی هستند. رسول دیناروند پیش‌تر با بیان اینکه موضوع قاچاق نه‌فقط در ایران، بلکه در سطح بین‌المللی حائز اهمیت است، گفت: سال‌هاست سازمان جهانی بهداشت در این موضوع وارد شده و پیگیری می‌کند و جلسات متعددی با حضور کشورهای عضو برگزار شده تا راه‌های مبارزه با قاچاق کالاهای سلامت را مشخص کنند. او افزود: گاهی اوقات علت بروز قاچاق و تقلب ناشی از ضعف دسترسی مردم به کالاهای اصیل و مجاز و گاهی اوقات ناشی از مسائل مالی و اقتصادی و برای سودجویی قاچاقچیان است.
همچنین براساس گزارش‌های انجمن واردکنندگان لوازم آرایشی و بهداشتی کشور، سالانه 2.1 میلیارددلار پول، صرف واردات لوازم آرایش می‌شود. بازار لوازم آرایش در ایران بسیار سودآور است، زیرا مطابق گزارش‌های انجمن واردکنندگان لوازم آرایشی و بهداشتی کشور حدود 70درصد واردات لوازم آرایشی به ایران از طریق قاچاق انجام می‌شود و باید گفت که حداقل 30درصد از این مواد تقلبی بوده و هیچ‌گونه استانداردی در تولید، حمل و توزیع آنها رعایت نشده است، در حالی که 15میلیون نفر در ایران مصرف‌کننده چنین لوازمی بوده و سلامت خود را با استفاده از آنها به مخاطره می‌اندازند. با این وجود، دبیر انجمن صنایع شوینده، بهداشتی و آرایشی ایران نیز اخیرا از کاهش سهم قاچاق اقلام آرایشی و افزایش سه‌برابری واردات رسمی آن خبر داده است. جمشید فروزش با اشاره به سهم 35درصدی تولید داخل در بازار لوازم آرایشی افزود: در سال‌های گذشته تنها 10درصد مابقی، واردات رسمی و بقیه آن قاچاق بوده، اما خوشبختانه هم‌اکنون میزان واردات به 30 درصد افزایش یافته است. او تصریح کرد: کاهش سهم قاچاقچیان در بازار، بسیاری از تولید‌کنندگان مطرح این صنعت را به سمت ایران کشانده است تا در داخل تحت لیسانس و به دست کارگر ایرانی تولید کنند و تاکنون دو قرارداد تولید مشترک منعقد شده است. دبیر انجمن صنایع شوینده، بهداشتی و آرایشی ایران ادامه داد: کاهش قاچاق در این بازار در نتیجه سامانه‌های رهگیری سازمان غذا و دارو بوده است و امیدواریم تا سال آینده با وجود این سامانه‌ها، کالای قاچاق از غیرقاچاق به‌راحتی قابل تشخیص باشد. او افزود: در صنایع شوینده و بهداشتی قاچاق نداریم، چون به‌لحاظ اقتصادی به‌صرفه نیست.
لزوم کنترل قاچاق لوازم آرایشی
با توجه به گردش مالی 1.2میلیارددلاری این بازار، اگر دلار را سه هزار و 600تومان در نظر بگیریم، سالانه هفت‌هزار و560میلیاردتومان بابت واردات قانونی و غیرقانونی این مواد صرف می‌شود و حداقل 15میلیون زن ایرانی مصرف‌کننده این مواد، سالانه 504هزارتومان صرف زیباتر‌شدن خود می‌کنند. اما در سایه کمبود نظارت‌های کافی ورود و توزیع کالاهای قاچاق به‌راحتی صورت می‌گیرد، به‌طوری که به‌گفته دیناروند، معاون وزیر بهداشت، متاسفانه شبکه‌های مویرگی توزیع کالاهای قاچاق در کشور وجود دارد که از طریق کشورهای دیگر به‌طرق مختلف به کشورمان ارسال می‌شود که باید این مساله جدی گرفته شده و با آن برخورد شود. قاچاق کالاهای سلامت‌محور و لوزام آرایشی و بهداشتی ضررهای اقتصادی بسیاری به کشور وارد می‌کند و باعث خروج یک تا دو‌میلیارد دلار پول و ارز از کشور می‌شود. بنابراین دولت و مسئولان باید نسبت به ورود این محصولات، کنترل و نظارت بیشتری داشته و در زمینه عرضه محصولات نیز جدی‌تر برخورد کنند. همچنین مسئولان باید زمینه واردات قانونی محصولات بااصالت و باکیفیت و استاندارد را فراهم کنند، زیرا این کار مانع خروج میلیاردها دلار ارز از کشور می‌شود. با توجه به اهمیت این موضوع، رئیس هیات‌مدیره انجمن تولید‌کنندگان فراورده‌های شوینده، آرایشی و بهداشتی با اعلام پیشنهاد تغییر عرضه کالاهای آرایشی به سازمان غذا و دارو توسط این انجمن اظهار کرده است: پیشنهاد کردیم تا داروخانه‌ها با خرید از توزیع‌کنندگان مجاز محصولات آرایشی در جهت کنترل بازار عرضه این کالا اقدام کنند. بختیار علم‌بیگی ادامه داد: براساس این پیشنهاد خرید و فروش‌های صورت‌گرفته در سیستم‌های توزیع ثبت می‌شود و در نهایت خریدار می‌تواند از اصالت کالای خریداری‌شده که در مورد کالاهای تولید خارج صدق می‌کند، مطلع شود.
او با بیان اینکه عرضه محصولات قاچاق برای فروشندگان که شامل داروخانه‌ها، فروشگاه‌های بزرگ و خرده‌فروشی‌ها می‌شود، سود بیشتری دارد، گفت: سود فروش محصولات ایرانی برای فروشندگان 15درصد و سود ناشی از محصولات خارجی بین 30 تا 40درصد است. رئیس هیات‌مدیره انجمن تولید‌کنندگان فراورده‌های شوینده، آرایشی و بهداشتی افزود: پیشنهاد تغییر در نحوه عرضه محصولات آرایشی به سازمان غذا و دارو ارائه شده و منتظر ثبات در این سازمان پس از روی‌کارآمدن دولت دوازدهم هستیم تا درباره این پیشنهاد تصمیم‌گیری کنند؛ قطعا موافقت با این مساله موجب خواهد شد تا شاهد تغییر و تحول اساسی در فروش محصولات آرایشی توسط داروخانه‌ها باشیم و دیگر امکان خرید و فروش محصولات آرایشی قاچاق در چنین فروشگاه‌هایی وجود نداشته باشد.
راه‌های کشیدن ترمز قاچاق لوازم آرایشی
طبق گفته‌های حمید مقیمی، دبیر انجمن واردکنندگان فراورده‌های بهداشتی و آرایشی گرچه باید با فرهنگسازی تلاش کرد فرهنگ مصرف تولید داخل را در ایران نهادینه کنیم، اما واقعیت این است که توان تولید داخلی ما در حوزه تولید فراورده‌های آرایشی و بهداشتی، کفاف نیازهای داخلی را نمی دهد، بنابراین نیاز است که برای مقابله با قاچاق این محصولات، تولید داخلی ما، هم از منظر کمیت و هم از منظر کیفیت توسعه پیدا کند، چون اگر کمیت و کیفیت محصولات ایرانی قانع‌کننده باشد، قطعا استقبال مردم نسبت به کالاهای قاچاق در این حوزه کاهش خواهد یافت، اما با نگاهی به آمارها می‌بینیم که تولید داخل فقط جوابگوی حدود 30درصد نیازهای داخلی ماست و کیفیت برخی محصولات داخلی هم پایین است. همچنین برای مقابله با قاچاق در این حوزه، نیاز است مدیریت درستی در این بازار اعمال شود. مثلا می‌توان با کاهش تعرفه واردات قانونی و رسمی، خودبه‌خود در مقابل قاچاق فراورده‌های آرایشی و بهداشتی ایستاد. نباید از یاد برد که اغلب فراورده‌های آرایشی و بهداشتی قاچاق، کاملا تقلبی و خطرناک هستند که برای حفظ سلامت مردم هم که شده، باید نهادهای مسئول در مقابل قاچاقچیان این حوزه، قاطع‌تر برخورد کنند.
