روستای زید

روستای زید درمسیر جاده ایلام به دره شهر و در 25 کیلومتری شهر دره شهر قرار دارد.این روستا به دلیل وجود “امامزاده تاریخی زید بن علی” به این اسم لقب گرفته است و این امامزاده از نوادگان امام موسی کاظم(ع)است. قبل از رسیدن به این روستا وپس از عبور از چندین پیچ که به پیچ های زید هم شهرت دارند، چشم انداز با ابهت وزیبایی از روستا رو میتوان دید، که دلیل آن هم وجود چندین دره ی بسیار بزرگ پشت روستا است. تعداداین دره ها بیش از شش دره بزرگ است که تاکنون در استان ایلام شناسایی نشده اند.این دره ها فاصله زیادی با روستا ندارند، ولی بسیار بزرگ و خطرناک هستند و برای دیدن این دره ها باید حتما لوازم کوهنوردی به همراه داشت. در انتها و در دره بزرگ روستا دو صخره روبروی هم هستندکه در دل هر دو صخره، انبارهای تاریخی گندم ساخته شده اند.در این مکان انبارهای تاریخی زیادی وجود دارد.وجود انبارهای تاریخی گندم در دل صخره های بزرگ که تاکنون شناسایی نشده اند یکی از شگفتی های این روستا محسوب می شود.همچنین در انتهای روستا، خانه های قدیمی وجود دارد که نشان می دهد این خانه ها با آن انبارها ارتباط دارد ولی طبق گفته اهالی روستا این انبارهای گندم متعلق به 700 تا 800 سال پیش است و تاکنون کسی بر روی این انبارها مطالعه نکرده است. این انبارها به گونه ای بسیار زیبا و عجیب بر روی صخره ها بزرگ با گل و سنگ و چوب درست شده اند و مردم آن زمان از انبارها برای ذخیره گندم استفاده کرده اند و طوری طراحی شده اند که گندمها در این محل تا سه سال ماندگاری دارند و خراب نمی شوند وجود این انبارهای گندم در دل صخره ها از یک طرف برای ماندگاری و ذخیره گندم و از طرفی برای جلوگیری از تهاجم راهزنان طراحی شده است که با توجه به وجود دو صخره روبروی هم نشان می دهد که در این مکان امنیت نیز مد نظر قرار گرفته است.تعداد آنها نیز بیش از 30 انبار است. طبق گفته بعضی از اهالی روستا در بعضی از انبارهای تاریخی گندم به خصوص در ارتفاعات بالاتر اشیایی وجود دارد که امکان بیرون کشیدن آنها وجود ندارد. هر چند در این زمینه مطالعاتی انجام نشده و نمی توان قدمت این انبارهای گندم را به طور دقیق تخمین زد ولی وجود این انبارها در دل صخره ها و نحوه ساخت آنها خالی از لطف برای بازدید گردشگران نیست، اگرچه در روستا مکانهای دیدنی گردشگری زیادی وجود دارد. اما در کنار این همه انبار تاریخی گندم، یک انبار به طور ویژه و تنها در دل صخره ها ساخته شده است و با دیگر انبارها تفاوت دارد.این انبار تاریخی مخصوص ذخیره نمک بوده است که به طور جداگانه در آن سوی انبارهای گندم ساخته شده است. در کنار انبارهای تاریخی گندم و نمک، دو آسیاب تاریخی در بین دره یعنی وسط دو صخره قرار دارد که نشان می دهد روزگاری این منطقه محل اصلی گندم و آسیاب گندم بوده است به طور کلی با توجه به وجود خانه های قدیمی، انبارهای گندم و نمک و آسیاب ها می توان گفت این دره به لحاظ طبیعی و تاریخی می تواند در کشور معرفی شود و مورد استناد برای بسیاری از مطالعات تاریخی قرار گیرد چه بسا اطلاعات ارزشمندی را به محققان در این زمینه بدهد. مکان دیگری که دراین روستا شاید برای گردشگران جالب بنظر برسد قبرستان قدیمی این روستا است که دیدن نقش ونگارهایی که روی بعضی از سنگ مزارها به چشم میخورد خالی از لطف نیست. البته لازم به ذکر است این روستا در فصل تابستان بسیار گرم است وبهترین موقع برای بازدید ازاین روستا فصل بهاروپاییز است چرا که علاوه بر آثار تاریخی، ایجادآبشارهای طبیعی در فصل بارش ، زیبایی این روستا را دوچندان میکند.